abese irca

• Mantık ve matematikte bir isbat şeklidir. Bir hükmün doğruluğunu isbat için, bu hükmü inkâr eden diğer hükmün yanlışlığı isbatlanır. Meselâ: Allah'ın varlığının inkâr edilmesinin imkânsızlığını veya abesiyetini göstermek, Allah'ın varlığını isbat yollarından biridir. Bu, "Abese irca" yolu ile isbat

adem-i imkan / adem-i imkân

• İmkânsızlık. Mümkün olmayış.

adim-ül imkan / adîm-ül imkân

• İmkânsız. Olamaz.

adimülimkan / adîmülimkân / عدیم الامكان

• İmkânsız. (Arapça)

asla

• Olması imkânsız.

bi'l-farzı'l-muhal

• İmkansız olan bir şeyin olduğunu varsayarak.

cenab-ı lemyezel / cenâb-ı lemyezel

• Yok olması, gelip geçmesi imkansız olan Allah.

eynessera-min-es-süreyya

• (İmkânsızlık bildiren bir tâbirdir ki) Yer nerede, Süreyyâ nerede?.. Süreyyâ ile yer bir olur mu? (meâlindedir ve birbirlerine zıt ve uzak olan şeyler için söylenir.)

farz-ı muhal

• Olması imkânsız olup, var gibi kabul edilen. Olmayacak şeyi, olmuş gibi düşünmek.

farzımuhal / farzımuhâl

• İmkânsızı bir an mümkün sayma.

fevkattahammül

• (Fevk-at tahammül) Tahammülün üstünde, tahammül edilmez, dayanılmaz, dayanılması imkânsız.

fıkdan-ı imkan / fıkdan-ı imkân

• İmkân azlığı, imkânsızlık.

gayr-ı kabil

• Mümkün olmayan, imkânsız.

• Mümkün ve kabil değil, imkânsız. Mümkün olmayan, olamaz.

gayr-i kabil / gayr-i kâbil / غير قابل

• Mümkün olmayan, imkansız.

gayr-ı mümkin

• Mümkün olmayan, imkânsız.

gayr-ı mümkün

• İmkansız.

gayr-ı münfek

• Birbirinden ayrılması imkânsız.

hayal-i muhal

• İmkânsız hayal.

igrak

• Suya batırmak, boğmak.
• Kabı doldurmak.
• Edb: İmkânsız bulunan mübalâğa.

ilac na-pezir / ilac nâ-pezir

• Tedavisi mümkün olmayan, ilâç kabul etmeyen. (Farsça)
• İmkânsız, çaresiz. (Farsça)

imkan harici / imkân harici

• İmkânsız, imkândışı.

imkan haricinde / imkân haricinde

• İmkânsız.

imtina / imtinâ / امتناع

• İmkansızlık.

• Çekinme, yanaşmama, imkânsız olma.

• İmkansızlık, çekinme.

imtina ve muhal / imtinâ ve muhal

• İmkânsız olma ve akla aykırı olma.

imtina' / imtinâ' / اِمْتِنَاعْ

• Feragat edip geri durma.
• Muvafakat etmeme. Çekinme. İstememe. Yapmama.
• İmkânsızlık, mümkün olmayış.

• İmkânsız olma, çekinme.

inkılab ale-l a'kıb / inkılâb ale-l a'kıb

• Ökçeler üzerine dönmek demektir ki, asker yürüyüşünde olduğu gibi, tam sağdan veya soldan geri dönmektir. İki ökçeyi birden yerinde çevirmek suretiyle inkılâb ale-l a'kıb, ayakları çaprazlaştırdığından yürümeyi imkânsız bırakır. Kur'an'da bu tâbir ya harbde firardan kinaye veya dinde irtidaddan meca

istihale / istihâle / استحاله

• Bir şeyin terkib ve asıl şeklinin başka hâle değişmesi. Başkalaşmak.
• Mümkün olmayış, imkânsızlık.

• Başkalaşım, değişim. (Arapça)
• İmkansızlık. (Arapça)

lailaç / lâilaç

• Çâresiz, dermansız, imkânsız.

lamehale / lâmehale

• Hilesiz.
• Çaresiz, imkânsız, ister istemez.

ma'nevi tevatür / ma'nevî tevâtür / مَعْنَو۪ي تَوَاتُرْ

• Yalan üzerine birleşmesi imkânsız olan bir topluluğun aynı hâdiseyi farklı tarzlarda haber vermesi.

muhal / muhâl / محال / مُحَالْ

• İmkânsız, vukuu mümkün olmayan. Bâtıl, boş söz.
• Hurâfe olan nazariye.

• Mümkün olmayan, olamaz, imkansız, olanaksız.

• İmkânsız.

• İmkansız, mümkün olmayan.

• İmkânsız, olması mümkün olmayan.

• İmkansız.

• İmkansız. (Arapça)

• İmkansız.

muhal ender muhal / muhâl ender muhâl / مُحَالْ اَنْدَرْ مُحَالْ

• İmkansızlık içinde imkansızlık.

• İmkansız içinde imkansız.

muhal içinde muhal / muhâl içinde muhâl

• İmkânsızlık içinde imkânsızlık, akla aykırılık.

muhal-ender-muhal

• İmkânsızlık içinde imkânsızlık, olması aslâ mümkün olmayan.

muhal-i adi / muhal-i âdi

• Herkesin anlayabileceği imkânsızlık ve muhal. Az düşünenlerin de bilebileceği, mümkün olmayan iş.

• Herkesin anlayabileceği imkânsızlık.

muhal-i akli / muhal-i aklî

• Akıl yoluyla imkânsız görme, aklen muhal olan şey.

muhalat / muhâlât

• İmkânsız, olmayacak şeyler.

• Muhaller, imkânsız olmalar.

muhaliyet / muhâliyet

• İmkânsızlık.

• İmkânsız oluş.

mümteni / mümtenî / ممتنع

• İmkânsız.

• Olması imkânsız.

• İmkansız. (Arapça)

mümteni' / مُمْتَنِعْ

• İmkânsız, muhal, mümkün olmayan.
• Çekinen, imtina eden.

• İmkânsız.

mümteni-un bizzat

• (Mümteniatün bizzât) Varlığı, vücudu hiç bir şekilde mümkün olmayan. Zâtı itibariyle imkânsız olan.

mümtenia / mümtenîa

• Olması imkânsız olan şey.

mümteniat / mümteniât

• Olması imkânsızlar.

• Olması imkansız şeyler.

mümteniat-ı adiye / mümteniât-ı âdiye

• Normalde imkânsız olan şeyler.

müstahil

• İmkânsız, olmayacak şey. Boş.

müstahilat

• (Tekili: Müstahil) İmkânsız şeyler.
• Mânâsız, boş ve saçma şeyler.

müstehil / müstehîl

• (Çoğulu: Müstehilât) (Havl. den) Mânâsız ve boş şey.
• Mümkün olmayan, imkânsız şey.

nakabil-i tarif / nâkabil-i târif

• Tarifi imkânsız.

şahrah / şahrâh

• En büyük, en işlek ve şaşırılması imkânsız olan yol.

sehl-i mümteni

• İmkânsız birşeyi kolayca ifade etme.

sehl-i mümteni'

• Edb: "Hem kolay, hem güç" mânasına bir tâbirdir. Yazılışı veya söylenişi kolay göründüğü hâlde taklidine kalkışınca, taklidi imkânsız eser demektir.

teklif-i bilmuhal

• İmkânsız ve olmayacak birşeyi teklif etme.

tereccuh bila müreccih / tereccuh bilâ müreccih

• Bir şeyin kendi zâtında diğer şeye karşı bir üstünlük vasfı olmadığı hâlde, hiç sebebsiz üstün bulunması ki; böyle bir hal imkânsızdır, muhaldir.

tevatür / tevâtür / تَوَاتُرْ

• Yalan üzerine birleşmesi imkânsız olan bir topluluğun aynı hâdiseyi haber vermesi.

zati hassa / zâtî hassa

• Bir varlığın kendisinde olan ve onsuz olması imkânsız olan özellik.