ab-gah

• Havuz, küçük göl, su biriken yer. (Fransızca)
• Tıb : Karnın kaburga kemikleri kıkırdağı ve kısa kaburgalar altında olan kısmı. Böğür. (Fransızca)

ab-gir

• Suyun biriktiği yer, havuz. (Farsça)
• Dokumacılıkta kullanılan fırça. (Farsça)

ab-ı zen

• Küçük havuz. (Farsça)
• Su birikintisi. (Farsça)
• Yumuşak, lâtif sözlerle hatır alan ve bu manâda emir. (Bak : Avzen) (Farsça)

abgir / âbgîr / آبگير

• Havuz. (Farsça)
• Su birikintisi. (Farsça)

afyon

• Lât. Haşhaş sütünün birikmesinden ibaret bir madde.

agiyye

• İçine su biriken çukur.

atol

• Mercan adası. Mercan iskeletlerinin birikmesiyle meydana gelmiş olan halka biçiminde ve ortasında bir göl bulunan adacık.

avzen

• (Zenav) (Kürdçe) Suların biriktiği yer. Havuz, göl.

behem-ber-ameden / behem-ber-âmeden

• Toplanmak, cem olmak, birikme. (Farsça)
• Mc: Kızmak, sinirlenmek, asabileşmek, müteessir olmak. ("Behemâmeden" de denir.) (Farsça)

bend-rug / bend-rûg

• Tarla ve bostan kenarlarına suyun akıntısını kesip havuz gibi birikmesi için yapılan setli çukur. (Farsça)

bere

• Tıb: Ezilme veya kılcal damarların kopması sonunda kanın, dokular içinde birikmesi ve bundan dolayı meydana gelen morluk. (Türkçe)

bergab

• Su bendi. Suyun biriktirildiği yer. Baraj. (Farsça)

berh

• Balık, semek. (Farsça)
• Parça, kısım, hisse, nasib. (Farsça)
• Su birikintisi. (Farsça)
• Şimşek, berk. (Farsça)
• Yaş olan odunun, yanarken çıkardığı yaşlık. (Farsça)

berzede

• Toplanılmış, biriktirilmiş, bir araya getirilmiş. (Farsça)

burjuva

• Servet ve mal birikimi yapanlar; zenginler sınıfı.

cem'

• (Çoğulu: Cümu) Hurmanın iyi olmayanı. Farklı şeyleri bir yere getirmek mânasına mastar.
• Az olarak cemaat için isim olur.
• Toplama. Bir yere getirme, biriktirme. Yığma.
• Gr: Arabçada (ve tesniye olmayan dillerde) ikiden çok olan şeylere delâlet eden kelime. (Kitabın başı

cem-i mal

• Mal biriktirme.

cemm

• Çokluk. Mecmu.
• Kuyuda biriken su.
• Hırs ve tama ile mal biriktirmek.

ciba

• Toplanmış, birikmiş su.

cimri

• Hasis, varyemez, pinti. Elindeki mal veya parayı harcayamıyan ve türlü sıkıntılara katlanarak daha çok biriktirmeye çalışan kimse. Cimrilik, müsriflik (savurganlık) gibi İslâmda kötü huy olarak bilinir. Cömertlik ve tutumluluk ise övünülen ahlâkî vasıflardandır. Cömertlikte de ölçülü olmak tavsiye e (Farsça)

ciyet

• Bozulmuş, değişmiş olan su. Bir yere toplanıp birikmiş olan su.

cümmet

• Suyun biriktiği yer.
• Başta toplanan saç.
• Omuzlara inen saç.

cüsve

• Bir yere biriktirilmiş taş.

derc / درج

• İçine alma, biriktirme. (Arapça)
• Derc edilmek: İçine alınmak. (Arapça)
• Derc etmek: İçine almak. (Arapça)

ecil

• İşini geriye bırakan, geciktiren.
• Geciktirilen, geriye bırakılan şey.
• Bir yerde birikip toplanmış su.

ecma'

• En toplu. Birikmiş. Ziyade birleşmiş.

eksibe

• (Tekili: Kesib) Büyük çöllerde ve sahralarda, rüzgârın biriktirdikleri kum yığınları.

enduhte

• Biriktirmiş, biriktirilmiş. Kazanmış, kazanılmış, Hazırlanmış. (Farsça)
• Ödenmiş. (Farsça)

enduz

• Kazanan, elde eden, biriktiren, toplıyan mânalarına gelir ve kelimeleri sıfat yapar. (Farsça)

escer

• Kırmızı gözlü kimse.
• Su biriken yer.

evk

• (Çoğulu: Evâk) Ağırlık, yük.
• İçinde su biriken çukur yer.

evzak

• İçinde su veya başka birşey biriken çukur yer.

ezat

• (Çoğulu: Üzâ-Ezy) İçinde su birikmiş çukur yer.

ferahem

• Toplu, devşirli. (Farsça)
• Birikme, yığılma, toplanma. (Farsça)

fevak

• İki sağım arasında devenin memesinde sütün birikmesi.
• Rahat.
• Rücu.
• Uzun boyunlu bir nevi su kuşu.

fika / fîka

• (C Efavık-Efvak) İki defa sütü sağmak arasında biriken süt.

gadir / gadîr

• Durgun su, gölcük, sel suyu birikintisi.

hadid / hadîd

• Dağ eteği.
• İçinde yağmur suyu biriken alçak çukur.
• Arz, yer, dünya.

hafs

• Toplama, cem'etme. Biriktirme.

haşr

• (Haşir) Toplanmak, bir yere birikmek.
• Toplama, cem'etmek.
• Kıyametten sonra bütün insanların bir yere toplanmaları. Allahın, ölüleri diriltip mahşere çıkarması. Kıyamet.
• Bir tohumun içinden büyük ağaçlar çıktığı gibi, her bir insanın acb-üz zeneb denilen bir nevi çekir

havi

• İçine alan, ihtiva eden, kaplayan. Câmi'.
• Biriktirici.
• Kuşatan.

havz

• Sıvı maddelerin toplandığı yer, büyük su birikintisi, göl.

hayır

• Hayrette kalan, mütehayyir. Şaşıran.
• Birikmiş su.

hecime

• Tulukta biriktirilip ekşitildikten sonra içilen ve köremez denilen süt.
• Yoğurt.

hibs

• Suyun aktığı yöne konan ve içinde su biriken ağaç veya taş.

hükre

• Cem'olmak, toplanmak, birikmek.
• Yiyecek maddelerini, pahalanacak diye saklamak.
• Azlığından bir yerde toplanan su.

humbara

• Küçük küp. (Farsça)
• Ask: Demir veya tunçtan dökülmüş, içi boş ve yuvarlak olarak yapılan ve içine patlayıcı maddeler doldurularak havan topu veya elle atılan harp aleti. Havan topu ile atılana havan humbarası, elle atılana da el humbarası denirdi. (Farsça)
• Para biriktirmek için kullanılan topr (Farsça)

i'tikam

• Biriktirme, yığma.

ibtiyaz

• Biriktirip yığma.

icmal

• Hülâsa etmek. Kısaltmak, bir araya toplamak. Kısa anlatmak. Biriktirmek.
• Uzun bir hesaptan çıkarılan hülâsa, netice.

icmam

• Atı soluklandırma, dinlendirme.
• Biriktirme.

iddihar / iddihâr

• Biriktirmek, toplamak, yığmak.
• Kıtlık zamanında yüksek fiatla satmak üzere zahire toplayıp saklama.

• Biriktirme, depolama.

• Biriktirme.

iddihar edilen

• Biriktirilen, depolanan.

iddihar olunan

• Biriktirilen, depolanan.

iddiharat / iddihârât

• Biriktirmeler, depolamalar.

• Biriktirmeler.

ıhaze

• (Çoğulu: İhâzât-İhâz) Su birikip toplanacak yer.
• Bir kimsenin kendisi veya sultanı için hıfzedip gözlediği yer.

ihşad

• (Halk) Birikme, toplanma, cem' olma.

ihtikan

• Kan toplanması. Bir uzva kan birikmesi sebebi ile oranın şişip kabarması.
• Şırınga kullanma.

ihtişad

• Toplanmak, birikmek, yığılmak.

ihtişaş

• Kuru ot veya saman gibi hayvan yemi biriktirme.

ihtiyat akçesi / اِحْتِيَاطْ آقْچَه سِي

• Tedbir için biriktirilen para.

ihtiyat hazinesi

• Tar: Savaş ve diğer fevkalâde masraflara karşılık olmak üzere sarayda biriktirilen paralar. Gelirleri havass-ı hümayun hâsılatı, ganimetlerin beşte biri ve başka hükümdarlardan gelen hediyelerdi. Buna "iç hazine" veya "enderun hazinesi" de denilirdi.

iksam

• Çok miktarda mal alıp biriktirme.
• Kökünü kırma. Hepsini silip süpürme.

iktina'

• Yığma, biriktirme.
• Çalışarak kazanma.
• Meslek edinme.
• Tuzak kurup avlanma.
• İmsak etme.
• Sermâye verme.

iktisa

• Biriktirme, toplama, yığma.

iktisa-i nukud

• Para biriktirme.

iktisad

• Tutum, biriktirme. Her hususta itidal üzere bulunmak. Lüzumundan fazla veya noksan sarfiyattan kaçınmak.
• Edb: Beyit veya kasideyi birbirine vasl ile uzatmak.

intifah-ı batni / intifah-ı batnî

• Karnın, gazların birikmesinden dolayı şişmesi.

intişab

• Odun veya mal biriktirme.
• Tutulup kalma.

irtikam

• Yığılma, üst üste birikme.

ıstahar

• Havuz, küçük göl. Su birikintisi.

istif

• Yığma, biriktirme.

istim

• Buharla işleyen makinaların kazanında birikip makinayı işleten buğu, buhar.

itilaf

• Anlaşmak. Görüşmek. Uyuşmak. Muvafakat.
• Cem' olmak, birikmek.

izdiham

• Kalabalık bir yerde halkın çok birikmesinden meydana gelen sıkıntı.

izhar

• Toplayıp biriktirme.

kalet

• (Çoğulu: Kılât) Helâk olmak.
• Dağlarda, içinde su biriken çukur.
• Göz çukuru.
• Baş parmağın dibinde olan çukur.

kass

• Cem'etmek, toplamak, biriktirmek.

katb

• (Katub) Daim çatık çehreli, ekşi yüz.
• Bir kimseyi darıltmak, gücendirmek.
• Birikmek, biriktirmek, doldurmak.
• Dolu çuval taşımak, götürmek için hazırlamak.
• Arslan.

kifat

• Cem'olmuş, toplanmış, biriktirilmiş.
• İçinde birşey toplanıp biriktirilen yer.
• Hızlı uçmak, gitmek.
• (Tekili: Küfv) Küfüvler, benzerler, eşler, denkler.

kitbe

• Kitabe yazmak. Zam ve cem'etmek. Artırmak ve biriktirmek.

magiz

• İçinde ağaç bitmiş olan su birikintisi.

mecmua

• Toplanıp biriktirilmiş, tertip ve tanzim edilmiş şeylerin hepsi.
• Seçilmiş yazılardan meydana getirilen kitap. Risâle.
• Kolleksiyon.

medi

• (Çoğulu: Emdiye) Bir yerde birikip toplanmış su.

merkum

• Cem'olmuş, toplanmış, birikmiş.

mesab

• Rücu edecek, geri dönecek yer. Kuyu ağzında su çeken kimsenin durduğu yer.
• Havuz ortası.
• Suyun biriktiği yer.

mil

• İnce metal, sel birikintisi.

müdahhar / müdahhâr

• Depolanmış, biriktirilmiş.

• Depolanmış, birikmiş.

müddahar

• Toplanıp saklanmış.
• Biriktirilmiş.

müddahir

• Biriktiren. Toplayıp saklayan.

müddehar / مُدَّخَرْ

• Biriktirilmiş, yığılmış. İstif edilmiş. İddihar edilmiş.

• Biriktirilmiş, bir araya getirilmiş.

• Biriken.

• Biriktirilmiş.

müddeharat / müddeharât

• Birikenler.

müddehir

• Biriktirilen, toplayıp saklayan. İddihar eden.

müdehhar

• Biriktirilip cem' olunmuş, bir araya getirilmiş olan.

müdehharat / müdehharât

• İstif edilmiş, yığılmış ni'metler. Biriktirilmiş mallar.

müdehhir

• Biriktirip toplayan. Cem'eden. Depo eden.
• Müdehhar mânasına da gelir.

müdhen

• (Çoğulu: Medâhin) Yağ koyacak kap.
• Dağlarda olan çukur taş. (İçinde yağmur suyu birikir.)

mühtebiş

• Birikmiş, bir araya toplanmış.

muhteşid

• Biriken, toplanan.

muhtezen

• Biriktirilip ambar veya hazineye konmuş.

mükle

• (Çoğulu: Mükül) Kuyu dibinde az az birikip toplanan su.

müktesebat / مكتسبات

• Bilgi birikimi. (Arapça)

mülezzez

• Bir yere biriktirilip toplanmış, yığılmış ve ulaştırılmış nesne.

mütecemmi'

• (Çoğulu: Mütecemmiîn) (Cem'. den) Toplanan, yığılan, biriken, tecemmü' eden.

mütecemmiin / mütecemmiîn

• (Tekili: Mütecemmi') Toplananlar, yığılanlar, tecemmu' edenler, birikenler.

mütehaşşid

• (Çoğulu: Mütehaşşidîn) Yardım için koşuşup toplanan, biriken, yığılan.

mütehaşşidin / mütehaşşidîn

• (Tekili: Mütehaşşid) Birikenler, toplananlar.

müterakim / müterâkim / مُتَرَاكِمْ

• Teraküm etmiş, birikmiş, yığılmış.

• Birikmiş.

• Birikmiş, biriken.

• Birikmiş.

mütezahim

• (Çoğulu: Mütezahimîn) (Ziham. dan) Birbirini iterek, herbirinin üstüne çıkarak biriken kalabalık.
• Halkın kalabalığından sıkıntıya uğrayan.

pa-yab

• Kuvvet, kudret, tâkat. (Farsça)
• Su birikintisi. (Farsça)
• Havuzun dibi. (Farsça)
• Kuyu basamağı. (Farsça)
• Son, nihayet. (Farsça)

para

• Alış-veriş aracı olarak kullanılan, biriktirme ve tasarruf etmeye yarayan, çeşitli mâdenlerden veya kağıttan îmâl edilmiş değer ölçüsü. Belli ağırlıkta basılmış olan altın ve gümüş paralara sikke veya meskûkât, altın paralara dînâr, gümüş paralara dirhem denir.

radhe

• (Çoğulu: Radh-Ridh) Taşlı yer, taşlık arazi.
• Büyük taşlardan olan çukur yer. (İçinde su birikip kalır.)

rekm

• Biriktirme, yığma.

sahrınç

• Yağmur sularını biriktirmek için bina altında ve toprak içinde yapılan etrafı duvarlı veya çimento sıvalı su mahzeni.

segab

• (Çoğulu: Sügbân) Kesmek.
• Dere içinde yağmurdan biriken su.
• İyi ve tatlı su.

subre

• Birikinti, yığın.

sücre

• (Çoğulu: Sücür) Yağmur suyundan biriken su.

sümame

• (Çoğulu: Sümâm) Bir zayıf ot.
• Cem etmek, toplamak, biriktirmek.

tahaşşüd

• Birikme, yığılma. Toplanma.

tahassul

• Hâsıl olmak. Üremek. Husule gelmek. Bir araya birikip sâbit ve bâki olmak. Netice olarak çıkmak.

tahazzüb

• (Hizb. den) Toplanma, birikme. Küçük topluluk meydana getirme.

tahazzün

• Birikme.

tahşid

• Yığma. Toplama. Biriktirme. Yığınak.
• Bir mevzu hakkında çok izah ve konuşmalar.

• Yığma, biriktirme, destekleme, kuvvetlendirme.

tahşidat / tahşidât

• Birikmeler. Toplamalar. Yığınaklar.
• Konuşarak fazla üzerinde durma.

taktir / taktîr

• Nafakada (yeme-içme, giyme ve meskende) ihtiyaçlarından kısıp, çok mal ve para biriktirmek.

tecemmu'

• Toplanma. Birikme.

tecemmuat / tecemmuât

• (Tekili: Tecemmu') Birikmeler, toplanmalar, yığılmalar.

tedahül

• İç içe olmak. Birbiri içine girmek.
• Yığılıp kalmak. Birikmek. Karışmak.
• Bir taksidi ödemeden ötekinin gelmesi. Ödemede gecikmek.

teellüf

• Alışma. Hoş geçinme.
• Barışma.
• Huylanma.
• Birikme.

tefcir

• Yerden su kaynatıp akıtma.
• Drenaj, oluk vs. gibi su yolları yaparak, bir yerde birikmiş olan suları akıtma işi.
• Yarmak.

teke'kü'

• Cem'olmak, birikmek, toplanmak.
• Korkak olmak.

telahuk-u efkar / telâhuk-u efkâr

• Fikirlerin birikimi.

telakkut

• Cem'etmek, toplamak, biriktirmek.

telemlüm

• Cem'olmak, toplanmak, birikmek.

temerküz

• Merkez tutma, merkezleşme. Bir merkezde toplanma.
• Yığılma. Birikme.

• Birikme, toplanma.

temerküz etme

• Bir yere toplanma; merkezleşme, birikme.

teraküm / terâküm / تراكم / تَرَاكُمْ

• Birikme, yığılma.
• Birbiri üzerine sıkışma.

• Birikme, yığılma.

• Birikme.

• Birikim, birikme, yığılma. (Arapça)
• Terâküm etmek: Birikmek, yığılmak. (Arapça)
• Terâküm ettirmek: Biriktirmek. (Arapça)

• Birikme.

teraküm eden

• Biriken, toplanan.

teraküm edilen

• Biriken, yığılan.

terakümat / terakümât

• (Tekili: Teraküm) Toplanmalar, yığılmalar, birikmeler.

teressüb

• Süzülme, dibe inip birikme.

tereyyüb

• Cem'olmak, toplanmak, birikmek.

tersib

• Tortulaştırma, tortu halinde biriktirme. Tortusunu durultma.

uddet

• Birikim, sermaye, hazırlık.

ünkua

• Yağ biriken yer.

vakt

• (Çoğulu: Vikat) İçinde yağmur suyu biriken çukur.
• Su ile faydalanacak mekân.
• (Horoz) tavuğa binmek.

zenav

• Havuz, suların biriktiği yer.

zerecun

• (Zerâcin) Üzüm ağacı.
• Üzüm asması.
• Kızıl boya.
• Çukur taş içinde biriken yağmur suyu.