a'kas

• Boynuzu kulağı ardında bitmiş veya boynuzu kulağı ardına gelmiş nesne.

abey-seran

• Fesliğen.
• Şiddetli emir.
• Şer ve mekruh nesne.
• Bir dikenli ağaç.

abl

• Kalın, büyük nesne.
• Bükmek.

abla'

• Ak nesne.
• Beyaz taş.

aclez

• Kavi, sağlam nesne.

acür

• Yoğunluk, semizlik, besililik.
• Yoğun.
• Her nesnenin hacmi ve cüssesi olmak.

acüz

• (Çoğulu: Acâz) her nesnenin dibi, kökü ve sonu.
• Yay kabzası.

acze

• (Çoğulu: Acâyiz) Her nesnenin sonu.
• Kadın dübürü.

afaki / âfâkî / آفاقى

• Nesnel. (Arapça)
• Şuradan buradan konuşma. (Arapça)

ahid

• Seninle muâhede eden.
• Ahdolunmuş nesne.

ahva

• (Çoğulu: Huvve) Kararmış nesne.

ahveri / ahverî

• Yumuşak, beyaz nesne.

akheb

• Rengi bozrak olan ak nesne.

akzer

• Necis ve murdar nesne.

alak

• Kan. Kızıl veya koyu ve uyuşuk kan.
• Yapışkan veya ilişken nesne.
• Hayvanat.
• Bir işe mülâzemet eylemek.
• Husumet-i lâzime veya muhabbet-i lâzime. Aşk ve muhabbet eylemek. Bir işe başlayıp o işe devamlı olmak.
• Bir şeye ilişip tutulmak.
• Yapışkan, ba

alenda

• (Çoğulu: Alânid) Çok sağlam nesne.

alendat

• Katı, sağlam nesne.

alenked

• Çok sağlam nesne.

ales

• Bir cins buğday ki bir kabuk içinde iki tane olur.
• Buğday arasında biten çavdar ve mercimek.
• Büyük kene.
• Bir nevi karınca.
• Katı, sağlam nesne.

alic / âlic

• İki hörgüçlü büyük deve. Yumuşak nesne.
• Kırda bir kumlu yer.
• Alcân dedikleri otu yiyen deve.

altays

• Düz, berrak, kaypak nesne.

amare

• (Çoğulu: İmâr) Fes gibi başa giyilen nesne.

amellet

• Sağlam, muhkem, katı nesne.

ameysel

• Arslan.
• Şişman, büyük deve.
• Kaftanını yere sürüyerek gezen tembel kimse.
• Uzun kuyruklu geyik.
• Enli nesne.
• Kerim, şerif nesne.

anabil / anâbil

• Kaba nesne.

ancec

• (Çoğulu: Anâcic) Büyük nesne.
• Fesliğen adı verilen çiçek.

anik

• Çok nesne.
• Devenin ancak dizini çekip yürüyebildiği kumlu yer.

anke

• Sağlam olan nesne.
• Ahmak.

ankur

• Her nesnenin aslı.

aren

• Davar ayağında olan kuru kemre.
• Yarık.
• Bir nesne yumuşak olmak.

artel

• Yoğun, büyük nesne.

asaib

• Cemaatler, tayfalar.
• Başa sarılan sargılar, nesneler.

aşen

• Her nesnenin aslı ve kökü.
• Sözü kendi kanaatine göre söylemek.

aşenzer

• Katı, sağlam nesne.

aşevzen

• Galiz, katı nesne.

asib

• Dolmuş bağırsak.
• Katı nesne, şedid.
• Şiddetli sıcak, çok sıcaklık.
• Talihsizlik.

asra'

• Zor olan şey. Güç nesne.
• Kanatlarının uçlarında beyazlıklar olan tavşancıl kuşu.

ass

• Her nesnenin aslı, her şeyin esası.

atik

• Sâfi nesne, saf olan şey.

avhak

• Uzun nesne.
• Kara karga.
• Büyük kara deve.

avihte

• Asılmış şey, asılı nesne. (Farsça)

ayhem

• Katı, sağlam nesne.

aylem

• (Çoğulu: Ayâlim) Yumuşak nesne.
• Suyu çok olan kuyu.

azrec

• Seri, hafif nesne. Vâhid, tek.

başure / bâşûre

• (Çoğulu: Bevâşir) Yeni yetişmiş, turfanda olan nesne.

bedihiyat-ı hissi / bedihiyat-ı hissî

• Hislerle açık bir şekilde idrak edilen nesneler, olaylar.

behm

• Çok siyah olan şey. Rengi başka renkle karışık olmayan nesne.

bela / belâ

• (c.: Belâyâ) Afet. Sıkıntı. Tasa, kaygı. Musibet. Mücazat. İmtihan. Dâhiye.
• Yaramaz nesne.

belkaa

• Şam vilâyetinde bir yerin adı.
• Kara ile ak alaca nesne.
• Parlak nesne.

benk

• Her nesnenin aslı.

berhun / berhûn

• Çember, daire, ortası boş olan yuvarlak nesne. (Farsça)
• Hisar, varoş, duvar veya bostan kenarlarına ve tarla aralarına çalıçırpı ve diken ile yapılan çit. (Farsça)
• Küçük ev, oda, hücre. (Farsça)

berik

• Yıldırayıcı, çok parlak nesne. (Mübâlağası: Berrak)
• Parıltı, ışık, ziya.

besbese

• Bir nesneyi yaş etmek, bir şeyi ıslatmak.
• Çok çabuk yürüme. Hızlı yürüme.

besit

• (Çoğulu: Besâit) Döşenmiş nesne, yer yüzü.
• Yalnız tek.
• Geniş yer.

beydak

• Piyade dedikleri nesne. (Satranç âletlerindendir.)

bıhrit

• Mücerred ve hâlis nesne.

binc

• Her nesnenin aslı ve kökü.

bitke

• Kesinti.
• Kesilen bir nesnenin ufak parçaları, cüz'leri.

bü'bü'

• Her nesnenin aslı.
• İzzet, kerem.
• Zeyrek akıllı, zarif kişi.
• Hâkim, seyyid.
• Gözbebeği.
• Mc: Çok kıymetli ve değerli olan şey.

bülga

• Maaşa yetecek nesne.

büniyye

• (Çoğulu: Büniyyat) Her nesnenin aslı ve yaratılması, fıtrat.
• Sazan balığı.
• Meçhul yol.

büz

• Harap yer.
• Fâsid nesne.
• Helâk.

ca'z

• Yoğun, kalın nesne.

ced'a

• Kestikten sonra geri kalan nesne.
• Hapsetmek.

celis

• Galiz, kaba nesne. Büyük ve sağlam olan şey.

cem'are

• Galiz, kaba nesne. Yüksek taşlar.
• Kabile ismi.
• Küçük kuş.

cemaet

• Her nesnenin şahsı ve cüssesi.

ceşib

• Kaba ve galiz nesne.

cesl

• Kıllı kimse.
• Çok nesne, kesir.

ceşş

• Dövmek.
• Kırmak.
• Vurmak, darp.
• Bir nesneyi pâk etmek, temizlemek.

cevs

• Kaba, büyük nesne.

cevz

• (Çoğulu: Ecvâz-Cevzât) Ceviz.
• Her nesnenin ortası.

cez'a

• Az nesne.

cezm

• Her nesnenin aslı.
• Ağacın kökü.
• Kesmek, kat'.

cilahik

• Eskiden kemankere ile ve şimdi de tüfek ile atılan yuvarlak nesne.

cilf

• Boş küp.
• Kırılmış, ufanmış köpek esfeli. Arı kovanı.
• Kuru ekmek parçası. Kuru ekmek kenarı.
• Yüzülüp karnı çıkmış ve başı ile ayağı kesilmiş koyun.
• Her nesnenin parçası.
• Hoyrat, kaba. Ayak takımından.

cille

• Büyük, ulu nesne. Kebîr ve azîm.

cirf

• Büyük nesne.

çiz

• Şey. Nesne. (Farsça)

cuhaf

• Zarar ve ziyân edici, zarar verici nesne, muzır.
• Çok yemekten şişip ishal olmak.
• Ölmek, mevt.

cülal

• (Celil) Ulu, büyük nesne, azim.

cüll

• (Çoğulu: Cilâl-Ecille) Çul.
• Gül.
• Her nesnenin büyüğü ve muazzamı.

cümle-i ihbariye / cümle-i ihbâriye

• (Cümle-i haberiye de denir) Bir hâdiseyi, bir nesneyi bildiren cümle. Bunun zıddı: cümle-i inşâiyedir; emir ve nehiyleri bildirmek gibi.

cünbuh

• Kalın, uzun ve yüksek nesne.
• Büyük bit.

cürade

• Soyulmuş nesne.

cürsum

• (Çoğulu: Cerâsim) Her nesnenin aslı.

cürun / cürûn

• Bezin eskimesi.
• Yumuşak olmak.
• Bir nesne aşınmak.
• Alışkanlık, itiyat.

cüsman

• Organlarla birlikte vücudun tamamı.
• Her nesnenin cismi ve cesedi.

da'da

• Aklı ve fikri olmayan kişi.
• Her nesnenin zayıfı.

da's

• Cimâ etmek.
• Süngü ile vurmak.
• Az olan nesne ve eser.

dabk

• Kendisiyle kuş avlanan bir nesne.

dabn

• Dar nesne.

dagfasa

• Semizlik, şişmanlık, besililik, etlilik.
• Bol geniş nesne.

dahas

• Kaypancak nesne.

dahis

• Kokmuş, kemiksiz et.
• Semiz nesne.
• Çok adet, fazla miktar.

dahl

• Bir nesne az olmak.

dahmes

• Sirke tulumu.
• Her nesnenin karası.

dahya'

• Rûşen, parlak ve nurlu nesne.

darim

• Yanmış nesne.
• Dövülmemiş harman.
• Odun ufağı.

defi'

• Kızgın olan nesne.

dehl

• Zamandan bir saat.
• Azca nesne.

dehmeka

• Yumuşak ve güzel yemek.
• Her nesnenin yumuşağı.

demles

• Kaba, galiz nesne.

desik

• Dolu nesne.

desma

• Siyah olan nesne.

dı'f

• (Çoğulu: Ez'âf) Her nesnenin bir misli miktarı.

dıbabe

• Yumuşak nesne.

dıbatr

• Katı nesne.

dıbk

• Bürc dedikleri nesne ki ağaçta biter; yazda ve kışta bitmez.
• Ağaç posası.

difla

• Ağu ağacı denen ve çok acı olan nesne.

dilas

• Yumuşak ve berrak olan nesne.

dımn

• Her nesnenin arası.
• Koltuk.

dırefs

• İpek.
• Katı, sağlam nesne.
• Büyük iri yapılı adam.
• Büyük deve.

dirhevs

• Katı, şiddetli nesne, şedid.

dü'bub

• Zayıf nesne.
• Çirkin huylu, kısa boylu kimse.
• Kolay yol.
• Uzun at.
• Karınca nevinden bir nev.
• Hububattan bir cins.

dühdün

• Bâtıl nesne.

dühdür

• Bâtıl nesne.

dukak

• (Çoğulu: Dekâyık) İnce nesne.
• Un.
• Zor, güç.

dümac

• Çok sağlam nesne.
• Gizli örtülü olan şey.

dümlus

• Berrak, yumuşak nesne.

dürahis

• Katı nesne.
• Gövdesi etli olan insan veya hayvan.

düsme

• Toz bulaşmış olan nesne.
• Adi, alçak kimse.

ebric

• Yayık adı verilen ve yoğurttan yağ çıkarılan nesne.

ecuc

• Işık veren, parlayan. Parlak nesne.
• Suyun tuzlu ve acı olması.

ehvel

• Korkunç nesne.

ekşef

• Açık nesne.
• Savaşta kalkanı olmayan kimse.

emgaz

• Kırmızı, kızıl nesne, ahmer.
• Aşkar at.
• Koyunu sağdıklarında süt ile birlikte kan çıksa "emgazeti'ş şât" derler.

enid

• Ham.
• Henüz olmamış çığ nesne.
• Değişik olmak.

erde

• Çürük nesne.

erkat

• (Çoğulu: Erâkıt) Aklı karalı alaca yılan.
• Yer yer beyazlığı olan her kara nesne.

ermas

• Eski ve köhne nesne.
• (Tekili: Remes) Sallar.

ermed

• Kül rengi, gri. Boz renkli nesne.
• Gözü ağrıyan adam.

ervak

• Sâfi nesne.
• Uzun dişli adam.

esham

• Küçük katreli yağmur.
• Kara nesne, esved.

• Kara nesne.

eşheb

• Kır (at). Kır, çil renkte olan aslan.
• Güç iş.
• Soğuk gün.
• Bir nesnenin kenarı.

esteh

• Çekirdek. (Farsça)
• Kemik. Vücud iskeletini meydana getiren nesne. (Farsça)

esus

• Katı, sağlam, muhkem nesne.

esve'

• Yaramaz nesne.

eşya

• Nesneler, şeyler.

evy

• Bir nesne yerine gelmek.

ezfir

• Çok iyi kokulu nesne.

fahir

• (Fâhire) İftihar eden. Kendi amelini ve kendini beğenen. Övünen.
• Şa'şaalı. Ağır. Parlak. Şanlı.
• Büyük ve iyi nesne.
• Koruğu büyük çekirdeksiz hurma.
• Memeleri büyük deve.

fakid

• Az rastlanan şey. Nâdir bulunabilen nesne.

fari'

• Yüce nesne.

favina / favîna

• Ud-us salib dedikleri nesne ki iki sınıftır; biri erkek olup uzundur, biri dişidir ki ondan kısa olur ve ikisi de kafasızdır.

fayiha

• (Çoğulu: Fevâyıh) Meyve ve çiçek kokusu.
• Güzel kokulu nesne.

fazfaz

• Geniş ve bol nesne.

fazi' / fazî'

• Korkulu nesne.

fazir

• Kırmızı, büyük karınca.
• Geniş, bol nesne.

fehs

• (Çoğulu: Efhâs) Her nesnenin içi.

fehur

• Fahirlenen, övünen.
• Nazlanan.
• Büyük nesne.
• Büyük deve.

felehdem

• Büyük deniz.
• Hafif nesne.

ferid / ferîd

• Katılaşmış şey, donmuş nesne. (Farsça)
• Avcı kuş. (Farsça)

fery

• İyi iş işlemek.
• Meşin dikmek.
• Yaramaz iş. Bir nesneyi ıslah için kesmek.

fesc

• Her nesnenin boşu.

fesil / fesîl

• (Çoğulu: Füslân) Hurma ağaçlarının küçüğü.
• Her nesnenin kemi ve yaramazı.

fetik

• Dülger.
• Sabah.
• Parlayıcı nesne, parlak olan şey.

fetir / fetîr

• Taze nesne.
• Cıvık hamur.
• Acele anlaşılan.

fetiş

• Sahibine uğur getirdiğine ve tabiatüstü özellikler taşıdığına inanılan nesne veya hayvan.

fetur

• Oruç açacak nesne.
• Yaratmak.
• Yarmak.
• İki parmağıyla kaşımak.

fey'

• Her nesnenin evveli.

feyhak

• Geniş nesne.

feylem

• Geniş, büyük nesne.

fihris

• (Fihrist) Bir dükkânda veya bir kitabın içerisinde ne bulunduğunu sıra ile gösteren liste. (Kataloğ)
• (Çoğulu: Fehâris) Her nesnenin aslı.
• Kanun.

firas

• Çok fazla kırmızı nesne.

fua

• Keler, kertenkele.
• Her nesnenin evveli.
• şiddetli koku. Güzel koku.

fürakıs

• Galiz ve şiddetli nesne.

fütat

• Parçalanmış ve dağılmış olan şey.
• Her nesnenin ufağı, parçası.

fuzaz

• Ayrılmış ve dağılmış nesne.

garaibat

• (Tekili: Garâib) Garib ve şaşılacak şeyler. Alışılmadık, tuhaf ve acaib nesneler.

garin / garîn

• Havuz dibinde olan balçıklı su.
• Her nesnenin kap dibinde kalan çöküğü, tortusu.

gariz

• Taze nesne.

gerden-bend

• Boyuna bağlanan nesne, boyun bağı. (Farsça)
• Gerdanlık. (Farsça)

gırar

• Devenin sütünün azalması.
• Az uyku.
• Miktar.
• Cihet, Misâl.
• Yol.
• Birbiri ardınca olmak.
• Her nesnenin kenarı.
• Büyük kıl çuval.

gıslin / gıslîn

• Yara yıkandığında içinden çıkan irinli ve kanlı su.
• Cehennem ehlinin etleri ve kanlarının yıkandığı nesne.

gumme

• Tasa, keder.
• Kırba, tuluk gibi şeylerin derinliği.
• Belirsiz mühim nesne.

habis

• Bağışlanan şey. Mukabilinde bir ücret istenmeyen şey. Parasız olarak verilen nesne.

hadsiyyat

• Mümkün olan şeyler. Olması ihtimali olan nesneler. Mümkinat.

haff

• Bir şeyin etrâfını dolanan. Bir nesnenin çevresini dolanan.

hafs

• Her nesnenin boşu.

halal / halâl

• Dostluk.
• İki nesne arası açık olmak.

hamime / hamîme

• (Çoğulu: Hamâyim) Her nesnenin iyisi.

hanis / hanîs

• Kebap olmuş nesne.

hardale

• Hardal tanesi.
• Nesneyi ufak edip kesmek.

haşel

• Bayağılaşma, rezil olma. Bayağılık, rezillik, âdilik.
• Her nesnenin kötüsü.

hayih

• Lâzım olduğu halde mevcud olmayan nesne.

hayla'

• Cin taifesinden bir nesne.
• Sırtlan.
• Korku.

hayre

• (Çoğulu: Hayrât) İyilik, kerem.
• Her nesnenin iyisi.

hayteur

• Bir vaziyette durmayan.
• Arslan.
• Kurt.
• Belâ.
• Cin tâifesinden bir nesne.
• Bir su böceği.

hazab

• Odun.
• Yakacak nesne.

hazal

• Selem ağacının kökünden çıkan bir nesne ki, suda ıslatıp yerler.

hazevan

• Eti birbiri üstüne yığılıp cem'olmuş olan etli nesne.

hazhaz

• Sütü çoğaltır nesne.
• Bir nevi katran.

hefaf

• Hafif berrak nesne.

hesis

• Gizli ses, gizli kelâm.
• Ezilmiş, ufalanmış nesne.

hevahi / hevahî

• Bâtıl nesne.

hıbse

• Yaramaz, habis nesne.

hicer

• Her nesnenin kenarı.

hidsan

• Sonradan olmuş nesne.

hıff

• Hafif, zayıf nesne.

hılal

• (Çoğulu: Ahılle) Diş arasını ayıklamakta kullanılan nesne. Dostluk.

hılas

• Her nesnenin dibine çöken ağırlığı.

hınc

• Her nesnenin aslı.
• Meyl ettirmek, eğmek, yöneltmek.

hırric / hırrîc

• Bir kimsenin çıkardığı nesne.

hırrif / hırrîf

• Acılığından dili acıtan nesne.

hıtar

• Misli, benzer, denk, eş.
• Bir çevreyi ihâta edip çevresini dolaşan nesne.

hizam

• Kolan ve bağırdak denilen nesne. (Beşikte çocuklara bağlarlar.)

huba'sen

• (Çoğulu: Huba'senât) Yoğun ve katı nesne.

hubs

• Vakfolan nesne.

hudm

• Her nesnenin kökü.

hufale

• Arpa, buğday ve pirinç kabuğundan saçılan.
• Her kabuklunun arınıp pâk olanı.
• Her nesnenin kemi ve yaramazı.
• Yağ tortusu.
• Şıra sıkıntısı ve kepeği.

humeme

• (Çoğulu: Humem) Kömür.
• Kara kül.
• Her ateşte yanan nesne.

hunat'e

• Kalın, yassı nesne.

hurak

• Kav dedikleri nesne.
• Tuzluk.

hursi / hursî

• Ev eşyası.
• Her nesnenin fenâsı.

husare

• Arpa, buğday ve pirinç gibi hububâtın kabuğundan düşen parçalar.
• Her kabuklu nesnenin, kabuğundan ayrılıp temizlenmesi.
• Şirâ sıkıntısı.
• Her nesnenin fenâsı.

huslet

• Kıldan bükülmüş nesne.

huz

• Tuz ağacı dedikleri nesnedir ve denize yakın yerlerde posası denize düşüp rüzgârla dalga döve döve kehribar olur.

huza'bil / huza'bîl

• (Çoğulu: Huz'a) Batıl şeyler. Halkı güldürecek boş şeyler, nesneler.

ia'

• Bir nesneyi kab içine koyup saklamak.

icar

• Kadının başına bağladığı nesne.

idab

• Acib nesne.

ıfdac

• (Çoğulu: Ufâzic) Semiz, besili hayvan.
• Yumuşak nesne.

ılk

• (Çoğulu: Alâk) Kurumak.
• şarap, hamr.
• Her nesnenin iyisi.

ırkil / ırkîl

• Belâ. Zahmet, meşakkât.
• Çok güç nesne.

ırnin / ırnîn

• Kaş tarafında burun ucu.
• Her nesnenin evveli.

ısfak

• Kapıyı örtmek.
• El ile bir nesneye erişmek.

isnad

• Bir söz veya haberi birisine nisbet etmek.
• Peygamberimiz'in (A.S.M.) sözlerini sırası ile kimlerden nakledildiğini bildirmek.
• Bir nesneye, bir şeye dayanmak.
• Birisi için, bir şeyi yaptı demek. İftira etmek.

ıtar

• (Çoğulu: Utur) Dudak kenarı.
• Elin kasnağı.
• Diğerlerini ihâta eden nesne.

kabil-i inkisar

• Kolaylıkla kırılabilir şeyler, kırılması kolay olan nesneler.

kaf'a

• Yağcılar tokmağı.
• Hurma kabuğundan yapılan, zenbile benzer kulpsuz bir nesne.

kahba

• Kırmızısı çok olan beyaz nesne.

kahiz

• Müşkil, zor nesne.

kamez

• Menfaatsiz, hor hakir nesne.

kased

• Şahyar dedikleri nesne.

kasil / kasîl

• Hayvanlara vermek için vaktinden evvel biçilen yeşil ot.
• Kesilmiş nesne.

kaydum

• Her nesnenin önü.

kazaz

• Ufak taş.
• Döşek üstünde olan toprak.
• Toz toprak bulaşmaz nesne.

kazife

• Sövdükleri söz.
• Attıkları nesne.

kelle

• Kafa, baş. (Farsça)
• Ekinlerde başak. (Farsça)
• Baş gibi yuvarlak olan nesne. (Farsça)

kemend

• Eskiden idam için boyna geçirilen yağlı kayış. (Farsça)
• Uzakta bulunan herhangi bir nesneyi yakalayıp çekmek için üzerine atılan ucu ilmekli uzunca ip. (Farsça)
• Geyik ve benzeri hayvanların yuları. (Farsça)
• Güzelin saçı. (Farsça)

kerşeb

• Yaşlı, ihtiyar.
• Hali kötü olan kimse.
• Kalın ve uzun nesne.
• Arslan.
• Çok yiyen, obur.

kes'

• El veya ayak ile bir nesnenin arkasına vurmak.
• İttibâ etmek, tâbi olmak.
• Yemen'de bir kabile adı.

kiffe

• (Çoğulu: Kifef) Ağ. Tuzak.
• Terazi kefesi.
• Her yuvarlak nesne.

kıns

• Her nesnenin aslı ve bitecek yeri.

kirs

• (Çoğulu: Ekrâs-Ekâris) Her nesnenin aslı.
• Bir araya getirilmiş beytler.
• Biri biri üstüne yığılmış kalmış davar tersi.

kış'ame

• Fak dedikleri nesne.
• Küçük arı.
• Kene.

kitr

• Her nesnenin ortası.
• Deve hörgücü.

kıyemiyyat

• (Tekili: Kıyemî) Değerli nesneler, az bulunan pahalı şeyler.

kızr

• Pak olmayan nesne.
• Temiz olmayan şey.

kroki

• Bir konu veya nesnenin başlıca özelliklerini yansıtacak biçimde hazırlanmış taslağı.

kubza

• (Çoğulu: Kubzât) Bir tutam nesne.

küdame

• Her nesnenin bakiyyesi.

kudmus

• Kadim nesne, eski.

kuffe

• (Çoğulu: Kıfâf) Pamuk sepeti.
• İçine kumaş konan nesne.
• Yüksek yer.
• Kurumuş.
• Çürük ağaç.

kullab

• (Çoğulu: Kalalib) Çengel, kanca. Ucu eğri nesne.

kunbua

• (Çoğulu: Kanâbi) Kestikten sonra yine içinde kalan nesne (Ot kökü gibi)

kündür

• (Çoğulu: Kenadir) "Günlük" denilen nesne.
• Şişman ve kısa boylu kimse.
• Vahşi hımar, yabani eşek.
• Büyük çuval.

künübdür

• Kaba nesne.

kürat

• (Tekili: Küre) Küreler. Yuvarlak olan nesneler.

kurs

• Kelepçe.
• Çevrik nesne.
• Yuvarlak. Tekerlek şeklinde olan.

kurtat

• Eyer altına konan bir nesne.
• Boyun.

kurzül

• Kadınların başına örttükleri nesne.
• Kayıt.
• Kötü kimse.
• At ismi.
• Bel, sulb.

küsbe

• Bir parça süt ve hurma.
• Taamdan veya başka şeyden az iken çoğalıp toplanan nesne.

küsud

• Az nesne.

küsv

• Bir yere yığılmış ve toplanmış nesne.
• Az, kalil.

lac

• Dar şey. Geniş ve bol olmayan nesne.

lagv

• Faydasız çirkin söz.
• Köpeğin ürkmesi.
• Deve avazı.
• Rağbet olunmayan nesne.
• Hükümsüz.
• Kaldırmak.
• Hata etmek.
• İbtâl etmek.

lahc

• Dar olmak.
• Bir nesne, kabında paslanıp çıkmamak.

lahis / lahîs

• Dar nesne.

laka'

• (Çoğulu: Elkâ) Kıymetsiz hakir nesne.

lakat

• Yabandan toplanan nesne.
• Mâdende bulunan gümüş ve altın parçaları.

lakt

• Dermek, toplamak, cem'etmek.
• Ansızdan bir nesneye yetişmek.

lamme

• Cin çarpması. Çarpıklık.
• Yaramaz nesne.

lasaf

• Bir cins hurma.
• Gübre otunun diplerinde biter hıyar gibi bir nesne.
• Yapışmak.
• Kurumak.
• Parlamak.

latime / latîme

• (Çoğulu: Letâyim) Misk.
• Güzel kokular konulan kap.
• Attarlar pazarı.
• Güzel kokulu nesneleri götüren deve.

lauk

• Yalanmış nesne.
• Az, kalil.

lazuk

• Yapışkan nesne.
• Yapışkan balçık.

lebeb

• (Çoğulu: Elbâb) Göğüste gerdanlık takılan yer.
• Atın göğsüne yapılan sinebend.
• Devenin ve sâir davarın göğsüne bağladıkları nesne.
• Dağ eteğinde olan azıcık yumuşak kum.

lebeniyyat / lebeniyyât

• (Tekili: Lebeniyye) Sütlü nesneler.

lebus

• Her giyecek ve örtünecek nesne.

lehle

• Süst ve zayıf nesne.
• Seyrek dokunmuş bez.
• Fusaha indinde makbul olmayan şiir ve söz.

levs

• Kapı aralığından veya örtü ve perde kenarından bir nesneyi görmek.

leyy

• Def'etmek, kovmak.
• Harcamak, sarfetmek.
• İlaç yapmak.
• Aciz olmak.
• Bir nesneyi dürüp boğazına tıkmak.

lifa'

• Örtünecek nesne. Yorgan.

lit / lît

• Her nesnenin rengi.

lübab

• Her nesnenin iyisi, güzidesi, seçkini.

lükat

• Yabana dökülmüş ve saçılmış nesne.

lükk

• Nar ağacına benzer bir hindi ağacının zamkı.
• Kılıç ve bıçak saplarını berkitmekte kullanılan meşhur bir nesne.

lümaze

• Ağızda geri kalan nesne.

ma / mâ

• Biz mânasınadır. (Farsça)
• Mim ile elif harfinden ibâret "Mâ". Arabçada muhtelif isimleri vardır. Ve çeşitli mânalara gelir. Cansız şeylere işaret eder. "Şu nesne, o şey ki..." mânâlarına gelerek kelimelerle birleşir. Meselâ: (Mâ-ba'd: Sondaki, alttaki.) (Farsça)

ma'nat

• Dilemek, iradet.
• Kasdolunmuş nesne.

maab

• Ayıp, eksiklik.
• Ayıp şey, utanılacak nesne, ayıp yeri.

maaz

• Şiddetle gadap etmek, çok fazlasıyla hiddetlenmek.
• Bir nesne güç gelmek, zor gelmek.

mahzum

• Burnunun halkasıyla tutulan sığır ve deve.
• Her delinmiş nesne.

makruf

• Töhmetli kimse.
• Yabana atılmış nesne.

maksur

• (Kasr. dan) Kasrolunmuş, kısaltılmış, kasılmış, alıkonulmuş.
• Mahbus.
• Kasrolunmuş nesne.
• Gelinin üzerine tutulan duvak.
• Gr: Bir kısım arapça kelimelerin sonunda yâ şeklinde yazılan, fakat elif gibi okunan harf. ( : Dâ'vâ) kelimesinde olduğu gibi. Buna, "Elif-i

mansub

• Nasbolunmuş, konmuş dikilmiş, nesne.

mati'

• Uzun, tavil.
• Her nesnenin iyisi.

matrah

• (Çoğulu: Matârih) (Tarh. dan) Mahal, yer.
• Tarh olunacak şey, tarh edilecek nesne.
• Bir şey atılan yer.

matviyy

• Dürülmüş nesne.

maz'a

• Her nesnenin bakiyyesi, artığı.

mazrahi / mazrahî

• Akbaba.
• Ulu, şerefli kimse.
• Her beyaz nesne.

mebruk

• Tebrike şâyeste kimse. Tebrike değer nesne.

mecl

• Elin kabarması.
• Balta gibi bir nesne tutmaktan veya çalışmaktan dolayı elin kabarıp nasırlanması.

mecr

• Bir nesneyi devenin karnındaki yavrusuna bey'etmek. Devenin karınındaki yavrusunu bir malla değiştirmek.
• Çokluk asker.
• Akıl.

mef'ul-ü mukadder

• Lâfız olarak metinde yer almayan, ancak sözün gelişiyle belirlenen nesne, tümleç.

mefruk

• Ovulmuş nesne.
• Zâ'ferân ile boyanmış nesne.

mehfak

• Bol nesne.

melazz

• (Tekili: Melzuz) Yalancı, kezzab. Leziz nesneler, lezzetli şeyler.

meleka

• Düz kayacak nesne.

melze

• At seğirtirken koltuklarını uzatmak.
• Süngü ile veya gayrı nesne ile ta'n eylemek.

mensiyy

• Unutma yeri.
• Hiç bahsedilmeyen terkedilmiş nesne.

meric / merîc

• Muzdarip, sıkıntılı.
• Çeşitli nesne, muhtelif. Karışık, muhtelit.

meriş

• Üzerinde kuş tüyü olan nesne.

mermak

• Yaramaz nesne.

mesall

• Kabından çıkmış nesne.

meşbub

• (Çoğulu: Meşâbib) İki ayağı beyaz olan at.
• Güzel nesne.

meşik

• İnce uzun nesne.
• Giyilmiş kaftan.

meslus

• Üç kat olan nesne.
• Üçte biri alınmış.

metn

• Sağlam ve sert yer.
• Yüksek yer.
• Her nesnenin yüzü, üstü, arka ve ortası.
• "Vurmak ve seyr" mânâsına mastar.
• Bir yazının tamamı. Yazının aslı veya sureti.

mev'a

• Her nesnenin evveli.

mev'üf

• Afete uğramış nesne.

mevetan

• Canı olmayan nesneler.
• İhya olunmayan, ekilip biçilmeyen arazi.

mezruat

• (Tekili: Mezru) Arşınlanmış şeyler. Ölçülmüş nesneler.

mı'la

• Çulhaların çukur içinde ayak ile basıp oynadıkları nesne.

midmek

• (Çoğulu: Medâmik) Ziynet verecek âlet.
• Haberi şâyi eden, duyuran nesne.

midra

• Boynuzdan veya demirden çuvaldız gibi bir nesne. (Kadınlar onunla saçlarını düzeltip islâh ederler ve tarakla da tararlar.)

mihrak

• Çok hareket eden.
• Hareket âleti. Karıştıracak nesne.

miktebe

• Tabak üstüne örttükleri nesne.

miktel

• Onbeş sa' miktarı nesne alır ölçek.

mila

• Bir kap dolusu nesne.

milak

• Bir nesnenin kıyam ve sebâtına sebep olan nesne.

milhab

• (Çoğulu: Melâhib) Kesecek âlet.
• Ber nesnenin kabuğunu soyacak âlet.

milked

• Nesne dövecek âlet.

mimsaha

• Adi basacak nesne.
• Yüz silecek mendil.

min-ma

• (Mimmâ okunur) Şey, nesne. O şeyden.

minşefe

• Sünger, bez gibi su silmeğe mahsus nesne.

minsega

• (Çoğulu: Menâsıg) Ekmekçilerin ekmek tozunu sildikleri nesne.
• Yufka yuvarlağı.

mishane

• Taş parçaladıkları nesne.

mishel

• Dil, lisan.
• Eğe, törpü.
• Ziynet verecek nesne.
• Yabâni eşek.
• Dizgin.

mü'sad

• Bağlanmış ve berkitilmiş nesne.

mu'ter

• Bir nesneye mütecâviz olan, bir şeye tecâvüz eden.

muanat

• Bir şeyin zahmetini çekme.
• Bir nesneyi dikkatle göz altında bulundurma. Ona göz kulak olma.

muasfer

• Usfur ile boyanmış nesne.

mücebbee

• İçi boş nesne.

mücennibe

• Her nesnenin iki tarafından birisi.

mücessemat

• (Tekili: Mücesseme) (Cisim. den) Katı nesneler, cisimler.
• Geometrik cisimler. Üç boyutlu geometri cisimleri.

müdemlak

• (Müdemlek) Yuvarlak nesne.

müdemlic

• (Çoğulu: Demâlic) Yuvarlak nesne.
• Yumuşak nesne.

müdemma

• Atın çok kırmızı olanı.
• Çok kırmızı nesne.
• Üzerinde kan kırmızılığı olan ok.

müerneb

• İpliği tavşan yünüyle karışık nesne.

müfdem

• Kızıla boyanmış nesne.

mugabber

• Tozlu nesne.

mugayyebe

• Gizli şey. Görünmeyen ve saklı olan nesne.

muhaha

• Kemikten çıkan nesne.

muhammat

• Kızdırılmış nesne.

muhammere

• Başı beyaz, cesedi siyah olan koyun.
• Örtülmüş nesne.

muhaş

• Yanmış nesne.

muhlevlak

• Düz kaypak nesne.

muhmel

• Tüylü ve saçaklı nesne.

mük'ab

• Çok sık dürülmüş nesne.

mukarren

• Bağlanmış nesne.

mukza'

• Seri, hafif nesne.

mülahake

• Bir nesneyi diğerine gereği gibi yetiştirmek.

müles

• Düz cilâlı nesne.

mülezzez

• Bir yere biriktirilip toplanmış, yığılmış ve ulaştırılmış nesne.

mülmi'

• Abanoz ağacının âlâsı.
• Birbirine karışmış nesne.

mümassar

• Sarı ile boyanmış nesne.

mün'al

• Altına gön ve sahtiyan konulmuş nesne.

mündefic

• Yuvarlak nesne.

müraveha

• Çeşitli nesnelerin kâh birini ve kâh birini işlemek.

müreyra

• Buğday arasındaki "delice" dedikleri nesne.

müruk

• Sâfi, süzülmüş nesne.
• Süslü perdeler takılmış olan ev.

mus'ab

• Aygır at.
• Her nesnenin erkeği.

musamıs

• Her nesnenin hâlisi ve aslı.

musas

• Ot, nebat.
• Her nesnenin aslı.

müseccel

• (Secl. den) Kayda geçmiş, sicilli.
• Mahkeme defterine geçirilmiş.
• Kimseden men'olunmayan mübah nesne.

müsecher

• Beyaz. Ak nesne.

müsnede

• Arka yastığı. Arkaya dayadıkları nesne.

müverrib

• Tamam ve çok olan nesne.

müzeccec

• Sırçalanmış.
• İnce uzun nesne.

müzlec

• Zayıf ve kaypak nesne.

nahabe

• (Çoğulu: Nuhab) Geçit ağzı.
• Çokluk asker.
• Her nesnenin iyisi.

nahv ilmi

• Cümle bilgisi. Kelimelerin cümle içinde fiil, fâil (özne), mef'ûl (nesne, tümleç) olma gibi durumlarından ve buna göre sonlarının aldıkları i'râbdan (harekelerden) bahseden ilim.

nası'

• Her nesnenin hâlisi.
• şiddetli beyaz olan.

naşib

• Hâfız.
• Ok sahibi. İçine girip yapışan nesne.

nasye

• Her nesnenin iyisi.

ne'b

• (Çoğulu: Niyeb) Sâfi nesne.
• Yaşlı dişi deve.

nebehrece

• Geçmez bakırlı para. Sahte akçe.
• Her nesnenin kötüsü.

necnece

• Geriye döndürmek.
• Engel olmak, men'etmek. Bir nesneyi aşağı getirmek.
• Zayıf etmek, zayıflatmak.

nedş

• Her nesneyi eritip sormak.
• Pamuk atmak.

nehizet

• Tabiat.
• At kulağına benzer dokunmuş nesne.

nehs

• Çok yaramaz nesne.

nehş

• Yılan sokmak.
• Almak, kabzetmek.
• Ön dişiyle bir nesneyi ısırır gibi tutmak.
• Et almak.

nekaz

• (Çoğulu: Enkâz) Her nesnenin kötüsü, kıymetsizi.

neş'

• Bir nesneyi zorla çekmek.

neseme

• (Nesme) : (Çoğulu: Nüsüm) Nefs. İnsanın ve her nesnenin başlangıcı.

neşita

• Bir şeyin, aramaksızın bulunması.
• Ansızın bulunan nesne.
• Gâzilerin kastettikleri yere varamadan yolda buldukları ganimet.

neşş

• Kaynamak, galeyan.
• Her nesnenin yarısı.
• Davarın tezce derisini yüzüp etinden ayırıp çıkarmak.
• Yirmi dirhem.
• Karıştırmak.

nezaza

• Az olmak, kıllet.
• Her nesnenin bakiyyesi, artığı ve âhiri.

nihas

• Kağnı tekerleğinin etrafına takılan çenber, yuvarlak demir.
• Kavafların kullandığı nesne.

nızar

• (Çoğulu: Nuzarâ-Nizâr) Her nesnenin misli ve benzeri. Nazir.

nüda

• (Çoğulu: Endâ-Endiye) Yağmur.
• Boğaz ıslatıcı nesne.
• Çiy, rutubet.
• Atâ, bahşiş.
• Sesin uzaklara gitmesi.

nüdfe

• Atılmış az nesne.
• Sağılmış az süt.

nüfaz

• Ağaçtan veya başka birşeyden silkmekten ve hareket ettirmekten dolayı düşen nesne.

nugnug

• (Çoğulu: Negânig) Boğaz içinde olan et.
• Kulak içinde fazlalık olan nesne.

nühbe

• (Çoğulu: Nuheb) Her nesnenin iyisi.

nukaye

• Her nesnenin iyisi.

nukaza

• Binâdan yıkılmış veya örülmüş iplikten sökülmüş nesne.

nuzar

• Altın.
• Her nesnenin hâlisi ve iyisi.
• Necid diyârında yetişen bir ağacın adıdır, ondan tas ve kâse yaparlar.

nüzü'

• İfsad etmek, bozmak, aldatmak, yaramaz nesneye kandırmak.

objektif

• Nesnel, tarafsız; hakikati olduğu gibi aksettirme.

parçe

• Ufak şey, küçük nesne, parça. (Farsça)

rabıta

• İki şeyi birbirine bağlayan nesne.
• İlgi, münasebet, bağlılık, mensupluk.
• Düzen, tertip.

radk

• Her nesnenin evveli.

ragib

• İçi geniş olan nesne.

rakim

• Yazılmış nesne. Yazı yazılacak levha.
• Ashab-ı Kehf'in mağarasının bulunduğu dağ; veya bazılarınca mağaranın bulunduğu dere; veya Ashab-ı Kehf'in başka bir ismi.
• Ashab-ı Kehf'in isim ve kıssalarının yazılı bulunduğu kitabe.

ray'an

• Her nesnenin evveli.

rayi'

• Acib nesne.
• Cömert kişi.

rayik

• Acib ve hâlis nesne.

rebaz

• Şehrin yarısı ve etrafı.
• Her nesnenin eğlenecek ve duracak yeri.
• Koyun ağılı.
• "Göden bağırsak" denilen büyük bağırsak.

rebsa'

• Müenneslik özelliğindendir.
• Katı nesne.

rehs

• Kârgir bina yapmak.
• Bir nesneyi çok sıkmak.

rekam

• Birbiri üstüne kat kat yığılmış nesne.

reme

• Ürkek, ürken.
• İyi nesne.

remiyye

• Bir nesne ile atılmış olan av.

revgan

• Yağ. (Farsça)
• Hafif hafif esen rüzgârın verdiği serinlik, rahatlık. (Farsça)
• Üstü yağ gibi kayan parlak nesne. (Farsça)
• Parlak deri. (Farsça)

reyk

• Her nesnenin evveli ve efdali, iyisi.

rezayil

• (Tekili: Rezile) Çörçöp.
• Faydasız ve asılsız nesne.

rıkk

• (Çoğulu: Erkâ) Kul, abd.
• Kulluk, esirlik, kölelik, ubudiyet.
• Yufka nesne.

rikk

• Kulluk, ubudiyet.
• Ist: Esir olmuş, hürriyetini kaybetmiş olan ehl-i harb.
• Yufka, yumuşak nesne.

rubz

• Her nesnenin ortası.
• Bazısı bazısının üzerine sağılmış süt.

sabil

• Gezkere denilen nesne. (Onunla ters, balçık ve gayri ne olursa taşırlar).
• Yolcu kimse.

sadef

• Yüksek büyük dağ.
• Her yüksek nesne.
• Devenin her dört ayağı.
• Bir yöne ğilmek.

safiha

• (Çoğulu: Safayih) Yüzün derisi.
• Kapı tahtası.
• Kâğıdın bir tarafı.
• Yassı ve düz nesne.
• Enli kılıç. (Bu mânâya C: Sıfâh)

safsaf

• (Çoğulu: Safsâfe) Her nesnenin kemi, kötüsü, hor ve hakiri.
• Döğülmüş yumuşak toprak.
• Mâkul olmayan kelimeler.
• Mânâsız şiir.
• Yaramaz ve kötü işler.

safsafe

• Ekşi aş.
• Ekşili nesne.

şahit

• (Çoğulu: Şihât) İnce yufka olmuş nesne.

saldah

• Sağlam ve katı nesne.

sarf ve nahv ilmi

• Arabî dilbilgisi. Sarf; kelime bilgisi; kelimelerde meydana gelen değişikliklerden ve birbirlerinden türemelerinden bahseden ilim. Nahv; cümle bilgisi; kelimelerin cümle içinde fiil, fâil (özne), mef'ûl (nesne, tümleç) olma gibi durumlarından ve buna göre sonlarının aldıkları i'râbdan (harekelerden)

se'd

• Zayıf yağan yağmur.
• Yaz gecelerinde olan rutubet.
• Boğaz ıslatan her cins nesne.

şeafe

• (Çoğulu: Şüuf-Şiâf-Şeafât) Dağ başı.
• Her nesnenin âlâsı ve üstü.

şebbake

• (Çoğulu: şebâbik) Birbirine girmiş nesne.

secc

• Gayet ince olan nesne.
• Duvar sıvamak.
• Hoş kokulu nesne ezmek.

secur

• Tennur kızdırılan nesne.

şedef

• (Çoğulu: Şüduf) Her nesnenin şahsı.

sedh

• Döşemek.
• Uçuk hastalığı.
• Bir nesneyi açıp yaymak ve arkası üstüne bırakmak.
• Deve çökertmek.
• Kırba doldurmak.

şegaf

• Yürek kabı. Yüreği çevreleyen nâzik deri.
• Sağ tarafta iyeği kemiği altında olan bir hastalık.
• Bir nesneyi çevirip kaplamak.

seha

• (Çoğulu: Sihâ) Ev içi. Her nesnenin kabuğu.
• Yarasa kuşu.

seham

• Sıcak günlerde havada iplik iplik olduğu hayâl edilen nesneler.
• Sıcak esen rüzgâr.

sehay

• Nâme üstüne nesne bağlamak.
• Keşf etmek.
• Kabuk soymak.

sehhah

• (Mübalağa ile) Semiz ve besili nesne.

sehin

• Altı görünmeyen sık ve kalın nesne.

şehzare

• Fâhiş nesne.

seken

• Ev ahâlisi.
• Mesken, ev.
• Kalbin teskin olduğu nesne.

sekk

• (Çoğulu: Sukûk-Sikâk) Çuvaldız. Çivi.
• Alçaklık.
• Dar nesne.

selale

• Çanak içinde yalanan nesne.

şelel

• Bir eli tutmaz olmak.
• Bir nesneyi seyrek dikmek.
• Ovmakla gitmeyen leke.

şemc

• Şey mânasına gelen bir isim.
• Bir nesneyi seyrek dikmek.

şemel

• Perâkendelik, dağınıklık.
• Toplanmak, cem'olmak.
• Az nesne.

senam

• (Çoğulu: Esnâm-Esnime) Deve hörgücü.
• Her nesnenin yücesi, yükseği.

sene-i şemsiye

• 22 Mart'tan ertesi senenin 21 Martına kadar süren İranlıların milli takvimine göre olan nesne.

şerh

• Her nesnenin evveli.
• Her sene yeni doğan deve yavruları.
• Yiğitlik.
• Yarmak.

şerye

• Çekirdekten biten hurma ağacı.
• Az pahalı nesne.

setel

• Her nesnenin kötüsü, yaramazı.

şey

• Nesne.

şey'

• Nesne, şey.
• İstemek, dilemek.

şey'i / şey'î / شيئى

• Nesnel, objektif. (Arapça)

şey'iyet / شيئيت

• Nesnellik, objektiflik. (Arapça)

şeziyye

• (Çoğulu: Şezâyâ) Bir parça nesne.

sı'sıa

• Sığınacak yer, sığınak, melce'.
• Her nesnenin aslı.
• Horozun baldırında çıkan fazlalık parmak.

şiare

• (Çoğulu: Şeâyir) Hac amelleri.
• Hac nişanları. İbadet için alem kılınan her nesne.

sıbah

• Güzel nesneler, parıltı.

şicab

• Divit kapağı.
• Her nesnenin ağzına, yarığına ve gedik yerine koyup tıkadıkları nesne.

sifr

• Yazılmış nesne, mektup.

sıhle

• (Çoğulu: Sehil) Yoğun, büyük nesne.

sika'

• Devenin burnuna bağladıkları nesne.
• Kadınların örtündükleri peçe.

şıks

• (Çoğulu: Aşkâs) Bir parça yer.
• Her nesnenin bir miktarı.

sila'

• Arınmış, temizlenmiş nesne.

sıme

• (Çoğulu: Sumem) Bahâdır, kahraman kimse.
• Berk, muhkem nesne.
• Büyük erkek yılan.

sina

• İki kere iâde olunan nesne.

sinh

• (Çoğulu: Esnâh) Her nesnenin aslı ve kökü.

sınn

• Berd-i acûz günlerinden bir gün.
• Seleye benzer bir nesnedir, içine ekmek koyarlar.
• Deve sidiği.

siny

• (Çoğulu: Esnâ) Her nesnenin büklümü.
• Dağın kısıkdar yeri.
• Orta, vasat.

sirr

• (Çoğulu: Esrar-Esirre) El ayasında ve alında olan hatlar.
• Gizli nesne.
• Cima etmek.
• Zikir.
• Hâlis.
• En iyi, en faziletli.

subabe

• Kap içinde kalan su.
• Bir nesnenin bakiyesi. Artık.

sükat

• Yüksek yerden düşen nesne.

sümmeha

• Yalan ve bâtıl nesne.
• Yer ile gök arası.
• Her tarafa dağılıp gitmek.

sunafir

• Her nesnenin hâlisi. Her şeyin iyisi ve doğrusu.

sürat

• Her nesnenin üstü ve ortası.

sürh

• Seri nesne.

şüvaye

• Büyük nesnelerin küçüğü.
• Kıt'a.

ta'ric

• Meyletmek, eğilmek.
• Bir nesne üzerinde durmak.
• Çıkıntı. Tümsek peyda etme.

tabil

• (Çoğulu: Tevâbil) Yemeklere katılan biber, nane, tarçın gibi şeyler.
• Çömlek içinde pişen nesne.

tafi

• Her nesnenin üstüne gelen.
• Hâriç, dış.

taglif

• (Gılaf. dan) Kınına koyma, kılıfına sokma.
• İyi kokulu nesneler yapmak.

tahavvüb

• Bir nesneye acınmak ve mahzun olmak.

takahhum

• Ansızdan bir nesneye dühul edip girmek.

takris

• Parmak ucuyla veya tırnakla bir nesneyi ovup yıkamak.

tarih

• İşe yaramaz diye bir kenara atılmış nesne.

tariz

• Cansız, kuru nesne.
• Meyyit, ölü.

tavtid

• Bir nesneyi yerinde tutmak.
• Muhkem etmek, sağlamlaştırmak.

te'vil

• (Tef'il veznindendir) Bir nesneye redd ve irca' etmek. Döndürmek. Te'vil kelimesi, bazı müfessirlere göre, rücu' mânasına olan "Evl: " den alınmıştır. Müfessirlerce: Bir âyet-i kerimenin mânasını bir nesneye irca' ile beyan etmektir. Bazılarınca da (Evvel: ) lâfzından alınmış olup kelâmı evveline sa

teakkub

• Her nesnenin âkibetine nazar etmek. Sonuna bakmak.

teakub

• Birbiri ardınca olmak, peşinde olmak.
• Bir nesneyi sonradan çoğaltmak.

tefatuh

• Muhakeme olmak.
• Bir nesneye başlamak.

tefsil

• Yaramaz ve kem nesne.

tehezzüm

• Eliyle bir nesneyi kırmak.

teleccün

• Bir nesneyi ovalayıp kirini gidermek.

telkıye

• Ulaşmak, varmak.
• Bir nesneyi yüze getirmek.

telsin

• Bir nesneye dil etmek.

telvih

• Açıklamak.
• Zâhir ve aşikâre kılmak.
• Susuzluktan insanın çehresi bozulmak.
• Bir şeyi ateşle kızdırmak. Güneş veya ateşin sıcaklığı bir nesnenin rengini değiştirmek.
• Posa hâline getirmek.
• Kocamak. Saç ağarması.
• Almak.
• İşaret etmek.

temattuk

• Bir nesnenin lezzetinden ağzını şapırdatmak.

temessuh

• Kendini bir nesneye sürmek, meshetmek.
• Bir şeye sürünmek.

temsiye

• Akşamlık.
• Akşamleyin bir nesne getirmek.

terb

• Bir nesneyi toprakla örtmek, üstüne toprak saçmak.

tere'

• Dolu nesne.
• Kötülüğe ve şerre koşan kimse.

termid

• Gül renkli olmak.
• Gül etmek.
• Bir nesneyi gül içinde bırakmak.

ternik

• Bir nesneye bakıp durmak.
• Gözün zayıflaması.

terye

• Az gizli.
• Kadınların hayızdan arınıp guslettikten sonra sarılık ve bulantıdan gördüğü nesneler.

tesa'su

• Çok yaşlanmak.
• Artık gün geçirmek.
• Bir nesnenin ekserisinin geçmesi.

tesakku'

• Bir bâtıl nesneyi çekişmek.

tesciye

• (Seciye. den) Üstün ahlâk kazandırma.
• Bir nesneyi örtmek.

tesebbüt

• (Sebat. dan) Sebat gösterme, dayanma, sabretme, direnme.
• Bir nesneye yapışmak. Tevakkuf.

teslif

• Kahvaltı etme.
• Takdim etmek.
• Bir nesnenin fiyatını evvelden vermek.

tesmir

• Koyu nesneye su katıp duru etmek.
• İksir ile sağlamlaştırmak.

teştir

• Bir nesneye ayıp vermek, noksanlık vermek.

tevhim

• Bir nesneye gönül vermek.
• Hâmile olmak ricâsını etmek.

tevli'

• Bir nesneye beyaz noktalar yapmak.

tevrib

• Bir nesnenin uzunluğuyla eni arası.

teyamün

• Her nesneyi sağından tutmak ve sağından başlamak.

teyasür

• Bir nesneyi solundan tutmak.

tezciye

• Az nesne.

tezerru'

• Elle tartmak. Bir nesneyi kolla oranlamak.
• Yemeği çok yemek.
• Çok konuşmak.

tiffan

• Her nesnenin vakti.

tılk

• Helâl nesne.
• Bükülmüş ip.

tıls

• (Çoğulu: Atlâs) Sahife.
• Mahvolmuş nesne.
• Tüyü dökülmüş olan deve uyluğunun derisi.
• Elbisenin eskimesi.

tirb

• (Çoğulu: Tirâb-Etrâb) Anasından saçlı ve dişli doğan oğlan.
• Yaşta diğerine eşit olan nesne.
• Lezzet.

tufahe

• Çömlek.
• Her ne olursa olsun ağzına alan köpek.
• Her nesnenin üzerine gelen.

tukat

• Nefsini haramdan ve şüpheli nesnelerden saklamak.

tulhe

• Azıcık su.
• Azıcık ot.
• İyi nesne.

turfe

• (Çoğulu: Etrâf) Nâziklik, yumuşaklık.
• Nimet.
• Güzel yemek.
• Zarif, iyi nesne.
• Üst dudağın ortasında fazlalık olarak yumru et olması. (O kişiye "etref" derler.

tuvmar

• (Çoğulu: Tevâmir) Uzun dürülmüş nesne.

ubab

• Her nesnenin muazzamı, her şeyin büyüğü.
• Cemaat, topluluk.
• Taşkın sel suyu.
• Pek taşkın, coşkun.

uccab

• (Çoğulu: Eâcib) Şaşırıp taaccüp edecek nesne.

uffare

• Her nesnenin evveli.
• Katılık.
• Şiddet.

uhduse

• Hayret edilecek derecede uydurma haber.
• Haber verilen nesne.

ükre

• Yuvarlak nesne. Top.
• Çukur.

ukub

• Her nesnenin sonu.

ukunne

• (Çoğulu: Ukun) Taştan yapılmış nesne.

ulale

• Süt bakiyyesi.
• Her nesnenin bakiyyesi, artığı.

ulebit

• Yoğun ve büyük nesne.
• Koyun sürüsü.

ulka

• Kahvaltı.
• Az nesne.
• Küçük çocuklara yapılan elbise.

urca

• Bir nesnenin üzerine durmak veya üstüne çıkmak.

urve

• (Çoğulu: Urâ) Düğme iliği.
• Yazda ve kışta yaprağı dökülmeyen ağaç.
• Daima bâki olan nesne.
• Arslan. Kudretten kinaye olur.
• Kulp. Yapışacak sap. Tutacak yer.

usm

• Her nesnenin bakiyyesi, artık.

usnun

• (Çoğulu: Asânin) Sakal ucu.
• Her nesnenin evveli.
• Devenin çenesi altında olan uzun kıllar.

ustumme

• Her nesnenin aslı.

vakl

• Yükselmek.
• Bir nesnenin üstüne çıkmak.
• Mukul ağacı.

vakne

• Her nesnenin azı.

vath

• Kuşların burnuna ve ayağına necasetten veya balçıktan yapışıp kalan nesne.

vefia

• İçine nesne koyulan sele.

vehz

• Katı nesne.
• Kovmak, deft'etmek.

vels

• Ahd, yemin, söz. " Az nesne.
• Vurmak.

verise / verîse

• Veris otuyla boyanmış nesne.

veşi'

• (Çoğulu: Veşâyi) Bezlerde olan yol yol alaca.
• Sümâme otundan yapılan hasır.
• Ağaçlardan kuruyup düşen nesne.
• Girilmemesi için bahçe ve bostanların çevresine dikilen ağaç veya konan diken.
• Az nesne.

vika

• Kendi ile bir şey saklanan nesne.

vika' / vikâ'

• (Çoğulu: Evkiye) Kırba ve tulum ağzını bağladıkları nesne.

vitam

• Çulhaların beze sürdükleri nesne.

vizam

• Her nesnenin ağırlığı.
• Başka birşeyle karışmış olan nesne. (Buğdayla karışmış toprak gibi.)

yahmum

• (Çoğulu: Yahâmîm) Kara duman.
• Tütün.
• Kara nesne.

yakık

• Katı nesne.

yelek

• Her nesnenin beyazı.
• Beyaz keçi.

yerer

• Katı ve sert nesne.

zagafe

• (Çoğulu: Züguf) Nazik, yumuşak gömlek.
• Geniş nesne.

zagzag

• Zayıf nesne.

zagzaga

• Mânâsız söz.
• Bir nesneyi gizlemek.

zelefe

• (Çoğulu: Zulef) Pâk ve ruşen nesne, parlak ve temiz cisim.
• Kaypak, düz yer.

zemr

• Savaşmak.
• Bir nesne ile kandırmak.

zena'

• Kısa boylu ve dar nesne.
• Sidiğini tutup işemeyen kişi.

zereb

• Keskin nesne.
• Midenin bozulması.

zevl

• (Çoğulu: Ezvâl) Acib nesne.
• Zâil olmak, geçici olmak.

zevra'

• Bağdat.
• Dicle nehri.
• Eğri ve eğilmiş nesne. Yay.
• Derin kuyu.
• Uzak yer.

zıhri / zıhrî

• (Çoğulu: Zıhârâ) Bir ihtiyaç için hazırlanıp saklanan nesne.