ceber

• (Ceberiyyun) Cüz'i iradeyi inkâr eden bir fırka-i dalle. Hak yolundan çıkmış, dalâlete düşmüş bir fırka. Bunların zıdları da Mu'tezile'dir.

hükema-i meşaiyyun / hükemâ-i meşaiyyun

• Aristo felsefesi yolunda olan ve derslerini gezerek veren meşaiyyun filozofları.

ihsasiyye

• Tecrübeden ve hissedilenden gayrısını kabul etmeyen. Hissiyyun ve maddiyyun fırkasından olanlar. İmansızlık. Dinsizlik.

işraki / işrakî

• Bâtıl İşrakiye felsefesine mensub. İşrakiyyunun dalâletten ve şirkten ibaret bâtıl ve hurafe fikirleri.

işrakiyye

• İşrakiyyunların bâtıl ve hurafe mesleği.

kelbiyyun

• Kalenderane yaşamayı alışkanlık haline getiren meşhur Diyojenin de içinde bulunduğu bir fırka. Bunlara Kelbiye tâifesi veya Melâmiyyun da denir.

kerrubiyyun

• (Mukarrebûn) Sadece ibadetle meşgul olan melekler. Allah'a en yakın olan melekler. Büyük melekler. Kerubiyyun yalnız hamele-i arştır diyenler olduğu gibi, Kerrubiyyun diyenler de olmuştur. Aslı Kerubiyun'dur.

kerubiyan / kerûbiyân

• Azâb meleklerinin büyükleri. Kerûb kelimesinin Farsça çoğul şeklidir. Arabî çoğul şekli ise Kerûbiyyûn'dur.

kerubiyyun

• (Bak: Kerrubiyyun)

küfiyyun

• Eski arabça âlimlerinin ayrıldığı iki büyük şubeden biri olup diğerine Basriyyun denirdi.

lafz-ı müşterek

• Huk: Birçok müsemması bulunan lafızdır ki, hangi mânâ kasdolunduğu taayyün etmediği surette mânasız addolunur, onunla amel olunmaz.

lev

• Gr: (Şart edâtı) Dahâ ziyade, olsa bile (manâsına gelir.) "İnne" gibi mâzi mânâsını muzariye çevirmeyip aksine muzâriyi de mâziye çevirir. Temenni edâtı ve vasıl edâtı olur. Meselâ : Lev-câe Aliyyun leraeytühu: Ali gelse idi, elbette görürdüm.

materyalizm

• Maneviyatı ve Allah'ı inkâr eden maddiyyunların mesleği. (Fransızca)

melami / melamî

• Kınanmış ve ayıplanmışlardan olan.
• Hükema-i Kelbiyyun.
• Melami adındaki tarikata mensub olan.

mele-i a'la / mele-i a'lâ

• Kerrubiyyun ve melâike cemaati. En yüksek hey'et. Melekler âlemi. Felekler ve unsurlar.

meşai / meşaî

• Meşşaiyyundan olan kimse.

meşaiyyun

• (Bak: Meşşâiyyun)

mevludün leh

• Çocuk kendisinin olduğu tebeyyün eden, bilinen baba.

muktezi / muktezî

• (Muktazî) Lüzumlu olduğu taayyün etmiş, anlaşılmış.
• İktiza eden. Gerekli. Lâzım.

müteayyin

• (Ayn. dan) Karar verilmiş.
• İleri gelen kimse. Eşraftan olan kişi.
• Belli, âşikâr ve meydanda olan. Taayyün eden.

• Teayyün eden. Belli, âşikâr ve meydanda olan.

müteayyinan / müteayyinân

• (Tekili: Müteayyin) (Ayn. dan) Eşraftan olanlar, ileri gelen kimseler. (Farsça)
• Belli ve meydanda olanlar. Taayyün edenler. (Farsça)
• Karar verilmişler. (Farsça)

mütebeyyin

• Meydana çıkan, anlaşılan. Tebeyyün eden.

ribbi / ribbî

• (Çoğulu: Ribbiyyun) Büyük kalabalık.

sabiin / sabiîn

• (Tekili: Sâbiî) (Aslı: Sâbiiyyun) Yıldıza tapanlar. Sapıklardan olanlar.

saff suresi

• Kur'an-ı Kerim'de 61. suredir. İsa, Havariyyun Suresi de denir. Medenîdir.

sarari / sararî

• (Çoğulu: Sarariyyûn) Gemici.

sufi

• (Çoğulu: Sufiyyun) Tasavvuf ehli. Sofu. Mutasavvıf.

taayyünat-ı itibariye / taayyünât-ı itibariye

• Farazî taayyünler; muhtemel şekil ve keyfiyetler.

teayyün-i evvel

• İlm-i ilâhîde ilk teayyün, zuhûr, ortaya çıkış.

teayyün-i imkani / teayyün-i imkânî

• İnsanın hakîkati olan teayyün-i vücûbîsinin zılli yâni görüntüsü. Ehlullah (evliyâ) kendi yaratılışlarına, güçlerine göre tasavvuf mertebelerine kavuşmakta birbirlerinden çok ayrıdırlar. Evliyâ arasında Allahü teâlânın ismine kavuşanlar pek azdır. Ço ğu bu ismin teayyün-i imkânîsine kavuşmuştur. (İm

tebeyyün / تبين

• Ortaya çıkma, anlaşılma. (Arapça)
• Tebeyyün etmek: Ortaya çıkmak, anlaşılmak. (Arapça)

tezeyyün-ül ezhar / tezeyyün-ül ezhâr

• Çiçeklerin tezeyyünü, ziynetlenmeleri.

tezeyyünat / tezeyyünât

• (Tekili: Tezeyyün) Süslenmeler, ziynetlenmeler.

zahiri / zâhirî

• (Zâhiriyye) Görünüşte olduğu gibi. Zâhire âit ve müteallik. Asıl ve hakiki olmayan.
• Zâhiriyyun mezhebine âit olan.