allah

• İnsanı, dünyayı, kâinatı, görülen veya görülemiyen bütün varlıkların yaratıcısı. Allah ezelidir; yani varlığının başlangıcı yoktur, çünki yaratılmamıştır ve varlığı devamlıdır, sonsuzdur. Hiç bir şey yokken o yine vardı. Allah'ın ilmi, kudreti ve iradesi ve diğer sıfatları da sonsuzdur. O herşeyi ve

cahil

• Tecrübesiz. Bilgisiz. Genç. Toy.
• Allah'ı unutmuş olan. Gafil. (Dünya ve kâinatta Allah'ın bunca eserleri sergilenip dururken bunların sanatkârını ve yaratıcısını tanımamak cahilliğin en akılsızcasıdır.)

cailu'n-nur / câilu'n-nûr

• Nûr'un yaratıcısı.

cenab-ı halık / cenâb-ı hâlık

• Herşeyin yaratıcısı olan sonsuz şeref ve yücelik sahibi Allah.

cenab-ı hallak-ı alem / cenâb-ı hallâk-ı âlem

• Âlemin yaratıcısı olan, çokça ve sürekli olarak yaratan Allah.

cenab-ı hallak-ı rahim / cenâb-ı hallâk-ı rahîm

• Sonsuz şefkat, merhamet, şeref ve yücelik sahibi olan herşeyin yaratıcısı Allah.

halık-ı alem / hâlık-ı âlem

• Âlemin yaratıcısı Allah.

halık-ı alem hazretleri / hâlık-ı âlem hazretleri

• Âlemin yaratıcısı olan yüce Allah.

halık-ı arz / hâlık-ı arz

• Yerin yaratıcısı olan Allah.

halık-ı ef'al / hâlık-ı ef'âl

• Fiillerin yaratıcısı.

halık-ı hakiki / hâlık-ı hakikî

• Bütün varlıkların gerçek yaratıcısı olan Allah.

halık-ı hakim-i rahim / hâlık-ı hakîm-i rahîm

• Her şeyin yaratıcısı olan, her şeyi hikmetle yaratan ve herbir şeye özel rahmet ve merhamet tecellîsi olan Allah.

halık-ı kadir / hâlık-ı kadîr

• Bütün varlıkların yaratıcısı olan ve her şeye gücü yeten, sonsuz kudret sahibi Allah.

halık-ı külli şey / hâlık-ı küllî şey

• Herşeyin yaratıcısı olan Allah.

halık-ı mutlak / hâlık-ı mutlak

• Bütün kâinatın sınırsız güç ve kudretiyle mutlak yaratıcısı olan Allah.

halık-ı rahman-ı rahim / hâlık-ı rahmân-ı rahîm

• Dünya ve âhirette yarattığı varlıklara sonsuz rahmet, şefkat ve merhametiyle davranan her şeyin yaratıcısı Allah.

halık-ı rahmanü'r-rahim / hâlık-ı rahmânü'r-rahîm

• Çok merhamet sahibi olan ve şefkatle bütün yaratıkların rızkını veren, sonsuz rahmetiyle her bir varlığa ayrı ayrı şefkatini gösteren ve bütün varlıkların yaratıcısı olan Allah.

halık-ı semavat ve arz / hâlık-ı semâvât ve arz

• Göklerin ve yerin yaratıcısı olan Allah.

halık-ı vahid / hâlık-ı vâhid

• Bir ve tek olan, her şeyin yaratıcısı Allah.

halık-ı zişan / hâlık-ı zîşan

• Şan sahibi, her şeyin yaratıcısı Allah.

halik-ı zülcelal / hâlik-ı zülcelâl

• Büyüklük sahibi ve herşeyin yaratıcısı olan Allah.

halık-ı zülcemal / hâlık-ı zülcemâl

• Sonsuz derecede güzellik sahibi ve her şeyin yaratıcısı olan Allah.

hallak-ı alem / hallâk-ı âlem

• Âlemlerin yaratıcısı olan Allah.

ihsan-ı halık / ihsan-ı hâlık

• Herşeyin yaratıcısı olan Allah'ın lütuf, ihsan ve ikramı.

itizal / itizâl

• Mu'tezile, "Kul kendi fiilinin yaratıcısıdır" iddiasında olan ehl-i sünnet dışı bir mezhep.

kaderiye

• "Kul fiilin yaratıcısıdır" diyen sapık mezhep.

kainat sahibi / kâinat sahibi

• Evrenin ve herşeyin yaratıcısı ve sahibi Allah.

kainat sultanı / kâinat sultanı

• Evrenin ve herşeyin yaratıcısı ve Sultanı Allah.

kainatın sahibi / kâinatın sahibi

• Evrenin ve herşeyin yaratıcısı ve sahibi Allah.

kaside-i kader

• Kader kasidesi; yaratıcısının medhine lâyık, İlâhî takdir ve ölçülerle yaratılmış bir kaside gibi olan varlıklar.

kudret-i fatıra / kudret-i fâtıra

• Herşeyin yaratıcısı olan Allah'ın kudreti.

melik

• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Zâtında, sıfatlarında, hiçbir şeye muhtaç olmayan, her şey varlığında ve varlıkta kalmasında O'na muhtaç olan, her şeyin sâhibi, yaratıcısı.
• Pâdişâh, hükümdar.

mu'tezile

• Aklı ön plâna alan ve "kul kendi fiillerinin yaratıcısıdır" diyerek, ehl-i sünnetten ayrılan fırka. Bunlara kaderiyeciler de denir, önderleri Vâsıl b. Ata'dır.

müsebbibü'l-esbab

• Sebeplerin yaratıcısı olan Allah.

mutezile

• "Kul kendi fiilinin yaratıcısıdır" iddiasında olan ehl-i sünnet dışı bâtıl bir mezhep.

sahib-i kainat / sahib-i kâinat

• Evrenin ve herşeyin yaratıcısı ve sahibi Allah.

sani-i hakiki / sâni-i hakikî

• Her şeyin gerçek anlamda san'atkârı ve yaratıcısı olan Allah.

semavat ve arzın halıkı / semâvât ve arzın hâlıkı

• Yer ve göklerin yaratıcısı olan Allah.

sofestai / sofestaî

• (Sevfestâi) Kâinatın yaratıcısını, Cenab-ı Hakkı kabul etmemek için herşeyi inkâr eden. Müsbet veya menfi hiç bir hükme varmayan, daima şüphe içinde kalmayı esas alan felsefi bir doktrinin (Septisizm) mensubu. Septik. Alemde hakikat namına hiç bir şey tanımayan ve hakikatı araştırmaktan sarf-ı nazar

sofestailer / sofestâîler

• Kâinatın yaratıcısını kabul etmemek için herşeyi, hatta kendilerini dahi inkâr edenler.

vali / vâlî

• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Her şeyin mâliki (sâhibi), yaratıcısı, bütün işler tasarrufunda olan, her şey O'nun irâdesi, hükmü ile olan.