adalet

• Zulüm etmemek. Herkese hakkını vermek ve lâyık olduğu muâmeleyi yapmak. Mahkeme. Hak kanunlarına uygunluk. Haksızları terbiye etmek. İnsaf. Mâdelet. Dâd. Cenab-ı Hakk'ın emrini emrettiği şekilde tatbik etmek. Suçluya Allah'ın emrini icra etmek.

adil / âdil

• Adâletli; hakkı gözeterek iş yapan, zulüm ve haksızlık etmeyen.
• Îtikâdı doğru olan, büyük günâh işlemeyen ve küçük günâha devâm etmeyen yâni İslâmiyet'e uymaya çalışan sâlih müslüman.

adiyat / âdiyât

• (Adiv. den ism-i faildir) Hızla koşmak, seyirtmek. (At, deve v.s. koşanların hepsine ıtlak olunabilir.)
• Mc: Düşmanlık, zulüm.
• Dâima muharebeye koşup hücum eden cemaat.
• Uzaklık. (Kamus)

adl

• Hakkaniyet. Adâlet üzere oluş. Cevr ve zulüm etmeyip nefislerde ve akıllarda istikameti kaim ve mâlum olan emir ve hâleti icra etmek. Doğruluk.
• Her şeyi yerli yerince yapmak, beraber etmek.
• Meyletmek.

anarşizm

• Anarşiyi istiyen tahribci bir nazariye. Anarşistlik. İnsanın insan tarafından idaresi esasına dayanan her türlü devlet, hukuk düzenlerinin adaletsiz, haksız ve zulüm olduğunu iddia eden ve devletsiz, kanunsuz, her insanın kendi başına buyruk yaşıyacağı bir düzensizlik istiyenlerin görüşü.

asef

• (Asf) Büyük kadeh.
• Bir şeyi almak.
• Yoldan çıkmak. Zulüm eylemek. Körü körüne gitmek.
• Birisini istihdâm eylemek. Irgatlık etmek, tarlada işçilik etmek.
• Ölüm. (Kamus'tan alınmıştır.)

asf

• Büyük kadeh.
• Zulüm ve zorla bir şeyi almak.

• Zulüm. Haksızlık.
• Can çekişme.
• Emek çekip kâr kazanma.
• Bir tarafa eğilme.
• Sür'atle gitme.
• Rüzgârın kuvvetle esmesi.
• Taze ekin yaprağı.
• Ekin taze iken biçme.

asuf

• (Asf. dan) Çok zulüm eden. Çok zâlim.

ayn-ı zulüm

• Zulüm ve haksızlığın ta kendisi.

azar

• İncitme. Tâzib. Kırılma. Tekdir. Zulüm. Ukubet. (Farsça)

azar-dide

• Zulüm görmüş. Küskün. (Farsça)

azar-reside

• Zulüm görmüş, kırılmış, incitilmiş. (Farsça)

bağteten

• Ansızın, zulüm, isyan.

bagy

• Azgınlık. Zulüm, İsyan.
• İstemek, talep etmek.
• Haddini tecâvüz etmek.
• Yaranın şişmesi.
• (Yağmur) şiddetle yağmak.

bağy

• Azgınlık, zulüm, isyan.

• Zulüm, tecavüz.

bahs

• Noksanlık. Azlık. Nâkıs. Az.
• Akarsu ile sulanmayıp yağmur suyu ile mahsül alınabilen tarla.
• Zulüm. İşkence.
• Uzaklık.
• Gümrük almak.
• Göz çıkarmak.

baladesti / bâlâdestî

• El üstünlüğü, galibiyet. (Farsça)
• Zulüm. (Farsça)

bi-dad / bî-dad

• Zâlimlik. Zulüm. İşkence. Adaletsizlik.Ne mümkün zulm ile bî-dâd ile imhâ-yı hakikat.Çalış, kalbi kaldır muktedirsen âdemiyyetten.

bidad / bîdâd / بيداد

• Zulüm. (Farsça)

cefa

• Eziyet. Sıkıntı. Zulüm.
• Bir şey yerinde durmayıp bir tarafa ayrılmak.

çeres

• Zindan, hapishane. (Farsça)
• Zulüm, işkence. (Farsça)
• Mer'a, otlak. (Farsça)
• Üzüm teknesi. (Farsça)

cereyan-ı nemrudane / cereyan-ı nemrudâne

• Nemrud gibi zulüm ve zorbalıkla ve dinsizlikle iş gören akım.

cevir / جور

• (Cevr) Cefa, eziyet, sıkıntı, üzüntü. Zulüm.
• Tas: Tarikat adamının ruhen ilerlemesine mâni olan şey.

• Haksızlık, üzülme, üzme, zulüm. (Arapça)
• Cevir çekmek: Acı çekmek, zulüm görmek. (Arapça)

cevr / جور

• Zulüm, haksızlık; adâletin zıddı.

• Haksızlık, üzme, üzülme, zulüm. (Arapça)
• Cevr etmek: Haksızlık etmek, üzmek, acı çektirmek. (Arapça)

cevr ü zulm

• Ezâ ve zulüm.

davz

• Zulmetmek, zulüm yapmak.
• Çiğnemek.

daym

• Zulüm. Sıkıntı. İhtiyaç.

dehş

• Bulanıklık, karanlık. Zulümat. (Farsça)
• Bir işe başlama. (Farsça)

devr-i istibdad

• İstibdat devri, baskı ve zulüm dönemi.

devr-i istibdat

• Baskı ve zulüm dönemi.

devre-i istibdat

• Zulüm ve zorbalık dönemi.

deyacir

• (Tekili: Deycür) Karanlıklar, zulümatlar.

düci

• (Tekili: Dücye) Karanlıklar, zulümat.

ehl-i gaflet ve tuğyan

• Gaflete dalanlar ve zulüm ve taşkınlıkta çok ileri gidenler.

ehl-i tuğyan

• Azgınlık ve taşkınlık yapanlar, zulüm ve küfürde çok ileri gidenler.

enva-ı zulm / envâ-ı zulm

• Zulüm çeşitleri.

esaret-i hayvani / esaret-i hayvanî

• Hayvanlara yakışır bir esirlik. Zulüm, işkence ve haksızlık içinde hayat geçirmek.

eşedd-i zulm-ü nemrudane

• Nemrud'un yaptığı gibi şiddetli zulüm.

eşedd-i zulüm / اَشَدِّ ظُلُمْ

• En şiddetli zulüm.

eys

• Varlık. Vücud. Mevcud.
• Kahir. Zulüm.
• Zarar, ziyan.
• Ümidsiz olmak. Ye'se düşmek.

eza

• Ticarette kaybetme, zarar etme.
• Kibir ve gururunu bıraktırma.
• Sıkıntı, eziyet, zulüm, cevr, sitem, renc, incinmek. İnsanın kerih görüp mahzun olduğu şey.
• Hayır ve sadaka yoluyla mal vermede gururlanmak. Tetavül etmek.

gadir / غَدِرْ

• Zulüm, acımasızlık, hıyanet.

• Zulüm.

gadirli

• Zulümlü.

gadirsiz

• Zulümden kaçınarak, âdaletli davranarak.

gadr / غدر

• Zulüm, acımasızlık.

• Verdiği sözde durmamak.
• Zulüm, haksızlık.

• Hainlik, vefasızlık, zulüm, merhametsizlik, haksızlık.

• Haksızlık, zulüm. (Arapça)

gadr-ı mutlak

• Tam zulüm ve merhametsizlik.

• Mutlak gadr, zulüm.

gadren / غَدْرَنْ

• Zulümle.

gaşm

• Zulüm etmek, zulüm yapmak.

gerziş

• Zulümden şikâyet etme. (Farsça)

hayf

• (Hayfâ) Emansızlık. Haksızlık. Zulüm. Cevr. (Vah vah, yazık, eyvah, yazıklar olsun meâlinde söylenir.)

i'tisaf

• Zulüm ve haksızlık etmek. Doğru yoldan ayrılmak. Haksızlık.

• Haksızlık, zulüm, doğru yoldan ayrılma.

ichaf

• Zulüm etme, gaddarlık.
• Gidermek.
• Noksan etmek, eksiltmek.

ilhad

• Zulüm yapma, eziyet etme.

istem

• Zulüm ve sitem.

istibdad

• Başlı başına olmak. Keyfî idare sistemi.
• Zulüm ve tahakküm. İdaresi altındakilerin istemediği şeyleri yalnız kendi keyfine göre zorla ve zulümle yaptırmaya çalışmak. Kanun ve nizamlara bağlı olmayarak, çok defa da kanun namına kanunsuzluk yaparak, keyfi hükmünü icra ettirmek. Kimseyi

istibdad-ı rezile

• Alçakça baskı, zulüm.

istibdad-ı şeytani / istibdad-ı şeytanî

• Şeytanca baskı, zulüm.

istibdadat-ı acibe / istibdâdât-ı acîbe

• Hayret verici baskılar, zulümler.

kabiliyet-i zulüm

• Zulüm yapma kabiliyeti, potansiyeli.

kahır

• Aşırı üzüntü, acı, keder.
• Ezici davranış, zulüm.
• Baskı ile iş gördürme, zorlama.

kahr ü cehl

• Zulüm ve cehalet.

lahif

• Zulüm görmüş, ıztırab ve sıkıntı çekmiş.

mazalim

• (Tekili: Mazleme) Haksızlık ve adaletsizlikler. Zulümler.
• Adâlet dâiresi.

mazleme

• (Çoğulu: Mezâlim) Zulüm ve adaletsizlik. Haksızlık. Can yakma.

mazlum / mazlûm / مظلوم

• Zulüm görmüş. Kendine zulmedilmiş.
• Halim, selim, sakin, sessiz.

• Zulüm görmüş, sessiz.

• Zulum gören.

mazlumane / mazlûmâne

• Zulüm görmüşe yaraşır surette.
• Sessizce. Sessizlikle.

• Zulüm görmüşcesine.

mazlumin / mazlumîn

• Zulüm görmüş kimseler.

mazlumiyyet

• Mazlumluk. Zulüm görmüşlük.
• Sessizlik, yavaşlık.

mazmun

• Meâl. Mâna. Mefhum.
• Nükteli, san'atlı, ince söz.
• Ödenmesi lâzım olan.
• Fık: Gasb, telef veya zulüm sebebi ile ödenmesi lüzum etmiş şey.

medrese-i yusufiye

• Hz. Yusuf'un (A.S.) iftira, haksızlık ve zulüm ile hapiste kalmasından kinâye olarak, İmân ve Kur'an hizmetinden dolayı tevkif edilenlerin hapsedildiği yere verilen isim.

meyl-i zulüm

• Zulüm yapma meyli, eğilimi.

mezalim / mezâlim / مظالم / مَظَالِمْ

• Zulümler. Haksızlıklar. Eziyet ve işkenceler.

• Zulümler.

• Zulümler.

• Zulümlerr. (Arapça)

• Zulümler.

mu'tesif

• (Asf. dan) Zulüm yapan. Doğru yoldan ve adaletten ayrılıp haksızlık yapan.

muhacir / muhâcir

• İslâmiyet'in başlangıcında, sırf müslüman oldukları için Mekkeli müşriklerin zulüm ve işkencelerine mâruz kalıp, dinlerini, îmânlarını korumak için, evlerini, mallarını ve mülklerini bırakarak Resûlullah efendimizin izni ile önce Habeşistan'a, son ra Medîne-i münevvereye hicret eden Mekkeli

musadere

• Zulüm ve cebir etmek.

müsadere

• (Sudur. dan) Yasak edilen bir şeyin kanuna göre elden alınması. Zulüm ve cebir.

mutazallim

• (Çoğulu: Mutazallimîn) (Zulm. den) Kendisine yapılan haksızlık ve zulümden şikâyet eden, sızlanan.

mutazallimane / mutazallimâne

• (Zulm. den) Kendine yapılan zulüm ve haksızlıkdan dolayı sızlanan kimseye yakışır şekilde.

mutazallimin / mutazallimîn

• (Tekili: Mutazallim) (Zulm. den) Sızlananlar. Kendilerine yapılan haksızlık ve zulümden dolayı şikâyet edenler. Tazallüm edenler.

ne-şebperestem

• Karanlık ve zulümatı seven ve isteyen değilim.

perde-i müstebidane

• Yapılan baskı ve zulüm perdesi.

şahik-ul-cebel / şâhik-ul-cebel

• Dağda, çölde veya baskı ve zulüm rejimleri altında yaşayıp da peygamberleri ve onların getirdikleri dinleri işitmemiş kimseler.

sebeb-i istibdat

• Baskı, zulüm sebebi.

şehid-i ahiret / şehîd-i âhiret

• Bir kimsenin Allah için olan cihâdın hazırlığı esnâsında tâlimlerde veya zulüm ile öldürülmesi veya cihâdda ve eşkıyâ, âsî, yol kesici, gece hırsızla vuruşmada yaralanarak hemen ölmeyip bir namaz vakti çıkıncaya kadar yaşayan veya başka yere götürülü p, orada ölen. Âhiret şehîdi.

şemşir-i zulm

• Zulüm kılıcı.

şetat

• Hadden aşırı olmak.
• Hakdan uzak.
• Zulüm, cevr, yalan, kizb, saçma.

sevm

• Satılık bir şeye kıymet takdir etme, paha biçme.
• Su-i kasd. Zulüm ve minnete giriftar etmek. Derde sokmak.
• Dağlamak.
• Başına buyruk olup istediği yere gitmek.
• Kuş havada dolaşmak.
• Satışa arzetmek.
• Satın almak istemek.
• Fâide yetiştirmek.<

sitem / ستم

• Haksızlık, zulüm. (Farsça)
• Nâzikâne çıkışma. (Farsça)
• Eziyet, cefa. (Farsça)

• Zulüm. (Farsça)
• Haksızlık. (Farsça)

sitem-kar / sitem-kâr

• (Çoğulu: Sitemkârân) Haksızlık ve zulüm yapan. Zâlim. (Farsça)

sitem-keş

• Zulme ve haksızlığa uğrayan. Zulüm çeken. Mazlum. (Farsça)

sitem-reside

• Siteme uğramış, zulme uğramış. Zulüm çekmiş. (Farsça)

taaddi / taaddî / تعدی

• Zulüm. (Arapça)
• Haksızlık. (Arapça)
• Taaddî etmek: (Arapça)
• Zulmetmek. (Arapça)
• Haksızlık etmek. (Arapça)

taadiyat / taadiyât / تعدیات

• Zulümler. (Arapça)
• Haksızlıklar. (Arapça)

tagallüb

• Baskı ve zulüm yapma.

tagun

• Azgın kimseler.
• Cenab-ı Hakk'ın emir ve kanunlarından gaflet edip haksızlık edenler, zulüm edenler.

tebagi

• Birbirine zulüm etmek.

tebia

• Zulümle ve zorla alınmış olan kumaş.

tefer'un

• Firavunlaşma. Zâlimlik etme, zulüm yapma.
• Çok fazla kibirlenme.

tetavül

• Uzun olma, uzama.
• Zulüm etme.
• Birbirine muhalefet, kibir ve taazzum etme.
• Musallat olma.
• Mugayeret eylemek.

tugyan

• Zulüm ve küfürde çok ileri gitmek. Azgınlık, taşkınlık. Taşkın mizaçlılık.
• Kan galebe etmesi hali.
• Resmî devlet kuvvetlerine karşı durmak.
• Su baskını.

tuğyan

• Zulüm ve küfürde çok ileri gitmek, azgınlık, taşkınlık.

• Azgınlık, taşkınlık, zulüm ve küfürde çok ileri gitme.

udvan

• Düşmanlık, haksızlık, zulüm.

varidat-ı zulmiye

• Zulüm yoluyla sağlanan girdiler, menfaatler.

zalim / zâlim / ظالم

• Zulmeden, zulüm yapan.

• Zulüm eden. (Arapça)

zaman-ı istibdat

• Baskı, zulüm dönemi.

zaman-ı isyan ve tuğyan ve küfran

• İtaatsizlik, zulüm ve küfürde çok ileri gitme ve Allah'ın varlığına, birliğine inanmama, nimetini inkar etme devri.

zeyh

• (Zeyhân) Zulüm etmek. Haktan uzaklaşmak.

zeyhan

• Zulüm etmek. Zâlimlik yapmak.