ahilik

• Asırlar önce Anadolu'da gelişen bir halk ocağı. Sosyal bir kuruluş olan ahilik iş alanında adam yetiştirmek, çalışma sevgisini aşılamak, istihsali çoğaltmak gibi gayeleri vardı. Günlük hayatta ise teavün, yoksulları koruma gibi insani duyguları; ayrıca müzik, silah kullanma, binicilik kabiliyetlerin

beste

• Bağlanmış, bitiştirilmiş, bağlı. (Farsça)
• Kapalı. Tutucu. Donmuş. (Farsça)
• Bir nevi ipek kumaş. (Farsça)
• Gr: "Besten" fiilinin ism-i mef'ulüdür. Kelimelerin başına veya sonuna getirilerek mürekkeb kelimeler (Birleşik kelimeler) yapılır. (Farsça)
• Müzikte: Şarkının makam ve âhengi. (Farsça)

çalgı

• Müzik âleti. Müzik, çalgı. (İslâm âlimleri insanda maddi, hayvâni hisler ve hevesler uyandıran müziğin haram olduğunu bildirmişlerdir.)

gına / gınâ

• Şarkı, tegannî, müzik perdelerine uygun ses; çalgı ile birlikte şarkı, müzik. Tegannî de denir.
• Zenginlik.

güldeste

• Çok güzel şeylerden bir tutam.
• Gül demeti.
• Müzikte makam adı.

hava

• (Hevâ) Hava. Dünyayı çeviren atmosfer. Cevv. Yer ile gök arası.
• Hafif yel.
• Bir binanın üzerine kat çıkma hakkı.
• Bir yerin hâli ve sıhhat bakımından durumu.
• Müzikte ezgili ses, sadâ.

hüzzam

• Müzikte bir makam ismidir.

ıtri / ıtrî

• Itra mensub, ıtır gibi kokan.
• Müzik ilminde bir üstaddır. Asıl adı Mustafa'dır. Bayramlarda okunan tekbirin ilâhi ve kuvvetli bestesi onundur. Bestelere âid Segâh, Ayin-i Şerif gibi 25 eseri olduğu söylenir. Osmanlı padişahı IV. Mehmed'in nedimlik ve esirler kethüdalığında bulunmuştu

lehvel-hadis / lehvel-hadîs

• Müzik, her türlü boş oyun, eğlence.

makam

• Yer, mertebe, müzikte usul.

mehter

• (Mih-ter) Daha büyük. (Farsça)
• Reis. (Farsça)
• Seyis. Osmanlı askeri mızıkası ve buna mensub müzikçiler. (Farsça)
• Vaktiyle Bâb-ı âli çavuşu. (Farsça)
• Rütbe, nişan veya vazife alanların evlerine müjde götürenler. (Farsça)
• Tanzimattan önce Pâdişah çadırını kurmağa vazifeli asker. (Farsça)
• At uşağı.(Farsça)

• Osmanlılarda askerî müzik takımı.

mudik / mudîk

• (Bak: Muzîk)

musıka

• Musıki, müzik.

musika-i ilahiye / musika-i ilâhiye

• İlâhî müzik, Allah'ın kâinata yerleştirdiği, Allah'ın ilhamıyla varlıkların çıkardığı tabii nâmeler ve sesler.

musıki

• Müzik.

musiki / musikî

• Müzik. Ses ölçülerinden, ölçülü ses ve san'atkârlığından bahseden ilim.

musiki-i ilahi / musiki-i ilâhi

• İlâhî müzik.

musikişinas

• Musikici, müzikçi. (Farsça)

nakkar

• Müzik, çalgı.
• Gagalıyan.
• Ağaç, taş ve madeni eşyayı oyarak ve çukurlaştırıp kabartarak ona mücessem şekiller veren sanatkârlar.

ney

• Bir tür üflemeli müzik aleti.

perde

• Kapı, pencere gibi yerlere asılan veya iki yeri birbirinden ayıran, görünmeğe mâni olan şey. (Farsça)
• Mc: Irz, namus, iffet. (Farsça)
• Bir müzik parçasını meydana getiren seslerden herbirinin kalınlık veya incelik derecesi. (Farsça)
• Bir sahne eserinin büyük bölümlerinden her biri. (Farsça)
• Ekran, (Farsça)

saz

• Müzik âleti, musiki sesi.

sima' / simâ'

• Bir kişinin veya birkaç kişinin çalgısız, âletsiz ve müzik perdelerine uydurmadan okudukları dîni, îmânı kuvvetlendiren ve ahlâkı güzelleştiren şiirleri, kasîdeleri, ilâhileri ve mevlidleri dinlemek.

tahir

• Temiz. Pâk. Abdesti bozacak veya guslü icab ettirecek şeylerden birisiyle özürlü olmayan.
• Zâhir ve bâtında bütün ayıp ve kirlerden temiz, pâk olduğu için Hz. Peygamberimize de (A.S.) bu isim verilmiştir.
• Müzikte: Makam ismi.

tango

• Batı kaynaklı bir müzik ve bu müzik eşliğinde yapılan dans türü.

teganni

• Şarkı söyleme, bir metni müzik eserini andırır biçimde okuma.

vokal

• İtl. Sesle anlatma.
• İnsan sesinin müzikte kullanılması.
• Gr: A, E, I, İ, O, Ö, U, Ü gibi sesli harfler.