akif / âkif

• Devamlı ibadetle meşgul olan.
• Bir şeyde sebat eden.
• Teveccüh, yönelme.

• İbadette devamlı olan kimse.
• Sebat eden.

alem-i eşbah / âlem-i eşbâh

• "Şebah"tan:
• Cisimler âlemi, varlıklar âlemi.
• Hayaller âlemi."Şibh ve şebih"den: Misaller âlemi.

ashab-ı yemin / ashâb-ı yemin

• Ahid ve yeminlerinde sebât edenler. Kendi kazançlarından ziyâde Cenab-ı Hakk'ın lütuf ve ikrâmına kavuşacakları ümid edilenler. Allah'a itâatleri ve amelleri iyi olup ahirette amel defterleri sağ taraftan verilecek olanlar. Sağcılar. Mukaddesatçılar. Kur'an ve İmân yolunda Allah (C.C.) için çalışanl

azime

• (Çoğulu: Azâim) Büyük iş, fevkalâde ve çok mühim iş.
• Tılsım, efsun, sihir.
• Sebat. Verilmiş olan kararda kat'ilik.
• Kasdetmek, yemin etmek.

azm

• (Azim) Kasd, niyet. Sağlam ve kat'i karar. Sebât.

beka

• Devam, sebat, evvelki hal üzere kalmak, ölmezlik, ebedilik.

berzen

• Sahra, çöl. (Farsça)
• Sokak, cadde. Mahalle. Köşebaşı. (Farsça)

devam

• Bir halde bulunma, sürekli olma, daimîlik.
• Bir işe veya bir memuriyete gidip gelme.
• Sebat.

eşbah

• (Tekili: Şebâh) Şahıslar, cisimler, vücudlar.
• Büyük kapılar.
• Uzaktan görünen karaltılar, hayâller.
• Renk, levn.

esnan

• (Tekili: Sinn) Dişler.
• Yaşlar. İnsanın doğduğu andan ölümüne kadar uzvî sîretinde birbirini takibeden muhtelif zamanlar. (Yâni: Tufuliyet, Sabavet, Şebabet, Kühûlet ve Şeyhuhet denilen zamanlar.)

fedakar / fedakâr

• Her türlü zahmetlere göğüs gererek dâvası uğruna sebat eden. (Farsça)

fedakarane / fedakârane

• Canını ve herşeyini feda eder derecesinde. Her türlü eziyet ve zahmetlere göğüs gererek, dâvası uğruna sebat edene yakışacak surette. (Farsça)

fedakarlık / fedakârlık

• Varlığını feda edip her türlü sıkıntılara göğüs gererek dâvası uğruna sebat etme.

gari / garî

• Kararsız, sebatsız. (Farsça)

gayet itminan

• Son derece kararlılık, sebat.

gayret

• Dikkatle ve sebatla çalışmak.
• Kıskanmak, çekememek.
• Hareketli ve temiz hislerle çalışmak.
• Dine, imana, namus gibi kıymetlere tecavüz edenlere karşı müdafaa için harekete gelmek.

harisun aleyküm / harîsun aleyküm

• Tevbe Suresi'nin bir âyetinde geçen bu ifade, birinci derecede Peygamberimiz (A.S.M.) hakkında olup ümmetini ve bütün insanları doğru yola irşadda yılmadan, büyük bir sebat ve azim ve gayretle devam etmesine işaret edilerek böylece tavsif edilmiştir.

haşebe

• (Çoğulu: Haşebât) Odun, ağaç. Yonga.

hercai / hercaî

• (Hercâyî) Her yerde bulunur, kendine mahsus belirli bir yeri bulunmayan. Serseri, derbeder.
• Kararsız, sebatsız, vefasız, dönek, mütelevvin.

hubb-u ehl-i beyt

• Ehl-i Beyt'e olan sevgi ve bağlılık. Hz. Peygamber'in (A.S.M.) neslinden gelenleri, onun izinden gidenleri ve onun yolunda sâdık olup sebat edenleri sevmek. (Farsça)

ikdam

• Gayret ve sebat ile çalışmak. İlerlemeye gayret etmek. Devamlı çalışmak. İlerlemek.

ısrar

• Bir fikir veya meşru dâvadan dönmemek. Direnmek, sebat etmek. Hayırlı bir hâl üzere sadakatla kalmayı istemek.

istikrar

• Karar ve sebat üzere olmak. Karar kılma. Sâkin olmak. Yerleşmek.

kaşi'

• Kararı ve sebâtı olmayan kişi.
• Dağılmış, müteferrik.

mamhuran

• Adilcevaz, Patnos, Erciş ve bilhassa Beytüşşebab havalisinde meskun olan bir aşiret ismi.

masabak

• (Bak: Masebak)

milak

• Bir nesnenin kıyam ve sebâtına sebep olan nesne.

murabata

• Düşmanla karşılaşılacak yerlerde gözetip sebatla nöbet beklemek.
• Mülâzemet etmek.
• Bağlamak.

musırr

• Direnen. Ayak direyen. Vaz geçmeyen. Sebat eden. Sözünden dönmeyen.

müstebık

• (Sebak. dan) Yarışa çıkan, istibak eden.

mütesebbit

• Sebat gösteren, sebat eden, dayanan.

mütevessik

• Bir işe sımsıkı sarılan.
• Bir işi sebat ve devam üzere tutan.

mütevessikane

• Bir işe sımsıkı sarılarak. Bir işi sebat ve devam üzere tutarak. (Farsça)

muvakebe

• Bir işe sebat ve gayret gösterme.

na-paydar

• Süreksiz, geçici. Sebatsız, kararsız, durmaz. (Farsça)

nizam

• Sıra, dizi, düzen. Dizilmiş olan şey, sıralanmış.
• İcaba göre yapılan kanun. Bir kaideye binaen tertib olunmak ve ona binaen tertib olundukları kaide.
• Bir işin sebat ve kıyamına medar, sebep olan şey ve hâlet.

sadakat

• (Sıdk. dan) Dostluk. Bir kimseye Allah (C.C.) için kalbden bağlılık, kalbi ve samimi doğrulukla olan dostluk.
• Dostlukta sebat, vefadarlık.

salabet

• Metanet, katılık, sulbiyet.
• Peklik, dayanma. Sağlamlık.
• Mukaddesatı korumak hususunda cesaret, metanet ve sebat gibi sıfatlarla muttasıf olmak. (Bunun zıddı: Lâübalilik)

şebat

• (Çoğulu: şebâ-şebevât) Tezlik, çabukluk.
• Cihet, yön, taraf.

sebati / sebatî

• Sebatlılık. Sözünde ve kararında durma.

sebatkar / sebatkâr / sebâtkâr / ثباتكار

• Sebat eden, sağlam.

• Sebatlı, kararlı.

• Sebat eden. (Arapça - Farsça)

sebatkarane / sebâtkârâne

• Sebat edercesine.

şebbake

• (Çoğulu: şebâbik) Birbirine girmiş nesne.

sebe'

• (Sebâ) Hazret-i Süleyman Aleyhisselâm'ın mucizesi sonunda imana gelen ve onunla evlenen Belkıs'ın Yemen'de hükmü altında bulundurduğu mâmur şehrinin ismi.
• Bir Arab kavminin adı.
• Bir devlet ismi.
• Bir şahıs adı.

sebete

• (Çoğulu: Sebât) Ot, nebat, bitki.
• Otu çok olan yer.

sebi

• (Çoğulu: Sebâyâ) Savaşta esir düşen kimse.

sebibe

• (Çoğulu: Sebâib) Atın alın kılı, yele ve kuyruğu.
• İnce keten bezi parçası.

sebseb

• (Çoğulu: Sebâsib) Issız büyük çöl.
• Kâfirlerin bayramı.

sebu'

• (Çoğulu: Sebâ') Yırtıcı hayvan. Canavar.

şedidü'ş-sekime / şedîdü'ş-sekîme

• Karşı koymaya muktedir, sebatlı ve çok güçlü.

şekimet

• (Çoğulu: Şekâim) Mukavemet, dayanma. Sebat.
• Dizgin, gem.
• Kazan ve çömlek kulpu.

şibdi'

• (Çoğulu: Şebâdi) Akrep.
• Dil, lisan.
• Belâ.
• Şiddet.

sübrut

• (Çoğulu: Sebâriyet) Az.
• Otsuz ve susuz yer.
• Fakir adam.

şürefa

• (Tekili: Şerif) Şerifler. Hazret-i Hüseyin Radıyallahü Anh vasıtasiyle Peygamberimiz (A.S.M.) soyundan gelenler.
• Şerefliler. Allah (C.C.) yolunda sabır ve sebat ile devam eden temiz insanlar.

tafk

• (Tafak) Bir işe başlamak, mülâzemet etmek, başlayıp devamda sebat etmek.

tavd

• Büyük dağ. Tepe.
• Sebât.

tesebbüt

• (Sebat. dan) Sebat gösterme, dayanma, sabretme, direnme.
• Bir nesneye yapışmak. Tevakkuf.

tevaggun

• Cenk içinde ikdam etmek. Savaşta sebat edip ilerlemek.

ulü'l-azm

• Azamet, ciddiyet, sabır ve sebat sahibi büyük peygamberler; Hz. Mûsâ, Hz. İsa, Hz. Nuh, Hz. İbrahim ve Peygamberimiz Hz. Muhammed (a.s.m.).

ulü-l azm

• Kat'i azim sahibi, ciddiyet, sabır, sebat sahibi büyük zâtlar, hususan peygamberler (Aleyhimüsselâm). Başta Hz. Muhammed (A.S.M.), İsa, Musa, İbrahim, Nuh (A.S.).

ulülazm peygamberler

• Azimet, gayret, ciddiyet, sabır ve sebat sahibi büyük peygamberler; Hz. Nuh, Hz. İbrahim, Hz. Mûsâ, Hz. İsa, ve peygamberimiz Hz. Muhammed'e verilen sıfat.

vefa

• Ahdinde, sözünde durma.
• Sevgi ve dostlukta sebat ve devam.
• Ödeme.
• Yetişme.
• Dince ve akılca lâzım gelen şeyi yerine getirip uhdesinden çıkma.

yavuz sultan selim

• (Hi: 875-926) Osmanlı Padişahlarından dokuzuncusudur. Sultan Süleyman Han'ın babası, 2. Bayezid Han'ın oğludur.Azim ve sebat örneği olan ve memleket mes'elelerinde en küçük kusurları bile afvedemiyen Yavuz Selim, Çaldıran seferine çıkmıştı. Uzun müddet seferde olan askerleri bir gün padişahın çadırı