agah / agâh

• (Ageh) Haberdar. Uyanık. Kalbi uyanık. Malumatlı. Basiretli. Vâkıf. Bilen. (Farsça)

agahi / agâhî

• Malumat, vukuf, haberdarlık. Uyanıklık, teyakkuz, basiret. (Farsça)

anasır-ı hisabiyye / anâsır-ı hisabiyye

• Mat : Bir hesabı yapmak için gerekli olan mâlûmatlar.

aşina

• Mâlumatlı, haberli olan. Arif. Bilgili. Mâlik. Tanıdık. Yabancı olmayan. (Farsça)
• Yüzücü. (Farsça)

bera-yı malumat / berâ-yı mâlumat

• Malûmat ve bilgi için.

beray-ı malumat / berây-ı malûmat

• Mâlûmat için.

bi-vukuf / bî-vukuf

• Vukufsuz, bîhaber, malûmatsız, habersiz.

bidaa / bidâa

• Elde edilmiş ilim, malûmat, mânevî mal.

cehalet

• Bilmezlik, nâdanlık, ilimden ve her nevi müsbet mâlûmatdan habersiz olma. Cahillik.

cem'iyyet

• (Cemiyet) Topluluk, birlik. Hey'et.
• Bir yere cem' olma.
• Mânevi birlik teşkil eden cemaat.
• Huk: Kazanç paylaşmaktan başka bir maksadla, ikiden ziyade şahsın ilim ve mâlumâtlarını ve faaliyetlerini devamlı bir şekilde birleştirmek suretiyle bir esas nizamnameye müstenid

dana / dânâ

• Bilgili, bilen, malûmatlı, âlim. (Farsça)

feteva

• (Tekili: Fetva) Fetvalar. Ehliyet sâhibi bir din âliminin bir mes'ele hakkında müsbet veya menfî haber ve malûmatları.

fetva

• Bir hâdise, bir muâmele hakkındaki hükm-ü şer'îyi ehli olanın haber vermesi ve o hükme dair verilen mâlumat, bilgi.

haber

• Hâriçten insanın fikrine intikal eden ilim.
• Yeni havadis. Ağızdan ağıza nakledilen söz.
• Peyam. Peygam. Nebe'. İlim ve malumat. Bilgi.
• Hadis, Resul-i Ekrem Aleyhissalatü Vesselâm'ın sözü.
• Edb: Hâdiseyi bildiren fiil veya cümle.
• Gr: Müsned. Mübtedanın mu

i'ta-yı ma'lumat

• Malumat verme. Bilgi verme.

ihsaiyat

• İstatistik. İstatistiğe ait mâlumatı toplama ilmi.

ilm

• (İlim) Okumakla veya görmek ve dinlemekle veya ihsan-ı Hak'la elde edilen malumat. Bilmek. İdrak etmek. (İlim, hakikatı bilmekten ibarettir. İlim, marifetten daha umumidir. Marifet, tefekkürle bilmek mânasına olmakla beraber, Cenab-ı Hakk'a nisbeti câiz olmaz. Gerek huzurî olsun (ilm-i İlâhî

ıttıla'

• (Tulu. dan) Haberli olmak. Öğrenmek. Haberi, malumatı bulunma.
• Yukarıdan aşağı bakmak.

kılavuz

• Yol gösteren, rehber.
• Vapurlara yol gösteren.
• Bazı hayvan katarlarının önüne düşüp, onları sevkeden hayvan.
• Eskiden evlenme işlerine vasıtalık eden kadınlar.
• Düşman hakkında mâlumât edinmek için ordu hizmetinde kullanılan kişiler.
• Okçuluk müsabakaların

ma'lumat-ı cüz'iye

• Az ve hafif bilgi. Cüz'i mâlumât.

ma'lumat-ı zaruriye

• Lüzumlu ve zaruri mâlumat.

ma'lumatfüruş

• Mâlumat ve bilgi satan. Bilgiçlik taslıyan. (Farsça)

ma'rifet

• Bilme, bir şeyi cüz'i vecihle bilmek.
• Hüner. Üstadlık. San'at.
• Tuhaflık, garib hareket.
• Vasıta, tavassut.
• İlim ve fenlerle tahsil olunan mâlumat. İrfan kazanmak.

maarif

• Tahsil ile elde edilen ilim, malûmat, bilgi.
• Meharet. Üstadlık. Hüner.
• Marifetler. Mâruflar. Kültürler.
• Çehrenin manzarada zâhir olan yerleri.
• Bir memleketin okullarını ve tahsil ihtiyacını idâre ve te'mine çalışan bakanlık.

malumatfuruşluk / malûmatfurûşluk

• Bilgiçlik taslama. (Arapça - Farsça - Türkçe)
• Malûmatfurûşluk etmek: Bilgiçlik taslamak. (Arapça - Farsça - Türkçe)

mufassal

• Tafsilli, tafsilâtlı, izahlı. Geniş mâlumatlı, kısımlara ayrılıp anlatılmış.

müsta'lim

• (İlm. den) Mâlumat ve bilgi isteyen.

tefarik-ul asa / tefarik-ul asâ

• Bir atasözüdür. Bu darb-ı mesel hakkında meşhur Kamus Tercümesi'nde hülâsaten şu mâlumat var: "Arab'dan fakir bir kadının zaif ve gayet huysuz bir oğlu varmış. Yaptığı müteaddit kavgalarda meselâ bir defasında burnunu, bir defasında kulağını, bir defasında dudaklarını kesmişler. Her bir defasında da

tevsi-i malumat / tevsi-i malûmat

• Malûmatın dağılması, bilginin yayılması.