adalet

• Zulüm etmemek. Herkese hakkını vermek ve lâyık olduğu muâmeleyi yapmak. Mahkeme. Hak kanunlarına uygunluk. Haksızları terbiye etmek. İnsaf. Mâdelet. Dâd. Cenab-ı Hakk'ın emrini emrettiği şekilde tatbik etmek. Suçluya Allah'ın emrini icra etmek.

adem-i kabul

• İsbatı tasdik etmemek. Şek, hükümsüzlük. İman hükümlerini lâkaydlıkla karşılamak, nefy ve inkâr etmek, kabul etmemek, göz kapamak gibi câhilâne bir hükümsüzlük. Bir terk, bir cehl-i mutlak.

cerh

• Yara.
• Baş ve yüzden başka uzuvlardan birisini yaralamak.
• Bir kimseye söğmek. Taan etmek. Sözle gönül incitmek.
• Birisinin fikrini çürütüp kabul etmemek.
• Şahid, yalancı ve fâsık olduğundan dolayı mahkemede hâkimin şâhidin şehâdetini reddetmesi.
• Kesb u kâ

cerhetmek

• Yaralamak. Herhangi bir meseleyi hak ve hakikatle çürütmek. Yanlış veya yalanını bulup hurafe ve bâtıl olduğunu isbât edip herhangi bir kimsenin veya cereyanın fikrini kabul etmemek.

cevab

• Sorulan şeye söz veya yazıyla verilen karşılık.
• Kabul etmemek. Reddetmek.
• (Tekili: Câbiye) Havuzlar.

cevab-ı red

• Red cevâbı verip kabul etmemek. Reddetmek. Kabul etmemek yolunda söylenen söz.

cevz

• Malı toplayıp kimseye hayır ve sadaka etmemek.
• Sallana sallana yürümek.

gams

• Suyu şiddetli içmek.
• Bir şeyi hakir görmek, birisine iftira etmek.
• Nimete şükretmemek.
• Göz yummak.

gayret

• Bir kimseden fâidesi bulunmayan, zararlı olan bir şeyin ayrılmasını istemek, böyle şeyleri reddetmek, kabûl etmemek.

hiran

• Yavuzluk etmek.
• Muti olmamak, itaat etmemek.

i'tiraz

• (İtiraz) Kabul etmediğini bildirmek. Bir fikir veya işin olmasını kabul etmemek.
• Men' eylemek. Men' olmak.

inkar etmek / inkâr etmek

• İnanmamak, kabûl etmemek.

istinkaf / istinkâf

• Kabul etmemek. Çekimser kalmak.

ittihad-ı islam / ittihad-ı islâm

• İslâm birliği. İttihad-ı İslâmın varlığı ve devamı için: 1-İslâm milliyetini esas alıp, menfi unsuriyet fikrini bırakmak. 2-İslâm dünyasındaki dini cemaatler, gayede ve dinî esaslarda ittifak edip teferruat meseleleri medar-ı niza etmemek. 3-İslâm devletleri arasında meşveret-i şer'iyeyi yapmak.Bunl

ızmar

• (İzmâr) Kalbde gizlemek, saklamak. Belli etmemek.

kat'-ı nazar

• Bakmamak. İtibar etmemek.
• Alâkayı kesmek.

küfr

• Örtmek; hakkı örtmek, kapamak, Hakk'ı inkâr etmek. Dinde bilinmesi ve inanılması zarûrî olan şeyleri ve ahkâm-ı şer'iyyeden (dînî hükümlerden) tevâtüren (kesin olarak) bildirilenleri inkâr etmek ve dinden olduğu herkesçe bilinen bir şeyi kabûl etmemek.

küfr-i mutlak

• Hiç bir imâni hükmü olmamak, dine âit hiç bir hakikatı, Allah'ın varlığına âit hiç bir delili kabul etmemek. İhsan ve inayet-i İlâhiyyeye karşı şükür etmiyerek fiilen ve kavlen inkâr etmek. ("Neuzü billâh" dine söğmek gibi) Küfr-ü icabettiren bazı çirkin sözlere de "küfür" denilmiştir.

men-i iştirak

• Ortaklığı kabul etmemek.

müdacat

• Adâvetini gizlemek, düşmanlığını belli etmemek.

mükadere / mükâdere

• Men'etmek, engel olmak. Reddetmek, kabul etmemek.

münafeşe

• Hesap görürken iyice araştırıp, birşeyi terk etmemek.

müsamaha

• (Çoğulu: Müsamahât) Hoş görürlük, dikkat etmemek, aldırış etmemek. Kusurlara göz yummak.

reddetmek

• İstememek, kabul etmemek.

rüşd

• Hak, doğru yol. Allahü teâlânın birliği (tevhid) inancı.
• Aklın kuvvetli ve tamam olması. Malını dînin ve aklın beğendiği yere sarf etmek, boş yere harcamamak, telef etmemek.

sayed

• Başını yukarı kaldırıp kibirlenmek ve sağına soluna iltifat etmemek.

setr-i uyub

• Ayıpları örtmek, kusurları ifşa etmemek.

tahfif

• (Hıffet. den) Hafifletme, yükünü azaltma. Kolaylaştırma.
• Lâyıkı vechiyle hürmet etmemek.
• Maddî-manevî bir ızdırabı azaltmak.
• Kelimelerin bazı harflerini terketmekle telâffuzunu kolaylaştırmak.

tehavün / tehâvün

• Mühimsememek, ehemmiyet vermemek, ağır davranmak. Aldırış etmemek.
• İstihkar, horlama, hakir görme.

• Önemsememek, hafife almak, aldırış etmemek.

televvüm

• Muntazır olmak, beklemek, gözlemek.
• Kabul etmemek.

temehhül

• Takdim etmek. Hayırda takaddüm etmek. İşinde acele etmemek. Teenni.

tevhid / tevhîd

• Allahü teâlânın bir olduğuna inanmak, O'na kimseyi ortak etmemek. Yâni Lâ ilâhe illallah (Allahü teâlâdan başka ibâdete lâyık bir ilâh yoktur. O'nun ortağı benzeri yoktur) sözünü, mânâsına inanarak söylemek.
• Tasavvufta kalbi Allahü teâlâdan başka şeylere bağlılıktan kurtarmak.

tevhid-i kıble

• Sadece bir yere müteveccih olmak. Bir kıbleden başka kıble kabul etmemek.
• Mc: Sadece bir üstad kabul etmek.