merhaba

• "Hoş geldiniz" mânâsına iltifât tâbiri.
• "Râhat oturun" mânâsına bir iltifat tâbiri.

a'mar

• (Tekili: Ömr) Ömürler, yaşayışlar.
• Mes'ut hayat. Hoşa gidecek garib ve tuhaf şeyler.
• Sinler, yaşlar.

a'zeb

• Çok tatlı. Pek hoş.

abdar / âbdâr / آبدار

• Sulu. (Farsça)
• Parlak. (Farsça)
• Hoş. (Farsça)

aceb

• Taaccüb, şaşma, hayret.
• Garib, hoş, lâtif ve nâdir-ül vücud olduğundan bir şey için inkâr ve istiğrab etme hâli.

adab-ı muaşeret / âdâb-ı muaşeret

• Beraber yaşayışta, hoş ve İslâmca yaşama ve geçinme usulleri. Peygamberin (A.S.M.) sünnetine uygun olan hareket. İnsanlara karşı edebli olma, insanca ve İslâmca yaşama âdâbı. Adâba dair sünnet-i peygamberiyeye uymak.

adem-i rıza

• Hoşnutsuzluk, memnun olmama.

adem-i tezkiye

• Temize çıkarmama; hoş görmeme.

aheng-i ruhani / âheng-i rûhanî

• Rûhanî âhenk, rûhun hoşuna giden âhengi.

ahsenü'l-kasas

• Kur'ân'daki kıssaların en hoş ve güzel olanı.

alem-i istiğrak ve sekir / âlem-i istiğrak ve sekir

• Kendinden geçme ve mânâ alemindeki sarhoşluk âlemi.

alempesend / âlempesend

• Bütün herkesin hoşuna gidip beğendiği şey. (Farsça)

ank

• Kapı, bâb.
• Güzel, hoş, gökçek olmak.

atayıb

• (Tekili: Atyeb) En iyiler. Çok hoş olanlar.

avam-firib

• Halkın hoşuna gidecek tarzda hareket eden, halkı avlıyan, demagog. (Farsça)

avamperestane nümayiş

• Avamca gösteriş, halka hoş görünmek için farklı tarzlara yeltenme.

avarız-ı müktesebe

• Cehil, sarhoşluk, hezel, sefeh, hata, ikrah gibi insanın ibtidâen dahli bulunan şeyler.

ayyaş

• Haram içki içen. şarhoş.

• Alkolik, sarhoş.

azade-hatır / azade-hâtır

• Başı dinç, gönlü hoş olan. (Farsça)

azb

• Tatlı, lâtif, hoş ve şirin olan yiyilecek ve içilecek şey.
• Fazla susuzluktan yemek yemeği terketme.
• Men'etme.
• Feragat.

azik

• Hoşa giden.

azumet / azûmet

• Eğlence. Neşeli ve hoşça vakit geçirten şey.

bad-ı saba / bâd-ı sabâ

• Baharda esen hafif ve hoş rüzgar, seher yeli.

bahira / bahîra

• Süryâni rahiblerindendir. Zamanın ilim ve fenlerine vâkıf ve bilhassa hey'et ve nücumda ihtisas sahibiydi. Bu sebepten rahiblerin câhilleri kendisinden hoşlanmazlardı. Hazret-i İsâ'nın ulûhiyetini ve Hz. Meryem'in ümmullah olduğunu inkâr ve ilân ettiğinden, bulunduğu manastırın reisi tarafından kovu

barid / bârid

• Soğuk, bürudetli.
• Mc: Hoş olmayan.

• Soğuk.
• Letafetten uzak nâhoş.

bed-ram

• Lâtif, hoş, yakışıklı, süslü. (Farsça)
• Sert başlı at. (Farsça)
• Dâima, devamlı. (Farsça)

bedihe-gu / bedihe-gû

• Güzel ve hoş söz söyleyen. Tatlı söz söylemeye alışık olan kimse. (Farsça)

bedmest

• Kendinden geçmiş derecede sarhoş. (Farsça)

bekri / bekrî

• Erken. Sabah.
• İçkiye çok düşkün. Sarhoş.

belde-i tayyibe

• Güzel ve hoş belde. Medine-i Münevvere.

benne

• (Çoğulu: Binân) Güzel, hoş koku.

berfend

• Asker, nefer, er. (Farsça)
• Güzel ve hoş söz. (Farsça)
• Derin yer. (Farsça)

berş

• Afyon şurubu, keten yaprağı ile yapılan bir nevi sarhoş edici mâcun. (Farsça)
• Arzu, gönül isteği. (Farsça)

beşam

• Hicaz'da yetişen bir cins ağaçtır ki, hoş kokuludur ve dallarından misvak yapılır.

beşuşane / beşûşâne

• Güler yüzlüce. Hoş olarak. (Farsça)

bezle

• Lâtife, hoşa giden kibar ve nâzik söz. Şaka tarzında söylenen söz. (Farsça)
• Ahenk ile okunan şiir. (Farsça)

bihoş / bîhoş

• İyi ve hoş durumda değil, hâl ve durumu kötü.

canperver

• Kalbi ferahlandıran. Ruha hoş gelen. (Farsça)

cazib

• Çekici, cazibeli.
• Hoş görünüşlü olup dikkati çeken.

cem'

• Birleştirme, bir araya getirme.
• İkindi namazını öğle namazıyla, yatsı namazını akşam namazıyla birlikte kılma.
• Tasavvufta bir makam. Fenâ ve sekr (mânevî sarhoşluk) makâmı da denir.

cemile

• Hoşa gitmek için yapılan hareket.

çeşm-i mest

• Sarhoş göz, mest olmuş göz.

ceyyid

• İyi, güzel, hoş. Saf.

• İyi, güzel, hoş.

cilve

• Esmâ-i İlâhînin tecellisi.
• Tecelli.
• Güzellere yakışır duruş ve davranış. Dilberâne hareket. Naz ve edâ. Hoşa giden görünüş.

cilveli

• Güzel ve hoş bir şekilde görünme.

cins-i latif

• Lâtif ve hoş cins, nev. İnsanlar nev'inde kadın.

dalkavuk

• Menfaati için hoş görünmeye çalışan, yağcılık ve soytarılık eden.

dav'

• Hoş kokular kokmak. Depretmek.

deh

• İyi hoş. Lâtif, güzel. (Farsça)
• Tabur. (Farsça)
• Saf. (Farsça)

demagoji

• yun. Halkı kendi menfaati için okşama siyâseti. Halkın hoşuna gidecek sözlerle insanların sevgisini kazanarak kendi maksadını elde etmeğe çalışmak. Halk avcılığı. Cerbeze.

demdeme

• Hiddetli söz. Avâz. Hoşa gitmeyen sesler. (Farsça)
• Sinek vızıltısı. (Farsça)
• Öğütmek. Sürte sürte ezmek. (Farsça)
• Azab vermek, eziyet etmek. (Farsça)
• Hile. (Farsça)
• Davul. (Farsça)
• şöhret, nam, ün. (Farsça)

deri

• Farsçanın sahihi, fasih olanı. (Kapı demek olan "der" ismi Farsça olduğu halde Arapça sayılarak müennesi "deriyye" yapılmıştır.) (Farsça)
• Havası hoş ve lâtif. Yeşilliği bol olan dağ eteği. (Farsça)

devr-i dil-ara / devr-i dil-ârâ

• En hoş devir. Gönlü hoş eden zaman.

dil-baz

• Güzel konuşan. Sözü ve işi hoş olan. Gönül eğlendiren. (Farsça)

dil-huş

• Yüreği rahat, gönlü hoş. (Farsça)

dil-nişin / dil-nişîn

• Gönlüde yer tutan. Lâtif, hoş. (Farsça)

• Hoşa giden, kalpte yerleşen.

dil-şad

• Sevinmiş. Kalbi hoş olmuş. (Farsça)

dilnişin / dilnişîn / دلنشين

• Makbul, hoş. (Farsça)

dilşad / dilşâd

• Gönül hoşluğu.

• Gönlü hoş olmuş.

efika

• Fenâ, hoş olmayan, çirkin ve kötü şey.

ehl-i hevesat / ehl-i hevesât

• Nefsin hoşlandığı, gelip geçici istek ve arzuların peşinde olanlar.

ehl-i sekr

• Aklı ile hareket edemeyip hissi ve zevki ile hareket eden, sarhoş. (Farsça)
• Tas: İlâhî bir tecelli ile istiğrak halinde olanın kendinden geçmesi hali. (Farsça)

ehlen sehlen

• Hoş safa geldiniz.

ehlen ve sehlen

• Hoş geldiniz, sefa geldiniz.

• Hoş geldiniz, safâ geldiniz (meâlinde söylenir.)

ehlen-sehlen

• Hoş geldiniz.

ejgan

• (Ejgehân) : Tenbel, miskin, iş yapmaktan hoşlanmayan. (Farsça)

elhubbu-lillah

• Allah için sevmek. Muhabbet, dostluk, sevgi sırf Allah içindir. Hoş geçim, insanlara olan muhabbet Cenab-ı Hakk'ın rızası içindir.

eltaf / eltâf / اَلْطَفْ

• Daha lâtif. Daha hoş. Çok lâtif.

• Lütuflar, en latîf, en hoş.

• Çok hoş, daha güzel.

emare-i rıza

• Hoşnutluğun işareti.

enfes

• Daha hoş. Çok hoş. Daha iyi. Pek nefis.

• Pek nefis, çok hoş.

enis

• (Üns. den) Dost, arkadaş, ünsiyet edilmiş olan. Alışılmış, kendisi ile ülfet edilmiş olan. Sevgili.
• Sulu ve ağaçlı yerlerde bulunan ve sesi gayet hoş bir kuş. Çeşitli nağmelerde öter, kâh deve gibi kükrer ve at gibi kişner; insana alışır.
• Yaban horozu.

enuşe

• Hoş, mes'ut, saadetli. (Farsça)
• Genç padişah. (Farsça)
• şarab, içki. (Farsça)

erec

• Güzel ve hoş koku. Misk ü anber ve ıtır gibi şeylerin güzel kokusu.

ergande

• Hırslı, öfkeli. (Farsça)
• İçkiye düşkün olan sarhoş. (Farsça)

eric

• Güzel koku. Misk, anber ve ıtır gibi hoş ve lâtif olan şeylerin kokusu.

esrik

• Sarhoş, mest.
• Azgın, kızgın.
• Zayıf, hasta, hâlsiz, dermansız, tâkatsiz.

evreng

• Taht, evrend. (Farsça)
• Şan, şeref, nâm. (Farsça)
• Zinet, süs. (Farsça)
• Akıl, irfan. (Farsça)
• Ağaç kurdu. (Farsça)
• Hoş hâllilik, hâlin hoşluğu. (Farsça)
• Hile, desise, hud'a, aldatma, oyun. (Farsça)
• Yakışıklılık. (Farsça)

ezhar-ı latife / ezhâr-ı lâtife

• Hoş, güzel çiçekler.

felence

• Hoş kokulu sarı renkli bir tohumdur. Yemen'den gelir.
• Besbâse yaprağı.

felsefe

• Yunanca (Philosophos)dan Arapçalaşmış. Feylesofların mesleği.
• İlm-i hikmet.
• Maddeyi, hayatı ve bunların çeşitli tezâhürlerini, sebeblerini, ilk unsurları ve gaye cihetinden inceleyen fikri çalışma ve bu çalışmaların neticelerini toplayan ilim.
• Herkesin hususi fikri. M

feza-yı latif / fezâ-yı lâtif

• Güzel, hoş uzay.

fıkarat-ı latife / fıkarât-ı latife

• Hoş ve lâtif hikâyeler.

fükahet

• (Çoğulu: Fükâhât) Hoşa giden söz, lâtife, şaka, mizah.

füvh

• (Çoğulu: Efvâh) Hoş koku.

galiye

• Galeyan eden.
• Değerinden çok pahalı.
• Misk ve amberden yapılmış meşhur koku.
• Hoş kokulu kıymetli madde.

ganiye

• Çok hoş, çok lâtif.
• Kadın şarkıcı.
• Zengin kadın veya kız.

gaşan

• (Gaşayân) Gönül dönmek.
• Akıl gidip, bihoş olmak.

geş

• Edâ ve naz yaparak yürüme.
• Lâtif, hoş, güzel.

gibet / gîbet

• Bir kimsenin, yüzüne karşı söylendiği zaman hoşlanmayacağı, kalbinin kırılacağı bir sözünü, hâlini veya hareketini, arkasından, bulunmadığı yerde söylemek, hareketiyle göstermek veya îmâ etmek. Dedi-kodu.

gıybet / غِيْبَتْ

• Arkadan çekiştirmek. Hazır olmayan birisinin aleyhine konuşmak. Birisinin gıyabında hoşuna gitmeyen bir şeyi söylemek.

• Arkadan çekiştirmek; hazır olmayan birisinin aleyhinde hoşlanmayacağı şekilde konuşmak.

• Orada bulunmayan biri hakkında onun hoşuna gitmeyecek şeyler söyleyip ileri geri konuşma.

• Birinin ardından hoşlanmayacağı şekilde konuşma, çekiştirme, dedikodu.

gülnefesi / gülnefesî

• Lâtif ve hoş sözlülük. (Farsça)
• Güzel kokulu olmak. (Farsça)

güvar

• Hazmı kolay olan ve zaikaya hoş gelen, nefsin meylettiği şey.

güvarai / güvaraî

• Tatlılık, hoşa gitme.

güzeşt / گذشت

• Geçiş. (Farsça)
• Hoşgörü. (Farsça)

habbeza

• "Ne güzel, ne sevimli, ne hoş" mânâsında bir takdir edatıdır.

hadd-i sekr

• Fık: Şarap haricindeki diğer içkilerin bil'ihtiyar içilmesinden hâsıl olan sarhoşluğun icab ettirdiği ceza.

hafif-ür ruh

• Ruhu hafif olan, hoşsohbet.

hal-i sekir

• Sarhoşluk hâli, durumu.

halas

• Üzüm ağacına benzer bir ağaç (yanındaki ağaca sarılır gider; hoş kokusu vardır; akik gibi taneleri olur.)

halavet / halâvet

• Şirinlik, tatlılık, hoşluk.

halim / halîm

• Yumuşak huylu. Hoş muamele yapan.

hamr

• Ekşi. Şarap. İçki olup sarhoşluk veren şey.
• Birine bâde içirmek.
• Bir hususu söylemeyip setreylemek. Ketmeylemek.

• Şarab, sarhoşluk veren içki.

hannan / hannân

• Rahmetin en hoş cilvelerini gösteren ve çok merhametli olan Allah.

hannan-ı mennan / hannân-ı mennân

• Rahmetlerin en hoş cilvesini kullarına bağışlayan ve sonsuz minnete lâyık olduğunu gösterecek şekilde kullarını nimetlendiren Allah.

harab / harâb / خراب

• Yıkık, harap. (Arapça)
• Fitil gibi sarhoş. (Arapça)
• Harâb etmek: Yıkmak, bozmak, tahrip etmek. (Arapça)
• Harâb olmak: Yıkılmak, bozulmak, kırılmak. (Arapça)

hava-i nesimi / hava-i nesîmî

• Hafif ve hoşça esen rüzgâr, tatlı, hoş hava.

hava-yı nesim / havâ-yı nesîm

• Hoş ve hafif rüzgar havası.

hava-yı nesimi / havâ-yı nesîmî

• Tatlı ve hoş bir şekilde esen rüzgar.

haz

• Zevk, hoşlanma.

hazim / hazîm

• Sarhoş. İçki içip akli müvazenesini kaybetmiş olan.

hazz

• Sevinç duyma. Hoşlanma. Zevklenme. Saadet. Tali'. Nasib. Nimet ve süruru mucib şey.

• Haz, hoşlanma.

hazz-ı nefsani / hazz-ı nefsânî

• Nefsin hoşuna giden zevk ve lezzet.

hazzetmek

• Hoşlanmak, zevk ve lezzet almak.

herkele

• İncelik, nezafet, hoşluk, letâfet.
• İnce, zarif, lâtif, hoş.

heva / hevâ

• Heves, istek, arzu, sevgi, hoşlanma.
• Nefsanî zevklere uyma.

heva ve heves / hevâ ve heves

• Nefsin hoşuna giden faydasız ve gelip geçici arzular, hisler.

heva-i nesim

• Güzel, lâtif, hoş hava. Lâtif mânevi gıda. (Farsça)
• Hava (Atmosfer.) (Farsça)

heves

• Gelip geçici istek. Nefsin hoşuna gitmek. Devran edip gezmek. Akıl ile olmayıp nefis ile olan istek.

hitamuhu miskün

• Onun mühürü (sonu) misktir, meâlinde Mutaffifîn Suresi'nin 26. âyetinden bir kısımdır. Onda Cennet nimetlerinden bahsedildiği gibi, bu kelâm tatbikatta sözün, sohbetin sonunu hoş ve güzel sözle bitirmeğe denilir.

hoşa

• Ne güzel, ne iyi, ne hoş. (Farsça)

hoşab / خوشاب

• Suyu, havası iyi olan yer. Parlak, berrak. Elmas, inci gibi şeylerin parlaklığı. (Farsça)
• Hoşaf. (Farsça)

• Hoşaf, komposto. (Farsça)

hoşaf / خوشاب

• Hoşaf, komposto. (Farsça)

hoşamed / hoşâmed

• Hoş geldi. (Farsça)

hoşamed gu / hoşâmed gû

• Hoş geldin, diye söyleyen. (Farsça)

hoşamedgu / hoşâmedgû / خوش آمد گو

• Hoşgeldiniz diyen. (Farsça)

hoşamedi / hoşâmedî

• Hoşgeldin.

• Hoş geldin demek, hoş geldine gitmek.

• Hoş geldin deme.

hoşamedi etme / hoşâmedî etme

• Karşılama, hoş geldin deme.

hoşayende

• (Çoğulu: Hoşâyendegân) Hoşa giden, hoşlanılan, beğenilen. (Farsça)

hoşbu / hoşbû / خوشبو

• Güzel kokulu, hoş kokan. (Farsça)

• Hoş kokulu. (Farsça)

hoşdil

• Memnun, neşeli. Gönlü hoş. (Farsça)

hoşeda

• Hareket ve davranışı hoş ve güzel olan. (Farsça)

hoşelhan

• Güzel ve hoş makale okuyan. (Farsça)

hoşgu / hoşgû

• Hoş konuşan, tatlı dilli. Konuşmaları kırıcı olmayan. (Farsça)

hoşgüvar

• Hazmı kolay, tatlı, hoş, sindirici. (Farsça)

hoşgüzeşte

• Hoş geçmiş tatlı zaman. (Farsça)

hoşlanmak

• Hoşuna gitmek, sevmek.

hoşnişin

• (Çoğulu: Hoş-nişinân) Göçebe. (Farsça)
• Rahat yerleşmiş. (Farsça)

hoşnud

• Memnun, râzı, gönlü hoş edilmiş. (Farsça)

hoşnudiyet-i peygamberi / hoşnudiyet-i peygamberî

• Peygamberimizin hoşnut olması.

hoşnut

• Bk. hoşnûd.

hoşter

• Daha lâtif, daha hoş. (Farsça)

hub

• Güzel, hoş, iyi.

• Hoş, güzel, iyi. (Farsça)

hulv

• Tatlı.
• Hoş ve güzel. İyi.

humar / humâr

• Sarhoşluk veren ve haram olan içkiden sonra gelen baş ağrısı.
• Sersemlik.
• Bir şeyin acısı burnundan gelmesi.

• Sarhoşluğun verdiği sersemlik, başağrısı.

humari / humarî

• Sarhoşluktan gelen sersemlik hâli.

hunük

• Ne güzel! Ne hoş! Ne mutlu! (Farsça)

hurrem

• Sevinçli. Mesrur. Şen. Ferahlık veren. Taze ve hoş. Güler yüzlü. (Farsça)

hüsn-ü rıza / hüsn-ü rızâ

• Güzel bir şekilde razı olma, hoş karşılama.

hüsnünün letaifi / hüsnünün letâifi

• Fiillerdeki güzelliğin hoşluğu, şirinliği.

huzuz

• (Tekili: Hazz) Memnuniyetler. Hazlar. Zevkler. Hoşlanmalar.

huzuzat / huzuzât / huzûzât

• (Tekili: Huzuz) İnsanın hoşuna giden şeyler.

• Hazlar, hoşa giden şeyler.

huzuzat-ı nefsaniye / huzuzât-ı nefsâniye / huzûzât-ı nefsaniye

• Nefsin hoşlandığı şeyler, zevkler ve hazlar.

• Nefse hoş gelen şeyler.

• Nefsin hoşlandığı şeyler, zevkler ve hazlar.

i'tab

• Şikâyeti kendisinden def' ile razı ve hoşnud etmek. Hoşlandırmak.
• Hışım etmek.

ibgaz

• (Buğz. dan) Buğzetme, nefret etme, hoşlanmama, sevmeme.

içtimaat-ı ünsiyetkarane / içtimâât-ı ünsiyetkârâne

• Toplu alışkanlıklar ve hoşlanılan kalabalıklar.

iczal

• Birini sevindirme, mesrur etme, gönlünü hoş etme.

ifakat

• (Fevk. den) İyileşme, hastalıktan kalkma. Hastalıktan kurtulup tamamen iyileşinceye kadar aradan geçen zaman.
• Ayılma. Sarhoşluk veya baygınlıktan kurtulma.

ihtizaz

• Titreme, hoşlanma.

ihtizazat / ihtizazât

• Titremeler, hoşlanmalar.

iltifatat-ı fazılane / iltifâtât-ı fâzılâne

• İyilik ve ihsan sahibinden gelen iltifatlar, hoş sözler.

iltizaz

• (Lezzet. den) Lezzet duyma, hoş ve lâtif bulma.

irtiaş-ı mest

• Sarhoş ve baygın titreyiş.

irza etmek / irzâ etmek

• Bir kimseyi râzı etme, hoşnut etme.

işar

• Birlikte geçinmek, muâşeret etmek. Hoş geçinmek.

iskar

• (Sekir. den) Sekir verme, sarhoş etme.

isti'tab

• Kendinden razı, hoşnut etme.

istifaka

• Hastalıktan kurtulup iyileşme.
• Sarhoşluktan ayılma.

istiğrak / istiğrâk / اِسْتِغْرَاقْ

• Ma'nevî sarhoşluk.

istihale-i latife / istihale-i lâtife

• Çok ince ve hoş bir şekilde bir halden başka bir hâle geçme; lâtif ve ince dönüşüm.

istihva

• Şaşırıp kalmak. Divane olmak. Hevâ ve hevesi hoş görmek.

istilzaz

• Hoşa gitmek, lezzet almak.

istiskal / istiskâl / استثقال

• Hoşnutsuzluğu belli ederek karşı tarafı çekilmez görme.

• Ağır bulup hoşlanmadığını anlatmak. Soğuk muamele ederek sevmediğini bildirmek.

• Hoş karşılamama, yüz vermeme. (Arapça)

istiskal etme

• Ağır bulup hoşlanmama, değer vermeme.

istiskal etmek

• Ağır bulup hoşlanmamak.

istitabe

• Hoş ve iyi bulma.

ıtabe

• İyi etmek.
• Hoş kokulu etmek.

ıtr

• Hoş ve güzel koku. Güzel kokulu şey.
• Yaprakları güzel kokulu bir bitki.

ıtrnak

• Güzel ve hoş kokulu. (Farsça)

kabih / kabîh / قبيح

• Çirkin, hoş olmayan. (Arapça)

kadere rıza / kadere rızâ

• İnsanın, Allahü teâlânın kendisi hakkında takdîr ettiği şeylere rızâ göstermesi, hoşnud olması başına gelen belâ ve musîbetlere sabredip, boyun eğmesi.

kalb huzuru / kalb huzûru

• İç rahatlığı, gönül hoşluğu. Kalbin Allahü teâlâdan başkası ile olmaması; Allah'tan başkasına bağlanmaması.

kalender

• Dünyayı terkederek elini çekip Allah yolunda giden kimse. (Farsça)
• Dünyâdan elini çekip herşeyi hoş gören kimse. (Farsça)
• Dünya alâkalarından uzak, alâyişe aldanmaz hakikat adamı. Filozof. (Farsça)

karine-i latife / karine-i lâtife

• Güzel, hoş belirti.

kecmizac

• Mizaç ve tabiatı hoş olmıyan. Huysuz. (Farsça)

kelimat-ı latife / kelimat-ı lâtîfe

• Çok hoş, güzel kelimeler.

kelime-i tayyibe

• Güzel ve hoş söz.

kemal-i memnuniyet / kemâl-i memnuniyet

• Tam bir memnuniyetlilik, hoşnutluk.

kemal-i rıza / kemâl-i rıza

• Tam bir memnuniyet, hoşnutluk.

kerh

• İğrenme, hoşlanmayıp tiksinme.
• Zorlama.
• Bir şey sonradan nâ-hoş ve kerih olmak.

kevser-i kur'ani / kevser-i kur'ânî / كَوْثَرِ قُرْآنِي

• Kurânın (tatlı, hoş) ırmağı.

keyf

• Afiyet, sağlık, sıhhat.
• Memnunluk, hoşlanma.
• Neş'e, sevinç, sürur.
• Mizaç, tabiat.
• İstek, taleb, arzu, heves.
• Gönül açıklığı.

keyif

• Hoş hâl.

latif / latîf / lâtîf / لطيف / لَط۪يفْ

• Mülâyim. Yumuşak. Nâzik. Mütenasip.
• Güzel. Şirin. Küçük ve hoşa giden.
• Cisimle alâkası olmayan. Göze görünmeyen.
• Çok lutf edici.
• Derin, gizli.

• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından. Lütf ve ihsân edici, dâimâ güzel muâmelede bulunan.
• Yumuşak, hoş, güzel, nâzik. Âdem oğlu aç gözünü, yeryüzüne kıl bir nazar, Gör bu latîf çiçekleri, hangi kuvvet yapar, bozar.
• Gözle görülmeyen.

• Hoş, güzel, ince.

• Hoş.

• Hoş, yumuşak. (Arapça)

• Hoş.

latif tevafuk

• İnce mânâlar içeren hoş, güzel uygunluk.

latifane / lâtifâne

• Hoş ve güzel bir şekilde.

latife / latîfe / lâtife / لَط۪يفَه

• Hoş söz. Şaka. Mizah. Söz ile iltifat. İnsanın çok ince ve hassas olup kalbe bağlı bir duygusu. (Mukabili ciddiyettir)

• Hoş, tatlı söz, şaka.
• Maddeli, zamanlı ve ölçülü olmayan Âlem-i emirdeki beş mertebeden her biri.

• İnce duygu, hoş söz, nazik şaka.

• Hoş söz.

latiflik / lâtiflik

• Güzellik, hoşluk.

laya'kıl / lâya'kıl

• Aklı başında olmıyan, dalgın, bîhoş. Yaptığını bilmez.

lest

• Güzel, hoş, iyi. Kuvvetli, kavi. (Farsça)

letafet / letâfet / لطافت

• Hoşluk, lâtiflik.
• Cisimden alâkayı kesip bir nevi nurâniyet kesbetmek.
• Güzellik, nezaket, yumuşaklık, hafiflik.

• Hoşluk, yumuşaklık, tatlılık.

• Hoşluk, güzellik.

• Hoşluk, güzellik, incelik, yumuşaklık.

• Hoşluk. (Arapça)
• Yumuşaklık. (Arapça)
• Güzellik. (Arapça)

letafet-i asliye / letâfet-i asliye

• Bir şeyin aslında ve temelinde bulunan tatlılık, hoşluk.

letafet-i beyan / letâfet-i beyan

• İfadenin güzelliği, hoşluğu.

letafet-i tab'

• İnsan tabiatındaki, mizacındaki hoşluk, şirinlik.

letafetli / letâfetli

• Hoş, güzel.

lezaiz

• Lezzetler. Zevk duyulan, eğlendirici, hoşa giden şeyler.

leziz

• (Lezize) Lezzetli. Tatlı, hoş. Tadı hoş ve güzel. (Lezzet umumidir, hâlavet ise hususidir.)

lezzat

• (Tekili: Lezzet) Tatlılıklar. Lezzetler. Tadı hoş ve güzel olan şeyler.

lezzet

• (Çoğulu: Lezzât) Tad, çeşni. Hoş ve güzel olan şey.

lükkah

• Hoş kokulu bir ot.

lütf-u cemal / lütf-u cemâl

• Hoş güzellik.

lütuf

• Rıfk ve nevâziş. İltifatla mülâyemet üzere muâmele eylemek. Allah (C.C.) Hazretlerinin kullarını rıfk ve sühuletle murâdına muvaffak eylemesi.
• Güzellik, hoşluk.
• İyilik, iyi muâmele.

lütufname / lütufnâme

• İltifat yazısı.
• Güzel, hoş risale, yazı.

ma-i mevsufe / mâ-i mevsufe

• Şey mânasında nekre olup bir sıfattan evvel kullanılır. (Nazartu ilâ mâ mu'cebin leke: Sana hoş gelen şeye baktım) cümlesindeki gibi...Bazan da sıfatsız olur. (Ni'me-mâ: Ne güzeldir) (Meselen-mâ: Bir misâl olarak) kelimelerinde gördüğümüz gibi.

macid

• Çok âli. Şerif. Yüce. Kerim.
• Hoş. Nâzik meşreb.

mahlukat-ı latife / mahlûkat-ı lâtife

• Hoş, güzel mahlûklar, yaratılmışlar.

mahmur

• (Hamr. dan) Sarhoşluğun verdiği sersemlik.
• Uyku basmış ağırlaşmış göz. Baygın göz.

mahv ve sekir

• Allah'ın varlığı karşısında kendini ve herşeyi yok sayma ve Onun karşısında mânevî sarhoşluk hâlinde olma.

mahzuz / mahzûz

• Memnun. Hoşnud. Zevkli. Hoşlanmış. Hazzetmiş.

• Memnun, hoşnut; hissedar.

• Hoşlanan.

mahzuzat / mahzuzât / mahzûzât / mahzûzat / محظوظات

• Hoşa giden şeyler. Hazlar.

• Hoşlanılan şeyler.

• Hoşa gidecek şeyler. (Arapça)

mahzuziyet

• Mahzuzluk, hoşlanma, hoşa gitme.

makbuha

• Kabih olan ve hoşa gitmeyip beğenilmeyen hâl veya iş.

marzat

• Rızâ. Memnuniyet, hoşnudluk.

marziyat-ı ilahiye / marziyât-ı ilâhiye

• Allah'ın rızasına uygun işler, Allah'ın hoşnut olacağı işler.

marziyat-ı rabbaniye / marziyât-ı rabbâniye

• Allah'ın rızasına uygun işler, Allah'ın hoşnut olmasına sebep olan şeyler.

marziyatı / marziyâtı

• Razı ve hoşnut olduğu şeyler; Allah'ın rızasına uygun şeyler.

marziye

• Razı olma, hoşnud olma, memnuniyet.

marziyyat

• Hoşa giden, razı olunan şeyler; Allah'ın razı olacağı şeyler.

matbu / matbû / مطبوع

• Basılı. (Arapça)
• Hoşa giden, hoş. (Arapça)

matbu'

• Tabolunmuş, basılmış.
• Hoş, latif, makbul.

maun

• Eve lâzım şeyler. Ev eşyası.
• Malın zekâtı.
• Ufak tefek ihtiyaçlar.
• Nefaseti sebebi ile (nefsin çok hoşuna gittiğinden) kimseye verilmek istenmeyen şey.

medar-ı gıybet / medâr-ı gıybet

• Başkalarının arkasından hoşlanmayacağı şekilde konuşmaya, çekiştirmeye sebep olan.

mejeng

• Keder, hüzün, tasa, gam. (Farsça)
• Hoşa gitmeyen, beğenilmeyen, nefret edilen, iğrenilen. (Farsça)

mekruh / mekrûh

• İğrenç, nahoş görülen şey.
• Fık: Şeriatın haram etmediği, fakat zaruret olmadan yapılmasına izin vermediği, zanna dayanan delil ile işlenmesi caiz olmayan iş.
• Mihnet. Şiddet.

• İstenmeyen, hoş karşılanmayan.

• Hoş görülmeyen, beğenilmeyen şey. Peygamber efendimizin beğenmediği ve ibâdetin sevâbını gideren şeyler. Yasak olduğu haram gibi kesin olmamakla berâber, Kur'ân-ı kerîmde, şüpheli delil ile, yâni açık olmayarak bildirilmiş veya bir sahâbînin (Peygamb er efendimizin arkadaşlarının) bildirmesi ile anl

memnun / memnûn

• (Minnet. den) Hoşnud. Razı. Minnet altında bulunan. İyiliğe nâil kılınmış. Çok muteber olan şey. Çok beğenilen. Ölçülü ve hesaplı olan.
• Kesilmiş.

• Hoşnut.

memnuniyet

• Hoşnutluk.

merdum-girizane / merdum-girîzâne

• İnsanlardan sıkılarak, kalabalıktan hoşlanmayıp yalnızlık isteyerek.

merdümgiriz

• İnsanlardan sıkılan, kalabalıktan hoşlanmayıp yalnızlık isteyen.

merdümgirizlik

• İnsanlardan sıkılganlık, kalabalıktan hoşlanmayıp yalnızlık isteme hâli.

merhaba

• Şâdlık, neşeli oluş.
• Genişlik, vüs'at.
• Müslümanlar arasında bir nevi selâmlaşma kelimesi olup, "rahat olunuz, serbest olun, hoş geldiniz" mânasında söylenir.
• Nazımda medholunan kimseye hitâb olarak kullanılır.

• Rahat olun, hoş geldiniz.

mertebe-i letafet / mertebe-i letâfet

• Güzellik ve hoşluk derecesi.

merzat

• Rıza, hoşnutluk. Râzı olma, kabul etme.

mesih

• Mesh olunmuş. Başka bir şekle, hayvan kılığına girmiş.
• Şuurunu kaybedecek hale gelen. Sarhoş ve şuursuz.
• Acibe. Garibe.
• Güzelliği olmayan.
• Tuzsuz ve tatsız yemek.

meskur

• Sarhoş olan.

mest / مست / مَسْتْ

• Ayakkabı.
• Sarhoş. Aklı başında olmayan. Kendinden geçercesine haz duymak mânasında "mest olmak" şeklinde kullanılır.

• Sarhoş, mest. (Farsça)

• (Mânevi) sarhoş.

mest-i gurur

• Gururla sarhoş olan.

mest-i harab / mest-i harâb / مست خراب

• Çok sarhoş olmuş kimse.

• Körkütük sarhoş. (Farsça - Arapça)
• Mest-i harâb olmak: Körkütük sarhoş olmak. (Farsça - Arapça)

mest-i laya'kıl / mest-i lâya'kıl

• Aklı baştan gitmiş, sarhoş.

mest-i müdam

• Her zaman, devamlı sarhoş.

mest-i serşar

• Haddinden fazla sarhoş, çok sarhoş.

mest-i temaşa

• Seyretme sarhoşu. Bakıp seyretmekten sarhoş gibi olan.

mestan

• (Tekili: Mest) Sarhoşlar. (Farsça)

mestane / mestâne / مستانه

• Sarhoşcasına. Sarhoş bir kimseye yakışır surette.

• Sarhoşça. (Farsça)

mesti / mestî / مستى

• Sarhoşluk. (Farsça)

• Sarhoşluk. (Farsça)

mesti-aver / mestî-âver

• Bayıltıcı, sarhoş edici. (Farsça)

mesti-bahş / mestî-bahş

• Sarhoşluk veren, sarhoş edici. Bayıltıcı. (Farsça)

mey-hoş

• Ekşimtrak, mayhoş. (Farsça)

misal-i latif / misal-i lâtif

• Güzel ve hoş bir örnek, suret, şekil.

misk ü amber

• Çok hoş bir koku.

misk ü anber

• Hoş ve güzel koku.

misvak

• Kullanılması pek çok faydalı olan ve Peygamberimiz Hz. Muhammed'in (A.S.M.) ehemmiyetle tavsiye ettiği, diş fırçası vazifesini de gören, hoş kokulu ve meyvesiz bir ağacın dallarından kesilip kullanılan parça.

mizah

• Şaka, lâtife.
• Edb: Bâzı düşünceleri nükte, şaka veya takılmalarla süsleyip anlatan bir yazı çeşidi. Hoş, nükteli söz. (Zıddı ciddiyettir)

muanber / معنبر

• Hoş kokulu, amberli. (Arapça)

muayeşe

• Beraberce hoşça geçinme.

mücamelet

• Karşılıklı olarak iyi muamelede bulunma. Güzel ve hoş geçinme.

müdmin-i hamr

• Gece gündüz devamlı sarhoş olan kimse.

muganni / mugannî

• Nağmeli ve çeşitli sesle okuyan, ahenkle okuyucu.
• Hoş sesle öten.

mugarrid

• Pek güzel öten kuş.
• Yüksek sesle nefse hoş gelen şarkılar söyliyen.

muhaşşem

• Sarhoş, mest.

muhaşşim

• Keskinliği dolayısıyla sarhoş edici şey.

mükeyyif

• Keyif verici, neşelendirici şey. Sarhoşluk veren.
• Klima cihazı.

mükeyyifat / mükeyyifât

• Keyif verici, sarhoşluk verici şeyler.

mültefet

• (Left. den) Kendisine iltifat edilmiş olan. Güler yüz gösterilmiş ve hoş davranılmış.
• Ehemmiyet verilmiş.

mümaşaat / mümâşaat

• Maslahat namına hoş geçinme, anlaşma yolunu seçme.

• Hoş geçinme, başkalarının fikrine katılıyormuş gibi görünme, uyuşma.

mümaşaatkar / mümaşaatkâr

• Hoş geçinen, anlaşma yolunu seçen.

mümaşat

• Birlikte hoş geçinmek.
• Bir maslahat yolunu takib etmek.
• Meslek işlerinde tesviye, tervic ve idare etmek.
• Karışmamak.
• Başkalarının zarar vermeyen fikirlerine uyarcasına hareket etmek ve sulh u salâh üzere durmak. Uygunluk.

munika

• Hoşa giden, beğenilen şey. Güzel.

muntabı'

• (Tab. dan) Yaradılışdan olan, fıtraten.
• Basılmış, tab' edilmiş, damgalanmış.
• Hoş görülen, güzel.

mürebbeb

• Büluğ yaşına kadar beslenip terbiye olunmuş.
• Güzel kokularla hoş ve lâtif olmuş.

müsamaha / müsâmaha / مسامحه

• (Çoğulu: Müsamahât) Hoş görürlük, dikkat etmemek, aldırış etmemek. Kusurlara göz yummak.

• Hoşgörü.

• Hoş görü, tolerans, görmemezlikten gelme, göz yumma.

• Hoş görü, başkasının kabahatini görmeme.
• Terk edilmesi gerekmeyen şeyleri başkasına faydalı olmak için terk etmek.

• Hoş görme, kusuru görmezlikten gelme.

• Hoşgörü. (Arapça)

müsamahakar / müsamahakâr / müsâmahakâr / مسامحه كار

• Hoşgörü gösteren, göz yuman.

• Müsamaha eden. Göz yuman, hoş gören, görmemezlikten gelen. (Farsça)
• Aldırmayan, ihmalci. (Farsça)

• Hoş gören.

• Hoşgörülü. (Arapça - Farsça)

müsamahakarane / müsamahakârâne / müsâmahakârâne

• Görmemezliğe gelerek, müsamaha ederek, hoş görerek. (Farsça)

• Hoş görerek.

müsamahat

• (Tekili: Müsamaha) (Semâhat. dan) Müsamahalar, göz yummalar, görmezden gelmeler, hoş görmeler. Aldırış etmemeler.

müsamih

• (Semâhat. dan) Aldırış etmeyen, göz yuman, hoş gören.

müskir / müskîr

• (Sekr. den) Sarhoşluk veren, şuuru kaybettiren, kullanılması ve içilmesi haram olan zararlı madde.

• Sarhoşluk veren, şuuru kaybettiren, aklı gideren ve keyf veren madde.

• Sarhoş edici, şarap ve içki.

• Sarhoş eden, sarhoşluk veren.

• Çok sarhoş olan.

müskirat / müskirât / مسكرات

• (Tekili: Müskir) İçilmesi ve kullanılması Allah (C.C.) tarafından men'edilmiş sarhoşluk veren şeyler.

• Sarhoş edici şeyler.

• Sarhoşluk veren şeyler.

• Sarhoş edici şeyler. (Arapça)

müstecab

• Hoş görülen.
• İstediği kabul edilen. İcâbet olunmuş.

müşteheyat

• Lezzetli şeyler. Nefsin hoşuna giden ve iştah için yenen şeyler.

müştehiyat / müştehiyât

• Nefsin hoşuna giden şeyler.

• Nefse hoş gelen lezzetli şeyler.

müştehiyat-ı nefsaniye

• Nefsin hoşuna giden lezzetli şeyler.

mutayyeb

• (Tayyib. den) Güzel kokular sürünmüş.
• Gönlü hoş edilmiş, sevindirilmiş, taltif olunmuş.

mutayyiben

• Güzel kokular sürünmüş olarak.
• Sevindirilerek, gönlü hoş edilerek.

mutedil / معتدل

• Ylıman. (Arapça)
• Mülayim, hoşgörülü. (Arapça)

müteessif

• Sevmemiş, hoşlanmamış. Elem ve keder etmiş.
• Eseflenen, teessüf eden, kederlenen.

mütelezziz

• Lezzet aldığından hoşnud olan, lezzet duyan.

müterazi

• (Rıza. dan) Karşılıklı olarak birbirlerinden hoşnut ve razı olan.

müterennih

• Sarhoşluktan veya başka bir sebepten dolayı sallana sallana yürüyen.

mütesamih

• Müsamaha eden, göz yuman, görmemezlikten gelen, hoş gören.

mütesekkir

• Sarhoş olan.

müzz

• Meyhoş, ekşimtrak.

na'me

• Derinin nazik olması.
• Hoş dirlikli olmak.

na-hoş

• Hoş olmayan, hoşa gitmeyen. (Farsça)

na-hoşi / na-hoşî

• Nahoşluk, fenalık, iğrençlik. Hoşa gitmemeklik. (Farsça)

na-hoşnud

• Razı ve hoşnud olmayan. Gayr-i memnun. (Farsça)

nadiret

• Güzellik, parlaklık, tazelik.
• Hoş ve lâtif.

nağamat-ı emvac / nağamât-ı emvac

• Dalgaların nağmeleri, hoş sesleri.

nagz

• Güzel, iyi. Göze hoş ve güzel görünen. (Farsça)

nağz / نغز

• Güzel, hoş. (Farsça)

nahoş / nâhoş / ناخوش

• Hoşa gitmeyen.

• Hoş olmayan.

• Hoş olmayan. (Farsça)

nazar-ı müsamaha

• Hoşgörülü bakış.

nazenin

• İnce, nazlı, zayıf, lâtif, hoş eda olan, nazlı yetişmiş, şımarık. Oynak. Nazik endamlı (Farsça)

nefaset

• Hoşluk, güzellik.

nefs-i radiye / nefs-i râdiye

• Rabbinden râzı ve hoşnûd olan nefs.

• Rabbinden râzı ve hoşnud olanın nefsi. (Farsça)

nefsani / nefsanî / nefsânî

• Nefsin hoşuna giden.

• Nefsin hoşuna gider şekilde.

nefsani müştehiyat / nefsânî müştehiyat

• Nefsin hoşuna giden arzu ve istekler.

nefsaniyet

• Nefsin hoşuna gider şekilde arzular.

nekre

• Belirsiz olan.
• Çıban ve yaradan çıkan kan ve irin.
• Garip ve gülünç fıkralar.
• Hoş sohbet ve hazır cevap kimse.
• Gr: Belirtilmemiş isim, neye delâlet ettiği belli olmayan (harf-i tarifsiz) isim.

neş'

• Yiğit olmak.
• Yüksek olmak.
• Rüzgâr esmek.
• İyi ve hoş kokulu şeyler koklamak.

neşat

• Sevin. Şen şâd ve hoşdil olmak. Sürur, keyf.
• Bir iş işlemek. Çalışmak.

nesem

• Soluk ruh, nefes. Rahatı mucib hâlet.
• Rüzgârın lâtif, hoş esmesi.

nesim / nesîm

• Hoşa giden, hafif ve lâtif esen rüzgâr.

• Hoş ve hafif rüzgâr.

• Hoş esen yel.

• Hoşa giden rüzgâr.

neşvan

• Sarhoş.

neşve

• (Nişve - Nüşve) Sevinç, keyif.
• Büyümek ve yetişmek.
• Koklamak.
• Rayiha.
• Bir şeyi tekrarlamak.
• Mest ve sarhoş olmak.
• İyice duyup vâkıf olmak.

• Sevinç.
• Büyümek ve yetişmek.
• Mest ve sarhoş olmak.

neşve-i ümit

• Ümit sarhoşluğu, sevinci.

neşvet

• Keyif, neşe. Sevinç sarhoşluğu.

nevaz / nevâz

• Okşayıcı, hoş ses.

nezf

• Kuyunun suyunu tamamen boşaltma.
• Aklı gitme, sarhoş olma. Zevâle gitme.

nezif

• (Nezf. den) Çok kan kaybından kuvvetsiz kalan kimse.
• Sarhoş kimse.

nezih

• Temiz, pak, hoş.

nik

• İyi, güzel, hoş. (Farsça)

nikmet

• Şiddetli ceza. Hoş olmayan muamelelerle olan mücâzat.

• Şiddetli ceza, hoşlanmayan muamelelerle olan mücazat.

niku

• Güzel, iyi, hoş.

nimmest

• Sarhoşça. (Farsça)

nükhet

• Râyiha. Ağız kokusu.
• Günahlı sözler. Hoş olmayan günah olan söz, kelime.

peri

• Cisimleri çok lâtif ve görünmez olan hoş mahluk. (Farsça)
• İnsana muhabbet eden, muvahhid ve müslim lâtif mahluk. (Farsça)
• Mc: Güzel insan. Güzel kimse. (Farsça)

ra'na / ra'nâ / رعنا

• İyi, güzel, hoş, lâtif. Pür ve revnak olan.

• Güzel, hoş. (Arapça)

radiyen

• Razı olarak, beğenilerek, hoşnud olmak suretiyle.

rağm

• (Ragm) Bir şeyden hoşlanmayıp kerih görmek. Bir işi birisine zor ile tutturmak. Züll ve hakaret. Kahretmek.

rana / rânâ

• Güzel, hoş.

rayiha / râyiha

• Koku, hoş koku.

• Güzel ve hoş koku.

rayiha-i tayyibe / râyiha-i tayyibe

• Güzel, hoş koku.

rayihadar

• Kokulu. Hoş kokulu. (Farsça)

razı / râzı

• Hoşnud, rıza gösteren, kabul eden.
• Boyun eğen, itaat eden.

• Hoşnut.

• Memnûn, hoşnûd olan.

• Hoşnud, memnun.

razı olmak / râzı olmak

• Hoşnut olmak.

rengin / رنگين

• Renkli, boyalı. Parlak. Hoş. Süslü. Mülevven. Lâtif. (Farsça)

• Renkli. (Farsça)
• Hoş, havalı. (Farsça)

reşakat

• Bel inceliği.
• Davranma ve kımıldanıştaki incelik ve hoşluk.

retel

• Muntazam, hoş. Gönül çeken.

revaih-i tayyibe / revâih-i tayyibe

• Hoş ve güzel kokular.

revban

• (Çoğulu: Rübâ) Sütün yoğurt olması.
• Sarhoşluk şiddetinden birbirine karışmış olan insanlar.

revh u reyhan

• Rahat ve rızık, bolluk ve hoşluk.

revnak-dar / revnak-dâr

• Parlak, lâtif, güzel, hoş. (Farsça)

revnakdar / revnakdâr

• Parlak, taze, hoş.

reyhan / reyhân

• Fesleğen, hoş ve güzel koku.

• Hoş güzel koku.
• Rızık ve maişet, rahmet.
• Ekin yaprağı.
• Fesleğen denilen kokulu bir ot.

• Güzel bir koku, hoş kokulu bir bitki.

• Hoş ve güzel koku veren çiçek.

reyyan

• (Çoğulu: Rivâ) Suya kanmış, sudan doymuş.
• Sarhoş.

rıdvan

• Memnunluk, razılık, hoşnudluk.
• Cennet'in kapıcısı olan büyük melek.

• Cennet kapıcısı olan melek.
• Razılık, hoşnutluk.

rıfk

• Yumuşak ve hoşgörülü davranma.

rih

• Rüzgar, yel.
• Sızı, romatizma.
• Mc: Galebe, kuvvet. Rahmet.
• Devlet. Hoş ve iyi şey.
• Koku.

rih-ı reyhan

• Hoş ve güzel kokulu rüzgâr.

rihireyhan / rîhireyhan

• Hoş kokulu rüzgâr.

rikkat-i letafet

• His ve duyguların son derece ince ve hoş olması.

rind

• Kalender. Aldırışsız, dünya işlerini hoş gören. (Farsça)
• Laübali meşreb feylesof. (Farsça)
• Bâtını irfan ile müzeyyen olduğu halde zâhiri sâde görünen hakîm. Dış görünüşü laübali olduğu halde, aslında kâmil olan kimse. (Farsça)

ritl

• (Retl) Hoş, lâtif, pâkize şey.

rıza / rızâ

• Memnunluk, hoşluk, razı olmak.
• İstek, arzu. Kendi isteği.

• Hoşnutluk, memnunluk, razı olma, peki deme.
• İstek, kendi isteği.
• Allah'ın yazdığına boyun eğme.

• Râzı olma, hoşnutluk, memnunluk.

• Memnunluk, hoşnutluk.

rıza-i kalb

• Kalb hoşnutluğu.

rızadade / rızâdâde

• Hoşnut olmuş.

ruh-efza / ruh-efzâ

• Ruha hoş gelen.

rüveyde

• (Rüvide) İnce, hoş, nazik.
• Bitmiş, neşvünema bulmuş.

saba / sabâ

• Gün doğuşundan esen hoş ve lâtif rüzgar.

• Gün doğusundan esen hoş ve lâtif rüzgâr.

• Hoş bir rüzgâr.

sabareftar

• (En fazla at için kullanılan bir tâbirdir) Rüzgâr gibi çabuk ve hafif giden. (Farsça)
• Hoş ve lâtif yürüyüşlü. (Farsça)

sady

• Taarruz eden kimse.
• Bedeni, endamı hoş olan.
• Dimağ. Başın içini dolduran haşev.
• Ölü insan cesedi.
• Baykuş.

safa geldin / safâ geldin

• Hoş geldin.

safa-bahş

• Eğlendiren, rahatlandıran, kederi def'eden, hatırı hoş eden. (Farsça)

safa-ender / safâ-ender

• Gönül hoşluğu içinde.

safalar geldin / safâlar geldin

• Hoş geldin.

saig

• Boğazdan kolay ve hoş geçen yiyecek veya içecek.

şairane / şairâne

• Şairce. şaire benzer surette konuşmakla. Mevzuu şiir sayılabilecek kadar hoş, lâtif olan şey. (Farsça)

sakil / ثقيل

• Ağır. (Arapça)
• Hoş olmayan, yakışmayan. (Arapça)

sanayi-i latife / sanayi-i lâtife

• Güzel, hoş ve ince san'atlar.

sanayi-i nefise

• Güzel san'atlar. insanın çok hoşuna giden ve çok üstün san'atkârlıkla yapılmış eserler.

şarab-ı kevser / şarâb-ı kevser

• Cennetteki Kevser nehrinin sarhoş etmeyen leziz şarabı.

sarhoşane / sarhoşâne

• Sarhoşça.

• Sarhoşça.

şarib-ül leyli ve-n nehar

• Gece gündüz içki içen. Devamlı sarhoş.

şatahat / şatâhat

• Mânevi sarhoşluk.
• Kendinden geçer bir hâle gelmek ve böyle istiğrak hâlinde iken söylenen müvazenesiz sözler.

• Mânevî sarhoşluk ve cezbe halindeyken şeriata aykırı söz söyleme.

• Mânevî sarhoşluk hâlindeyken söylenen dengesiz sözler.

şayan-ı af ve müsamaha

• Affa ve hoşgörüye lâyık.

sebükruh

• Hafif ruhlu. (Farsça)
• Zarif ve şen olan. Hoşa giden, hoş sohbet. (Farsça)
• Mc: Lâübâli. (Farsça)

secc

• Gayet ince olan nesne.
• Duvar sıvamak.
• Hoş kokulu nesne ezmek.

sekerat

• Sarhoşluk.
• Hayretler. şiddetler.
• Mestlikler.

sekerat-ı mevt

• Ölüm sarhoşluğu, can çekişme anı.

sekerat-ül-mevt / sekerât-ül-mevt

• Ölüm sarhoşluğu, can çekişmesi hâli.

sekir / سَكِرْ

• Sekr, kendinden geçme hâli, sarhoşluk, esrime.

• Sarhoşluk.

• Mânâ alemindeki sarhoşluk.

• Sarhoşluk.

sekr / سكر

• (Sekir) Sarhoşluk.

• Sarhoşluk.

• Şuursuzluk, kendinde olmama hâli. Tasavvufta mânevî sarhoşluk.

• Kendinden geçme hâli, sarhoşluk, esrime.

• Sarhoşluk.

• Sarhoşluk. (Arapça)

sekr-aver / sekr-âver

• Sarhoş eden, sarhoşluk veren, baş döndüren. (Farsça)

sekran

• Sarhoş, mest olan adam.

sekraver / sekrâver / سكر آور

• Sarhoşluk veren. (Arapça - Farsça)

sekre

• Sarhoşluk.
• Şaşkınlık.
• Şiddet.

semadir

• Sarhoşluk vaktinde veya uyku geldiğinde göze ârız olan zayıflık.

semahatli / semâhatli

• Hoşgörülü, cömert, iyiliksever.

semel

• Sarhoşluk.

semil

• Sarhoş.

şemim

• Koku. Hoş koku.

şen

• Naz, eda, cilve. (Farsça)
• Göze ve gönüle hoş görünen hal. (Farsça)
• Bayındır, ma'mur. (Farsça)
• Sevinçli, ferahlı. (Farsça)

ser-giran

• Başı ağır. (Farsça)
• Mc: Çok sarhoş. (Farsça)

şerab / şerâb

• Alkollü içkilerden. Pişmemiş üzüm suyunun havasız fıçılarda durmasıyla gaz habbeleri (kabarcıkları) ve köpük çıkararak kokuşup mayalanması netîcesinde meydana gelen ve içilince sarhoş eden içki. Hamr.

sergerm

• Kızgın, öfkeli. Kafası kızmış. (Farsça)
• Neşeli. Sarhoş. Mest. (Farsça)

sermest / سرمست

• Sarhoş. (Farsça)

sermesti / sermestî / سرمستى

• Sarhoşluk, kendinden geçiş.

• Sarhoşluk. (Farsça)

• Sarhoşluk. (Farsça)

şeylem

• Sarhoşluk veren ve bazan buğdayların arasında çıkan siyah bir tohum.

şiir

• Güzel tertibli manzume. Tahayyül ve tasavvurları ve bâzı hakikatları hoşa gidecek şekilde ifâde eden ölçülü söz.
• Man: Muhayyelâttan terekküb eden kıyas.

sikkir / sikkîr

• Devamlı sarhoş kimse.

şirinkar / şirinkâr

• Hoş ve tatlı muamele eden. (Farsça)

sohbet

• Berâberlik. İnsanın derece bakımından kendinin üstünde veya altında yahut akranı ile bir araya gelip, Allahü teâlânın ve Peygamber efendimizin beğendiği, hoşnud olduğu şeyleri konuşması.

süham

• (Sühamî - Sühamiye) Lezzetli, sindirici, hoş içilecek şey.
• Kuş yelekleri arasındaki yumuşak tüyler.
• Yumuşak kumaş, elbise.

sükara

• (Tekili: Sekren) Sarhoşlar.

şuur

• Anlayış, idrak. Vicdan. Hiss-i zâhirle duymak.
• Nefsin mânâya ilk vusul mertebeleridir.
• Kendi varlığından haberi olma.
• Bir şeyi hoşça tanıma.
• İnceliklerini iyice idrak etme.
• (Tekili: Şa'r) Kıllar.

ta'n

• Hoş görmemek. Kötülemek. Birisinin ayıp ve kusurlarını beyan etmek.
• Küfretmek.
• Muhalifin iddialarını çürütmek.
• Vurmak.
• Duhul etmek, dâhil olmak, girmek.

• Hoş görmemek, kötülemek.
• Birisinin ayıp ve kusurlarını söylemek.
• Küfretmek.
• Muhalifin iddialarını çürütmek.

tabaka-i mevcudat-ı nefsiye

• Nefsin hoşuna giden varlıklar tabakası.

tahammür

• Mayalanmak. Ekşimek.
• Sarhoşluk verecek hâle gelmek.

tarazi

• Hoşnutlaşmak.

tartib

• Islatma, rutubetlendirme. Islatılma.
• Tâzelik verme.
• Hoşlandırılma.
• Hurmanın rutubetli olması.

tatyib

• İyi davranma. İyi muâmele etme. Hoş etme. Gönlünü hoş etme.

• Hoş etme.

tatyib-i hatır / tatyib-i hâtır

• Gönlünü hoş etme, gönlünü alma.

tatyibat

• (Tekili: Tatyib) İyi muâmeleler, gönlü hoş etmeler.

tayyib / طيب

• İyi, hoş. İyi davranış. Temiz.
• Hz. Peygamber'e (A.S.M.) Cenab-ı Allah (C.C.) en güzel kokular vermiştir. Bu yüzden kendisine Tayyib denilmiştir.
• Fık: Helâlin her türlü şüphelerden uzak, saf ve temiz kısmına denir.

• İyi, hoş, güzel.

• Güzel, hoş. (Arapça)

tayyibe

• İyi, güzel, hoş.

• İyi, güzel, hoş iş ve hareket.

te'hil

• Misafire "hoş geldiniz" demek olan ehlen ve sehlen cümlesini söylemek.
• Ehliyetli kılmak.
• Ürkekliğini gidermek. Alıştırmak.
• Lâyık ve müstehak görmek.

tecelli-i eltaf / tecellî-i eltaf

• Çok lâtif, çok hoş olan bir güzelliğin yansıması.

teellüf

• Alışma. Hoş geçinme.
• Barışma.
• Huylanma.
• Birikme.

teellüfat / teellüfât

• (Tekili: Teellüf) Hoş geçinmeler, alışmalar. Bağdaşmalar.

tefekküh

• Yemiş toplayıp vermek. Meyvedar olmak. Meyvelenmek.
• Pişman olmak.
• Pek hoşlanıp hayrette kalmak.

tefkih

• Hayrete düşürme.
• Hoşlandırma.
• Yemiş yedirme.

tegalgul

• Hoş kokulu şeyler sürünmek.
• Zorluk, çetinlik, güçlük.
• Bir şeyin, ilmin içine çok dalmak.

tegarrüd

• (Çoğulu: Tegarrüdât) Kuşun hoş ve nağmeli bir şekilde ötmesi.

telh-nak

• Lezzeti acı olan, lezzeti hoş olmayan. (Farsça)

temaşa

• Hoşlanarak bakmak. Seyretmek. Seyre çıkmak. Gezmek. İbretle bakmak. (Farsça)

tenafür / tenâfür / تنافر

• Birbirinden kaçmak. Ürkmek.
• Uzağa çekilmek.
• Bir mes'elenin halli için hâkime başvurmak.
• Edb: Kulağa hoş gelmeyen hece veya kelimelerin bir arada bulunması.

• Birbirinden nefret etme. (Arapça)
• Kulağa hoş gelmeyen sözcükleri sık sık kullanma. (Arapça)

teneşşi

• Neşvelenme, sarhoş olma.

tenkirat

• Hoş görmeme, yasaklama.

tenperverlik

• Devamlı kendi canını ve rahatını düşünme, tenbellikten hoşlanma.

terennüh

• (Çoğulu: Terennühât) Sarhoşluktan veya başka bir sebepten dolayı sendeliyerek yürüme.

terennümat

• Terennümler, nameler, güzel, hoş sesler.

tesakür

• Sarhoş olmak.

tesamuh / tesâmuh

• Hoş görme. Hoş görürlük. Birbirine kolaylık gösterme. Kayıtsız olma. Gaflet etmek.
• İhmal etmek.

• Hoş görme.

tesamüh / tesâmüh / تسامح

• Hoşgörü. (Arapça)

tesamuhat

• (Tekili: Tesâmuh) Hoş görmeler, müsâmahalar.
• Dikkatsiz ve kayıtsız davranmalar.

tesamühkar / tesâmühkâr / تسامحكار

• Hoşgörülü. (Arapça - Farsça)

tesamühkarlık / tesâmühkârlık

• Hoşgörü. (Arapça - Farsça - Türkçe)

tesamühperver / tesâmühperver / تشامح پرور

• Hoşgörülü. (Arapça - Farsça)

tesekkür

• Sarhoş olma.
• Şeker hastalığı.
• Şeker hastalığına tutulma.

teskir

• (Sekr. den) Sarhoş etme.
• Gözü kamaştırıp görmesini zayıflatmak.

tevdi'

• Emanet vermek, bırakmak.
• Misafirin veda etmesi. Giderken kalanlara: Allah'a ısmarladık gibi veda etmesi, bolluk hoşluk duasıyla bırakıp gitmesi.
• Mutlaka terkedip bırakmak.

teveccüh

• Bir şeye doğru yönelme, bir tarafa dönme. Çevrilme.
• Mânen üzerine düşme.
• Ait olmak.
• Hoşlanmak.
• Sevgi, alâka.

tıyb-ı nefis

• Nefsin rıza ile güzelce kabul etmesi, nefsin rıza ve hoşnutluğu.

tuba

• Ne hoş. Ne iyi. Her şeyin iyisi ve efdali.
• İyilik, güzellik. Baht.
• Cennette bulunan ve kökü göklerde dalları aşağıda olan ağaç ismi.
• Çok berrak ve saf olan.
• Saâdet. Hayır. Devlet.

tuhaf

• (Tekili: Tuhfe) Hediyeler.
• Münâsebetsiz hâl.
• Eğlenceli, gülünç.
• Garip iş veya şey.
• Hoşa giden ve az bulunur şeyler.

ucb

• (Ucub) Kibir, gurur. Kendini beğenmişlik. Ameline, yaptıkları işe güvenmek.
• Varlığı nâdir olan şeyi görünce istiğrab etmek hâli.
• Yabancı kadın taifesiyle beraber oturmak ve konuşmaktan pek hoşlanan.

ud

• Meşhur bir sazın adı.
• Bir hoş kokulu buhur.
• Ağaç parçası.
• Budak.

veci

• Güzel, hoş, lâtif. Uygun, münasib.
• Bir kavmin büyüğü, reisi.
• Hürmetli insan.
• Sultan huzuruna girenler.
• Makam ve şeref sâhibi.

vecih

• Güzel, hoş, uygun.

vezaif-i latife / vezaif-i lâtife

• Hoş ve şirin görev.

zarafet

• Zariflik, incelik, kibarlık. Nâzik davranış. Muamelede, harekette ve giyimde hoşluk ve temizlik.

zaraif

• Zârif, ince, hoş şeyler.

zemzeme

• Nağme, hoş ses. Uzun uzadıya gürleyerek seslenmek. Geniz ve boğaz ile ezgili ses çıkarmak. Yavaş yavaş geniz ve boğazdan ses çıkararak türkü veya şarkı söylemek.
• Cemaat.

• Hoş ses, nağme.

zemzeme-i ezkar / zemzeme-i ezkâr

• Allah'ı anmanın hoş, güzel nağmeleri.

zemzeme-i kur'aniye / zemzeme-i kur'âniye

• Kur'ân'ın nağmesi, hoş sedâsı.

zen-dost

• Kadınların peşinde dolaşan, kadınlardan hoşlanan, zampara. (Farsça)

zencebil / zencebîl

• Hoş kokulu bir baharat adı.

• Hoş kokulu bir baharat, zencefil.

zevk / ذوق

• Lezzet alma, hoşa gitme, tatma.
• Hoş, hoşa giden. Mânevi haz.
• Boş vakit geçirmek. Eğlenmek.
• Alay etmek. Güzeli çirkinden ayırma kabiliyeti.

• Beğeni, hoşlanma. (Arapça)
• Tat. (Arapça)

zevk-i nefsani / zevk-i nefsanî

• Nefsin hoşlandığı bir zevk.