artık

• Bir kaptan veya alanı yirmi beş metre kareden az olan küçük havuzdan bir canlı yiyip-içtikten sonra geriye kalan su.

atmosfer

• Dünyanın çevresini kuşatan 100 km. kalınlığında, çeşitli gazlardan meydana gelen gaz tabakası. Başka gök cisimlerini kuşatan gaz tabakalarına da atmosfer denir.
• Bir yerdeki mânevi hava.
• Basınç birimi. 0 derecede 76 cm. yükseklikteki bir civa sütununun 1 cm. karelik alan üzeri

bayrak

• Devletin belirli alâmetlerini hâvi ve belirli renklerde kare veya dikdörtgen şeklinde yapılmış olan bez. Sancak, alem.

bedh

• Vurmak, darp.
• Âcizlik.
• Aşikâre olmak, aleniyyet, açıklık.

bet'

• Boynu uzun olmak.
• Aşikâre ve zâhir olmak. Açık ve görünür olmak.

bikr

• Dokunulmamış, bekâret, bâ-kire.

Bolşevizm

• Rusça'da çoğunluk anlamına gelir.
  Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi (RSDIP) içindeki ayrılıkta Lenin ile aynı görüşü savunanlar kongre çoğunluğu sağlamışlar ve bu tarihten sonra Leninist görüşleri savunmanın diğer adı Bolşevizim olmuştur. Bu kelimenin Rusça'daki zıddı; Menşevik.
  Bu kongrede azınlıkta kalan grup ise Menşevikler olarak adlandırılmıştır. Marksist literatürde menşevik bir hakaret olarak kullanılır.

çağdışı

• Askerliğe alınma çağı dışında.
• Çağın fikirlerine felsefesine uymayan. Bu mânada bazı kimselerin kelimeyi hakaret olarak kullanmaları dar görüşlülüğün ve cehaletin neticesidir. Çünkü çağın insanlık için zararlı öyle fikirleri ve felsefeleri vardır ki, gelecek devirler bunu anladıkları

çartak / çârtâk / چارطاق

• Çardak. (Farsça)
• Kare şeklinde çadır. (Farsça)

cemal / cemâl

• Güzellik.
• Allahü teâlânın lütuf ve rızâ sıfatı.
• Zât, yüz.
• Çirkinliği gidermek, vakar sâhibi olmak ve şükr etmek için nîmeti göstermek. Çirkinliğe, başkalarının iğrenmelerine, hakâret etmelerine sebeb olacak şeyleri yapmamak, bunları gidermek.

cezr

• Kök, asıl, temel. Bünyâd.
• Kesmek.
• Mat: Kendi misline darbolunmakla (çarpılmakla) bir sayı meydana getiren rakam (Kare kök). Üç, dokuzun cezri'dir. Dokuz, üçün meczuru'dur.
• Derya, deniz.
• Arı kovanından bal almak.
• Ay ve güneşin câzibesi te'siri ile deniz

dekar

• Lât. Bin metrekarelik ölçü birimi.

der-kar / der-kâr

• Mâlum, âşikâre olan. (Farsça)
• İçinde olan. İçte bulunan. (Farsça)

düello

• İtl. Hakareti tamir için iki kişi arasında hususan Avrupa'da ve şâhitler önünde yapılan silâhlı çarpışma.

• Hakareti tâmir maksadıyla iki kişi arasında ve şâhitler önünde yapılan silâhlı çarpışma.

duga'

• Kedi miyavlaması.
• Tilki sesi.
• Zelil, hakaret görmüş kimsenin sesi.

duhan-ı mübin

• Aşikâre duman. (Bu duhan hakkında iki tefsir rivayet olunmaktadır. Birisi: İbn-i Mesud Hazretlerinden mervi olduğuna göre; şiddetli açlık ve kaht seneleridir. Çünkü çok aç olan kimseye, gerek gözlerinin za'fından ve gerek çok kuraklık ve kahtlık senelerinde havanın fenalığından, semâ dumanlı görünür

ehl-i ihanet

• Haksız yere hakaret edenler, aşağılayanlar.

erzal

• (Tekili: Rezil) Reziller. Kepâzeler. Herkesten hakaret ve nefret görenler.

füşv

• Aşikâre ve zâhir olmak. Görünmek.

hadise-i ihanet / hâdise-i ihanet

• İhanet olayı, haksız yere hakaret etme, aşağılama olayı.

hakaret / hakâret / حقارت

• Aşağılama, hakaret. (Arapça)

hakaret-amiz / hakaret-âmiz

• Hakaretle karışık. Hakaretle beraber. (Farsça)

hakaretamiz / hakaretâmiz

• Hakaretle karışık.

hakaretkarane / hakaretkârâne

• Hakaret eder şekilde.

• Hakaret edercesine.

hargar

• Hakaret eden, hakaret edici. (Farsça)

havz-ı kebir / havz-ı kebîr

• Fık: Büyüklüğü 45 - 50 metre kare genişliğinde olan akmayan, durgun su bulunan havuzdur. Genişliği bu ölçüden küçük olursa ona havz-ı sagir denilir.

• Eni ve boyu yaklaşık beşer metre (onar zrâ') olup, alanı yirmi beş metrekare olan havuz. Derinliğin az veya çok olmasının bir te'siri yoktur.

havz-ı sagir / havz-ı sagîr

• Alanı yirmi beş metrekareden küçük havuz.

hevan

• Hakaret, zillet, alçaklık, zelillik, aşağılık, horluk.

hınzır

• (Çoğulu: Hanâzır) Domuz. (Beğenilmeyen birisine hakaret için mecazen söylenir.)
• Pis ve katı kalbli kimse.

hısal / hısâl

• Huylar, mizaçlar, karekterler.

hıtab

• Sözü âşikâre ve yüzüne söylemek.
• Seninle gayrin arasında olan kelâm.

horluk

• Hakaret, zillet.

ibtizaz

• İhtiyacdan dolayı zillet ve hakaretlere tahammül etme.

ifasa

• Yumuşak söylemek.
• Aşikâre söylemek. Açık açık konuşmak.

ihanet / اِهَانَتْ

• Haksız yere hakaret etme, aşağılama.

• Haksızlık ve hakaret etme.

ihanet etmek

• Hakaret etmek, haksız yere aşağılamak.

ihanetkar / ihanetkâr

• Hakaret eden, aşağılayan.

ihanetkarane / ihanetkârâne

• Hakaret ederek, aşağılayarak.

ihtikar / ihtikâr

• Hor ve hakir görmek. Hakarete katlanmak.

• Haksız kazanç, aşırı kâr, vurgunculuk.
• Hakarete katlanmak.

ikza

• Azarlama, sövme, hakaret etme.

ılakıye

• Aşikârelik, açıklık, meydanda oluş.

ilham

• Söverek ve hakaret ederek onur kırma.

istihkar

• Hakaret etmek. Küçük görmek.
• Hakir görülmek. Hor bakılmak.

izhar

• Açığa vurma. Meydana çıkarma.
• Göstermek. Zâhir ve âşikâre ettirmek.
• Yalandan gösteriş.
• Tecvidde, iki harfin arasını birbirinden ayırıp açarak ihfâsız, idgamsız olarak okumaya denir. Bu sıfatın harfleri Huruf-ı halk denilen harflerdir.

kam'e

• Hakaret.

kıran

• (Çoğulu: Kırânât) Yakınlık, mukarenet.
• Ayrı iki şeyin birleşmesi.
• İki gezegenin bir burçta bulunması.

küçük havuz

• Hanefî mezhebine göre alanı yirmi beş metrekâreyi bulmayan havuz.

kutu'

• Zelil olmak. Hakarete uğramak.

makhur

• (Kahır. dan) Kahredilmiş. Mahvedilmiş. Bozguna uğratılmış. Mağlub. Mahkum. Allah'ın (C.C.) gazabına uğramış. Yenilmiş. Hakaret görmüş.

mechuriye

• Aşikâre olunmuş, açıklanmış, meydana konulmuş.

meczur

• Cezr olunmuş, kare kökü alınmış sayı. (On sayısı yüz sayısının meczurudur, yani kare köküdür.)

mehane

• Hakaret.

mehterhane

• Tar: Zurna, nakkare, nefir, zil, davul ve kösden kurulu askeri mızıka takımı. (Farsça)

mekare / mekâre

• Eskiden kira ile tutulan yük hayvanı.
• Tar: Osmanlı ordusunda taşıma işlerinde kullanılan hayvanlara verilen ad. (Mekâre denilen at, katır, deve gibi hayvanlar, harp zamanlarında halktan satın alınırdı. Bazen geçici bir zaman için, savaş bölgesindeki halktan hayvan toplanır ve belirli

merabi'

• (Tekili: Mürabba) Mürabbalar, kareler.
• (Merba) İlkbaharda oturulan evler.

mesfur

• Yazılmış, adı geçmiş. (Bu tabir, eskiden daha ziyade hakaret görmesi icabeden aşağılık kimseler hakkında kullanılırdı.)

meydan dayağı

• Eskiden askeri mekteblerle kışlalarda tatbik edilen cezalardan biridir. Meydanda tatbik edildiği için bu adı almıştır. Arkadaşını yaralamak, hoca ve zâbitine hakarette bulunmak gibi büyük kabahatlerden dolayı verilen bu dayak cezası, saf saf dizilen bütün talebelerin; asker ise kışladaki askerlerin

muayene

• Zâhir ve âşikâre olmak, görünmek, belli olmak.
• Gözden geçirme, yoklama, kontrol etmek.

muhakkar

• Hakir görülen. Hakarete uğramış.

muhakkirane / muhakkirâne

• Tahkir edercesine. Hakarette bulunurcasına. (Farsça)

murabba / مربع

• Kare.

• Dörtgen. (Arapça)
• Kare. (Arapça)

murabba'

• Dört köşeli şekil.
• Dörde çıkarılmış. Dörtlü. Dört şeyden olmuş.
• Geo: Kare.

murabba-i tamm / murabba-i tâmm

• Geo: Tam kare.

murabbauşşekl / مربع الشكل

• Dörtgen şeklinde, kare şeklinde. (Arapça)

müstahkar

• (Hakaret. den) Hakir, hor görülen, küçümsenen.

müstahkır

• (Hakaret. den) Hakir gören, istihkar eden, küçük gören, küçümsiyen.

mütecahir

• Yüksek sesle söyleyen.
• Gizlemeyen. Aşikâre yapan. Açıktan günah işleyen.

müzeyyif

• Eğlenen, tezyif eden, hakaret ve alay eden.

müzeyyifane / müzeyyifâne

• Alay derecesine, hakaret edercesine. Aşağı görürcesine. (Farsça)

nakkare

• (Bak: Nakare)

nat'

• (Çoğulu: Nütu'-Entâ') Sahtiyan döşek.
• Zahir olmak, âşikâre olmak, görünmek.

rağm

• (Ragm) Bir şeyden hoşlanmayıp kerih görmek. Bir işi birisine zor ile tutturmak. Züll ve hakaret. Kahretmek.

sada'

• Kasd ve teveccüh eyleme.
• Bir şeyi âşikâre söylemek.
• Mevkiine tevcih ve isabet ettirmek.
• Kat'etmek.
• İzhar ve beyan etmek.
• Yarık ve çatlak. Bir şeyi ikiye yarmak.

sakar

• (Çoğulu: Sükur-Sakâr-Sıkâre-Sukure-Eskur) Çakır kuşu.
• Çok ekşimiş süt ve pekmez.
• Bir şeyi kırmak.

savm

• Oruç. İkinci fecirden başlıyarak güneşin batmasına kadar yemekten, içmekten ve cinsi mukarenetten nefsi men'etmek suretiyle yapılan ibâdet.

sille-i tahkir ve tekfir

• Hakaret ve küfür tokadı.

siyabe

• Kızlığın bozulması, bekâretin zâil olması.

tahkir / تحقير / tahkîr / تَحْق۪يرْ

• Aşağılama, hafife alma, hakaret etme.

• Hakaret etme.

• Hakaret etme.

tahkir eden

• Aşağılayan, hakaret eden.

tahkir etmek / tahkîr etmek

• Hor görmek, kötülemek, aşağılamak, birine veya bir şeye söz ve hareketle hakâret etmek, saygı ve hürmet gösterilmesi, üstün tutulması lâzım olan şeyleri aşağı tutmak, saygısızlık etmek.

tahkir-amiz / tahkir-âmiz

• Hakaretle karışık söz. (Farsça)
• Tahkir edici. (Farsça)

tahkir-i azim / tahkir-i azîm

• Büyük hakaret.

tahkirat / tahkirât

• Hakaretler, aşağılamalar.

• (Tekili: Tahkir) Tahkirler. Hor ve küçük görmeler. Hakaret etmeler.

tahkirkarane / tahkirkârâne

• Aşağılayarak, hakaret eder tarzda.

tahsil

• Hâsıl etmek.
• İlim edinmek. İlim öğrenmek veya öğretmek için çalışmak.
• Vergi toplamak.
• Aşikâre eylemek.

te'bis

• Horlama. Hakaret.

tecahür

• Aşikâre olmak, açık ve belli olmak.

tecliye

• (Cilâ. dan) Cilâlama, cilâ verme.
• Aşikâre etmek, açıklamak.
• Ruşen etmek, parlatmak.

teczir / teczîr / تجذیر

• (Cezr. den) Mat: Kare kökünü alma.

• Karekök alma. (Arapça)

tehevvün

• Hakir kılınma. Horlanma. Hakaret görme. Aşağılanma.

tehvin

• (Hevn. den) Kolaylaştırma.
• Ucuzlatma. Ucuzlatılma.
• Alçaltma. Alçaltılma.
• Cevr ve hakaret eylemek. Saymamak. Hakir görmek.

tekarün

• (Karn. dan) Birbirinin yanına gelme. Birbirine yanaşma. Mukarenet.

telvih

• Açıklamak.
• Zâhir ve aşikâre kılmak.
• Susuzluktan insanın çehresi bozulmak.
• Bir şeyi ateşle kızdırmak. Güneş veya ateşin sıcaklığı bir nesnenin rengini değiştirmek.
• Posa hâline getirmek.
• Kocamak. Saç ağarması.
• Almak.
• İşaret etmek.

terbian

• Dört köşeli olarak.
• Murabba (kare) olarak.

teres

• Pezevenk manâsına gelen bir hakaret sözüdür. Hakaret için kullanılır. (Türkçe)

tezyif

• Hakaret.

tezyif etme

• Hakaret etme, küçük düşürme.

tuh

• Helâk olmak.
• Berbad olmak. (Hakaret için söylenilen bir kelimedir)

vefk

• Ebced ve cifir ilmi çerçevesinde, bir takım sırlara işaret eden uygunlukların bulunduğu tevafuk sistemini gösteren tılsımlı kare alan.

vefk-i müselles

• Üçlü vefk; bir âyet veya ibarenin ebced ve cifir değerleri esas alınarak, dağıtıldığı ve üç rakamının karesi biçiminde dokuz küçük kareden oluşan tılsımlı kare alan.

yuh

• (Yuhâ) Güneşin isimlerindendir.
• Türkçede, birisine karşı hakaret için söylenen kelimedir. Kalabalıkla haykırılan hakaret kelimesidir. Buna "yuha çekmek" denir.

ze'm

• Tahkir etmek, hakaret etmek.
• Ayıplanmak.

zeker

• (Çoğulu: Zükrân - Zükur - Zikâr - Zikâre) Erkek.
• Erkeklik organı.