a'rab

• Vatanı çöl olan ve medeniyetten uzak yaşayan Arap.

adn

• Vatan tutmak ve mukim olmak.
• Cennette bir makam adı.

alam-ı gurbet / alâm-ı gurbet

• Vatandan ayrı kalma elemleri, gurbet acıları.

asabiyet-i kavmiye

• Vatanperverlik. Menfi milliyetçilik, Asabiyet-i câhiliye, asabiyet-i milliye, asabiyet-i nev'iyye gibi tabirler de aynı mânayı ifâde eder..

asabiyyet

• Sinirlilik. Fart-ı gayret. İmân ve İslâmiyeti, kendi akrabasını, vatanını, din veya milliyetini müdâfaa etmek gayreti. Hamiyyet.

cazibe-i umumi-i vatani / cazibe-i umumî-i vatanî

• Vatana ait genel çekim gücü.

cihad / cihâd

• İnsanların, İslâmiyeti işitmeleri, müslüman olmakla şereflenmeleri veya müslümanların dînine, vatanına ve nâmusuna saldıran düşmanı defetmek için yapılan muhârebe yâhut mal, can, söz, neşriyat ve diğer vâsıtalarla İslâmiyeti anlatmak ve müdâfa etmek.

cizye

• İslâm devletinde zımmî denilen gayr-i müslim vatandaştan, can ve mal güvenliklerinin korunmasına karşılık seneden seneye alınan vergi. Buna harâc-ur-ruûs (baş vergisi) de denir.

da-üs-sıla / dâ-üs-sılâ

• Sıla hasreti. Vatan hasreti. Kavuşma hasreti.

daire-i vataniye

• Vatan dairesi.

daussıla / dâussılâ

• Vatan hasreti.

daüssıla / dâüssıla

• Vatan özlemi.

dedikodu

• Bir müslümanın veya zımmînin (İslâm devletinin idâresi altında bulunan müslüman olmayan vatandaşın) ayıbını, onu kötülemek için arkasından söylemek.

dominyon

• ing. Büyük Britanya İmparatorluğu'nun, anavatanla aynı hakları olan deniz aşırı parçalarından beherine verilen isim.

ebna-yı vatan / ebnâ-yı vatan

• Vatan evlâtları.

• Vatan evlatları.

efrad-ı millet

• Milletin fertleri, vatandaşlar.

ehl-i gayret ve hamiyet

• Din, aile, millet, vatan gibi değerleri koruma duygusu ve gayretinde olanlar.

ehl-i zimmet

• Cizye (vergi) vermek şartıyla İslâm devleti içerisinde yaşayan gayr-i müslim vatandaş. Zımmî.

evlad-ı vatan / evlâd-ı vatan

• Vatan evlâdı.

• Vatan çocukları.

evtan

• (Tekili: Vatan) Vatanlar, insanın doğup büyüdüğü ve sevdiği memleketler, hatta uğrunda can verilen topraklar.

felah-ı vatan / felâh-ı vatan

• Vatanın kurtuluşu. Vatanın selâmeti.
• Tar: 10 Şubat 1920'de İstanbul Mebuslar Meclisi'nde teşekkül etmiş olan bir grup.

fikr-i vatan

• Vatan düşüncesi, vatan fikri.

gayret-i vataniye

• Vatan için yapılan gayretler.

gaza / gazâ

• İnsanların İslâmiyet'i işitmeleri, müslüman olmakla şereflenmeleri yâhut müslümanların dînine, vatanına ve nâmusuna tecâvüz eden düşmanı kovmaları için yapılan muhârebe.

• Din vatan ve millet gibi mukaddes değerler uğruna yapılan cihat ve mücadele.

gaza ordusu / gazâ ordusu

• Allahü teâlânın rızâsı için O'nun dînini yaymak, din, nâmus ve vatanı korumak için düşmanla savaşan müslüman askerler.

gazi / gâzi

• Allahü teâlânın dînini yaymak, din, nâmus ve vatanına saldıran düşmanı kovmak için savaştıktan sonra geri dönen müslüman.

gurbet

• Gariplik, yabancılık.
• Yabancı memleket, yabancı diyar, vatan dışı, yâdel.

gurbet diyarı

• Asıl vatanın dışındaki yerler.

hak-i vatan / hâk-i vatan

• Vatan toprağı.

hamiyet

• Din ve vatan gibi kutsal değerleri ve kendi yakınlarını koruma duygusu ve gayreti.

hamiyet-füruş

• Kendini beğenerek vatanı ve milleti koruma noktasında çok gayretli olduğunu iddia eden.

hamiyet-i milliye ve vataniye

• Millet ve vatan için gösterilen fedakârlık, gayret.

hamiyetçilik

• Din gibi mukaddes değerleri ve kendi vatan, aile ve yakınlarını koruma duygusu ve gayreti içinde oluş.

hamiyetperver / حَمِيَتْپَرْوَرْ

• Vatan ve milleti için gayret gösteren.

hamiyyet

• Din gibi mukaddes değerleri ve aile ve vatanı koruma duygusu ve gayreti.

harac

• Güçlük, sıkıntı, eziyet.
• Bir farzı yapma veya haramdan sakınma esnâsında karşılaşılan güçlük.
• Müslüman olmayan vatandaşlardan seneden seneye alınan toprak vergisi.

• Vaktiyle müslüman olmayan vatandaşlardan alınan vergiye denirdi. Arazi hasılatından veya çalışanların emeğinden elde edilirdi. Reşit ve vücudu sağlam olan gayr-ı müslim erkek verirdi. Buna harac-ı rüus veya cizye denirdi. Topraktan alınan vergiye de harac-ı araziye denilirdi.

haric-i vatan / hâric-i vatan

• Vatanın harici.

haris-i vatan / hâris-i vatan

• Vatanın koruyucusu, vatanın bekçisi.

hıyanet-i vatan

• Vatan hainliği. Vatana hıyanet etme.

hıyanet-i vataniye

• Vatan hainliği.

hizmet-i islamiye ve vataniye / hizmet-i islâmiye ve vataniye

• Din ve vatana ait hizmet.

hizmet-i milliye ve vataniye

• Millete ve vatana hizmet.

hizmet-i vataniye / خدمت وطنيه

• Vatan hizmeti.

• Askerlik.
• Vatan hizmeti, vatan borcu.

hizmet-i vataniye ve milliye

• Millet ve vatan için yapılan hizmet.

hubb-u vatan

• Vatan sevgisi.

hubb-ul vatan

• Vatan sevgisi.

hubbü'l-vatan mine'l-iman / hubbü'l-vatan mine'l-îmân / حب الوطن من الایمان

• Vatan sevgisi imandan gelir. (Arapça)

ihvan-ı vatan / ihvân-ı vatan

• Vatan kardeşleri.

istitan

• Vatan edinme, bir yerde yerleşme, yurt edinme.

iştiyak-ı vatan

• Vatan özlemi.

itan

• Vatan sayma, yurt kabul etme.

ittitan

• Bir memlekette veya bir şehirde yerleşme. Vatan edinme.

kasaid-i vataniye / kasâid-i vataniye

• Vatan kasideleri, marşlar.

leşker-i gaza / leşker-i gazâ

• Gazâ ordusu, savaşan askerler. Allahü teâlânın rızâsı için O'nun dînini yaymak, din, nâmus ve vatanlarını korumak için düşmanla savaşan müslümanlar.

maskat-ı re's

• Doğum yeri. Vatan. Bir kimsenin doğduğu yer.

mavtın

• (Çoğulu: Mevâtın) (Vatan. dan) Vatan. Yurt edinilen ve yerleşip oturulan yer.

mesele-i vataniye

• Vatan meselesi.

mevlel-muvalat / mevlel-muvâlât

• Bir zımmînin yâni gayr-i müslim (müslüman olmayan vatandaşın) veya harbî yâni vatandaş olmayan pasaportlu bir kâfirin bir müslümanın yardımı ile îmâna gelerek, bu müslümanı velî kabûl edip ona; "Sen benim mevlâmsın (velîmsin), şâyet ben bir cinâyet(suç) işlersem diyetini (borcunu) sen ver, ben ölünc

meydan-ı hamiyet

• Din, vatan, millet gibi değerleri savunma alanı, sahası.

milliyetçilik

• Aynı vatanda aynı toprakta doğup yetişenlerin din, örf-âdet ve menfeat birliği.

mübareze-i hamiyet

• Din, millet, vatan gibi değerleri korumak için gayretle verilen mücadele.

muhabbet-i vataniye

• Vatan sevgisi.

mukaddesatçılık

• Din, vatan, millet gibi mânevî değerlere sahip çıkmak.

mukame

• İkamet, oturma.
• İkamet yeri, vatan.
• Ümmet.

mukim / mukîm

• İkamet eden. Ayakta duran.
• Okuyan.
• Bir memlekette devamlı duran.
• Fık: Vatanında veya vatanı sayılan bir yerde onbeş günden fazla kalan kimse. (18 saatlik uzağa gidene "Misâfir" denir.)
• Esmâ-i İlâhiyyeden olup "Her şeyi ayakta tutan, devam ettiren ve kayyumiyet

müsenna / müsennâ

• İkili olan; meselâ sevginin ikili olanı vatan sevgisi, din sevgisi gibi.

mutaassıb

• Bir şeyi müdafaada ifrat ve inat gösteren. Körü körüne inad ve israr eden. Aşırı derecede kendi tarafını tutan.
• Din, millet ve vatanı hakkında çok sevgi, bağlılık ve gayret gösteren.

mutavattın

• Yerleşmiş. Vatan eylemiş. Vatan eyleyen.

mutavattınin / mutavattınîn

• Vatan yapanlar, bir yere yerleşenler.

mutavattinin / mutavattinîn

• Vatan edinmişler, yurt tutunmuşlar.

mütevattın

• Bir yeri vatan edinmiş, tavattun etmiş, yurt tutmuş.

• Vatan edinmiş.

mutevattinin / mutevattinîn

• Vatandaşlar; bir yeri vatan edinenler ve orada yerleşik olanlar.

namık kemal

• (Mi: 1840 - 1888) Tekirdağ'lı olup İslâm mücahidlerindendir. Yeni Osmanlılık hareketine vatan mefhumunu sokmuş, "Firâki, hapsi, nefyi kadr-i nâmusumla gördüm hep" diye haklı olduğunu dâima müdâfaa etmiştir. Ehl-i kemâl bir zat olduğu, davasının istikameti ve samimiyetinden anlaşılır.Hayatının sonlar

nisbet-i vatani / nisbet-i vatanî / نِسْبَتِ وَطِنِي

• Vatan bağı.

• Vatan bağı.

ordu

• t. Bir devletin dinini, namusunu, vatan ve istiklâlini her çeşit yabancı taarruz ve tecavüzüne karşı koruyan askerî en büyük üç kuvvetten biri. Hava Ordusu, Deniz Ordusu, Kara Ordusu gibi.
• En büyük askerî birlik.
• Aynı iman ve düşünce sahiplerinin faaliyette olanlarının hepsi.

osmanlılık

• Din, dil ve ırk gözetmeksizin bütün Osmanlı vatandaşlarını vatan birliği ortak paydası etrafında toplamayı gaye edinen fikir akımı.

rabıta-i dini ve sınıfi ve vatani / rabıta-i dinî ve sınıfî ve vatanî

• Din, sınıf ve vatan bağı.

rabıta-i dini ve vatani ve sınıfi / rabıta-i dinî ve vatanî ve sınıfî

• Din, vatan ve sınıf bağı.

rabıta-yı dini, vatani, sınıfi / rabıta-yı dinî, vatanî, sınıfî

• Din, vatan ve sınıf bağı.

rah-ı vatan

• Vatan yolu.

sav

• Vatan.
• Niyyet.

şazib

• Vatanından başka bir tarafa giden kimse.

se'v

• Niyet.
• Vatan.
• Çekişme, kavga, niza.

seciye-i hamiyet

• Din, vatan, aile gibi değerleri koruma duygusu, karakteri, tabiatı.

şehid / şehîd

• Allah yolunda harb ederken, Allahü teâlânın ism-i şerîfini yüceltmeye (İslâmı yaymaya) çalışırken veya düşman saldırdığında vatan, din ve milletini, ırz ve nâmûsunu müdâfâ ederken ölen müslüman.
• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Bütün mahlûkâtın (yaratılmışları

şübban-ı vatan

• Vatanın gençleri.

• Vatan gençleri, vatan yiğitleri.

şüheda / şühedâ

• Şehîdler, vatan, din ve milletine hizmette ölenler.

tam şehid / tam şehîd

• Allah yolunda canını fedâ eden; dînini, vatanını, bayrağını, nâmusunu müdâfaa ederken ölen, haksız yere öldürülen müslüman.

tavattun / تَوَطُّنْ

• Bir yeri vatan edinmek. Bir yerde yerleşmek.

• Vatan edinme, yerleşme.

• Vatan edinme.

• Vatan edinme.

tavattun etme

• Vatan edinme, yerleşme.

tavattun etmek

• Vatan edinmek, yerleşmek.

tavtin

• (Vatan. dan) Bir yerde yerleştirme. Yurtlandırma.
• Birşeye bağlanıp onu neticelendirme. Makam tutunmak.
• Gönlünü bağlamak.

terk-i evtan

• Vatanlarından ayrılma, vatanlarını terk etme.

teşkilat-ı esasiye / teşkilât-ı esasiye

• Anayasa. Kanun-u esasî. Devletin temel kuruluş şeklini tayin eden ve teşrinin yani meclisin, hükümetin ve mahkemelerin salâhiyetleri nasıl kullanılacağını; vatandaşların umumi hak ve hürriyetlerini gösteren temel kanunlardır.

vakf

• Mükellef (akıllı, müslüman ve ergenlik çağına erişmiş)kimsenin kendi mülkü olan mütekavvim (belli, kıymetli ve dayanıklı) malının menfaatini (faydasını) hiçbir şarta bağlamadan, müslüman veya zımmî (gayr-i müslim vatandaş), bütün veya belli fakirle re bırakması. Vakfın çoğulu evkâftır. Vakfe

vakıf / vâkıf

• Mülkü olan belli ve kıymetli malının menfaatini bir şarta bağlamadan müslüman veya zımmî (gayr-i müslim vatandaş) bütün veya belli fakîrlere Allah rızâsı için terkeden kimse.
• Bir işten haberi olan.
• Arafât'ta vakfeye duran.

vatan-ı asli / vatan-ı aslî

• Bir insanın doğup büyüdüğü veya içinde barınmak kasdedip, başka yere gitmek istemediği yerdir. Yalnız en az 15 gün kalmak istediği yer de kendisi için vatan-ı ikamettir.
• Cennet.

vatan-i asli

• Asıl vatan, memleket.

vatan-ı dünyevi / vatan-ı dünyevî

• Dünya vatanı.

vatan-ı sani / vatan-ı sânî

• İkinci vatan. Sonradan yerleşilen yer.

vatani / vatanî

• (Vataniyye) Vatanla alâkalı. Vatana ait.

vatanperver

• Vatanını seven.

• Vatanını seven. Memleketine hizmet eden. (Farsça)

• Vatansever.

vatanperverane / vatanperverâne

• Vatanını seven kimseye yakışır şekilde. (Farsça)

vatanperverlik

• Vatanseverlik.

vazife-i milliye ve vataniye

• Millî ve vatanî görev.

vazife-i vataniye

• Vatan görevi.

zahir hamiyetperverlik / zâhir hamiyetperverlik

• Sözde hamiyetperverlik; sadece sözde kalan vatan ve milleti koruma sevigisi.

zımmi / zımmî

• İslâm devletindeki gayr-i müslim vatandaş.