a'nan

• “Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır Ancak Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır” Gazi Mustafa Kemal Atatürk

• “Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır Ancak Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır” Gazi Mustafa Kemal Atatürk

• Ufuklar.
• Ağacın ucu.

a'razi / a'razî

• Bir şeye zorunluluk sonucu bağlı olmayan, onun özünde bulunmayan şey, ilinek; hareket ve koku gibi.

a'sab-ı muharrike / a'sâb-ı muharrike

• Hissi, duyguyu vücuttaki haber merkezine bildiren sinirler. Hareket ettirici sinirler.

a'sal

• Dişinin ucu eğri olan.

ab-gah

• Havuz, küçük göl, su biriken yer. (Fransızca)
• Tıb : Karnın kaburga kemikleri kıkırdağı ve kısa kaburgalar altında olan kısmı. Böğür. (Fransızca)

ab-ı zen

• Küçük havuz. (Farsça)
• Su birikintisi. (Farsça)
• Yumuşak, lâtif sözlerle hatır alan ve bu manâda emir. (Bak : Avzen) (Farsça)

ab-keş

• Delikli kevgir. (Farsça)
• Su çeken, sucu, saka. (Farsça)
• Kadeh sunucu. (Farsça)

ab-zen

• Küçük havuz. (Farsça)
• Banyo. (Farsça)

abdar

• Parlak. (Farsça)
• Sağlam vücudlu. (Farsça)
• Su veren hizmetçi. (Farsça)
• Mc : Ter u tâze, tap taze. (Farsça)

acb

• Kuyruk sokumu. "Us'us" denilen küçük kemik. Her şeyin kuyruk dibi ve nihâyeti. Fâtiha-i hilkat olan küçük kemik.Acb-üz zeneb diye Hadis-i Şerifte ismi geçen ve insanın kuyruk sokumundaki en küçük kemik.

• Kuyruk sokumundaki küçük kemik.

aceb

• Taaccüb, şaşma, hayret.
• Garib, hoş, lâtif ve nâdir-ül vücud olduğundan bir şey için inkâr ve istiğrab etme hâli.

aciz / âciz

• Beceriksiz. Eli ermez. Kabiliyetsiz. Gücü yetmez olan.

• Gücü yetmeyen, güçsüz, zayıf.

acm

• (Çoğulu: Ucum) Beş yaşına girmemiş deve.
• Kuyruk dibi.
• Isırmak.

acz

• Beceriksizlik. İktidarsızlık. Kuvvetsizlik. Güçsüzlük. Yapamamak.
• Zarardan korunmak gücünün olmaması.
• Bir şeyin geri tarafı.

adalet-i mahza-yı kur'aniye / adalet-i mahzâ-yı kur'âniye

• Kur'ân'da emredilen ve bütün yönleriyle hak ve hukuku esas alan adalet; 'Hak haktır, küçüğüne büyüğüne bakılmaz' şeklinde ifade edilen, ferdin ve masumun hakkını hiçbir gerekçeyle çiğnenmesine izin vermeyen adalet.

adem

• Yokluk, olmama, bulunmama.
• Fakirlik. (Vücudun zıddı)

adem-i harici / adem-i hâricî

• İlm-i İlâhide mevcud olup, maddi vücudu olmayan.

adil / âdil

• Adâletli; hakkı gözeterek iş yapan, zulüm ve haksızlık etmeyen.
• Îtikâdı doğru olan, büyük günâh işlemeyen ve küçük günâha devâm etmeyen yâni İslâmiyet'e uymaya çalışan sâlih müslüman.

adiyat / âdiyât

• (Adiv. den ism-i faildir) Hızla koşmak, seyirtmek. (At, deve v.s. koşanların hepsine ıtlak olunabilir.)
• Mc: Düşmanlık, zulüm.
• Dâima muharebeye koşup hücum eden cemaat.
• Uzaklık. (Kamus)

adm

• (Çoğulu: İdâm) Yay tutamağı.
• Deve kuyruğu.
• Saban eğiği ki, ucunda demiri vardır.
• Harman savurdukları yaba.

adye

• Koğuculuk, dedikoduculuk.
• Yalan söylemek.
• Sövmek.

afet / âfet

• Başa gelen üzücü hâl.

afite

• Dişi koyun. Koyun güdücü kız.

afk

• Rücu etmek, dönmek.
• Kaybolmak.

afra'

• Beyazı kızıllığına galip olan geyik.
• Ayın onüçüncü gecesi.

afsun

• (Efsun) Büyü, sihir, tılsım. (Büyücülük yapmak ve büyücülere uymak, Müslümanlıkta yasak ve günahtır.) (Farsça)

afv

• Bağışlama. Allahü teâlânın, ihsânı ile, âsî ve günâhkâr kullarının kusur ve günâhlarını bağışlaması.
• Bir kimsenin, düşmanından veya suçludan intikâm almaya, karşılığını yapmaya gücü yettiği halde bir şey yapmaması, intikâm almaması.

• Affetme, suçu bağışlama.

agande

• Sucuk, yastık, minder gibi zorla doldurulmuş olan şeyler. (Farsça)
• Bir çeşit zehirli olan haşere, böcek. (Farsça)

agşa

• Baygın adam.
• Vücudu siyah yüzü beyaz olan hayvan.

agul

• Hiddetlenerek göz ucuyla bakma. (Farsça)

agyed

• Uykucu, tenbel.
• Esmer vücutlu.
• Nazik derili.

ahadid

• Sopa ve kamçı gibi şeylerin vücudda bıraktığı izler.

ahfeş

• Küçük gözlü, zayıf bakışlı.
• Yalnız gece gören kimse.
• Üç büyük Arab âliminin lâkabı.
• Bulutlu günde görüp bulutsuz günde görmeyen.

ahkar-ı mahlukat / ahkar-ı mahlûkat

• Varlıkların en hakir ve en küçüğü.

ahlat-ı erbaa

• İnsan vücudunda varlığı kabul edilen dört unsur veya üsareler.

ahras / ahrâs / احراس

• (Tekili: Hâris) Bekçiler, muhafızlar, koruyucular.

• Koruyucular, muhafızlar. (Arapça)

ahrem

• Burnu kesik olan. Kesik burunlu.
• Edb: Rübai vezinlerinden "Mef'ulü" ile başlıyan oniki şekilden herbiri.
• Tıb: Omuz ucu.

ahrez

• Gözleri dar ve küçük olan.

ahşa'

• (Tekili: Haşâ) Vücuttaki bağırsak, ciğer gibi organlar.
• Mahaller, bölgeler, cihetler.

ahvas

• (Çoğulu: Ehâvis, Huves) Bir gözü birinden küçük olan.

ahzab suresi / ahzâb sûresi

• Kur'ân-ı Kerimde otuzüçüncü surenin adı olup Medine-i Münevvere'de nâzil olmuştur.

• Kur'ân-ı kerîmin otuz üçüncü sûresi.

ajeh

• Vücutta çıkan pürtüklü küçük ur. (Farsça)

akabe

• (Çoğulu: Akabât) Bâdire. Sarp ve çıkılması müşkül yokuş.
• Tehlikeli geçit. Dar ve iki tarafı pusu yeri olan boğaz.
• Muhatara, tehlike.
• Hastalığın veya başka bir halin en tehlikeli ve korkulur süresi.
• Kızıldenizin kuzey ucunda, Süveyş'in doğu tarafında bulunan da

akça

• (Akçe) Beyaz, oldukça beyaz.
• Para.
• Eskiden para ölçüsü olarak kullanılan küçük gümüş sikke.

akd

• Anlaşma. Sözleşme.
• Düğümleme. Düğümlenme. Bağ bağlama. Bağlanma.
• Huk: Nikâh, hibe, vasiyet, bey' u şirâ gibi şer'î bir muameleyi iki tarafın iltizam ve taahhüd etmeleridir, icab ile kabulün irtibatından ibarettir. Böyle bir muameleye mün'akid denir. Bunun böyle vücuda gelmesi

akfen

• Kulağı küçük ve kalın olan.

akıntı

• Bir sıvı cismin mütemadiyen hareketi, akış.
• Nehir veya deniz suyunun bir tarafa doğru cereyanı.
• Bazı hastalıklarda vücuttaki bir delikten cerahat akması.

akreb

• Zehirli ve tehlikeli küçük hayvancık.
• Saatin kısa ibresi.
• Semâda bir burç ismi.

akrebek

• Küçük akrep. Saatin kısa olan ibresi. (Farsça)

aks

• Boynuzu eğri ve kayık olmak.
• Bağlamak.
• Dövmek.
• Saçlarının ucunu başının etrafına kadınlar gibi lif etmek.
• Saçını kıvırcık göstermek.
• Bahillik etmek.

• (Çoğulu: Ukus) Hilâf, muhâlif, zıd, ters.
• Gölge gibi şeylerin bir yerde eser peydâ etmesi. Sesin veya ışık gibi şeylerin bir yere çarparak geri dönmesi.
• Döndürmek.
• Bir şeyin evvelini ahir ve âhirini evvel yapmak.
• Devenin yularının ucunu ayağına bağlamak.
• <

aks-i kaziye

• (Mantıkta) Doğru farzedilen bir hükmün, konusu ile yükleminin (mahmulünün) ters çevrilmesi ile zaruri bir sonucun elde edilmesidir. Çeşitli şekilleri vardır. Meselâ : "Her insan canlıdır." sözünde konu olan insan ile, yüklem olan canlı sözü yer değiştirilerek (aksedilerek) şu hüküm elde edilir: "Baz

aktar-ı beden / aktâr-ı beden

• Vücudun her tarafı.

al-i imran suresi / âl-i imran suresi / âl-i imrân sûresi

• Kur'an-ı Kerimin üçüncü suresinin ismi olup Medine-i Münevvere'de nâzil olmuştur. Bu sureye Eman, Kenz, Ma'niyye, Mücadele, İstiğfar Suresi ve Tayyibe de denilir.

• Kur'ân-ı kerîmin üçüncü sûresi.

ala kaderi't-taka / alâ kaderi't-tâka

• Gücün yettiği kadar, güç nispetinde.

ala kaderi't-taketi ve'l-imkani / alâ kaderi't-tâketi ve'l-imkâni

• Gücün yettiği ve imkân elverdiği kadar.

ala kadri't-takat / alâ kadri't-tâkat

• Gücün yettiği kadar, güç nisbetinde.

alam-ı cismani / âlâm-ı cismanî

• Vücutların acı çekmesi.

alamana

• İtl. Küçük odun gemisi.
• Büyük balıkçı kayığı.
• Büyük balıkçı kayıklarına mahsus büyük ağ, ığrıp.

alem-i asgar / âlem-i asgar / عَالَمِ اَصْغَرْ

• Küçük âlem.

• Daha küçük âlem. En küçük âlem.
• İnsan.

• En küçük âlem.

alem-i asgar ve ekber / âlem-i asgar ve ekber

• En küçük ve en büyük âlem.

alem-i ekber ve asgar / âlem-i ekber ve asgar

• En büyük ve en küçük âlem.

alem-i kevn ü fesad / âlem-i kevn ü fesad

• Cismani âlem. Bir taraftan vücuda gelip, diğer taraftan da harab olan fâni âlem.

alem-i sagir / âlem-i sagir

• Küçük âlem, dünya.

alem-i sağir / âlem-i sağîr

• Küçük âlem.

alem-i suğra / âlem-i suğrâ

• Küçük âlem.

alem-i tekvin / âlem-i tekvin

• Devamlı değişen. Vücud ve hudus âlemi.

aleng

• Hücum eden asker. (Farsça)
• Siper, istihkâm. (Farsça)

alet / âlet

• Bir işte veya bir san'atta kullanılan vasıta. Bir makinayı vücuda getiren ve işlemesine yardım eden parçalardan her biri.
• Sebeb, vesile, vesâit.
• Edevat. Avadanlık.

alev

• Ateşten çıkan parlak ve yanar hava.
• Mızrak ucuna takılan küçük bayrak, flama.

alim-i kadir / alîm-i kadîr

• Her şeyi hakkıyla bilen, herşeye gücü yeten, herşeyi yapabilen, sonsuz güç ve kudret sahibi Allah.

alus

• Naz veya kırgınlık sebebiyle göz ucuyla bakmak. (Farsça)

alusi / alusî

• Nazlanarak göz ucu ile bakan kimse. (Farsça)

amas

• İnsan vücudunda meydana gelen sis ve kabarcık. (Farsça)

amazon

• Milattan önce yaşamış İskitlerin kadın askerlerine verilen isim. Göğüslerini dağlatarak küçükten harbe alıştırılan bu İskit kadınlarının şiddetli muharebeler yaptıkları yazılıdır.
• Güney Amerika'da büyük bir nehir adı.

ameliyat-ı cerrahiye-i nafia / ameliyat-ı cerrahiye-i nâfia

• Vücudun faydasına olan cerrahî ameliyat.

ampirizm

• (Deneyci felsefe) Her çeşit bilginin kaynağının duyu organlarının kullanılması sonucu kazanılan tecrübe olduğunu, duyu organlarının kullanılmadan hiçbir bilginin akılda yer alamıyacağını savunan felsefe. Akılcı felsefe gibi bu felsefenin de aşırı iddiasının yanlışlığını, tenkitçi felsefe ve psikoloj

ampul

• İçinde elektrik akımı yardımıyla ışık vermeye yarayan bir iletken bulunan, havası boşaltılmış olan cam şişe. (Fransızca)
• İçinde sıvı ilâç bulunan, ağzı kızdırılarak kapatılmış küçük şişe. (Fransızca)

anestezi

• yun.Tıb: Bütün vücutta veya vücudun bir kısmında hislerin az veya çok miktarda kaybı.

aneze

• Ucu demirli uzun ağaç, (ki asâdan uzun, süngüden kısa olur.)

antikor

• Vücuda giren hastalık mikroplarını zararsız kılmak için organizmanın bir kanun-u İlahî ile çıkardığı madde. (Fransızca)

antut / antût

• Çöl ortasındaki küçük dağ ve tepe.

araiz

• (Tekili: Ariza) Arz olunan meseleler. Küçükten büyüğe yazılan yazılar.

araz

• Bir şeye zorunluluk sonucu bağlı olmayan, onun özünde bulunmayan şey (ilinek.

• İşaret, alâmet.
• Tesadüf.
• Kaza, felaket.
• Kendi kendine vücut bulmayıp başka bir cevherle meydana gelen hal ve keyfiyet.

arbede-cu / arbede-cû

• Patırtıcı, gürültücü, kavgacı.

arbede-sazi / arbede-sâzî

• Gürültücülük, kavgacılık. (Farsça)

arc

• Mekke ile Medine arasında bir mevzi.
• Deve sürücüsü.

arrade

• (Çoğulu: Arrâdât) Küçük bir çeşit mancınık ki, hareket eden tekerlek üzerine konurdu.
• Dişi çekirge.

artebe

• Burun ucu.

artık

• Bir kaptan veya alanı yirmi beş metre kareden az olan küçük havuzdan bir canlı yiyip-içtikten sonra geriye kalan su.

arusek

• Küçük gelin. (Farsça)
• Yeşil ve pembe dalgalı sedef. (Farsça)

asa / asâ

• (Fiil veya harftir) Ümid veya korku bildirir. Şek ve yakin manalarına delalet eder; (ola ki, şayet ki, meğer ki, olur, gerektir) manalarına gelir. Ekseri, (lâkin) (leyte) mânasına temenni için kullanılır. Hitab-ı İlahî kısmında yakîn ve vücubu ifade eder.

asagir

• (Tekili: Asgar) Şeref ve itibar bakımından küçük olanlar. Çok küçük şeyler.

asagir ü ekabir / asagir ü ekâbir

• İtibar ve mevkice küçükler ve büyükler. (Farsça)

asak

• Ucuzluk.

asamm

• Sağır.
• Sert, katı.
• Güç, tahammül edilmez.
• Gr: Muzaaf olan fiil. (İkinci veya üçüncü harf-i aslisi şeddeli olan fiil)

asarim

• (Tekili: Asrâm) Çadır toplulukları. Ayrı ayrı küçük insan grupları.

asbag

• Alnı veya kuyruğunun ucu beyaz olan at.
• Kuyruğunun ucu beyaz olan kuş.

aşebe

• Zayıflığından gövdesi kurumuş olan yaşlı kimse.
• Büyük azı dişi.
• Küçük adam.

aselbent

• Tıbda ve kokuculukta kullanılan bir reçinedir ve aynı adla anılan ağacın kabuklarının çizilmesiyle elde edilir.

asere

• Kanat teleklerinden evvel, ucunda olan beyaz telekler.

asfer

• Sarı, uçuk benizli. Soluk.
• Kızıl.
• Islık çalan.
• Bomboş şey.

asgar

• En küçük. Daha küçük.

• En küçük.

• En küçük.

asğar

• En küçük.

asgar / اصغر / اَصْغَرْ

• En küçük. (Arapça)

• En küçük.

asgari / asgarî

• En az, en küçük.

• En az. En küçük.

ashab / ashâb

• Peygamber efendimizi sağlığında peygamber iken bir ân gören, eğer âmâ ise (gözleri görmüyorsa) bir ân konuşan büyük ve küçük müslümanlar. Tekili sâhib'dir.

ashab-ı fil / ashâb-ı fil

• İslâmiyetten önce Kâbe-i Muazzamayı tahrib için Mekke'ye hücum eden Habeş ordusunun ismi ( Önlerinde fil bulunduğundan, zırhlı vasıtalar gibi ondan faydalandıklarından bu isim verilmiş olduğu nakledilir.

ashab-ı meratip

• Makam ve mevki sahipleri; siyasi, askeri ve ekonomik gücü elinde bulunduranlar.

aşina

• Mâlumatlı, haberli olan. Arif. Bilgili. Mâlik. Tanıdık. Yabancı olmayan. (Farsça)
• Yüzücü. (Farsça)

aşirat / âşirât

• Dakikanın sâniye, sâlise gibi on birim küçüğü olan zaman dilimleri.

aşire / âşire

• Saatin dakika ve saniye gibi on birim küçüğü olan zaman dilimi.

aşire-i dakika / âşire-i dakika

• Saatin dakika ve saniye gibi on birim küçüğü olan zaman dilimi.

aşk-ı lahuti / aşk-ı lâhûtî

• Cenab-ı Hakk'a olan sevgi ve muhabbet. Aşk-ı İlâhî, aşk-ı hakikî, aşk-ı mânevî gibi tâbirler Cenab-ı Vacib-ül Vücud'a dâir şiddetli muhabbet ve sevgiyi ifâde eder.

askabe

• Küçük salkım.

asla'

• Başının tepesinde ve önünde kıl olmayan.
• Küçük başlı.

asma'

• Küçük kulaklı.
• Zeki kimse.

aşna

• Yüzücü. (Farsça)
• Yüzme. (Farsça)
• Tanıyan, yabancı olmayan. (Farsça)

aşnab

• Yüzen, yüzücü. (Farsça)

aşnager

• Yüzücü. Yüzgeç. (Farsça)

aşnageri / aşnagerî

• Yüzme, yüzücülük. (Farsça)

asr suresi / asr sûresi

• Kur'ân-ı kerîmin yüz üçüncü sûresi.

asr-ı salis-i aşr / asr-ı sâlis-i aşr

• On üçüncü asır.

aşşe

• Yaprağı uzun ve ince olan hurma ağacı.
• Zayıf vücutlu, uzun boylu kadın.

ast

• Alt.
• Birinin emri altında olan kimse, mâdun.
• Askerlikte rütbe veya kıdemce küçük olan asker.

atal

• (C. A'tâl) Vücudun örtüsüz yeri, bilhassa ense.
• Bir kişinin güzelliği.
• Vücudun tamamı.
• Boyuna asılan gerdanlığı kaybetmek.

atardamar

• Tıb: Kanın, kalbden vücudun her tarafına (akciğerlere de) gitmesine yarayan damar. Şiryan.

ateşek

• Küçük ateş. (Farsça)
• Ateş böceği. (Farsça)
• Frengi. (Farsça)
• Berk, şimşek. (Farsça)

atnab

• (Tekili: Tınâb) Çadır ipleri.
• Ağaç kökleri.
• Tıb : Vücuttaki sinirler.

atom

• yun. Maddenin bölünemez en küçük parçası manasında eski çağ felsefesinde kullanılan bir tâbir, günümüze kadar gelmiş ve ilmî tabir olarak kalmıştır. Atom, maddenin bölünmez bir parçası değil, kendisi de daha küçük parçalardan yaratılmış çok küçük bir âlemdir. Dünyada, kâinatta ve atom âleminde hep a

attat

• Çok bağırıp çağıran, gürültücü adam.

avarız-ı semaviye

• Delilik, küçüklük, bunaklık, ölüm gibi kesbî ve ihtiyarî olmaksızın insana ârız olan şeyler.

avdet

• Dönüş, geri gelme, dönme. Rücu'.

averdide

• Saldırılmış, hücum edilmiş. (Farsça)

ayb-gu / ayb-gû

• Fitneci, fitnekâr, dedikoducu.

ayb-guyi / ayb-gûyî

• Dedikoduculuk. (Farsça)

ayinecik / âyinecik

• Küçük ayna.

ayinedarlık / âyinedarlık

• Aynalık, ayna tutuculuk.

ayn-el-yakin / ayn-el-yakîn

• Görerek bilme.
• Hadîs-i şerîfte bildirilen ihsân (Allahü teâlâyı görüyormuş gibi ibâdet etme) mertebesinde bir ışığın kalbde parlaması. Zamanımızda tarîkata girmiş bir çok kimse, kendilerine tasavvufçu süsü vererek vahdet-i vücudu dillerine almış, bundan yüksek mertebe olmaz sanıyor.

aytemus / aytemûs

• (Çoğulu: Atâmıs) Bütün vücut organları yerli yerince ve tam olarak yaratılmış olan.

ayyab

• Kusur görücü, ayıb gören.

aza-yı beden / âzâ-yı beden

• Vücut organları.

azamet

• Büyüklük, Cenâb-ı Hakk'ın büyüklüğü.
• Kibirlenmek, insanları küçük görmek.

azbe

• (Çoğulu: Uzeb-Azebât) Su içinde olan çerçöp.
• Her bir şeyin ucu, tarafı.

azde

• Boyalı, boyanmış. (Farsça)
• Ucu sivri olan bir âletle delinmiş. (Farsça)

azeh

• Vücutta çıkan siğil. (Farsça)

azide

• Ucu sivri bir aletle delinmiş olan. (Farsça)

azim / azîm

• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Büyüklüğüne, beşer (insan) aklının ve hiçbir mahlûkun (yaratılmışın) düşüncesinin erişemediği, hakîkatini kimsenin bilemediği zât. Allahü teâlânın büyüklüğü bildiğimiz gördüğümüz şeylerdeki büy üklük ve küçüklük gibi değildir. Bu bizim bilgimi

aziz / azîz

• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Her zaman izzet ve şeref sâhibi. Gâlib, benzeri olmayan, büyük ve küçük her şeyin O'na şiddetle ihtiyâcı olan.
• Kıymetli, şerefli, üstün.

aziz-i cebbar / azîz-i cebbâr / عَز۪يزِ جَبَّارْ

• Dâima üstün gelen, dilediğini yapmaya ve yaptırmaya gücü yeten (Allah).

azm-i terkova

• Tıb: Köprücük kemiği.

bab / bâb

• Kapı.
• Bir kitâbın bölümlerinden her biri.
• Bozuk bir yol olan Bâbîliğin kurucusu Ali Muhammed'in kendisine verdiği ad.

babil / bâbil

• Asurlular devrinde Irak'ta kurulan şehirlerden biri. Bağdat'ın aşağı tarafında bulunan ve büyücülüğünden dolayı, eski edebiyatımızda "Çeh-i Bâbil" olarak yer alan ve birçok dillerin meydana gelmesi bakımından da adı geçen "Bâbil Kulesi"nin bulunduğu ilkçağdan kalma bir şehir.

babur

• (Zahirüddin Muhammed) Hindistan'da büyük Müslüman Türk devletinin kurucusu ve Timur'un beşinci göbekten torunudur. Fergana Emiri olan babası Ömer Şeyh'in ölümünden sonra tahta geçmiştir. (1494)

bad-bedest

• Elinde avucunda birşey bulunmayan. İflas etmiş. (Farsça)

bad-ber

• Uçurtma. (Farsça)
• Daima kendini methettiği halde elinden bir iş gelmiyen kimse. (Farsça)

bad-dar

• Mağrur, kibirli. (Farsça)
• Divane, deli. (Farsça)
• İri vücut, şişman. (Farsça)
• Hiç bir işle alâkası bulunmayan kişi. (Farsça)

bad-per

• Kağıttan yapılmış olan uçurtma. (Farsça)
• Hodbin, kendini beğenen ve öven kimse. (Farsça)
• Kamçı topacı. (Farsça)

badin

• Şişman, bedeni büyük, iri vücutlu.

badire

• Birdenbire meydana gelen hâl. Felâket. Musibet.
• Kabahat.
• Birden, zahmetsizce söylenen söz.
• Kılıcın, namlunun veya her çeşit nebatın ucu.
• Zor geçit.

baf / bâf

• Dokuyan, dokuyucu mânâsına gelir ve birleşik kelimeler yapılır. Meselâ: (Farsça)

bağ-çe

• Küçük bağ, bahçe.

bahira / bahîra

• Süryâni rahiblerindendir. Zamanın ilim ve fenlerine vâkıf ve bilhassa hey'et ve nücumda ihtisas sahibiydi. Bu sebepten rahiblerin câhilleri kendisinden hoşlanmazlardı. Hazret-i İsâ'nın ulûhiyetini ve Hz. Meryem'in ümmullah olduğunu inkâr ve ilân ettiğinden, bulunduğu manastırın reisi tarafından kovu

bahtek

• Uykuda iken ağırlık basma. (Farsça)
• Fena tâlih, küçük şans. (Farsça)

bak'a / bak'â

• Siyah beyaz alacalı koyun.
• Belde ismi.
• Ucuzluk ve biraz kıtlık olan yıl.

balin / bâlîn / بالين

• Başucu. (Farsça)
• Yastık. (Farsça)

balin-perest

• Hizmetçi, hâdim, hademe.
• Tenbel, uykucu.

bani / bâni / bânî / بَان۪ي

• Kurucu. Yapan. Yapıcı. Yaptırıcı. Binâ eden.

• Binâ eden; kuran, kurucu.

• Kurucu.

baraka

• İtl. Temelsiz küçük yapı.

baras

• Tedavi edilmesi mümkün olmayan ve vücutta beyaz lekeler meydana getiren bir hastalık.

basala

• Tıb: Vücudun her hangi bir yerinde yaradılıştan olan kabartı.

basir / basîr

• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Gizli ve açık her şeyi hakkıyle görücü.

basiret / basîret / بصيرت

• Görüş, ileriyi görme gücü. (Arapça)

basit kesir

• Sûreti (payı), mahrecinden (paydasından) küçük kesir. 2/5 gibi.

baskın

• t. Ağır, sakil.
• Basıp geçen, galip, üstün.
• Ansızın, birdenbire hücum.

baskül

• Büyük ağırlıkları, küçük bir ağırlık yardımıyla tartmayı sağlamak üzere birkaç kaldıracın uygun bir tarzda birleştirilmesiyle meydana getirilmiş âlet. (Fransızca)

batın / bâtın

• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). His (duyu) organları ile hissedilemiyen, hayâl gücü ile hayâl edilemiyen, akıl ile anlaşılamayan.
• Kalb ve rûh, iç âlem, gönül.

batn

• İç, karın, insanın içi. Mide.
• Soy, nesil.
• Birbirlerine hısımlığı pek yakın olmayan küçük kabile.

baygan

• Muhafız, koruyucu, bekçi. (Farsça)

bazek / bâzek

• Küçük doğan (kuş). (Farsça)

beçek

• Bir nevi kesici alet. (Farsça)
• Küçük silah. (Farsça)

bed-gu / bed-gû

• Fitnekâr, dedikoducu. (Farsça)

bedava

• Parasız, meccanen, karşılıksız. (Farsça)
• Mc: Çok ucuz. (Meselâ: Bunu bu fiata bedava almışsın, cümlesinde olduğu gibi.) (Farsça)

beden

• (Çoğulu: Ebdân) Gövde, vücut, ten.
• Vücudun kol, bacak ve baş gibi ayrıca kısımlarından başka diğer merkezi kısmı.
• Ağacın dal ve budaktan başka olan kısmı, kütük.
• Kale bedeni.

bedenen / بدنا

• Vücutça. Beden ile.

• Vücutça. (Arapça)

bedgu / bedgû / بدگو

• Dedikoducu. (Farsça)

bedi'

• (Bedia) Eşi, benzeri olmayan. Hayret verici güzellikte olan.
• Garib. Acib.
• Benzeri olmayan şeyleri vücuda getiren. Kimseye benzemeyen. İcad edici olan.
• Hâlık ve Hallak-ı Cihan olan.
• Beğenilen.
• Yeni bulunmuş ve görülmedik tarzda olan.
• Edb: Sözün

behkele

• Nârin vücutlu kız, sevgili.

behken

• Nârin güzel ve gösterişli vücudu olan kimse.

behlül

• Çok gülen, çok gülücü.
• Hayır sahibi, çok iyi adam.
• Hârun-ür Reşid'in kardeşinin adı olup meczûbâne ve hikmetli hareketleriyle meşhur olmuştur.

belvaz

• Çıkıntı. Duvardan dışarı doğru çıkan direğin ucu. (Farsça)

benam

• Parmak ucu.

benan

• Parmak ucu.

benderek

• Küçük iskele. (Farsça)
• Boğaz ve liman ağızlarında yapılan küçük kale. Mendirek. (Farsça)

bendime

• Elbise yakasına ve kollarına açılan küçük delik. (Farsça)
• Düğme, ilik. (Farsça)

benefşe

• Menekşe denilen güzel kokulu, küçük çiçek. (Farsça)
• Mor. (Farsça)

beng

• Bir bitki ve tohumu ki, afyon gibi uyuşturan, keyf verici olarak da kullanılan bir madde. Esrar. (Farsça)
• Atlas üzerine işlenmiş sırma işlemeli bir çeşit kumaş. (Farsça)
• Küçük çitlenbik. (Farsça)

ber

• Üzere, üzerine, yukarı mânasına (ve Arabçadaki "Alâ" yerine edat-ı isti'lâdır) (Farsça)
• Göğüs, sine, bağır, sadır. (Farsça)
• Fayda. (Farsça)
• Hamil. (Farsça)
• Hıfz. (Farsça)
• Yan. (Farsça)
• Taraf. (Farsça)
• Nâkil. Götürücü. (Farsça)
• Meyve. (Farsça)
• Yaprak. Varak. (Farsça)
• Meme. (Farsça)
• Genç kadın. (Farsça)
• E (Farsça)

beraet / berâet

• Temize çıkarmak. Bir şahsın, hakkında iddia edilen suçtan uzak olduğunun veyâ işlediği söylenilen suçun gerçekte suç olmadığının anlaşılması.
• Kurtuluş vesîkası.

beraş

• Ekseri yüzde olan küçük kara noktalar.

berdar

• Asılmış, yukarı kaldırılmış. (Farsça)
• Tutucu. İtaat edici ve ettirici. (Farsça)
• Meyveli. Meyve verici olan. (Farsça)

berdeng

• Çöl ortasında yer alan küçük dağ ve tepe. (Farsça)

berhava

• (Berhevâ) Boş, faydasız. (Farsça)
• Havaya uçurulmuş. Havaya gitmiş. (Farsça)

berhemen

• (Çoğulu: Berhemûn) Hakîm.
• Efsun okuyucu.

berhun / berhûn

• Çember, daire, ortası boş olan yuvarlak nesne. (Farsça)
• Hisar, varoş, duvar veya bostan kenarlarına ve tarla aralarına çalıçırpı ve diken ile yapılan çit. (Farsça)
• Küçük ev, oda, hücre. (Farsça)

beriberi

• (Seylanca) Asya'nın güneydoğusu ile Okyanusya, Senegal ve Brezilya'nın yerli halklarında görülen ve B vitamini eksikliğinde vücuda gelen bir hastalık.

berid

• Postacı. Haberci. Elçi.
• Sürücü.
• Dört fersah mesâfe.

berniye

• (Çoğulu: Berâni) Büyük küp.
• Küçük horoz.
• Bir hurma cinsi.

berud / berûd

• Soğutucu.
• Göze çekilen sürme.

bervar

• Sayfiye. (Farsça)
• Havadar köşk, mesken. (Farsça)
• Evin küçük, arka kapısı. (Farsça)

besere-i habise

• Çıktığı yeri kangren eden ve adına da kara kabarcık denen öldürücü bir hastalık.

besr

• (Besere) (Çoğulu: Besûr) Vücutta çıkan bir çeşit ufak sivilce.

beste

• Bağlanmış, bitiştirilmiş, bağlı. (Farsça)
• Kapalı. Tutucu. Donmuş. (Farsça)
• Bir nevi ipek kumaş. (Farsça)
• Gr: "Besten" fiilinin ism-i mef'ulüdür. Kelimelerin başına veya sonuna getirilerek mürekkeb kelimeler (Birleşik kelimeler) yapılır. (Farsça)
• Müzikte: Şarkının makam ve âhengi. (Farsça)

besur / besûr

• (Tekili: Besr) Siğiller, sivilceler, küçük çıbanlar.

bevne

• Küçük kız çocuğu.

beyadıka

• (Tekili: Beyâzıka) (Beydak ve Beyzak) Küçük yapılı, bodur boylu ve çabuk yürüşlü adamlar, paytaklar.
• Satranç oyununda paytaklar, piyadeler.

beyah

• (Çoğulu: Büyâh) Küçük balık.

beyya'

• (Bey'. den) Dellal.
• Alıp satan kimseler.
• Perâkende olarak satış yapan küçük tüccar.

beyyab

• Saka, sucu.

bezadi / bezadî

• Mavimsi bir cins değerli taş. Küçük yakut.

bezl-i cehd

• Gücü yettiği kadar çalışma.

bezl-i vücut eden

• Vücudunu feda eden.

bezm

• Yayın kirişini çekip, sonra salıverme.
• Bir şeyi diş ucuyla ısırma.

biblo

• Salonlarda, masaların ve rafların üzerine süs için konan vazo gibi küçük eşya. (Fransızca)

biçiz

• Pek küçük ve değersiz şey. (Farsça)

bihbud

• Sağlam, sıhhi vücud, iyi, sağ. (Farsça)

bilad-ı selase / bilâd-ı selâse

• Eskiden İstanbul, Edirne ve Bursa'nın üçüne birden verilen isim.

bin / bîn

• Kelime sonuna ilâve ile "gören, görücü" mânalarına gelir. Meselâ: (Farsça)

bina

• Gören, görücü. (Farsça)
• Göz. (Farsça)

• Yapı, ev.
• Yapma, kurma.
• Göz, gören, görücü.

binende

• Görücü, gören. (Farsça)
• Tedbirli, ilerisini düşünen, akıllı. (Farsça)

bini / binî

• Burun. (İnsan ve deniz için kullanılır.) (Farsça)
• Dağ tepesi. (Farsça)
• Zirve, uç nokta. (Farsça)
• Yayın ele alınan kısmının ucu. (Farsça)
• Görürlük, görmeklik. (Farsça)

birkaş

• (Çoğulu: Berâkış) Serçeye benzer bir küçük kuşun adı.

bisr

• Vücudu sivilceli olan kişi.

bitaka

• Küçük parça. (Üzerinde kumaşın fiatını yazıp kumaş içine koyarlar.)

biyoelektrik

• Canlı varlıkların vücutlarında yaratılmış olan elektrik. (Bu elektriğin varlığı, hususi âletlerle anlaşılır)

bolşevik / بُولْشَوِيكْ

• Çoğunluktan yana anlamına gelen Rusça kelime, 1903 yılında düzenlenen Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin İkinci Kongresi'nde Vladimir Lenin ve Julius Martov arasında yeni kurulmakta olan partinin üyelik tanımı üzerine başlayan görüş ayrılığı sonucu yaşanan ayrışmadaki taraflardan Lenin yanlısı grup.

bolşeviklik

• Bolşevik, çoğunluktan yana anlamına gelen Rusça kelime, 1903 yılında düzenlenen Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin İkinci Kongresi'nde Vladimir Lenin ve Julius Martov arasında yeni kurulmakta olan partinin üyelik tanımı üzerine başlayan görüş ayrılığı sonucu yaşanan ayrışmadaki taraflardan Lenin yanlısı grup. Kongrede Lenin yanlıları çoğunlukta olduğu için Rusça çoğunluk anlamına gelen Bolşevik olarak, azınlıktaki Martov yanlıları da Menşevik olarak adlandırılacaktır.

  Kongreden sonra iki taraf arasında birleşme girişimleri olsa da birleşme gerçekleşmeyecek ve 1912 yılında kesin ayrım yaşanacaktır. Bolşevikler Ekim Devrimi ile iktidarı alacaklar ve Sovyetler Birliği'ni kuracaklardır.

bölük

• Takımlardan oluşan, üçü veya dördü bir tabur meydana getiren askerî birlik.

bombardıman

• Bomba, top gibi ağır silahlarla yapılan hücum. (Fransızca)

bu'susa

• Küçük canavar.

buda

• Budizm'in kurucusu. Mîlâddan altı asır evvel yaşamış olup, asıl adı Guatama veya Gotama'dır.

• Budizmin kurucusu.

bügas

• (Çoğulu: Bügasât-Ebgıse) Ufak, küçük kuşlar.

büh

• Baykuşa benzer bir kuştur, ondan küçüktür. Dişisine büvâhâ derler; ahmak, akılsız kimseyi ona benzetirler.
• Puhu.

buhayre

• Göl. Küçük deniz.

bühtan

• Yalan, iftira, birine işlemediği suçu yükleme.

büka-alud / bükâ-âlûd

• Ağlatıcı, gözyaşı döktürücü. (Farsça)

büka-engiz / bükâ-engiz

• Ağlatıcı. Gözyaşı döktürücü. (Farsça)

bunduk

• Yuvarlak küçük taşlar.
• Yuvarlak küçük kurşun.
• Fındık.

bünduka

• (Çoğulu: Bünduk, Benâdik) Fındık tanesi.
• Kemankere taşı. Küçük yuvarlak taş.

bünyamin

• Yakup Aleyhisselâm'ın en küçük oğlu.

bünye

• Bir şeyin vücut yapısı. Vücut, beden. Fıtrat.
• Şekil, tarz, sûret.

bünye-hiz / bünye-hîz

• Vücudu canlandıran, bünyeyi kaldıran. (Farsça)

burak

• Binek. Cennet'e mahsus bir binek vâsıtası. (Kelimenin kökü; (Berk) dir. Burak'ın Hadis-i Şerife göre ta'rifi: "Merkepten büyük, katırdan küçük hacimde bir dâbbe ki; ayağını gözünün müntehasına basar." Bu ise bir berk ve elektrik sür'atini anlatır. (E.T. sh: 3150)

bürdek

• Küçük bilmece. (Farsça)

bürke

• Martı.
• Kurbağa.
• Havuz.
• Küçük göl.

bus / bûs

• Öpme, öpücük.

buse / bûse / بوسه

• Öpücük.

• Öpücük. (Farsça)

buse-çin

• Öpücük alan, öpücük toplayan. (Farsça)

buse-zen

• Öpen, öpücü. (Farsça)

busende

• Öpen, öpücü. (Farsça)

büsre

• Herşeyin ucu ve başı.
• Herşeyin tâzesi.
• Genç kız veya oğlan.
• Hurma koruğu.
• Biraz büyümüş olan ekşi ot.

büstuka / büstûka

• (Çoğulu: Besâtik) Küçük küp. Küpçük.

büyü

• Cin gibi manevî varlıklar aracılığı ile insan veya başka varlıklar üzerinde etki meydana getirme işi. Dinimiz büyücülerin şerrinden, kötülüklerinden Allah'a sığınmamızı emreder. Müslüman büyücülük yapmaz.

büziçe

• Oğlak. Küçük, yavru keçi. (Farsça)

ca'fer

• Küçük akarsu, çay.

ca'le

• (Çoğulu: Cüul) Küçük hurma ağacı.

cabir / câbir

• Cebredici, zorla yaptıran.
• Galib gelen.
• Şefkatsiz, merhametsiz.
• Tekebbür ve taazzüm eden.
• Aziz ve kavi olan.
• Tıb: Kırıkçı, çıkıkçı.
• Cebir ilminin ilk kurucusu olan müslüman âlimi.

cadı

• Avrupa'da putperestlik çağından beri gelen bir inanca göre, şeytanın gücünü kullanarak büyü yolu ile insanlara kötülük eden, felâketler getiren kadın. Bu bâtıl inanç yüzünden birçok yaşlı masum kadın, cadı diye Hristiyanların kurduğu Engizisyon mahkemeleri kararıyla yakılmıştır.

cadib

• Kusur görücü. Başkalarının noksan taraflarını gören.

cadu / câdû / جادو

• Büyücü, cadı. (Farsça)
• Hortlak, gulyabani. (Farsça)
• Acuze, çirkin kocakarı. (Farsça)
• Çok güzel söz. (Farsça)

• Büyücü. (Farsça)
• Cadı. (Farsça)

cadu-fenn

• Büyücü, sihirbaz. (Farsça)

cadu-ger

• Büyücü, sihirbaz. (Farsça)

caduger / câdûger / جادوگر

• Büyücü. (Farsça)

caize / câize

• Armağan, övücü şiirleri için eskiden şairlere devlet büyükleri veya aşiret büyükleri tarafından verilen para veya mal.

çak

• Yarık, çatlak, yırtmaç. (Farsça)
• Kılıç, bıçak gibi şeylerin sesleri. (Farsça)
• Sabah vakti beyazlığı. (Farsça)
• Küçük pencere. (Farsça)
• Hazır. Amâde. (Farsça)

çakaloz

• Çakıltaşı atan bir nevi küçük top.

calis

• (Çoğulu: Cüllâs) Oturan, oturucu, cülûs eden. Tahta çıkan.

can-geza

• Ruh sıkıcı, can sıkıcı. Tehlikeli olan, öldürücü. (Farsça)

candar / cândâr / جاندار

• Diri, canlı, zihayat, ziruh. (Farsça)
• Silâhlı kimse. (Farsça)
• Muhafız, koruyucu, emniyet memuru. (Farsça)
• Yol yiyeceği, azık. (Farsça)

• Canlı. (Farsça)
• Koruyucu. (Farsça)

canşikar / canşikâr

• Öldürücü. (Farsça)
• Mc: Can avlayan veya öldüren. Sevgili, mahbub. (Farsça)

çapulcu / çapûlcu

• Düşman toprağına atla hücum edip yağma eden. Akıncı, yağmacı.

cariha

• (Müe.) Yaralayan.
• Kol, ayak gibi her bir vücud azâsı.

caris

• Yaygaracı, geveze, terbiyesiz, güldürücü. Çala çaldıran.

çarşaf

• Yatağın üstüne serilen veya yorgana kaplanan bez örtü.
• Kadınların kullandığı baştan örtülen, pelerinli eteklikli sokak elbisesi. Kadınların örtünmesi farzdır. Bu maksatla çarşaf ucuz, pratik, hafif olması ve zengin fakir herkesin kolayca sağlıyabilmesi bakımından yaygın olarak kulanı

carub-zen / cârûb-zen

• Süpürücü, çöpçü. (Farsça)

çarub-zen / çârub-zen

• Süpürücü. (Farsça)

cazibe / câzibe

• Çekim, çekim gücü.

cazibe-i umumi / câzibe-i umumi

• Genel çekim gücü.

cazibe-i umumi-i vatani / cazibe-i umumî-i vatanî

• Vatana ait genel çekim gücü.

cazibe-i umumiye-i islamiye / câzibe-i umumiye-i islâmiye

• İslâm dininin genel çekim gücü.

cazu / cazû

• Cadı. Büyücü, sihirbaz. (Farsça)

çe

• Küçültme edatı olap bu mânâ ile Farsça isimlere eklenir. (Farsça)

cebb

• Bir kimsenin zekerini ve hayasını kesip hadım etmek.
• Devenin hörgücünü kesmek.
• Kökünden kesmek.

cebbar / cebbâr / جَبّاَرْ

• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Kullarının hallerini ıslâh edip tövbeye götüren, dilediğini yaptırmaya gücü yeten.
• Kibirli, zorba, gaddâr.

• Dilediğini yapmaya ve yaptırmaya gücü yeten (Allah).

cebin-say / cebin-sây

• Alın sürücü, alın süren. (Farsça)

cebri nefy

• "İnsan iradesizdir. Yaptığı işlerde mecburdur. Kendi seçme gücü yoktur" şeklindeki iddiayı reddetme; iradesizliği reddetme.

çeçek

• Gül. Çiçek. (Farsça)
• Gönül. (Farsça)
• Çiçek hastalığı. (Farsça)
• Vücutda çıkan ben. (Farsça)

cedda'

• Küçük memeli kadın.
• Susuz çöl.

cederi / cederî

• Vücutta çıkan çiçek hastalığı.

cehd

• Gayret, olanca gücü ve kuvveti sarf etmek.

cehennem-i suğra / cehennem-i suğrâ

• Küçük cehennem.

• Küçük cehennem.

çekre

• Küçük su damlası. Su serpintisi. (Farsça)

celabib

• (Tekili: Cilbâb) Kadının bütün vücudunu örten ve dıştan giyilip bol olan çarşaf nevi. Yaşmaklar. Baş ve yüz örtüleri, ferâceler.

celacil

• (Tekili: Cülcül) Küçük çanlar, ufak çıngıraklar.

celbiz

• Kement, ilmik. (Farsça)
• Gammâz, koğucu, ara bozucu. (Farsça)

celde

• Kamçı ile vücuda vuruşlardan her bir vuruş. (Fıkhî ıstılah)

cem'are

• Galiz, kaba nesne. Yüksek taşlar.
• Kabile ismi.
• Küçük kuş.

cem-i kuvvet

• Gücü toplayıp bir araya getirme, güç birliği.

cem-ül cem

• Gr: Bir defa cemi'olan kelimenin tekrar bir defa daha cemi olması. (Evliya; Evliyalar gibi.)
• Tas: Vahdet-i vücuda dalmak. Bekabillah, Cenab-ı Hak'ta fâni olmak.

cemiyetçi

• Topluluk teşkil eden, dernek kurucusu.

cemmal

• Deveci, deve süren, deve sürücüsü.

cemr

• İnsanların bir araya toplanması.
• Atın sıçrayarak yürümesi.
• Ateş ve küçük taş vermek.
• Bir kimseyi def etmek, kovmak.

cemre

• Hacıların şeytan taşlarken attıkları taşlar veya bu taşların atıldığı yer. Çoğulu cimâr ve cemerât'tır. Minâ'da birbirlerine birer ok atımı mesâfede bulunan üç taş yığını vardır. Bunlardan birincisine Cemre-i ûlâ (birinci cemre), ikincisine Cemre-i vustâ (orta cemre) ve üçüncüsüne Cemre-i Akabe adı

cemre-i salise / cemre-i sâlise

• Üçüncü cemre ki, toprağa düşer.

cenab-ı kadir-i kayyum / cenâb-ı kadir-i kayyûm

• Herşeye gücü yeten, sonsuz güç ve kudret sahibi olan ve herşeyi Kendi varlığıyla ayakta tutan Allah.

cenab-ı mevla / cenâb-ı mevlâ

• Herşeyin efendisi, koruyucusu ve sahibi olan Allah.

cennetü'l-me'va / cennetü'l-me'vâ

• Cennetin üçüncü katının ismi.

cerahat

• Yaradan akan irin. Yaralı vücudda toplanan kandaki küreyvât-ı beyzâdan (ak yuvarlardan) mürekkeb kan. Yaradan akan beyaz akıcı cisim.

cerame

• Gövdeli olmak. Vücudu iri olmak.
• Cesâmet.

cerr

• Kendine doğru çekmek. Çekmek. Cezb.
• Para almak.
• Uçurum.
• Kale hendeği.

cerrare

• Sarı renkte küçük ve zehirli akrep.

cerv

• Küçük meyve.
• Vahşi hayvan yavrusu. Enik.

cesed

• Ten, gövde, vücut, beden. Ruhsuz vücud.

• Ceset, cansız vücut.

cesed-i hayvani / cesed-i hayvânî

• Canlı beden, cesed, vücut.

cesed-i manevi / cesed-i mânevî

• Mânevî vücud, varlık.

cesed-i misali / cesed-i misalî

• Maddi yapısı olmayan vücut, misalî beden.

cesed-i mübarek

• Mübarek beden, vücud.

ceset

• Vücud, beden.

cesim

• İri vücudlu.
• Kebir. Ehemmiyetli. Büyük.

cevab-ı müskit / cevâb-ı müskit / جَوَابِ مُسْكِتْ

• Susturucu cevab.

cevarih

• El, ayak gibi vücud azaları.

cevelan-ı dem / cevelân-ı dem

• Kanın vücudda dolaşması.

çevgan

• Cirit oyunlarında atlıların birbirlerine attıkları değnek. (Farsça)
• Baston, ucu eğri değnek. (Farsça)

cevher-i ferd / جَوْهَرِ فَرْدْ

• Zerre, en küçük cisim. Atom.

• Maddenin bölünemeyen en küçük parçası.

ceylan

• Geyik çeşidinden küçük, ince bacaklı, pek hafif ve çok koşucu bir kara hayvanı, gazâl.

cezr

• Kök, asıl, temel. Bünyâd.
• Kesmek.
• Mat: Kendi misline darbolunmakla (çarpılmakla) bir sayı meydana getiren rakam (Kare kök). Üç, dokuzun cezri'dir. Dokuz, üçün meczuru'dur.
• Derya, deniz.
• Arı kovanından bal almak.
• Ay ve güneşin câzibesi te'siri ile deniz

ciar

• Ucunu bir kazığa bağlayıp bir ucunu da beline bağlayıp kuyuya inilen ip.

cihad-ı asgar

• Küçük savaş. İslâm müdâfaası için silahla savaşma.

cihad-ı asgar ve ekber

• Nefis mücadelesi olan en büyük cihat ve silahlı mücadele olan küçük cihat.

cihan-ban / cihan-bân

• Cihanın bekçisi, dünyanın koruyucusu olan. Allah. Hükümdar. (Farsça)

cihan-penah

• Cihanın koruyucusu olan.

cilaz

• Kamçının ucuna bağlanan kayış.

cilz

• Süngü demiri.
• Kamçının ucundan tuttukları yer.

cimnastik

• yun. Vücud organlarını alıştırıp kuvvetlendirmek için yapılan idman. Beden terbiyesi.

cinzab

• Yaban havucu.

circis

• Mühür yapılan mum.
• Toprak.
• Küçük üvez.

cirit

• Düşmana atılmak üzere yapılmış ucu demirli, sert tahtadan kısa mızrak. Sulh zamanlarında talim mahiyetinde yapılan karşılaşmalara cirit oyunu denirdi. Türklerin makbul bir sporu idi.

• Ucu temrenli bir çeşit mızrak.

cirm

• Vücud, ten, cüsse, hacim, büyüklük.
• Cansız cisim.
• Yıldız.

cirman

• Organlarla birlikte vücut.

cirsam

• Divanelik, delilik.
• Öldürücü zehir.
• Zatülcenb.

cism / جسم

• Boşlukta yer kaplayan şekil almış veya başka bir şekle giren madde.
• Beden, vücûd.

• Cisim, madde. (Arapça)
• Vücut, beden. (Arapça)

cism-i nizar / cism-i nizâr

• Zayıf vücud.

cism-i vücud

• Vücut cismi, şekli.

cismani / cismanî / cismânî

• (Cismaniye) Bedene mensub, vücutla alâkalı.
• Mânevi ve ruhani karşılığı. Maddi ve cisimli olmak.

• Maddi vücuda sahip.

cismaniyet / cismâniyet

• Bedenle, maddî vücutla ilgili oluş.

cismen

• Cisim itibariyle, cisim olarak. Vücutça, bedence.

cıvata

• Arkası iri başlı ve ucu somun geçmek üzere yivli vida. Başlıca potrelleri, demir ve tahtaları birbirine bağlamaya yarar.

cizfe

• Küçük sürü.

cop

• Polis ve polis görevlisi askerlerin taşıdığı, kauçuktan yapılma sopa.

cu'bub

• (Çoğulu: Ceâbib) Fitil ucu.
• Çirkin ve kısa boylu adam.

cübar

• Ziyan olmak. Heder olmak.
• Üçüncü gün.

cübu'

• Tehir etmek, sonraya bırakmak.
• Yönelmek, rücu etmek.

cüdad

• Çulha yumağı.
• Eski kaftan.
• Küçük ağaç.

culah

• Örümcek, ankebut. (Farsça)
• Çulha, yâni dokuyucu, nessâc. (Farsça)

cülahek

• Örümcek, ankebut. (Farsça)
• Küçük dokumacı. (Farsça)

cülcül

• (Çoğulu: Celâcil) Ufak çıngırak, küçük çan.

cümmah

• Temrensiz, ucu yuvarlak ok. (Oğlancıklar onunla ok atmayı öğrenirlerdi)

cüneyd

• Küçük asker. Askercik.

cünha / جنحه

• Suç, kabahat. Te'dib cezâsına müstahak olanın suçu.

• Küçük suç. (Arapça)

cürde

• Çorak bölge.
• Çıplak vücut.
• Atlı asker.

cürm-ü meşhut

• Suçüstü.

cürmümeşhud

• Suçüstü.

cürmuz

• Küçük havuz.

cürüf

• Uçurum, yar.

cuş-aver / cûş-aver

• Coşturucu, coşmaya sebep olucu. (Farsça)

cüseym

• Cisimcik. Küçük cisim.

cüseymat

• (Tekili: Cüseym) Küçük cisimler, cisimcikler.

cüsman

• Organlarla birlikte vücudun tamamı.
• Her nesnenin cismi ve cesedi.

cüveyre

• Küçük câriye, câriyecik.

cuy-çe

• Küçük ırmak. (Farsça)

cüz'i / cüz'î / جزئي

• Ferdî, küçük.

• Cüzde olan, küçük.

cüz'i teferruat / cüz'î teferruat

• Küçük ayrıntılar.

cüz'iyat tabakatı

• Küçük varlıklardan oluşan varlık tabakaları.

cüz'iyyat / cüz'iyyât / جزئيات

• Küçük şeyler, önemsiz şeyler. (Arapça)

cüz-i asgar

• En küçük cüz. En ufak parça.

cüz-i ihtiyar

• İnsandaki çok az seçim gücü, irade.

cüz-i layetecezza / cüz-i lâyetecezzâ

• Bir daha bölünmeyen en küçük parça. En küçük cisim parçası. Tecezzisi kabil olmayan. Atom. Yani parçalansa, maddîlikten çıkıp kanun-u İlâhî ile bir nevi kuvvete inkılâb eder.

cüz-ü asğar

• En küçük varlık, en küçük parça.

cüz-ü ferd

• Bir varlıktan veya bir vücuddan bir parça.
• Atom..

cüz-ü fert

• Atom, en küçük parça.

cüz-ü ihtiyar

• İnsandaki çok az seçim gücü, irade.

cüz-ü layetecezza / cüz-ü lâyetecezzâ

• Bir daha bölünemeyen en küçük parça, en küçük cisim parçası, atom.

cüz-ün layetecezza / cüz-ün lâyetecezzâ

• Maddenin yapı özelliğini taşıyan en küçük parçası, atom, zerre.

cüzeyre

• Küçük ada, adacık. Etrafı su ile çevrili küçük kara parçası.

cüzi / cüzî

• Küçük, az, ferdî.

cüziyyet

• Azlık, küçüklük.

dafia / dâfia

• İtme gücü.

dag / dâg

• Yanık yarası. (Farsça)
• İnsan veya hayvan vücuduna kızgın demirle vurulan damga. (Farsça)

dagbus

• (Çoğulu: Dagabis) Küçük hıyar.
• Sirkeyle ve zeytin yağıyla yenen bir ot.

dağlama

• Kızdırılmış mâdenle vücûdun bir yerini yakma.

dagş

• Hücum etmek.

dahamet / dahâmet

• İrilik, kocamanlık, kabalık, vücutça büyük olmaklık.
• Tıb: Hipertrophie.

dahdah

• Küçük adımlı kimse.

dahhak

• Çok gülen. Çok gülücü.
• İran'da eski tarihte yaşamış çok zâlim bir hükümdarın adı.

dahhas

• (Çoğulu: Dehâhis) Toprak içinde kaybolup bulunmayan küçük bir böcek.

dahık

• Gülen, gülücü.

dahr

• Alçalma. Küçülme. Hor ve hakir olma.

dail

• Arık, zayıf, küçük hacimli.

daire-i iktidar

• Gücün etkili olduğu alan.

daire-i vücud

• Vücud ve varlık dairesi ve sahası.

dakk

• Vurmak.
• Çekmek. Çok yemekten dolayı vücudun ağırlaşması.
• Kapı çalma.

dar-üs-selam / dâr-üs-selâm

• Sekiz Cennet'ten üçüncüsü.

darame

• Ucu ateşli kuru ot ve odun.

darib

• (Darb. dan) Sütünü sağan kimseye vuran dişi deve.
• Ağaçlı yer.
• Karanlık gece.
• Vurucu, vuran. Darbeden, çarpan. Döven.

darir

• (Çoğulu: Edirrâ) Kör, a'mâ.
• Nefis.
• Cismin bakiyyesi.
• İri vücutlu fakir kişi.

darül hikmetil islamiye

• (Dâr-ül Hikmet-il İslâmiye) Bu teşkilât, son devirlerde gerek imparatorluk ve gerekse İslâm Aleminde ortaya çıkan bir takım dini mes'elelerin halli ve İslâma yapılan hücumların İslâm ahkâmına göre cevaplandırılması için 12 Ağustos 1334 (25 Ağustos 1918) tarihinde 5. Mehmed Reşat ve Şeyhülislâm Musa

debl

• Küçük eşek.
• Toplamak, cem'etmek.
• Islah etmek.

decac

• (Çoğulu: Dücüc) Tavuk.
• Horoz, tavuk ve piliç cinsi.

deflasyon

• Paranın piyasada azalmasıyla satın alma gücünün artması. (Fransızca)

dehşet-efşan

• Korkunç, korku ve dehşet saçan, ürkütücü. (Farsça)

dehşet-engiz

• Çok dehşet verici. Çok korkutucu. (Farsça)

deka'

• (Çoğulu: Dükk-Dükük-Dekâvât) Hörgücü arkasına düşmüş dişi deve.
• Kaygan yer.

dekovil

• Ray aralığı 60 cm. yahut daha az olan küçük demiryolu. (Fransızca)

delail-i enfüsiye

• Kişinin kendi nefsinde olan deliller. Yani vücudun gerek maddi ve gerek (vicdan ve hisler gibi) mânevi yapısında olan ve imana ait hükümleri isbat eden delillerdir.

dellal / dellâl

• Duyurucu, ilân edici.

dellal-i alişan / dellâl-i âlişân

• Şânı yüksek olan duyurucu, tebliğ edici

dellal-ı azam / dellâl-ı âzam

• En büyük duyurucu, ilân edici.

dellal-ı muhterem / dellâl-ı muhterem

• Saygıdeğer ilan edici, duyurucu.

derdak

• (Çoğulu: Derâdik) Küçük çocuklar.
• Her şeyin küçüğü.

derek

• Urgan ucuna eklenip, kovanın kulpuna bağlanan ip parçası (urgan suya değmesin diye)
• Kiriş uçlarında olan halka (yayın başlarına geçirirler.)

deriçe / derîçe / دریچه

• Küçük kapı, oyma kapı. Pencere. (Farsça)

• Pencere. (Farsça)
• Küçük kapı. (Farsça)

deryaçe

• Göl, küçük deniz. (Farsça)

deryaniye

• Hörgücü ikiden fazla olan sığır nevi.

deskere

• (Çoğulu: Desâkir) Dağ başında olan harab kale.
• Küçük köy.

dest-gir

• Muavenet. Arka olmak. Tutucu, yardımcı, muin. Zahir. (Farsça)

destaviz / destâvîz / دستاویز

• Küçük hediye. (Farsça)

destek

• Bir şeyin yıkılıp devrilmemesi için, o şeye vurulan payanda, dayanak. (Farsça)
• Küçük el. (Farsça)
• Yün ve pamuk gibi şeyleri eğirmeye yarıyan âlet. (Farsça)

destroyer

• ing. Çok sür'atli giden küçük savaş gemisi, torpido muhribi.

dev

• Masallarda geçen korkutucu varlık.

devbel

• Bir karar üzere durup büyümeyen küçük eşek.

deybub

• Koğucu, dedikoducu.

dide

• Göz, ayn, çeşm. (Farsça)
• Görmek. (Farsça)
• Gözcü. (Farsça)
• Göz bebeği. (Farsça)
• Göz ucu. (Farsça)

dihan

• Kırmızı deri, sahtiyan.
• (Tekili: Dühn) Vücuda sürünülecek yağlar.

dihçe

• Küçük köy. (Farsça)
• Çiftçi, köylü. (Farsça)

dıhk-aver / dıhk-âver

• Güldüren, güldürücü. (Farsça)

dıkrar

• (Çoğulu: Dekârir) Koğucu, dedikoducu.
• Belâ. Zahmet.
• Yalan söz.
• Fuhşiyât.

dıl'-i kazib / dıl'-i kâzib

• Tıb: Göğüs kemiğine dayalı beş adet küçük kaburga kemiği.

dırab

• Erkek dişiye aşmak.
• Küçük dağlar.

dirayetli

• İncelikleri kavrayış gücüne sahip.

direktuvar

• Fransız ihtilâlinin üçüncü yılında Konvansiyon'un yerine geçen idare şekli. (Fransızca)

divançe

• Kafiye itibariyle harf sırası tertibiyle yapılan küçük şiir mecmuası. (Farsça)

du'mus

• (Çoğulu: Deâmis) Rengi siyaha benzer bir küçük su canavarı.

dübb-i asgar

• Küçük ayı (yedili yıldız grubu).

dübb-ü asgar

• Küçük ayı denen ve Kutup yıldızı etrafında devreden yedi tanelik yıldız kümesi.

dücünne

• (Çoğulu: Dücünnât) Bulut kat kat olma.
• Karanlık, zulmet.
• Yağmur yağma.

dude

• Kurtcağız, küçük solucan, böcek.

dugmus

• (Çoğulu: Degâmis) Rengi siyaha yakın küçük bir su canavarı.

duha suresi / duhâ sûresi

• Kur'ân-ı kerîmin doksan üçüncü sûresi.

duhseman

• Kara yağız, iri vücutlu adam.

dülke

• Küçük bir canavar.

düma

• (Tekili: Dümye) Suretler. Küçük putçuklar.

durc

• İçine inci ve altın konulan küçük hokka.

dürc / درج

• Kutu, kutucuk, küçük kutu.
• Mücevherat kutusu.
• Hokka gibi olan ağız, biçimli ağız.

• Kutu. (Arapça)
• Mücevher kutusu. (Arapça)
• Sevgilinin küçük ağzı. (Arapça)

dure

• Hakir ve şânı küçük olan adam.

earr

• Hörgücü küçük deve.

ebahir

• Kuş kanadının üçüncü mertebede olan yelekleri.

ebred / ابرد

• Dondurucu soğuk, çok soğuk. (Arapça)

ebsar

• (Tekili: Basar) Gözler. Dikkat sahipleri. Görücüler.

ebu hüreyre

• Peygamberimize (A.S.M.) bütün gücüyle hizmette bulunmuş ve İ'lâ-yı kelimetullâh yolunda Peygamber (A.S.M.) ile bütün muharebelere iştirak etmiş, 5374 aded Hadis-i Şerif nakletmiştir. Hicri 75 yılında, Medine-i Münevvere'de, 78 yaşında iken dâr-ı bekaya irtihâl etmiştir. (R.A.)

ebzün

• Küvet, banyo.
• İçinde yıkanılabilinen küçük havuz.

eceme

• (Çoğulu: Acâm-Ecemât - Ecem-Ücüm) Meşelik.
• Kamışlık.

ecr

• (Çoğulu: Ücur) Bir iş, bir hizmet mukabilinde verilen şey.
• Ahirete aid mükâfat, hayır ceza.
• Ücret, mukabil, karşılık. Sevab.
• Tıb: Kırılan bir uzvun sarılması.

ecsad

• (Tekili: Cesed) Cesedler. Cisimler. Tenler. Vücudlar.

ecsam / ecsâm / اجسام

• Cisimler. (Arapça)
• Vücutlar. (Arapça)

ecvibe-i müskite

• Susturucu cevaplar.

ecza / eczâ / اَجْزَا

• (Tekili: Cüz) Eczacılıkta kullanılan çeşitli maddeler.
• Ciltlenmemiş kitab ve saire.
• Cüz'ler, parçalar, kısımlar.
• Bir kimyevi terkible vücuda gelip yanma hassası gibi böyle bir kuvvet ve te'siri haiz bulunan şey.

• (Kimyevî) küçük maddeler.

ecza-i asliye / eczâ-i asliye

• Vücudda temel teşkil eden parçalar ve kısımlar, unsurlar.

ecza-yı asliye / eczâ-yı asliye

• Asıl parçalar; vücuttaki el, ayak, göz gibi.

edevat

• (Tekili: Edat) Aletler. Takımlar, parçalar.
• Gr. Fiil veya isimlere eklenen küçük kelime veya harfler. Edatlar.

edi

• Küçük ve şerir (adam).
• Küçük kap.

edna / ednâ

• Basit, küçük, aşağı.

edra'

• Vücudu beyaz, başı siyah olan at.
• Hecin.

efgen

• (Figen) Düşüren, yere atan, yıkan, yere atıcı, düşürücü, yıkıcı. (Farsça)

efil

• (Çoğulu: Afâl-Efâil) Genç küçük deve.

efra'

• İşi gücü olmayan adam. Boş dolaşan kişi.
• Kuruntulu, vesveseli adam.
• Başının saçı tamam olan kimse. (Müe: Für'â)

efsunger

• Büyücü, sihir yapan. Efsun yapan kimse. (Farsça)

efyun

• Haşhaştan çıkarılan uyutucu madde. Afyon. (Farsça)

ehatt

• En ucuz, daha ucuz.
• Daha cilâlı.

ehliyet-i vücub / ehliyet-i vücûb

• İnsanın, lehine ve aleyhine olan hakların doğmasına elverişli olması. Vücûb ehliyeti.

ehven / اهون

• Daha aşağı. Daha ucuz. Bayağı. Adi.
• Zararı az olan. En zararsız.

• En zararsız, pek ucuz.

• Çok ucuz. (Arapça)
• Çok kolay. (Arapça)

ehveniyet

• Ucuzluk, ehvenlik, daha hafif, daha zararsızlık.

ehya

• Ucuzluk.

• Ucuzluk, bolluk.

ejah

• Vücutta ve bilhassa ellerde çıkan ufak urlar, siğil, sivilce. (Farsça)

ekall

• Daha az, en az, pek az. En küçük.

ekram

• Küçük burunlu.
• Küçük boylu.

el-eys

• Vücud. Varlık. Büyük cisim.

el-hayy

• Diri ve devamlı hayat sâhibi. Zâtî hayat ile münferid, her şeyi bilen ve her şeye gücü yeten Allah (C.C.)

elemli

• Acı veren, üzücü.

elfaz-ı tazimiye / elfâz-ı tâzimiye

• Övücü, yükseltici sözler.

elhaz

• (Tekili: Lahz) Göz ucu ile bakışlar.

elim / elîm

• Acıklı, üzücü.

elmas

• Küçük kaşlı olan.

elzem

• Daha lâzım. Çok lâzım. Ziyade mucib.
• Küçük parmaklı.

emare

• Alâmet, işaret, nişan, iz, ip ucu, belirti.

emin / emîn

• Kendisine güvenilen.
• Peygamber efendimizin lakabı. Peygamber olduğu bildirilmeden önce de, Kureyş kabîlesi Resûlullah'a sallallahü aleyhi ve sellem çok güvenir, inanır ve; "Muhammed-ül-emîn" derlerdi.
• Vücuttaki bütün âzâlarını İslâmiyete uygun şekilde ve uygun yerlerde kullan

emled

• En genç, çok körpe ve nazik vücut veya dal (Müennesi: Meldâ)

emr-i cüz'i / emr-i cüz'î

• Bireysel, ferdî iş; küçük ve basit bir iş.

emr-i itibari / emr-i itibârî

• Hakikatta, hariçte vücudu olmayıp, var kabul edilen emir, iş. (İnsanın fiilleri, kesbi gibi.)

emr-i nafiz / emr-i nâfiz

• Etkili, tesir gücü olan emir.

emr-i nisbi / emr-i nisbî

• Kıyas ile olan emir. Öncekilerine veya diğerlerine göre olan iş veya emir veya hâdise. İllet-i tâmme istemiyen ve vücud-u haricisi bulunmayan emir.

emt

• Yüksek yer. Küçücük tepecikler.
• Doldurma.

Emzik / Bibs / Kidful

• 

  

  Bibs Kauçuk Emzik

  ---

  Söz konusu emzik olunca, BIBS Colour gerçek bir klasik. Yaklaşık 40 yıldır Danimarka'da tasarlanıp üretilen BIBS Colour emzikler, %100 doğal kauçuk ucuyla, hava akışı sağlayan delikleri ve cilt tahrişini önlemek için geliştirilen hafif eğimli yapısı ile gerçek bir efsane! BIBS Colour, yuvarlak ve yumuşak kauçuk uç kısmı ile anne memesine en yakın forma sahip olduğundan, çocuklar tarafından kolay kabul ediliyor. Anne memesini taklit ederek, emiş sırasında hava akışı sağlıyor. Ultra hafif ve sağlam yapısı ile bebeğinizi yormuyor. BPA, PVC ve phthalates gibi zararlı maddeler içermiyor ve dünyaca geçerli EN 1400 standardına göre üretiliyor. Hiçbir emzik markasında göremeyeceğiniz kadar fazla renk çeşitine sahip olan BIBS Colour, klasikleşen zamansız tasarımı ve elegant duruşu ile tasarım ve işlevselliği birleştiriyor. BIBS Colour, bir emzikten beklenen tüm detaylara sahip olmasının yanısıra; bir emzikten beklenmeyen güzellikte tasarımı ile, tüm dünyada hem anneleri hem çocukları kendine hayran bırakıyor…
  
  https://www.kidnkind.com/bibs