adem zulümatı

• Hiçlik karanlıkları.

agtaş

• Karanlık.
• Zayıf gözlü.

akise

• Çok fazla deve.
• Karanlık gece.

alem-i zulümat / âlem-i zulümat

• Karanlıklar âlemi.

amus

• Karanlık.

ayet-i zulümat / âyet-i zulümat

• Dalâlet ve inkâr karanlıklarında bulunan kâfirlerin durumunu açıklayan Nur Sûresinin 39. ve 40. âyetleri.

ayn-ı zulmet

• Tam bir karanlık.

azlem

• Çok zâlim. Pek zâlim.
• Çok karanlık.

çader-i kuhli / çader-i kuhlî

• Sema, gök.
• Karanlık gece.

cahiliye devri / câhiliye devri

• İslâmiyet'ten önce hissin akla, kötülüğün iyiliğe hâkim olduğu, puta tapılan karanlık devir.

cemre

• (Çoğulu: Cimâr) Şiddetli karanlık.
• Ateşli kömür parçası, kor.
• İlkbaharda suya, yere, havaya düştüğü söylenen sıcaklık.
• Hacıların Mina Vâdisinde şeytan taşlamaları.

çetr-i anberin

• Karanlık gece.

cinun

• Gece karanlık olmak.

damic

• Karanlık.

darib

• (Darb. dan) Sütünü sağan kimseye vuran dişi deve.
• Ağaçlı yer.
• Karanlık gece.
• Vurucu, vuran. Darbeden, çarpan. Döven.

de'da

• Her ayın son günü.
• Şaban'ın son günü.
• Çok karanlık gece.

decv

• Nikâh.
• Çok karanlık, zulmet.

decye

• (Çoğulu: Dücâ) Karanlık, zulmet.

dehş

• Bulanıklık, karanlık. Zulümat. (Farsça)
• Bir işe başlama. (Farsça)

delehmes

• Arslan.
• Bahâdır, kahraman.
• Çeri.
• Kuvvetli kişi.
• Çok karanlık olan gece.

deles

• Karanlık.
• Yaz sonunda yapraklanır bir ot.
• Bir şeyi gizlemek.

dels

• Karanlık, zulmet.
• Bir şeyi saklamak, gizlemek.
• Sonbaharda yapraklanan bir ot çeşiti.

deyacir

• (Tekili: Deycür) Karanlıklar, zulümatlar.

deycuc

• (Çoğulu: Deyâcic) Karanlık, zulmet.

deycur

• (Çoğulu: Deyâcir) Karanlık.

düca

• Zulmet, karanlık.

dücce

• Fazla karanlık, ziyade zulmet.

düci

• (Tekili: Dücye) Karanlıklar, zulümat.

dücme

• Karanlık, zulmet.

dücne

• (Çoğulu: Dücen-Dücenât) Kapalı hava, karanlık.

dücünne

• (Çoğulu: Dücünnât) Bulut kat kat olma.
• Karanlık, zulmet.
• Yağmur yağma.

dücye

• (Çoğulu: Dücâ) Bal arısının kovanı.
• Avcılar kümesi.
• Zulmet, karanlık.

dugn

• Karanlık, zulmet.

dümus

• Geceleyin çok karanlık olmak.

ehremen

• Zerdüştîlerin inandıkları, kötülük ve karanlık tanrısı, şeytan, dev.

elyel

• Çok karanlık gece.

envar

• (Tekili: Nur) Nurlar, ışıklar, aydınlıklar. Maddi veya mânevi karanlıktan kurtarmaya vâsıta olanlar.

esavid

• (Tekili: Sevâd) Sevadlar, karanlıklar, siyahlıklar.

esvide

• (Tekili: Sevâd) Sevâdlar, karanlıklar, siyahlıklar. Karaltılar.
• Çok mallar, fazla mülkler.

etmeseh

• Karanlık, sessiz gece.

evham-ı muzlime

• Karanlık vehimler, kuşkular.

evsaf-ı nisbiye / evsâf-ı nisbiye

• Ölçü ve kıyasa göre olan vasıflar. (Sıcaklık, soğuklukla bilindiği, karanlık derecesi aydınlıkla görüldüğü gibi.) (Farsça)

fecr-i sadık / fecr-i sâdık

• Fecr-i kâzibi tâkibeden tam karanlıktan sonraki beyazlık. Sabah namazının ve orucun başlama vakti.

fehme

• (Çoğulu: Fuhem-Fuhum) Kömür.
• Karanlık.

felsefe-i sakime-i avrupaiye / felsefe-i sakîme-i avrupaiye

• Avrupa'nın hastalıklı ve karanlık felsefesi.

fetret

• Karanlık, mânevî buhran zamanı.

fetret devri

• Karanlık dönem, vahyin kesildiği mânevî buhran zamanı.

gabes

• Karanlık gece.
• Biraz bulanık renkte olan beyazlık.

gales

• Gecenin sonunda olan karanlık.

gasak

• (Gusuk-Gasekan) İlk koyu karanlık.
• Küfrün karanlığı.
• Gözün dumanlanıp, seçemez olması.
• Göz kararması.
• Herhangi bir şeyin akması, dökülmesi.
• Çok soğuk ve fena kokan içki veya su.
• Kuvve-i şeheviyye.
• Seyelân.

gasem

• Gecenin sonunda olan karanlık.

gasık / gâsık

• Gecenin ilk karanlığı. Gece. Karanlık.
• Ay doğmak.

• Gece, karanlık.

gasm

• Karanlık, zulmet.

gasuk

• Karanlık olmak.

gataş

• (Çoğulu: Agtaş) Karanlık.
• Devamlı su akan gözdeki zayıflık.

gayahib

• (Tekili: Gayheb) Gece karanlıkları.

gazf

• Kulağın sarkık olması.
• Kırmak.
• Geceleyin karanlık olmak.

gazıye

• Çok karanlık olan yer.
• Büyük nurlu şey.

gusv

• Zulmet, karanlık.

hanadis

• (Tekili: Hındıs) Musibetler.
• Karanlık geceler.
• Şiddetli hâller.

hava-i zulmet / havâ-i zulmet

• Karanlık hava.

hındis

• (Çoğulu: Hanâdis) Katı karanlık.

hudara

• Karanlık gece.
• Siyah bulut.

hudariyye

• Tavşancıl kuşu.
• Karanlık gece.

igtaş

• Karanlık olmak.

igtimad

• (Gamd. dan) (Kılıç) kılıfına girme.
• Karanlıkta görünmez olmak.

igzaf

• Gece çok karanlık olmak.

imlas

• Karanlık.
• Karışma.
• Koyunun tüyü dökülme.

ıs'as

• Gece karanlığı başlamak, karanlık basmak.
• Karanlığın açılması.
• Bulutun yere yakın olması.
• Peşinden gitmek.

işa-i sani / işâ-i sânî

• Batıdaki mer'î ufuk hattı üzerinde beyazlığın kaybolması ile başlayan vakit; güneşin üst kenarının ufk-ı mer'î altında on dokuz derece yüksekliğe indiği ve şafağın kaybolduğu tam karanlık vakit.

ızlam

• Karanlık, zulmet.
• Zulmetme, karanlıkta bırakma.

izlam

• Karanlık olmak. Zulme giriftar olmak. Zulme tutulmak.

kaskase

• Çok karanlık gece.
• Asâ, sopa, baston.

katere

• Bir şey üzerine çökmüş toz.
• İs gibi bir karanlık.
• Toz.
• Kebap yapmak.
• Pişmiş şeyin kokması.

katim

• Toz çokluğundan karanlık olan.

leyl-i tarık / leyl-i târık

• Karanlık gece.

leyla

• Çok karanlık gece.
• Arabi ayların son gecesi.
• Leylâ ile Mecnun hikâyesinin kadın kahramânı.

leyle-i süveyda / leyle-i süveydâ

• Karanlık gece, göz bebeğindeki siyah nokta.

leyle-i zulmet-i cehil

• Cehaletin karanlık gecesi.

magamiz

• (Tekili: Magmaz) Karanlık yerler. Karanlık ve çukur yerler.

magtuş

• Karanlık yer.

melez

• (Meles) İki ırkın karışması neticesi hâsıl olan yeni bir nesil. Ayrı iki cinsten doğmuş olan.
• Aydınlıkla karanlık arası, alaca karanlık.

meş'ale

• Karanlıkları aydınlatmaya yarayan âlet; lâmba.

müdlehimm

• Karanlık.

muzlim / مظلم / مُظْلِمْ

• Karanlık. Zulmetli. Dehşetli. Siyahlık. Siyah.
• Bilinmeyen. Meçhul.

• Karanlık.

• Karanlıklı.

• Karanlık. (Arapça)

• Karanlık.

ne-şebem

• Ben karanlık gece gibi nursuz değilim anlamında (Farsça)

ne-şebperestem

• Karanlık ve zulümatı seven ve isteyen değilim.

negatif

• Mat: Sıfırdan küçük, önünde eksi işareti bulunan sayı. Menfi. (Fransızca)
• Gerçekteki karanlık ve aydınlık kısımları tersine gösteren fotoğraf camı veya filmi. ( Bak: Menfi) (Fransızca)

nimmuzlim

• Yarı karanlık. (Farsça)

nimzulmet

• Yarı karanlık. (Farsça)

nokta-i muzlim

• Karanlık nokta.

şafak

• Tan zamanı. Güneş doğmağa yakın zaman veya güneş battıktan sonraki alaca karanlık. Gündüz.
• Nahiye. Cânib.
• Nasihat eden kimsenin "Nasihatım te'sir etsin, sözüm tutulsun" diye ıslah için gayret göstermesi.
• Merhamet.
• Harf.

sahife-i zulmaniye / sahife-i zulmâniye

• Karanlık sayfa.

salavat-ı nuriye / salâvat-ı nuriye

• Peygamberimiz için yapılan, manevî yönden tüm karanlıkları aydınlatan nurlu rahmet ve esenlik duaları.

saye-i muzlimane / sâye-i muzlimâne

• Karanlık yapan gölge; kötü koruma.

şeb

• Gece, karanlık. (Farsça)

şebak

• Şehvet galip olup cimaa çok hırslı olmak.
• Koyu karanlık.

şebrev

• (Şeb-rev) Gece giden. Karanlıkta yürüyen. Gece yolculuğu eden. (Farsça)

sedef

• Karanlık ve aydınlığın karışması.
• Gece ve sabah.
• Sabahın evveli.

sehab

• (Çoğulu: Sehâib) Bulut.
• Karanlık.
• Bulut gibi uçuşan böcekler.

şiddet-i zulmet

• Şiddetli karanlık.

sıfat-ı erbaa / sıfât-ı erbaa

• Dört sıfat; sağırlık, dilsizlik, körlük, karanlık.

sirac-ı vehhac / sirâc-ı vehhac

• Etrafını aydınlatan, ışık saçan lamba; getirdiği dinle tüm karanlıkları iman nuruyla aydınlatan Hz. Muhammed (a.s.m.).

süfyan

• Âhir zamanda geleceği ve ümmetin karanlık günler yaşamasına vesile olacağı sahih hadislerle bildirilen dehşetli dinsiz ve münâfık bir şahıs.

sütut

• Zulmet, karanlık.
• İnsanlara zahmet verenler.

tafe

• Yağmur.
• Karanlık.
• Güneşin, batmaya yaklaşması.

taglis

• Fık: Kurban bayramının ilk gününde Müzdelife'de bulunanlar için o günün Sabah Namazını fecri müteakib daha ortalık karanlık iken kılmak. (Bu çok efdaldir)
• Bir işi üzerine almak.
• Sabah karanlığında sefer etmek.

tahatıh

• Karanlık.
• Bulutluluk.

tahya

• Karanlık gece.

tar / târ / تار

• Karanlık. (Farsça)
• Tel. Saç teli. (Farsça)
• Tepe. (Farsça)
• İplik. (Farsça)

• Tel. (Farsça)
• Saç teli. (Farsça)
• Enstrüman teli. (Farsça)
• Karanlık. (Farsça)
• Tepe. (Farsça)
• Karanlık. (Farsça)
• Târ olmak: Kararmak. (Farsça)

taran

• Karanlık. (Farsça)

tari / tarî

• Karanlık, meçhul.

tarik / târîk / تاریك

• Karanlık. (Farsça)

• Karanlık. (Farsça)

tarik-i zulmani / tarik-i zulmanî

• Karanlıklı yol.

tayf

• Hayâl. Uykuda veya karanlıkta gözde tecessüm eden şekiller.
• Gül.
• Kavs-ı kuzah. Gökkuşağı.

tılmesa

• Yol bulunmaz otsuz ve susuz korkunç yer.
• Çok karanlık gece.

tire / tîre / تيره

• Karanlık. Bulanık. (Farsça)

• Karanlık. (Farsça)
• Bulanık. (Farsça)
• Koyu. (Farsça)

tireşeb

• Karanlık gece. (Farsça)

tırmesa

• Karanlık, zulmet.

tuyuf

• (Tekili: Tayf) Korkudan dolayı karanlıkta görünen hayâller.
• Uykuda iken görünen hayâller.

udmus

• Karanlık.

ulkum

• (Çoğulu: Alâkım) Çok karanlık gece.
• Pek sağlam deve.

umur-i izafiye

• Biri birisiz olmayan ve birbirine nisbet ve kıyaslamayla anlaşılan nitelikler; karanlık-aydınlık, acı-tatlı gibi.

umur-u izafiye / umur-u izâfiye

• Birbirisiz olmayan ve birbirine nisbet ve mukayese ile anlaşılan vasıflar. (Meselâ: Karanlık olmasa, aydınlığın bilinmemesi gibi)

usüvv

• Kaba ve iri olmak.
• Katı olmak.
• Gece karanlık olmak.
• Yakın olmak.

zalam / zalâm / ظلام

• Karanlık. Zulmet.

• Karanlıklar.

• Karanlık.

• Karanlık. (Arapça)

zalma

• (Çoğulu: Zulem) Karanlık.