abadile-i seb'a / abâdile-i seb'a

• Meşhur olan yedi Abdullah isimli sahabe-i kiram (R.A.) (Abdullah İbn-i Abbas, Abdullah İbn-i Ömer, Abdullah İbn-i Mes'ud, Abdullah İbn-i Ravâha, Abdullah İbn-i Selam, Abdullah bin Amr bin As, Abdullah bin ebi Evfâ (R.A.) (Asr-ı saadette Abdullah ismiyle anılan ikiyüz yirmi sahabe-i kiram hazerâtı va

abdullah ibn-i ömer

• Bi'setten bir yıl önce doğdu. Hicri yetmişüç tarihinde Haccâc-ı Zalim'in emri ile şehid edildi (R.A.) Sahabe-i Kirâmın ileri gelenlerinden ve Resul-i Ekrem Aleyhissalatü Vesselâmın çok bağlılarından ve dâima onun ahlâkını yaşamağa çalışanlardandı. Hz. Ömer Radıyallahü Anh'ın oğlu idi. Hilâfet ve Val

adalet-i ömeriye

• Hz. Ömer (r.a.) adaleti.

ahi

• Kardeşim.
• Ahilik ocağından olan kimse.
• Eli açık, cömert.

ahmed-i faruki / ahmed-i fârukî

• (Hi. 971-1034) (İmam-ı Rabbanî) Hz. Ömer (R.A.) ahfadından olduğundan Fârukî denilmiştir. Kendisi demiştir ki: "Hakaik-i imaniyeden bir mes'elenin inkişafını, binler ezvak ve mevâcid ve kerâmata tercih ederim." Hem demiş ki: "Bütün tarikatların nokta-i müntehası hakaik-i imâniyenin vuzuh ve inkişâfı

ali-cenab / âli-cenab

• İyilik sahibi, yüksek ahlâklı. Cömerd. Büyük zat. (Farsça)

alicenab / âlîcenâb / عالى جناب

• Cömert. (Arapça)
• Haysiyetli. (Arapça)

alim-i kerim / alîm-i kerîm

• Sonsuz cömertlik ve ikram sahibi ve her şeyi hakkıyla bilen, ilmi herşeyi kuşatan Allah.

allah-ı kerim / allah-ı kerîm

• Sınırsız ikram, lütuf, ihsan ve cömertlik sahibi Allah.

allahü zü'l-kerem teala ve tekaddes hazretleri / allahü zü'l-kerem tealâ ve tekaddes hazretleri

• Namı ve şerefi yüksek olan, her türlü kusur ve eksikliklerden münezzeh olan, cömertlik ve ikram sahibi Allah.

aşere-i mübeşşere

• Hz. Peygamber'in (A.S.M.) kendilerine Cennetlik olduklarını müjdelediği sahabelerdir. Bu kişiler Allah'ın emirlerine bağlılıkta ve din hizmetindeki fedailikte Allah'ın rızasını tam kazanmışlardır. Bu zatlar şunlardır: Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Ali, Hz. Abdurrahman bin Avf, Hz. Ubeyde b

ayn harfi

• Kur'ân-ı kerîmde Ömer-ül-Fârûk'un radıyallahü anh namaz kıldırırken, ayakta okumayı bitirip, rükû'a eğildiği yeri gösteren işâret. Ayn harfi hep âyet-i kerîmelerin sonunda bulunmaktadır.

babur

• (Zahirüddin Muhammed) Hindistan'da büyük Müslüman Türk devletinin kurucusu ve Timur'un beşinci göbekten torunudur. Fergana Emiri olan babası Ömer Şeyh'in ölümünden sonra tahta geçmiştir. (1494)

bağıstan-ı kerem

• Cömertlik ve ikram bahçesi.

bahş-ı kalenderi / bahş-ı kalenderî

• Cömertçe ihsan yapma, dağıtma.

basık

• Eli açık. Cömert. Dolup taşan.

bazil

• (Bezil. den) Bol bol veren, dağıtan. Cömert.

buhl

• Cimrilik. Cömertliğin zıddı.

büsut

• Cömertlik, civanmertlik. El açıklığı.

çar-yar

• Dört dost. (Hz. Ebûbekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali (R.A.) lerin nâmları.) Dört Halife, Hulefâ-i Erbaa veya Ashab-ı Güzin diye de ihtiramla anılırlar.

çaryar / çâryâr / چاریار

• Dört halife, Ebubekir, Ömer, Osman ve Ali. (Farsça)

cayid

• Cömert, sahi.

cenab-ı kerim-i mutlak / cenâb-ı kerîm-i mutlak

• Sınırsız ikram ve cömertlik sahibi yüce Allah.

cenab-ı ömer

• Ömer (r.a.).

cevad / cevâd / جواد

• (Cevvad) Çok çok ihsan eden. Çok cömert.

• Sınırsız cömertlik sahibi olan ve çok çok ihsan eden Allah.

• Çok cömert. Allahü teâlânın isimlerinden.

• Çok cömert.

• Çok cömert.

• Cömert. (Arapça)

cevad-ı kerim / cevâd-ı kerîm

• Çok cömert, ihsanı ve ikramı bol olan Allah.

cevad-ı melik

• Çok cömert hükümdar.

cevad-ı mutlak / cevâd-ı mutlak

• Şarta bağlı olmaksızın çok ihsanda bulunan, cömertlik eden Cenab-ı Allah.

• Sınırsız cömertlik ve ikram sahibi Allah.

cevadane / cevâdâne

• Cömertçe.

cevdet

• İyilik. Güzellik. Kusursuzluk.
• Bir kimsenin, başkasının işini güzelce ve kusursuz olarak yapması.
• Cömertlik.
• Susuz olma.

cevvad / cevvâd

• Sınırsız cömertlik sahibi Allah.

çihar yar / çihar yâr / چهاریار

• Dört halife. Ebubekir, Ömer, Osman, Ali. (Farsça)

çıhar yar-ı güzin / çıhâr yâr-ı güzîn

• Peygamber efendimizin dört seçkin ve büyük halîfesi: Hazret-i Ebû Bekr, hazret-i Ömer, hazret-i Osman, hazret-i Ali.

cihar-ı yar-ı güzin

• Dört halife: Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali (R.Anhüm) (Farsça)

ciharyar-ı güzin / cihâryâr-ı güzîn

• Seçkin dört dost; dört halife; Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Ali (r.a.).

cimri

• Hasis, varyemez, pinti. Elindeki mal veya parayı harcayamıyan ve türlü sıkıntılara katlanarak daha çok biriktirmeye çalışan kimse. Cimrilik, müsriflik (savurganlık) gibi İslâmda kötü huy olarak bilinir. Cömertlik ve tutumluluk ise övünülen ahlâkî vasıflardandır. Cömertlikte de ölçülü olmak tavsiye e (Farsça)

civanmerd / civânmerd / جوانمرد

• Cömert. (Farsça)
• Soylu. (Farsça)

cud / cûd / جود

• Cömertlik. Sahilik. Eli açık olmak. Muhtaçların vaziyetlerini, durumlarını bildirmeğe meydan vermeksizin lütuf ve ihsanda bulunma hâleti. Mücahede-i diniye ve neşr-i hakaik-ı Kur'aniye ve imaniye hizmetinde mutemed zâtlara lüzumunda maddeten de iştirak etmek fedakârlığı.

• Cömertlik, el açıklığı.

• Cömerdlik, eli açık olmak.

• Cömertlik. Karşılık beklemeden yapılan cömertlik.

• Cömertlik.

• Cömertlik.

• Cömertlik. (Arapça)

cud u kerem

• Cömertlik, eli açıklık.

cud u seha / cûd u sehâ

• Cömertlik.

cud u sehavet

• Cömertlik ve eli açıklık, sahilik.

cud ve sehavet-i mutlaka / cûd ve sehavet-i mutlaka

• Sınırsız cömertlik ve ikramseverlik.

cud-u mutlak / cûd-u mutlak

• Sınırsız cömertlik.

dehmus

• Cömert kişi. Kerim kimse.

derhişte

• Cömertlik, sehavet. (Farsça)

dest-i kerem

• Cömertlik eli.

deysan

• Cömertlik.

düstur-u kerem

• Cömertlik ve ikram prensibi.

ebyan

• Cömert, eli açık, muhtaçlara ve yoksullara yardım eden kimse.
• Yemekten tiksinen kişi.

ecvad

• (Tekili: Cevad) Sahiler. Cömertler. Eli açıklar.

ecved

• En cömert. En sahi. Daha iyi.

ef'al-i kerimane / ef'âl-i kerîmâne

• Cömertçe ve iyilikle yapılan işler.

ehl-i kerem ve vicdan

• Cömertlik ve vicdan sahipleri.

ehl-i sehavet ve ihsan / ehl-i sehâvet ve ihsan

• Bağış, ikram sahibi ve cömert olanlar.

ekrem / اكرم

• Çok cömert, daha kerim, en kerim.

• En cömert.

• Çok cömert. (Arapça)

ekremane

• Ekremce, ekrem olana yakışacak şekilde. Çok elaçıklığıyle, cömertlikle.

ekremü'l-ekremin / ekremü'l-ekremîn

• Cömert olanların en cömerdi olan Allah.

• Cömertlerin en cömerdi. Çok kerim, çok cömert olan Allah.

esha

• (Sahi. den) Çok cömert, fazla eli açık, pek sahi kimse.

eshiya / eshiyâ / اسخيا

• (Tekili: Sahi) Cömertler, sahiler.

• Cömertler. (Arapça)

esmah

• Çok cömert, pek eli açık, en semahatli.

faruk / fâruk / fârûk

• Hak ile bâtılı birbirinden ayıran. Haklıyı haksızı ayırmakta çok mâhir olan. (Hak ile bâtılı birbirinden tam ayırarak İslâmiyeti kabul ettiği ve islâm nurunu izhar ettiği ve imân ve küfrün arasını fark ve faslettiği için Hz. Peygamber (A.S.M.) tarafından Hz. Ömer'e (R.A.) bu isim verilmiştir.)

• Hz. Ömer için kullanılan bir sıfat; hakkı batıldan ayıran.

• Haklıyı haksızı ayırmakta pek mahir olan. Hz. Ömer'in sıfatlarından biri.

• "Doğru ile yanlışı birbirinden ayıran" mânâsına hazret-i Ömer'in lakabı.

• "Hak ile batılı ayıran" mânâsında Hazreti Ömerin lâkabı.

faruk-u azam / fâruk-u âzam

• Ömer (r.a.).

faruk-u azam hazret-i ömer / faruk-u âzam hazret-i ömer

• Hakla batılı birbirinden ayıranların en büyüğü olan Hz. Ömer.

faruki / farukî

• Hz. Ömer (R.A.) soyuna veya adâletine mensub olan. Hz. Ömer'e mensub ve müteallik. İmam-ı Rabbanî'nin bir lakabı.

fatır-ı kerim / fâtır-ı kerîm

• Sonsuz cömertlik ve ikram sahibi olan ve herşeyi hârika, eşsiz sanatıyla yaratan Allah.

fatır-ı kerim-i zülcemal / fâtır-ı kerîm-i zülcemâl

• Sonsuz güzellik, lütuf ve cömertlik sahibi ve herşeyi hârika üstün sanatıyla yaratan Allah.

fazl

• Âlimlere yakışır olgunluk.
• İmân, cömertlik, ihsan, kerem, ilim, ma'rifet, üstünlük, hüner, tefâvüt, inayet.
• Artmak.
• Artık, (bunun zıddı naks'tır). Bir şeyden bakiye kalmak.

fazl u ihsan / fazl u ihsân

• Cömertlik ve bağışta bulunmak.

fazl u kerem

• Bilginlere, faziletli kişilere yaraşır olgunluk ve cömertlik.

fehil / fehîl

• Kerim, cömert adam. Ulu ve kuvvetli kimse.

ferah-dest

• Eli açık, cömert. (Farsça)

feta / fetâ / فتى

• (Çoğulu: Fitye, Fityan veya feteyân) Genç. Delikanlı.
• Cömert.

• Genç. (Arapça)
• Cömert. (Arapça)

fütüvvet

• Cömertlik. Başkasını, kendisine tercih etmek. Başkalarının işlerini düzeltmeye çalışmak ve faydasına koşmak. Fütüvvetin başka değişik târifleri de yapılmıştır. Bunlardan bâzıları şöyledir: Kendi nefsinde başkasının üzerine bir meziyet, üstünlük görme mek. Hatâlarını îtirâf edenleri affetmek, hiç kim

• Dostlara afv ve safh ile muamele.
• Yiğitlik. Cömertlik. Lütuf ve ihsankârlık.
• Kerem ve seha.
• Soy temizliği.

fütüvvet-mend

• Elaçıklık, cömertlik. (Farsça)

ganiyy-i kerim / ganiyy-i kerîm

• Sonsuz cömertlik ve zenginlik sahibi olan Allah.

gayr-endiş / gayr-endîş

• Başkalarını düşünen, şefkatli ve cömert kimse. (Farsça)

güşade-dest

• (Çoğulu: Güşadedestân) Civanmert, cömert, eli açık. (Farsça)

güşade-destan / güşade-destân

• (Tekili: Güşadedest) Cömertler, civanmertler, eli açıklar. (Farsça)

habib-i ekrem / habîb-i ekrem / حَب۪يبِ اَكْرَمْ

• Lutuf ve cömerdliği çok olan sevgili (Peygamberimiz asm).

hafsa

• Peygamberimiz Hz. Muhammed'in (A.S.M.) zevcelerinden biri ve Hz. Ömer'in (R.A.) kızı.

hakim-i kerim / hakîm-i kerîm

• Herşeyi hikmetle belirli gayelere yönelik olarak, mânâlı, faydalı ve tam yerli yerinde yaratan ve sonsuz cömertlik ve ikram sahibi Allah.

halife-i ru-yi zemin / halife-i rû-yi zemin

• Yeryüzünün halifesi; Hz. Ömer.

halık-ı kadim-i kadir / hâlık-ı kadîm-i kadîr

• Sonsuz cömertlik ve ikram sahibi olan, varlığının başlangıcı olmayan, her şeyi yaratan Allah.

halık-ı kerim ve rahim / hâlık-ı kerîm ve rahîm

• Sonsuz cömertlik ve merhamet sahibi ve her şeyi yaratan Allah.

halık-ı rahim ve kerim / hâlık-ı rahîm ve kerîm

• Sonsuz merhamet ve cömertlik sahibi olan yaratıcı, Allah.

hallak-ı kerim / hallâk-ı kerîm

• Sonsuz cömertlik ve ikram sahibi olan; çokça ve sürekli olarak yaratan Allah.

hashas

• Cömert kimse.

hasib / hasîb

• Cömert kimse. Hayır sahibi ve eli açık adam.
• Bolluk yer, ucuzluk.

hatem / hâtem

• Çok cömert ve eli açık adam.

• Cömertliğiyle tanınan bir zengin.

hatem-i tai / hatem-i taî

• (Ebu Adi bin Abdullah bin Said) Arab kabile reislerinin büyüklerinden ve şairlerinden olup, cömertliği ile meşhurdur. Adı, cömertlik ve keremde darb-ı mesel halini almıştır. Bazı şiirleri toplanarak bir divan yapılmış ve Londra'da bastırılmıştır. Hz. Peygamber'in (A.S.M.) zamanına yetişmiş ise, de,

hatemane

• Hâtem'e yakışacak şekil ve surette. Cömertçesine. (Farsça)

hazret-i abdullah ibni ömer

• Abdullah ibni Ömer (r.a.).

hazret-i ömer

• Ömer (r.a.).

hehca'

• Kerim, cömert kimse.

hem-rad

• Kahramanlık ve cömertlikte müsavi olan kimseler. (Farsça)

hırk

• Cömert, kerim.

hırrik

• (Çoğulu: Ehrak - Hurrak - Huruk) Cömerd, kerim. Zarif.

hükumet-i islamiye-i ömeriye / hükûmet-i islâmiye-i ömeriye

• Hz. Ömer dönemindeki İslâmî hükûmet.

hulefa-i erbaa / hulefâ-i erbaa

• İlk dört halife: Hz. Ebû Bekir (r.a.), Hz. Ömer (r.a.), Hz. Osman (r.a.), Hz. Ali (r.a.).

hulefa-i raşidin / hulefâ-i râşidîn

• Doğru yolda olan dört büyük halife. Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Ali.

• Her bakımdan olgun ve Resûlullah Efendimize uyan yüksek halîfeler mânâsına, Resûl-i ekremden (sallallahü aleyhi ve sellem) sonra sırasıyla halîfe olan hazret-i Ebû Bekr, Ömer, Osman ve Ali (radıyallahü anhüm) için kullanılan tâbir.

hulefa-i selase / hulefâ-i selâse

• Üç halife (Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Ali).

• Üç halife: Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman (R.Anhüm)

hulefa-yı raşidin / hulefâ-yı râşidîn

• Dört büyük halife; Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Ali.

hüzeyfe

• Ensar-ı Kiramdandır. Hüzeyfe-i Yemanî de denir. Hz. Muhammmed (A.S.M.) ona münafıkları bildirdiğinden dolayı, Hz. Ömer (R.A.) onunla istişare eder ve Onun, namazını kılmadığı kimselerin namazında bulunmazdı. Çok takvalı ve istiğna sâhibi bir zat idi. İran'ın fethinde bulundu. (Hi: 35) de Dâr-ı Beka'

ibn-i ömer

• (Bak: Abdullah İbn-i Ömer)

ihsan

• İyilik, lütuf, bağışlamak.
• Sahilik etmek, cömertlik yapmak.
• Allah'ı görür gibi ibadet etmek.
• Güzel bilmek. Güzel eylemek.

ikram / ikrâm / اكرام

• Cömertlik. (Arapça)
• Sunma, armağan etme. (Arapça)

imam-ı ömer (r.a.)

• Ömer (r.a.).

inayet-i ekremi / inâyet-i ekremî

• Çok cömertçe gelen yardım, iyilik.

inda'

• Cömertlik etme.

isar

• Kendisi muhtaç olduğu halde başkasına nimet vermek, cömertlik, ikrâm.
• İhtiyar etmek.
• Yumuşatmak.
• Dökmek, serpmek. Saçmak.

ismah

• Cömert ve eli açık olma.
• İtâatli ve bağlı etme.

kadir-i kerim / kadîr-i kerîm

• Sonsuz cömertlik sahibi olan ve kudreti herşeye yeten Allah.

kanun-u kerem

• Cömertlik, bağış ve ikram kanunu.

kānun-u kerem / kānûn-u kerem / قَانُونُ كَرَمْ

• Cömertlik, ikram edicilik kanunu.

kemal-i kerem / kemâl-i kerem / كَمَالِ كَرَمْ

• Tam ve mükemmel cömertlik.

• Tam bir cömerdlik.

keramet / kerâmet / كرامت

• Cömertlik, kerem. (Arapça)
• Velîlerin gösterdikleri olağandışı hal. (Arapça)

kerem / كرم / كَرَمْ

• Cömertlik, severek verme.

• Cömertlik. (Arapça)
• Kerem kılmak: Kerem etmek, iyilik etmek. (Arapça)

• Cömerdlik.

kerem-i sübhaniye

• Bütün noksanlıklardan uzak olan Allah'ın cömertliği, ikramı.

keremgüster

• Cömert, mükrim, kerem sâhibi. (Farsça)

keremkar / keremkâr / كرمكار

• Kerem eden, ikram eden. Cömert, eli açık olan, bağışlayan. (Farsça)

• Cömert. (Arapça - Farsça)

keremkarane / keremkârâne

• Cömertlik ve ikramda bulunarak.

keremli

• Cömert.

keremperver

• Kerem sâhibi. Eli açık, cömert. Mükrim. (Farsça)

kerim / kerîm / كریم

• Her şeyin iyisi, faydalısı. Kerem ile muttasıf olan, ihsan ve inayet sâhibi. Şerefli ve izzetli. Muhterem, cömert, müsamahakâr. (Kur'an-ı Kerim tâbirindeki kerim; muazzez, mükerrem mânâsınadır. Kur'an-ı Kerim'de bu kelime 27 defa geçer ve ancak iki defa Cenab-ı Hak hakkında kullanılmıştır.)

• Kerem sahibi, cömert, ulu, büyük.

• Sonsuz cömertlik ve ikram sahibi Allah.

• Cömert. (Arapça)
• Yüce. (Arapça)

kerim-i müteal / kerîm-i müteâl

• Sonsuz cömertlik ve ikram sahibi olan yüce Allah.

kerim-i mutlak / kerîm-i mutlak

• Lütuf ve cömertliği sınırsız olan Allah.

kerim-i zülcemal / kerîm-i zülcemâl

• Sonsuz güzellik, ikram ve cömertlik sahibi olan Allah.

kerimane / kerîmâne

• Lütufkâr ve cömert bir şekilde.

kerimiyet / kerîmiyet

• Cömertlik.

kerimiyet-i rabbaniye / kerîmiyet-i rabbâniye

• Her şeyi idare ve terbiye eden Allah'ın sonsuz ikram ve cömertliği.

kiram / kirâm / كرام

• Benzetmeli, kinâyeli.
• (Tekili: Kerim) Kerimler, şerefliler.
• Eli açık cömert kimseler.

• Ulular, cömertler, kerimler.

• Yüce kişiler. (Arapça)
• Cömertler. (Arapça)

lühum

• Cömertler. İyiler. İyi insanlar.

lütf u kerem

• Kerem ve iyilik; iyilik ve yumuşaklıkla muamele; cömertlik, merhamet ve ihsan.

lütuf ve kerem-i binihaye / lütuf ve kerem-i bînihaye

• Sonsuz cömertlik, ikram ve bağış.

maden-i sehavet / mâden-i sehâvet

• Cömertlik kaynağı.

mader-i hilkatin hazain-i la-tefnasındaki sehavet / mâder-i hilkatin hazâin-i lâ-tefnâsındaki sehavet

• Yaratılış kaynağının bitmez tükenmez hazinelerindeki cömertlik.

mahz-ı fazl ve kerem

• Cömertlik ve ikramın ta kendisi.

me'sere

• (Meâsir) Eskiden kalma güzel eser.
• Cömertlik.
• Güzel hareket ve fiil.

mehc

• Cömert, eli açık.

mekarim / mekârim / مكارم

• Cömertlikler, elaçıklıklar, iyilikler.

• Cömertlikler. (Arapça)

mekarimkar / mekârimkâr

• Cömert, eliaçık. Kerem sâhibi. (Farsça)

mekreme

• İzzet, ikram yeri. Seha, cud, şeref. Cömertlik.

men'ab

• Cömert.
• Hızlı yürüyen.

mihmandar-ı kerim / mihmandar-ı kerîm

• İkramı bol ve çok cömert olan misafir sahibi, Allah.

mübazele

• Cömertlik, sehâvet.

muhsin

• İhsan eden, iyilik eden. Kerim. Cömert.
• Allah'ı görür gibi O'na ibadet eden.

mükareme / mükâreme

• Cömertlik ve kerem hususunda yarışma.

mükrim

• İkram eden, cömertlikte bulunan.

mükrimane / mükrimâne

• Cömertçe.

mün'im-i kerim / mün'im-i kerîm

• Sonsuz cömertlik sahibi ve nimet verici Allah.

mürüvvet

• İyilikseverlik, cömertlik.

mürüvvetmend

• İyiliksever, cömert. (Farsça)
• Mürüvvetli, insâniyetli. (Farsça)

nebalet

• Zekâ, fazilet ve neciblik sâhibi olmak.
• Büyüklük, azamet.
• İyi olmak.
• Cömertlik, elaçıklık.
• Okçu, ok yapıp satan. Okçuluk.

necib

• Cömert, kerim kişi.

• Soyu ve nesli temiz, aslı kerim olan. Cömert. Asilzâde. Güzel huylu ve ahlâklı.

necibe

• Soyu sopu temiz kimse. Cömert. Asilzâde.

necmeddin-i kübra

• (Mi: 540 - 618) İran Mutasavvıflarının en mühim şahsiyetlerindendir. Kübreviyye veya Zehebiyye ismi ile anılan tarikatın kurucusu sayılır. İsmi: Ahmed bin Ömer Eb-ul Cenab Necmeddin Kübra el-Hivakî el-Harzemî.Münazara ve mübaheseyi çok sevdiği ve her münazarada hasımlarını yendiği için kendisine "Et

nücebe

• Lütuf ve keremi çok olan. Cömert insan.

ömer

• Ömer (r.a.).

ömer hayyam

• Çadırcı Ömer mânâsında olan bu kelime, İran'ın meşhur hayâlperest ve içkiden çok bahseden bir şâirinin adıdır.

ömer ibn-i abdülaziz

• (Hi: 60-101) Emevî Devleti halifelerinden olup Hz. Ömer'in ahfadındandır. Siyaset âleminde bir dâhi ve adâlette bir ikinci Hz. Ömer'di. Malatya'yı Rumlardan yüzbin esir mukabilinde satın aldı. Zehirlenerek şehid edildi. (R. Aleyh)

rabb-ı kerim / rabb-ı kerîm

• Her bir varlığı terbiye edip idaresi ve tasarrufu altında bulunduran, sonsuz cömertlik ve ikram sahibi olan Allah.

rabb-i rahim ve kerim / rabb-i rahîm ve kerîm

• Sonsuz cömertlik, şefkat ve merhamet sahibi olan ve herbir varlığı terbiye edip idaresi ve egemenliği altında bulunduran Allah.

rad

• Cömert, eli açık, faziletli, üstün, değerli. (Farsça)

rafızi / rafızî

• (Râfiziyye) Rafıza fırkasından olan. Hazret-i Ebu Bekir'in ve Hazret-i Ömer'in (R.A.) halifeliklerini kabul etmeyenlerden olan.

rafizi / rafizî

• Râfizi fırkasından olan, Hz. Ebubekir, Ömer ve Osman'ın halifeliğini kabul etmeyenlerden olan.

rafıziler / râfızîler

• Şîanın kollarından. İmâm-ı Zeynel'âbidîn'in vefâtından sonra oğlu Zeyd'den ayrılarak, Eshâb-ı kirâm (Peygamber efendimizin arkadaşları) düşmanlığında taşkınlık gösteren, hazret-i Ebû Bekr ve hazret-i Ömer'in halîfeliklerini kabûl etmeyen kimselerin mensûb olduğu bozuk fırka. Terk edenler, ayrılanlar

rahib-ür rahe / rahib-ür râhe

• Cömert, eli geniş.

rahim-i kerim / rahîm-i kerîm

• Sonsuz şefkat ve merhamet sahibi olan ve sınırsız bir cömertliği olan.

rayi'

• Acib nesne.
• Cömert kişi.

sa'd bin ebi vakkas

• Aşere-i Mübeşşere'den ve ilk İslâm olanların yedincisidir. Peygamberimiz (A.S.M.) ile beraber bütün gazalarda bulundu. Müslüman olduğunda 17 yaşlarında idi. Hz. Ömer zamanında İran'a gönderilen ordunun başkumandanı oldu. Medayin şehrinin fethinde ve Kadsiye meydan muharebesinde muvaffak oldu. Kufe ş

sa'deddin-i taftazani / sa'deddin-i taftazanî

• (Hicr: 722-792) Horasan taraflarında Teftazan'da doğdu. İslâmiyete kıymetli eserleriyle hizmet eden büyük âlimlerdendir. Asıl ismi Ömer oğlu Mes'ud'dur.

sadıku'l-va'di'l-kerim / sâdıku'l-vâ'di'l-kerîm

• Vaad ve sözünde mutlaka duran Allah; cömertlik ve ikram sahibi Allah.

saha / sahâ / ساخه

• Cömertlik, eliaçıklık. (Arapça)

saha-kar / saha-kâr

• Eli açık, cömert, sahi. (Farsça)

sahabe-i kiram / sahâbe-i kirâm

• Cömertlik ve şeref sahibi Sahabeler; Peygamberimizi (a.s.m.) dünya gözüyle görüp onun yolundan gidenler.

sahavet / sahâvet

• Cömertlik, el açıklığı, muhtaç olanlara çok ihsan etmek.

• Cömertlik.

sahavetkar / sahavetkâr

• Eli açık, cömert olan. Herkese ihsan eden. (Farsça)

sahavetkarane / sahavetkârâne

• Cömert bir şekilde, cömertçe.

sahi / sahî / سخى

• Cömert, eli açık, herkese iyilik etmek isteyen.

• Cömert, eli açık.

• Cömert.

• Cömert, eliaçık. (Arapça)

said bin zeyd

• Hz. Ömer'in (R.A.) amcasının oğluydu. Aşere-i Mübeşşere'den ve Ashabın ileri gelenlerindendi. Vazifeli olarak Habeşistan'a hicret edenlerdendi. Şam'ın fethine ve bir çok mühim muharebelere iştirak etti. Hicri 51 yılında vefat etti.

samih

• Cömert, eli açık sahavet sahibi ve civanmert olan.

sani-i kerim / sâni-i kerîm

• Sonsuz cömertlik ve kerem sahibi ve herşeyi san'atla yaratan Allah.

seffah / seffâh / سفاح

• Cömert, eliaçık, civanmerd.
• Güzel konuşan, hatip.
• Kan dökücü, gaddar.

• Kandökücü. (Arapça)
• Cömert. (Arapça)

sefit

• Keremli, cömert kimse.

seha / sehâ / سخا

• Cömertlik, el açıklığı.

• Cömertlik.

• Cömertlik.

• Cömertlik, eliaçıklık. (Arapça)

sehakar / sehâkâr / سخاكار

• Cömert, eliaçık. (Arapça - Farsça)

sehakarlık / sehâkârlık

• Cömertlik, eliaçıklık. (Arapça - Farsça - Türkçe)

sehavet / sehâvet / سخاوت / سَخَاوَتْ

• Cömertlik.

• Cömert olmak. Parayı, malı hayırlı, iyi yerlere dağıtmaktan, lezzet almak.

• Cömertlik.

• Cömertlik, eliaçıklık. (Arapça)

• Cömertlik.

sehavet-i milliye / sehâvet-i milliye

• Millî cömertlik.

sehavet-i mutlak / sehâvet-i mutlak

• Sınırsız cömertlik.

sehavet-i mutlaka / sehâvet-i mutlaka

• Her yeri kaplayan, kusursuz ve sınırsız cömertlik.

sehavetkarane / sehâvetkârâne

• Cömertçe.

• Cömertçe.

sehavetli / sehâvetli

• Cömert.

sehavetperverane / sehâvetperverâne

• Cömerliği severcesine.

semahat / semâhat

• Cömertlik. İyilik severlik. El açıklığı.

• Cömertlik ve el açıklığı; vermesi lâzım ve vâcib olmayan şeyleri seve seve vermek.

semahatli / semâhatli

• Hoşgörülü, cömert, iyiliksever.

semh

• Cömertlik, keremli olma.

semuh

• (Semahat. dan) Çok cömert.

serv

• Selvi, servi. (Farsça)
• Cömertlik, mürüvvet. (Farsça)

şeş-ebrar

• Altı aded hayır sahibi ki, bunlar: Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Ali, Hz. Hasan, Hz. Hüseyin'dir (Radıyallahu anhüm).

şeyhan

• (şeyheyn) Esasen iki şeyh demek olup; bazı eserlerde, Buharî ve Müslim yerinde kullanılır. Her ikisinin Hadis Kitablarına birden Sahihan denir.
• Hazret-i Ebubekir ile Hazret-i Ömer'in (R.A.) beraberce bâzı mühim kitaplarda geçen isimleri.
• Bazı fıkıh kitablarında, İmam-ı A'zam

şeyhayn / شَيْخَيْنْ

• Dört büyük halîfeden ilk ikisi. Hazret-i Ebû Bekr ve hazret-i Ömer için kullanılan lakab.
• Fıkıh ilminde, İmâm-ı a'zam ile İmâm-ı Ebû Yûsuf'a verilen lakab.
• Hadîs ilminde İmâm-ı Buhârî ile İmâm-ı Müslim'e verilen lakab.

• İki şeyh (Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer).

şeyheyn

• Hz. Ebûbekir ve Hz. Ömer (r.a.).

sıffin / sıffîn

• Hazret-i Ali (R.A.) ile Hazret-i Muaviye (R.A.) arasında vuku bulan muharebelere meydan olmakla şöhret bulmuştur. Sıffîn muharebesinde Hazret-i Ali'nin maiyyetinde 120.000 Hazret-i Muaviye'nin maiyyetinde 90.000 kişi vardı. Hazret-i Ömer'in (R.A.) oğlu Hz. Abdullah da şehid olanların arasında idi. S

sühreverdiyye

• Evliyânın büyüklerinden Ebû Hafs Ömer bin Muhammed Şihâbüddîn Sühreverdî hazretlerinin tasavvuftaki yolu.

sümuhat

• El açıklığı, cömertlik.

tahan

• Kendini toprağa gömerek yatan küçük bir hayvan.

takvim-i arabi / takvim-i arabî

• Hicretten 17 sene sonra görülen lüzum üzerine Hazret-i Ömer (R.A.) tarafından Kamer senesi esas ve hicret tarihi başlangıç sayılmak suretiyle tertiplenen takvim.

tamam-ı kerem ve sehavet / tamam-ı kerem ve sehâvet

• Tam bir ikramseverlik ve cömertlik.

telehvuk

• Huyu olmadan cömertlik göstermek.

tesemmuh

• Cömertlik etmek.

tuluk

• (Tuluka) Açık yüzlü ve hâli iyi olmak.
• Cömert olmak.

ulüvv-ü cenab

• Cömertlik, büyüklük.

ulüvv-ü cenablık

• Âlî cenablık.
• Kerem ve cömertlik sâhibi ve faziletli olmak. Büyüklük.

üstad-ı ekrem

• Cömertlik, şeref ve izzet sahibi Üstad.

üveys-el karani / üveys-el karanî

• Hz. Ebu Bekir ve Ömer (R.A.) devirlerinde Medine-i Münevvere'de çok hürmet gören ve Tabiînin büyüklerinden olup hadis-i şerif ile medh ü senâsı yapılan büyük bir veli. Peygamberimiz (A.S.M.) zamanında yaşamış ise de vâlidesine çok hürmetinden dolayı Peygamberimizle görüşememiş, fakat ona bütün ruh u

ya kerim / yâ kerîm

• Sınırsız ikram, lütuf, ihsan ve cömertlik sahibi Allah.

ya üstad-ı ekrem

• Ey şerefli, çok cömert Üstad.

yezid bin ebi süfyan

• Ebu Süfyan'ın oğlu. Hz. Muaviye'nin büyük kardeşi idi. Ashab-ı kiramdan ve çok sâlih bir zât olup, Mekke-i Mükerreme'nin fethinde müslüman oldu. Hazret-i Ebu Bekir-is Sıddık Radıyallâhü anh'ın Şam'a gönderdiği orduda bir birliğin kumandanı idi. Hz. Ömer zamanında Filistin valisi olmuştu. Taundan vef

zat-ı kerim / zât-ı kerîm

• Sınırsız cömertlik ve ikram sahibi Zât, Allah.

zat-ı kerim-i zülcemal / zât-ı kerîm-i zülcemâl

• Sonsuz güzellik ve cömertlik sahibi Allah.

zel-cud

• Bol bol ihsan eden, cud ve cömertlik sahibi.

zeydiyye fırkası

• Hazret-i Ali'yi sevdiğini söyleyip, diğer Eshâb-ı kirâma düşmanlık besleyen, onlar hakkında kötü sözler söyleyen şîanın kollarından. On iki imâmın dördüncüsü olan Zeynelâbidîn'in oğlu Zeyd'e tâbi olan ve hazret-i Ali, Eshâbın en efdalidir (üstünüdür); bununla berâber Ebû Bekr, Ömer, Osman'ın (r.anhü