ampirizm

• (Deneyci felsefe) Her çeşit bilginin kaynağının duyu organlarının kullanılması sonucu kazanılan tecrübe olduğunu, duyu organlarının kullanılmadan hiçbir bilginin akılda yer alamıyacağını savunan felsefe. Akılcı felsefe gibi bu felsefenin de aşırı iddiasının yanlışlığını, tenkitçi felsefe ve psikoloj

arazi / arazî / عَرَض۪ي

• Sonradan kazanılan.

bakalorya

• Lise tahsilinden sonra imtihan neticesi kazanılan olgunluk. Olgunluk imtihanı ve diploması. (Fransızca)

çağrışım

• Psk: Bir idrakla kazanılan bir fikrin başka bir idrak (algı) ile kazanılan fikir arasında bağıntı kurulması, birinin diğerini hatıra getirmesidir. Bu bağıntı zaman ve mekânda yakınlık, benzerlik ve zıdlık sebebiyle kurulur. Sevap deyince günahın; abdest deyince namazın; Cennet deyince Cehennem'in de

çem

• Naz ve eda ile salınarak yürüme. (Farsça)
• Ziynetli, süslü, düzgün. (Farsça)
• Cürüm, kabahat, suç. (Farsça)
• Taam, yemek. (Farsça)
• Mâna. (Farsça)
• Kazanılmış, toplanılmış. (Farsça)

enduhte

• Biriktirmiş, biriktirilmiş. Kazanmış, kazanılmış, Hazırlanmış. (Farsça)
• Ödenmiş. (Farsça)

heytale

• (Çoğulu: Heyâtıl) Helva kazanı.

ictirah

• El emeği ile kazanılan para ile geçinme.

irtifad

• Kazanma, kesbetme, kazanıp kâr etme.

isti'dad / isti'dâd

• Bir şeyin kabulüne ve kazanılmasına olan fıtrî meyil.
• Kabiliyet. Akıllılık. Anlayışlılık. Allah Teâlâ Hazretlerinin (C.C.) insanlara ve sâir mahluklara tevdi buyurduğu kabiliyet kuvveleri.

• Bir şeyin alınmasına, elde edilmesine ve kazanılmasına olan yatkınlık, doğuştan gelen kâbiliyet, kavrayış, anlayış.

istihkak

• Kazanılan şey, hak edilen.
• Hakkını almak. Hakkını istemek.

istim

• Buharla işleyen makinaların kazanında birikip makinayı işleten buğu, buhar.

kalb ilmi

• Evliyâdan bir zâtın rehberliğinde kazanılan ilim.

kanaat / kanâat

• Yeme, içme ve barınacak yer husûsunda bileğin emeği, alın teri ile kazanılana râzı olmak, başkasının kazancına göz dikmemek. Kanâat, çalışmayıp, sâdece eline geçeni kullanmak, tembel oturup, başka bir şey aramamak değildir. Aksine hırslı hareketlerden kaçınıp, gönül huzûru ile yaşamaktır.

kazan-ı erzak

• Erzak kazanı.

kesbi / kesbî

• Çalışmakla kazanılan. Sonradan elde edilen. Doğuştan olmayan. Vehbî olmayan.

• Sonradan, kazanılarak olan.

kesbi olmadığını / kesbî olmadığını

• Çalışarak kazanılmış olmadığını.

kett

• Zayıf vücutlu kimse.
• Mal kazanıp yığan.

kisbi / kisbî

• Kazanılmış, kesbedilmiş. Kesb ile alâkalı.

kültür

• Bir milletin maddî ve mânevî varlıkları, yaşayış ve davranış şekli, kazanılan genel bilgi.

kütt

• Malı kazanıp yığan kimse.

levh-i kaza ve kader / levh-i kazâ ve kader

• Kader ve kazanın levhası, yani: Olmuş ve olacak her bir şeyin ilm-i İlâhîdeki vücudları; yani, ilmen mevcudiyyetleri.

ma-bihi-l-imtiyaz

• Kendisi ile imtiyaz kazanılan şey.

mal-i uhrevi / mal-i uhrevî

• Âhiret için kazanılan sevap. Uhrevî mal.

meclub

• Celbolunmuş. Çekilmiş. Kapılmış.
• Tarafdarlığı kazanılmış kimse.
• Aşık. Tutkun.

mehd-i uhuvvet

• Uhuvvet beşiği. Kardeşlik kazanılan yer.

mekasib / mekâsib

• (Tekili: Mekseb ve Meksib) Kazançlar. Kazanç yer ve araçları. Kesbedilen ve kazanılan yerler.

meksub / meksûb

• Kesbolunmuş. Kazanılmış.
• Sonradan tahsil olunmuş, elde edilmiş.
• Yüksekten dökülen.
• Çağlayan.

• İrade ile elde edilmiş olan; kazanım, kazanç.

• Kazanılmış.

meksube / meksûbe

• Kesb edilen, irade dairesinde kazanılan şey.

• Kazanılan.

meleke

• Zihnin anlama, kavrama, hatırlama gibi özellikleri, tekrar tekrar yapmaktan dolayı kazanılan beceri.

müfad

• Sözün ifade ettiği mâna. İfade edilen.
• Herhangi bir vesile ile kazanılmış menfaat. (Mefâd galattır)

muhaddis

• Hadîs âlimi. Çok sayıda hadîs toplayıp, senet ve metinleriyle ezberleyen, râvilerin cerh ve ta'dîl (güvenilir olup olmadıkları) noktasından durumlarını bilen, bu ilimde ihtisas kazanıp kitaplar yazmış olan âlim. Muhaddisin çoğulu muhaddisîn'dir.

muhrez

• Kazanılmış, elde edilmiş.
• Sudaki balık, av hayvanları v.s. gibi, kimsenin malı olmayıp herkesçe faydalanılan bir şeyin ele geçirilmesi.

mükteseb / مكتسب

• İktisab edilmiş. Kazanılmış. Elde edilmiş.

• Kazanılmış.

• Kazanılmış. (Arapça)

mükteseb hak

• Kazanılmış, ele geçirilmiş, elde edilmiş hak.

müktesebat

• Elde edilmiş olanlar. Kazanılmış olanlar. Çalışmak suretiyle kazanılmış olanlar.

müktesebe / مكتسبه

• Kazanılmış. (Arapça)

mülk-i habis / mülk-i habîs

• Helâl yolla kazanılan mal ile, haram yolla kazanılan malın karışmasından meydana gelen ve birbirinden kolayca ayrılamayan mülk.

müstefad

• (Feyd. den) Anlaşılıp istihrac olunan.
• Kazanılmış olan, istifade edilmiş.
• Mâna, mefhum.

muzafferiyet-i kalbiye

• Kalple kazanılan mânevî zafer.

sermaye

• Ana mal. Esas para. İlk elde mevcut olan para. (Farsça)
• Kazanılmış ilim. (Farsça)
• Hayat. Ömür. (Farsça)

vehbi / vehbî

• Doğuştan. Allah vergisi. Çalışmakla kazanılmayıp Allah'ın (C.C.) lütfu ile olan.

• Doğuştan, Allah vergisi, çalışmakla kazanılmayıp Allah'ın lütfu ile olan.