afar

• Arap diyarında çok olan bir yeşil ağaç.
• Hurma ağacını islah etmek.
• Katıksız ekmek yemek.

amid / âmid

• Diyarbakır'ın önceki adı.

amman

• Şam diyârında Belka şehrinin adı.

ar'ar

• Arap diyârında bir yerin adı.
• Bir oyun çeşidi.

askalan / askalân

• Şam diyârında bir şehrin adı. ("Arûs-üş Şam" da derler.)

belde / بلده

• Kent. (Arapça)
• Diyar, memleket. (Arapça)

besniyye

• Alçak ve yumuşak yerde biten buğday.
• Şam diyarında belli bir yerde yetişen buğdaya da derler.

bilad / bilâd

• (Tekili: Belde) Beldeler. Diyarlar. Memleketler. Şehirler.

buk'a / بقعه

• Yer, diyar. (Arapça)
• Ülke. (Arapça)

büldan / büldân / بلدان

• Beldeler, diyarlar, ülkeler. (Arapça)

büreyde bin el-husayb el-eslemi / büreyde bin el-husayb el-eslemî

• Horasan diyarında en son hicri 62 veya 63 yılında vefat eden sahabedir. (R.A.). Müslümanların ilk sancaktarıdır. 177 Hadis-i Şerif nakletmiştir. 14 tanesi Buharî ve Müslim'de mezkûrdur.

cabiye

• (Çoğulu: Cevâbi) Cemaat.
• İçinde su toplanan büyük havuz.
• Şam diyarında bir şehir adı.

casim

• Şam diyarında bir köyün adı.

cedef

• (Çoğulu: Ecdâf) Makbere, kabir, mezar.
• Yemen diyarından gelir bir otun adı. (Bir kimse bu otu yese su içmeye muhtaç olmaz.)

circis / circîs

• Îsâ aleyhisselâmdan sonra gönderildiği rivâyet edilen peygamber veya velî. Şam diyârında ve Filistin'de yaşadı. Îsâ aleyhisselâmın dîninin hükümlerini insanlara bildirdi.

cürş

• Yemen diyarında bir yerin adı.
• Başı tırnakla taramak.

dar-ı cennet / dâr-ı cennet

• Cennet diyarı.

darü'l-ikab / dârü'l-ikab

• Günahkârların azap diyarı; Cehennem.

dirkite

• Acem diyarında bir oyun adıdır. (Bir yere gelip raks ederler.)

diyar-ı baide / diyar-ı baîde

• Uzak diyarlar, ülkeler.

diyar-ı gurbet

• Gurbet diyarı. Yabancı memleket. (Farsça)

diyar-ı şam

• Şam diyarı, bölgesi.

ercan

• Fars diyarında bir yerin adı.

ervam

• (Tekili: Rumi) Romalılar, Roma imparatorluğu halkından olanlar, rumlar.
• Rumiler, Arap diyarının haricinde bulunanlar.

fedek

• Irak diyarında bir beldenin adı.

gurbet / غربت

• Gariplik, yabancılık.
• Yabancı memleket, yabancı diyar, vatan dışı, yâdel.

• Gariplik. (Arapça)
• Yabancı diyar. (Arapça)

guvta

• Şam diyarında suyu çok olan ağaçlık bir yer.

hadur

• Yemen diyarında bir şehrin adı.

has'am

• Yemen diyarında bir kabilenin adı.

havran

• Şam diyarından bir yerin adı.
• Balıkesir'in bir ilçesi.

hımhım

• Burundan konuşan. Sesleri burnundan çıkararak konuşan kimse.
• Burnundan çıkan ses gibi boğuk.
• Arap diyarında biten bir ot.
• Çok siyah.

hıtat / خطط

• (Tekili: Hıtta) Ülkeler, memleketler, diyarlar.

• Ülkeler, diyarlar. (Arapça)

hıtta / خطه

• Günahlardan istiğfar etmek.
• Başkasının üzerinden suçluluğu kaldırmak.
• (Çoğulu: Hıtat) Diyar, ülke, memleket.

• Ülke, diyar. (Arapça)

hud

• (Tekili: Hâid) Büyüklük.
• Çok hürmet.
• Bir Peygamber ismi. Rıfk, sükun ve vakar ile muttasıf olduğu için bu Peygambere Hud ismi verilmiştir. (A.S.) Yahudilere de bu isim söylenilmiştir. Nuh tufanından sonra Yemen diyarında Hadremud civarında Ahkaf denilen yerde Ad Kavmine gönde

iklim / iklîm / اقليم

• Ülke, yer, diyar. (Arapça)
• Coğrâfî yaşam koşulları. (Arapça)

kalemrev / قلمرو

• Ülke, diyar, topraklar. (Arapça - Farsça)

ken'an diyarı / ken'an diyârı

• Sayda, Sûr, Beyrût, Filistin ve Sûriye'nin bir kısmını içine alan ve Fenike denilen bölge. Nûh aleyhisselâmın torunu ve Hâm'ın oğlu Ken'an burada yaşadığı için Ken'an diyârı denilmiştir.

kınnesrin

• Şam diyârında bir mekân adı.

laglaga

• (Çoğulu: Laglag) Ördekten küçük bir güzel kuştur, başında az miktar beyaz tüyü vardır. Türk diyârında yavrusunu çıkarıp kış günlerinde Mısır'a gider.

lühm

• Kevsec dedikleri balık.
• Yemen diyârında bir kabile.
• Etli ve kaba olmak.

lükkam

• Şam diyârında yüksek bir dağın adı.

lut

• Hz. İbrahim'in kardeşi Harran oğlu Lut (A.S.) onunla beraber Bâbil diyarında Şam yakasına geçmişti. Sodom nahiyesine peygamber oldu. Bu nâhiyenin ahalisi ehl-i küfr ve fücur idi. Yolsuz giderlerdi ve hiçbir kavmin yapmadığı fuhşiyatı yapalardı. Hz. Lut, onları doğru yola dâvet etti, dinlemediler ve

memalik / memâlik / ممالك

• Ülkeler. (Arapça)
• Topraklar, diyarlar. (Arapça)

mesed

• Hurma lifi.
• Liften yapılan ip.
• Deve kılından ve yününden yapılan urgan.
• Yemen diyarında biten bir ağacın adı.
• Bağ.

mukka

• (Çoğulu: Mükâyâ-Mükâki) Hicaz diyarında yaşıyan bir cins beyaz kuş.

nebat

• (Çoğulu: Nebatât) Topraktan yetişen, biten her çeşit şey. Bitki.
• Yemen diyarında bir kabile adı.

necran

• Susuz.
• Kapı ökçesi. ("süve" denir).
• Yemen diyarında bir yerin adı.

nuzar

• Altın.
• Her nesnenin hâlisi ve iyisi.
• Necid diyârında yetişen bir ağacın adıdır, ondan tas ve kâse yaparlar.

sagan

• Mâverâünnehir diyarında bir şehir adı.

san'a

• Yemen diyarında bir şehrin adı.

şefnin

• Irak diyarında ve karga büyüklüğünde olan bir kuş.

telid

• (Telide) (Veled. den) Yabancı memlekette doğduğu halde küçük yaşta İslâm diyârına getirilerek orada büyütülmüş ve oranın tâbiiyetini kabul etmiş olan kişi.

yakub aleyhisselam / yâkûb aleyhisselâm

• Ken'an diyârındaki (Fenike denilen Sayda, Sur ve Beyrut ile Filistin ve Sûriye'nin bir kısmından ibâret olan eski bir memleket) insanlara gönderilmiş olan peygamber. İshâk aleyhisselâmın oğlu, Yûsuf aleyhisselâmın babasıdır. Yâkûb, İbrânice bir isim olup, "Allahü teâlânın saf ve temiz kıldığı kul" m

yemen

• Arap diyarında bir vilayet ismi.

zafar

• Yemen diyarında bir şehrin adı.

zevv

• Irak diyarında bir dağın adı.
• Kadr, kıymet.
• Miktar.