ahu-pay

• Ceylan ayaklı. Çevik, atik. (Farsça)
• Altı köşeli, nakışlı ev ve köşk. (Farsça)

ajur

• Gözenek. Göz göz işlenmiş nakış. (Fransızca)

aksam-ı seb'a

• Yedi kısım.
• Gr: Kelimelerin (sahih, misâl, muzaaf, lefif, nakıs, mehmuz, ecvef) bölümleri.

alaik-i nakş / alâik-i nakş

• Nakış alâkaları, ilişkileri.

bahs

• Noksanlık. Azlık. Nâkıs. Az.
• Akarsu ile sulanmayıp yağmur suyu ile mahsül alınabilen tarla.
• Zulüm. İşkence.
• Uzaklık.
• Gümrük almak.
• Göz çıkarmak.

belyad

• Nakışsız, sade kostüm. (Farsça)

bendiş

• Altın ve gümüş üzerine işlenilen nakış. (Farsça)

berend

• Nakışı olmayan ipek kumaş. (Farsça)
• Keskin olan hançer, kılıç, pala v.b. âletler. (Farsça)
• Kılıcın suyu. (Farsça)

berkaş

• Nakşetmek, nakışlamak.

cevher

• Bir şeyin özü, esası.
• Kıymetli taş.
• Çelik üzerindeki nakış.
• Edb: Noktalı harf.
• Yalnız noktalı harflerin ebcedîsi hesab edilerek yazılan manzum tarih.
• Harflerin noktası.
• Fls: Varlığı kendinden olan, var olmak için kendi dışında başka birşeye muh

darb-zen

• Mâdeni levhalar üzerine kabartma olarak nakışlar işleyen. (Farsça)
• Kale döven. (Farsça)

denie

• Eksik, noksan, nakise.

derc

• İçine almak. Katmak.
• Kitaba koymak.
• Nakışlı kâğıt üzerine yazılan yazı.
• Hattatın yazılmış kâğıt tomarı.

dümye

• (Çoğulu: Dümâ) Oyun.
• Ağaçtan yapılmış nakışlı suret. Sanem.

ehme

• Eksik, nâkıs noksan. (Farsça)
• Bulunuş. (Farsça)

engare

• Tamamlanmayan, eksik kalan iş, nakış veya taslak. (Farsça)
• Hikâye, efsâne, roman, kıssa. (Farsça)
• Başdan geçen bir olayı tekrarlama. (Farsça)
• Hesap defteri. (Farsça)
• Utanarak geri geri çekilme. (Farsça)

enva-ı nakış / envâ-ı nakış

• Nakış çeşitleri, türleri.

garaib-i nukuş

• Nakışlardaki harikâlıklar.

hadad

• Mürekkep.
• Nakış.
• Akılsız, ahmak adam.
• Kolay.

hikmet-i nakkaşe

• Nakış yapan bir hikmet, nakış ustası olan bir hikmet.

hillet

• (Çoğulu: Hillel - Hilâl) Samimi ve cân-ı gönülden olan dostluk. En güzel takdir edici ve samimi arkadaşlık.
• Kılınç gediği.
• Nakışlı deri.
• Ağızda bâki kalan dişler.
• Dişler arasında kalan yemek artığı.

hımtat

• Ot arasında olur bir nakışlı böcek.

hüsn-ü nakış

• Nakış güzelliği.

hüve'z-zahir / hüve'z-zâhir

• O Zâhirdir; her şeyin dış yüzlerini çeşitli cihaz ve ürünlerle donatıp ve ince nakışlarla süsleyerek mükemmel ve güzel yaratan ve her şeyde varlık ve birliğinin işaretleri açıkça görünen, Allah'tır.

intikaş

• Nakışlanmak. Menkuş olmak.

kalem

• (Çoğulu: Aklâm) Kamış. Yazı için ucu inceltilen bir nevi ince ve sert kamış.
• Yazı yazmak için kullanılan her türlü âlet.
• İfâde. Üslub.
• Mâden, taş ve tahta üzerinde oymak için ucu sivri çelik âlet.
• İnce boya, fırçası.
• Yazı enva'ı.
• Resim. Nakış.<

kıram

• Nakışlı perde.
• Duvara tutulan örtü.
• Çarşaf.

mekik

• Nakış dokumada kullanılan âlet.

menfi / menfî

• Müsbetin zıddı. Müsbet olmayan.
• Nefyedilmiş, sürgün edilmiş. Sürgün.
• Bir şeyin olmayacak cihetini düşünen.
• Hakikatın aksini iddia eden.
• Gr: Başında nefiy edatı bulunan kelime veya cümle.
• Nâkıs. Negatif, olumsuz.

menkuş / menkûş / منقوش

• Nakışlı.

• (Nakş. dan) Nakşolunmuş. İşlenmiş. Nakış yapılmış. Boya ile süslenmiş.

• Nakışlı.

• Nakışlı, işlemeli, desenli. (Arapça)

mensucat-ı rabbaniye / mensucat-ı rabbâniye

• Allah'ın adeta nakış nakış dokuduğu san'at eseri varlıklar.

mikram

• (Çoğulu: Mekârim) Kadınların başını ve yüzünü örttükleri nakışlı bez.

mıkrame

• Nakışlı eşarp. Mendil. Havlu. Peştemal.

minyatür

• Eski el yazısı kitapları süslemek için sulu boya ile yapılan ince resimler hakkında kullanılır bir tâbirdir. İtalyanca "minyatura" kelimesinden alınmadır. Buna vaktiyle küçük nakış demek olan "hurde nakış" denilirdi.
• İnce bir san'atla yapılmış küçük resimler.

mu'cize-i mensucat

• Mu'cize dokumalar; nakış nakış dokunmuş olan ve her birisi Allah'ın mu'cizesi olan varlıklar.

müellefe

• Ülfet ve imtizac ettirilmiş. Alıştırılmış.
• Nâkıs. Noksan.
• Adedi bine çıkarılmış.

mühacene

• Kabahat, noksanlık, nâkıslık.
• Asılsızlık.
• Ayıplı söz söylemek.
• İlmi zâyi olmak.

muhalleb

• Nakışı ve güzelliği çok olan elbise.
• Cam.
• Aldanmış.

mukarnes

• Kubbe biçiminde olan.
• İşlemeli, nakışlı ve rengarenk olan.
• Merdiven şeklinde dereceleri olan kubbe.

münakkaş / münakkâş / منقش / مُنَقَّشْ

• Nakışlı, süslü, nakşedilmiş, işlemeli, resimli.

• Nakışlı.

• Nakışlı.

• Nakışlı, işlemeli, desenli. (Arapça)

• Nakışlı olan.

münemnem

• Nakışlı. Zinet verilmiş.

mutarraz

• Zinetlendirilmiş. Süslendirilmiş. Dikiş ve nakışla kıymetlendirilmiş.

müzevvak

• Nakış yapan. Nakkaş.

müzeyyin

• Süsleyen, her eserini harika nakışlarla süsleyen Allah.

nakısat

• (Tekili: Nâkıs) Nâkıslar. Noksanı olanlar. Eksiği bulunanlar.

nakkaş / nakkâş

• Nakış yapan.

• Nakış yapan. Duvar nakışları yapan usta. Süsleme san'atkârı.

• Herşeyi san'atlı bir şekilde nakış nakış işleyen Allah.

nakkaş-ı ezeli / nakkâş-ı ezelî

• Başlangıcı ve sonu olmayıp zamanla sınırlı olmayan ve bütün varlıkları bir nakış halinde yaratan Allah.

nakkaş-ı hakim / nakkaş-ı hakîm

• Varlıkları sanatlı nakışlarla donatan ve her şeyi hikmetle, yerli yerinde yaratan Allah.

nakkaş-ı zülcelal / nakkâş-ı zülcelâl

• Herşeyi nakışlı ve süslü bir şekilde yaratan, sonsuz haşmet ve yücelik sahibi Allah.

nakkaşe

• Nakış yapan kadın. Nakışçı.

nakş / نقش

• Nakış, bezek.

• Nakış, desen. (Arapça)
• Resim. (Arapça)
• Duvar resmi. (Arapça)
• Nakş etmek: İşlemek. (Arapça)

nakş-bend

• Kumaşların nakışlarını bağlayarak ipek tellerle tezgâhı hazırlayan. Nakış işleyen. (Farsça)
• Ressam. (Farsça)

nakş-ı acib / nakş-ı acîb

• Şaşırtıcı, eşsiz nakış.

nakş-i acip

• Hayrette bırakan nakış, işleme.

nakş-ı azam / nakş-ı âzam

• Büyük nakış.

nakş-ı ekmel

• En mükemmel nakış.

nakş-ı garip

• Hayrette bırakan nakış, işleme.

nakş-ı huruf

• Harflerdeki nakış, san'at.

nakş-ı i'caz / nakş-ı i'câz

• Mu'cizelik nakışı.

nakş-ı kalem-i kudret

• Kudret kalemiyle yapılan nakış.

nakş-ı kelami / nakş-ı kelâmî

• Sözle ilgili nakış, süs, söz dokusu.

nakş-ı kilki / nakş-ı kilkî

• Kalemin ucuyla yapılan nakış.

• Kalemle yapılan nakış.

nakş-ı san'at

• San'atlı nakış, işleme.

nakş-ı san'at-ı rabbaniye / nakş-ı san'at-ı rabbâniye

• Herşeyin Rabbi olan Allah'a ait san'atlı nakış.

nakş-ı simavi / nakş-ı simâvî

• Yüzdeki nakış, her insanın yüzüne Allah tarafından konulan nakış.

nakş-ı vahdet

• Birliği gösteren nakış, birlik nakşı.

nakş-perdaz

• Nakış yapan ressam. (Farsça)

nakşetmek

• Nakışlamak, bezemek.

nekais

• (Tekili: Nakise) Nakiseler. Noksanlar.

nemeş

• Dağınık, parçalanmış şeyleri toplamak.
• Nakış hatları.
• Yüzde olan siyah ve beyaz noktalar.

nevakıs

• (Tekili: Nâkis) Başlarını devamlı olarak önlerine eğen adamlar.

nigar / nigâr

• Güzel yüzlü sevgili. (Farsça)
• Nakış. Resim. (Farsça)
• Nakşeden. (Farsça)
• Put, sânem. (Farsça)
• Resmi yapılmış, resmedilmiş. (Farsça)

nigarin / nigârin

• Resim gibi güzel sevgili. (Farsça)
• Resimlerle ve nakışlarla süslü. (Farsça)

nikaşe

• Nakış yapma san'atı. Nakışçılık.

noksan

• (Nuksan) Eksik, kusurlu, nâkıs.
• Eksiklik, azlık. Eksilme, azalma.
• Yokluk.

nukuş

• Resimler, nakışlar.

• Nakışlar.

• Nakışlar, bezekler.

nukùş

• Nakışlar.

nukuş / nukûş / نقوش

• Nakışlar, işlemeler. (Arapça)

nukuş-u aliye / nukuş-u âliye

• Yüksek nakışlar.

nukuş-u bedayikarane / nukuş-u bedayikârâne

• Eşsiz ve benzersiz şekildeki harika nakışlar.

nukuş-u esma / nukuş-u esmâ

• İsimlerin nakışları.

nukuş-u esma-i ilahiye / nukuş-u esmâ-i ilâhiye

• Allah'ın güzel isimlerinin nakışları, işlemeleri.

nukuş-u esma-i rabbaniye / nukuş-u esmâ-i rabbâniye

• Allah'ın güzel isimlerinin nakışları.

nukuş-u hikmet

• Her şeyi bir sebebe, gayeye, faydaya binaen yaratan Allah'ın san'atlı nakışları.

nukuş-u masnuat / nukûş-u masnûât

• Sanatlı olarak yaratılan varlıklardaki nakışlar.

nukuş-u misaliye

• Misal âlemiyle ilgili nakışlar.

nukuş-u san'at

• Sanatlı nakışlar.

nukuş-u tecelliyat / nukuş-u tecelliyât

• İlâhî yansımaların ve görünmenin nakışları.

özür

• Bir kusurun afvı için gösterilen sebep.
• Bahane, sebep.
• Mâni, engel. Kusur, nakise, sakatlık.
• Fevz. Zafer.
• Bir adamın kusur ve kabahatinin çok olması.
• Fık: Abdesti bozucu ve devamlı olan şey.

perde-i nukuş

• Üzeri nakışlarla dolu perde.

perniyan

• Nakışlı atlas. İpekten dokunmuş, bir cins işlemeli kumaş. (Farsça)

reyhani / reyhanî

• Fesleğen gibi ince nakışlı.
• Divanî hat da denilen bir yazı tarzı.

sadic

• Nakışı olmayan, nakışsız.
• Çıplak.
• Temiz, pak.

sahaif-i nukuş-u sübhaniye / sahâif-i nukuş-u sübhâniye

• Her türlü kusur ve noksandan uzak olan Allah'ın nakışlarını gösterdiği sahifeler.

savat

• (Aslı: Sevâd'dır) Gümüş üstüne kurşunla yapılan kara kalem nakışlar.
• Derede hayvanlara su içirilen yer.

şekerpare

• Çok tatlı ve şekerli olan bir kayısı cinsi. (Farsça)
• Bir nakış çeşiti. (Farsça)
• Bir cins tatlı. (Farsça)

sündüs

• Sırmadan kabartma deseni. Eski bir çeşit ipekli kumaş. Parlak renkli, çiçekli, işlemeli, nakışlı olarak dokunmuş ipek kumaş. Altun veya gümüş tellerle işlemeli ve nakışlı olarak dokunmuş ipek kumaşlardan biri.

tencid

• Evin içini nakışlı bezlerle süslemek.
• Kahraman yapmak.

tenkiş

• (Çoğulu: Tenkişât) (Nakş. dan) Nakşetme, nakışlama, işleme, resim yapma.

terkib

• Birkaç şeyin beraber olması. Birkaç şeyin karıştırılması ile meydana getirilmek.
• Birbirine karıştırılmış maddeler.
• Gr: Terkib-i nâkıs ve terkib-i tam olarak iki kısma ayrılır. Terkib-i nâkıs: Cümle kadar olmayan terkiblerdir. Terkib-i tam ise; bir cümleden ibarettir. Birbirin

terkiş

• (Çoğulu: Terkişât) Edb: Kelimeyi güzelleştirme, kelimeyi süsleme.
• Nakışlama, süsleme.

teshim

• Nakışlı etmek, nakışlamak.

tevki'

• Alâmet, işaret, belirti, nişan.
• Sultan.
• Kılıca nakış yapmak.

tıraz

• Elbiselere nakışla yapılan süs.
• Sırma ve ipekle işleme.
• Zinet, süs.
• Üslup, tarz, tutulan yol.
• Döviz.

varik

• (Çoğulu: Vürük) Süs için palanın önüne geçirip astıkları saçaklı kıvrımlı esvap.
• Nakışlı kumaştan yapılmış saçaklı palan ve eyer örtüsü.

veşy

• Elbiseyi güzel nakışlamak, süslemek.
• Nesil ve zürriyet.
• Çoğalma.
• Geceleyin devamlı tefekkür ve mütalâa etmek.
• Bir çeşit elbise.

vücud-u nakşiye

• Yazı gibi nakış şeklindeki varlık.