aksa-yı terakki / aksâ-yı terakki

• Tekâmülün son basamağı. Terakkinin son hududu.

arş / عَرْشْ

• Kâinatı kuşatan en yüksek âlem, bir şeyin en yüksek hududu.

arş-ı a'zam / عَرْشِ اَعْظَمْ

• Kâinâtı kuşatan en yüksek âlem, bir şeyin en yüksek hududu.

beysan

• Şam hududunda bir yerin adı.

cedud / cedûd

• (Çoğulu: Cedâyid-Cüdüd) Sütü çekilmiş koyun.

edd

• (Çoğulu: Üdüd) Kuvvet.
• Yetişmek.
• Ric'at etmek.

hadd-i ma'ruf

• Şeriatça bilinen, makbul olan had. Emredilen, müsaade edilen hudud.

harem

• Mekke-i mükerreme şehrinden biraz daha geniş olup, hudûdunu İbrâhim aleyhisselâmın diktiği taşların gösterdiği yer, alan. Bu sâha içine gayr-i müslimlerin girmesi yasak ve ihrâmlı iken bâzı işleri yapmak harâm olduğu için Harem denilmiştir.
• Müslümanların evlerinde, saray, konak ve be

hatt

• Sınır. Çizgi. Hudud.
• Yazı. El yazısı.
• Nâme. Mektup.
• Gençlerde yeni çıkan bıyık veya sakal.
• Çizgi gibi uzanan belirsiz hafif yol.
• Deniz yalısı.
• Gemilerin hareketteki istikameti.
• Parmağın onikide biri olan bir ölçü.
• Ferman, buyruk

hemhudut

• Bk. hemhudûd.

hımye

• Tıb: Hastanın, hekim tarafından verilen ilaçlarla kanaat edip ve tavsiyelerine uyup o hududun dışına çıkmaması.

hudud-u kibriya / hudud-u kibriyâ

• Büyüklüğün hududu.

ihtitat

• Sınırlandırma, hududlandırma. Hat çekme.
• Sakal bitme.

kırgız

• Türk Milletlerinden büyük bedevi bir kavim olup Asyanın kuzeybatısında ve Türkistanla Sibirya arasında, başka bir deyimle Türkistanın kuzey taraflarında ve Doğu Türkistanın kuzeyinde olarak Rusya ile Çin hududunda bulunuyorlar. Batı tarafındakilere Kırgız ve Kazak; Çin hududundakilere ise Kara Kırgı

mahdud

• Sınırlanmış, çevrilmiş. Az sayılı. Hududlanmış.

mahdudiyet

• Sınırlılık, hududu çizilmiş.

mahsur

• Etrafı çevrilmiş. Muhasara altına alınmış. Hasrolunmuş. Hududlanmış. Kuşatılmış.

mecaz

• Yerinden ve haddinden tecavüz etmek. Hududunu aşmak.
• (Cevaz. dan) Geçecek yer. Yol.
• Edb: Hakiki mânâsı ile değil de ona benzer başka bir mânâ ile veya istenileni hatırlatır bir kelime ile konuşmak. İstenilene benzer bir mâna ifadesi.

merzbum

• Hududu belli olan memleket. (Farsça)

mesdud

• Seddedilmiş. Kapatılmış. Hududlanmış.

muarref

• Târif edilmiş, anlatılıp bildirilmiş. Bildik. Belli. Bilinen.
• Gr: Harf-i târifli kelime.
• Mat: Sınırlı. Hududlu.

muhaddid

• Keskinleştirici, bileyici.
• Sınırlıyan, sınırını tâyin eden. Tahdid eden. Hududlandıran.

müteali

• (Ulüvv. den) Yüksek olan, yükselen.
• Fls: Tecrübe ile elde edilen. İlim hududunu aşan.

mütearrız

• (Arz. dan) Başkasının hakkına tecavüz eden, hududuna geçen,
• Saldıran, sataşan, taarruz eden.

saded harici

• Konuşulan mevzudan dışarı çıkmak. Hududdan dışarı çıkmak.

sidret-ül münteha

• Mahlukat ilminin ve amelinin kendisinde nihayet bulup kevn âlemini hududlandıran bir işaret. Yedinci kat gökte olduğu rivayet edilen ve Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselâm'ın ulaştığı en son makam.

sugur

• Düşmana yakın hududlar, serhadler.
• Mağara.
• Ön dişler.
• Ağızlar.

tenadd

• (Nudud. den) Dağılma, darmadağın ve perişan olma.
• Birbirinden ürkme.

teva'un

• Davarın, beslenip semizlemek hususunda nihayet hududu bulması.

uhde

• Bir işi üzerine alma. Söz verme.
• Ahidnâme. Bir kimsenin üstünde olan iş veya şey.
• Mes'uliyet hududu.
• Ric'at ve taalluk dâiresi.
• Becerme, yapma.
• Mes'uliyet, sorumluluk.