a'zeb

• Çok tatlı. Pek hoş.

ab-ı leziz

• Leziz, tatlı su.

ahla

• En tatlı, çok şirin. Çok tatlı.

alabalık

• Akıntısı sert olan soğuk ve tatlı sularda bulunan bir cins leziz balık. (Türkçe)

aşure / âşure

• (Aşurâ) Arabi aylardan olan Muharrem ayının onuncu günü. Aynı günde çeşitli hububat ve kuruyemişler katılarak yapılan tatlı.

• Bir çok meyve ve hububat karıştırılarak pişirilen tatlı; derleme, karışık.

azb

• Tatlı, lâtif, hoş ve şirin olan yiyilecek ve içilecek şey.
• Fazla susuzluktan yemek yemeği terketme.
• Men'etme.
• Feragat.

• Tatlılık.

bedihe-gu / bedihe-gû

• Güzel ve hoş söz söyleyen. Tatlı söz söylemeye alışık olan kimse. (Farsça)

çerbi / çerbî

• Tatlılık, yumuşaklık. (Farsça)

cezalet

• Rekâketsiz ifade.
• Güzellik.
• Müdebbirlik, akıllılık.
• Azim, büyük.
• Edb: Kelimeler, ince veya sert söylenişlerine göre; elfâz-ı cezle veya elfâz-ı rakika diye ikiye ayrılır. Elfâz-ı cezle: Söylenişte tatlılığı bulunan veya heybet, ululuk, çarpışma, korkutma, yıld

çopra

• Balık kılçığı.
• Sık çalılık veya sazlık.
• Uzunca boylu olan tatlı su balığı.

faziz

• Tatlı su.

fürat

• Tatlı su.
• Fırat Nehri.

germ ü serd

• Sıcak ve soğuk.
• Darlık genişlik, iyilik kötülük, acı tatlı.

güvarai / güvaraî

• Tatlılık, hoşa gitme.

hab-ı nuşin / hâb-ı nuşin

• Tatlı uyku.

hakaik-i latife / hakaik-i lâtife

• Tatlı, şirin hakikatlar, ince mânâlı gerçekler.

halavet / halâvet / حلاوت / حَلَاوَتْ

• Tatlılık. Şirin olmak.

• Şirinlik, tatlılık, hoşluk.

• Tatlılık, şirinlik.
• Zevk.

• Tatlılık, şirinlik.

• Tatlılık. (Arapça)

• Tatlılık.

halavetle / halâvetle

• Tatlı bir şekilde.

hava-i nesimi / hava-i nesîmî

• Hafif ve hoşça esen rüzgâr, tatlı, hoş hava.

hava-yı nesimi / havâ-yı nesîmî

• Tatlı ve hoş bir şekilde esen rüzgar.

hay

• Çiğneyen mânasına gelir ve birleşik kelimeler yapılır. Meselâ: Şeker-hâ : Şeker çiğneyen. (Farsça)
• Mc: Tatlı sözlü, güzel ve dokunmaz sözler söyleyen. (Farsça)

heft-dane

• Aşure adı verilen bir cins tatlıyı yapmakta kullanılan yedi çeşit tahıl.

helva-hane

• İçinde helva pişirilen genişçe ve derinliği az tencere. (Farsça)
• Tar: Saray için her türlü tatlı yiyeceklerin yapılmasına yarayan saray mutfağının bir bölümü. (Farsça)

hichic

• Tatlı su.
• Erkek koyun.

hoş

• İyi, güzel. (Farsça)
• Tatlı. (Farsça)
• Tuhaf, garip. (Farsça)

hoşavaz / hoşâvâz / خوش آواز

• Tatlıses, güzelses. (Farsça)

hoşgu / hoşgû

• Hoş konuşan, tatlı dilli. Konuşmaları kırıcı olmayan. (Farsça)

hoşgüvar

• Hazmı kolay, tatlı, hoş, sindirici. (Farsça)

hoşgüzeşte

• Hoş geçmiş tatlı zaman. (Farsça)

hoşruy

• Tatlı yüzlü, sevimli. (Farsça)

hoşsohbet / خوش صحبت

• Konuşması tatlı, sohbeti güzel. (Farsça)

• Sohbeti tatlı.

• Tatlı sözü, sohbeti tatlı. (Farsça - Arapça)

hulv

• Tatlı.
• Hoş ve güzel. İyi.

hulviyyat

• Tatlı yemekler. Şekerlemeler. Tatlı şeyler.

hurma

• Bir sıcak iklim meyvesi. (Farsça)
• Hurma şeklinde yapılan hamur tatlısı. (Farsça)

hutbe-i şirin / hutbe-i şîrîn / خُطْبَۀِ شِيرِينْ

• Sevimli ve tatlı hutbe.

• Tatlı hutbe.

ihla'

• (Hulv. den) Tatlılandırma.

irha

• Tatlılıkla ve kibarca hareket etme, yumuşak davranma, tatlı muâmele etme.

isti'zab

• Birşeyi tatlı bulmak, tatlı saymak. Tatlı su istemek.

istihla

• Tatlı olmak.
• Tatlılık istemek.

kalender

• İbâdetlerin görünmesine önem vermeyen, herkese tatlı söyleyerek kalb kazanmağa çalışan, farzları yapmaya dikkat eden ve dünyâya düşkün olmayan kimse.

kataif

• (Tekili: Katife) Saçaklı, tüylü havlular; ehramlar.
• Kadayıf tatlısı.

keşkul / keşkûl / كشكول

• Dilenci çanağı. (Farsça)
• Keşkül, bir tür tatlı. (Farsça)

kevser-i fesahat

• Dilin doğru, düzgün, açık ve akıcı şekilde kullanılmasından doğan tatlılık, doygunluk.

kevser-i kur'ani / kevser-i kur'ânî / كَوْثَرِ قُرْآنِي

• Kurânın (tatlı, hoş) ırmağı.

kutniye

• Aşure tatlısı.

latife / latîfe

• Hoş, tatlı söz, şaka.
• Maddeli, zamanlı ve ölçülü olmayan Âlem-i emirdeki beş mertebeden her biri.

lebik

• Tatlı sözlü. Yumuşak konuşan.
• Zeki, anlayışlı, akıllı.

letafet / letâfet

• Hoşluk, yumuşaklık, tatlılık.

letafet-i asliye / letâfet-i asliye

• Bir şeyin aslında ve temelinde bulunan tatlılık, hoşluk.

levziyyat

• Bademle yapılmış tatlılar.

leziz

• (Lezize) Lezzetli. Tatlı, hoş. Tadı hoş ve güzel. (Lezzet umumidir, hâlavet ise hususidir.)

lezz

• Uyku, nevm.
• Sözü güzel olan, tatlı konuşan kişi.
• Tatlı, leziz, lezzetli.

lezzat

• (Tekili: Lezzet) Tatlılıklar. Lezzetler. Tadı hoş ve güzel olan şeyler.

lezzaz

• Lezzetli, tatlı, leziz.

lezzet-elem

• Tatlı-acı.

lizaz

• (Tekili: Leziz) Lezzetli ve tatlı şeyler.

lut

• Tatlı yemekler. Lezzetli yiyecekler. (Farsça)
• Çıplak. (Farsça)

ma'ruf

• Bilinen, tanınmış. Belli, meşhur.
• Şeriatın makbul kıldığı veya emrettiği.
• Adl, ihsan, cud, tatlı dil, iyi muamele.

ma-i leziz / mâ-i leziz

• Lezzetli ve tatlı su.

ma-i zülal / mâ-i zülâl

• Saf, temiz, soğuk ve tatlı su.

mayhoş

• Biraz ekşice lezzetli tatlı. (Farsça)

melahat / melâhat

• Güzellik, tatlılık.

mübagame

• Tatlı dillilik.

murabba

• Terbiye görmüş.
• Kaynatıp kıvama geldikten sonra dondurulmuş.
• Meyve suyu tatlısı. Reçel. Ezme.

murabbayat

• (Tekili: Murabbâ) Kaynatılıp kıvamına getirildikten sonra dondurulmuş meyve suyu tatlıları.

nedim

• (Çoğulu: Nedmân - Nüdemâ) Sohbet arkadaşı, meclis arkadaşı.
• Tatlı konuşan. Güzel hikâye anlatan.
• Büyük kişileri hikâye ve fıkralarıyla eğlendiren.

nemir

• Tatlı su.

nesim-i seher / nesîm-i seher

• Seher rüzgârı, tan yeli, tatlı sabah rüzgârı.

nevaz

• Tatlı ve ahenkli ses.

nevaz ü namaz

• Tatlı, ahenkli ses ve namaz.

nükah

• Tatlı soğuk su.

nuş

• İçen, içici. (Farsça)
• Tatlı şerbet gibi içilecek şey. (Farsça)
• Zevk ve safâ. (Farsça)

nuşhand

• Tatlı gülüşlü. (Farsça)

nuşin / nûşin / نوشين

• Lezzetli, tatlı. (Farsça)

• Tatlı. (Farsça)

rebeb

• Tatlı ve çok su.

rehamet

• Sözün, sesin yavaş, ince ve tatlı olması.

resa'

• Tatlı sütü ekşi yoğurtla karıştırmak. (O yapılan yemeğe "resise" derler.)

reşidiyye

• Reşid olanla ilgili.
• Şeker ve nişasta ile yapılan bir çeşit tatlı.

rev'a

• Korkak kadın.
• Kendisini görenleri şaşırtacak derecede güzel olan kadın veya kız. (Müz: Ervâ)REVA' : Tatlı.

revani

• Değerli, rağbetli revaçlı. (Farsça)
• Tepside pişirilen irmik veya undan bir tatlı çeşidi. (Farsça)

revgani

• Revani tatlısı. (Farsça)

revh

• İç açıklığı. Rahat.
• Rahmet.
• Hafif esen rüzgârın verdiği tatlılık, canlılık.

rıfk

• Yumuşaklık, yavaşlık, tatlılık, nezaket. (Zıddı: unf)

• Yumuşaklık, tatlılık.

rıfki / rıfkî

• (Rıfkıye) Yumuşaklıkla, tatlılıkla ilgili.

şad-hab

• Uykusu tatlı. (Farsça)

şarap

• İçilecek şey; tatlı ve soğuk içecek.

segab

• (Çoğulu: Sügbân) Kesmek.
• Dere içinde yağmurdan biriken su.
• İyi ve tatlı su.

şehd-amiz

• Bal gibi tatlı. Balla karışık. (Farsça)

şehd-i şehadet

• İmanın, şehadetin verdiği saadet, tatlılık ve huzur. Şehadet balı.

şehla / şehlâ

• Elâ göz. Koyu mavi göz. Tatlı şaşı.
• Mc: Çok güzel.

• Elâ göz, tatlı şaşı.

şekergüftar

• Sözü şeker gibi tatlı. (Farsça)

şekerhab

• Otururken gelen tatlı uyku. (Farsça)

şekerhand / شكرخند

• Tatlı gülüş, sevgilinin tatlı gülüşü. (Farsça)

şekerleb / شكرلب

• Tatlı dudaklı. (Farsça)
• Şirin sözlü. (Farsça)

şekerpare

• Çok tatlı ve şekerli olan bir kayısı cinsi. (Farsça)
• Bir nakış çeşiti. (Farsça)
• Bir cins tatlı. (Farsça)

şekerriz

• Pek tatlı, şeker saçan. (Farsça)
• Sevinçten dolayı gelen gözyaşı. (Farsça)

şekkerin / şekkerîn

• Şekerli, tatlı. (Farsça)

selsal

• Hafif soğuk, tatlı ve lezzetli su.

selsebil

• Cennet'te bir çeşme veya ırmak.
• Mc: Tatlı, lâtif, leziz su.

selsel

• Tatlı ve yumuşak su.

şirin / şîrin / شيرین

• Tatlı. Sevimli. Cana yakın. (Farsça)

• Tatlı, sevimli.

• Tatlı. (Farsça)
• Şirin, sevimli. (Farsça)

şirini / şirinî

• Tatlılık, cana yakınlık, sevimlilik. (Farsça)

şirinkar / şirinkâr

• Hoş ve tatlı muamele eden. (Farsça)

şirinzeban / şîrinzeban / شيرین زبان

• Tatlı dilli. (Farsça)

• Tatlı dilli. (Farsça)

sohbet

• Tatlı tatlı konuşma.

• Konuşma, sevdiği kimselerle yapılan toplantı.
• Birlikte oturup tatlı tatlı hakikat üzerine konuşmak.

sükkeri / sükkerî

• şekerden yapılma tatlı.
• Şekerle alâkalı.

ta'dud

• Çok tatlı kara hurma.

ta'sil-i kelam / ta'sil-i kelâm

• Sözü ballandırma. Kelâmı tatlılaştırma.

tahliye

• (Haly. den) Süslemek. Donatmak. Donatılmak.
• Tatlılandırmak.
• Kim: Bir madde içine hassasını veya kokusunu değiştirmek için şeker, baharat ve benzeri gibi şeyleri katmak.

takarrüm

• Tatlı tatlı yeme.

tartib-i lisan

• Güzel bir söz söyleyerek dili mânen tatlılaştırma.

telattufkar / telattufkâr

• Lütuf, nezaket ve tatlılıkla muamele eden. (Farsça)

tereffuk

• (Rıfk. dan) Tatlı dil ve güler yüzlülükle davranma. Yumuşaklıkla muâmele etme.

terennümat-ı hava / terennümât-ı hava

• Havanın çıkardığı güzel ve tatlı sesler.

tesahül

• Yumuşak davranma. Rıfk ve mülâyemetle tatlı muamele etme.
• Gaflet ve ihmal etme.

umur-i izafiye

• Biri birisiz olmayan ve birbirine nisbet ve kıyaslamayla anlaşılan nitelikler; karanlık-aydınlık, acı-tatlı gibi.

useyle

• Bal gibi tatlı olan küçük bir şey.
• Çiftleşme, cinsî münasebet.

üstadi / üstâdî / استادی

• Ustalık. (Farsça)
• Üstatlık. (Farsça)

uzubet / uzûbet / عذوبت

• Tatlılık, şirinlik.

• Tatlılık. (Arapça)
• Şirinlik, alımlılık. (Arapça)

uzubet-i lisan / uzubet-i lisân

• Tatlı dillilik. Dil tatlılığı.

vildan / vildân

• Allahü teâlânın cennettekilere hizmet için nûrdan yarattığı güler yüzlü ve tatlı dilli hizmetçiler.

zerde

• Safranla pişirilen bir çeşit pirinç tatlısı. Safran, sarı renge boyadığı için bu ad verilmiştir. Eskiden düğünlerde pişirilirdi. (Farsça)
• Safran. (Farsça)
• Yumurta sarısı. (Farsça)