adem-i delil

• Delilsizlik, birşeyi ispata yönelik delilin olmaması.

adem-i medlul / adem-i medlûl

• Delilin gösterdiği hüküm ve iddianın olmaması.

ahun

• Delik, yarık. Lağam. (Farsça)

arş ve süllem

• Delil-i Arşî ve Delil-i Süllemî'den kinâyedir..

avarız-ı semaviye

• Delilik, küçüklük, bunaklık, ölüm gibi kesbî ve ihtiyarî olmaksızın insana ârız olan şeyler.

ayet / آيَتْ

• Delil.

azv-i cinnet

• Delilik isnadı.

bedihi / bedîhî

• Delilsiz bilinen şey, apaçık.

bedihiyat / bedîhiyât

• Delil ve ispatı gerektirmeyecek ölçüde apaçık şeyler.

bedihiyyat / bedîhiyyât

• Delil ile ispatı gerekmeyen apaçık şeyler.

berahin / berahîn / براهين / berâhîn

• Deliller.

• Deliller, kanıtlar. (Arapça)

berna

• Delikanlı, yiğit, genç. (Farsça)

beyan-ı ifhamiye / beyan-ı ifhâmiye

• Delillerle susturma anlatımı.

burhan / برهان / burhân / بُرْهَانْ

• Delil, kanıt.

• Delil.

• Delil.

burhani / burhânî

• Delillere dayalı ispat yöntemini kullanan.

bürhani / bürhanî

• Delil cinsinden.

bürnak

• Delikanlı, yiğit, genç. (Farsça)

cinnet

• Delilik.

• Delilik hâli.

• Delilik, aklın baştan gitmesi.

• Delilik, çılgınlık.

• Delilik.

cünun / cünûn

• Delilik.

• Delilik.

• Delilik.

dall / dâll / دال

• Delil olan, yol gösteren.

• Delalet eden. (Arapça)

dalliyet / dâlliyet

• Delil oluş. İsbata vâsıta olmak.

• Delâlet ediş, delil oluş.

• Delil olma, yol gösterme.

dava-yı mücerret / dâvâ-yı mücerret

• Delilsiz iddia, sadece bir iddia.

delail / delâil / دلائل

• Deliller, işaretler.

• Deliller, kanıtlar.

• Deliller.

delalat / delâlat / delâlât

• Delâletler, delil olmalar.

• Deliller, işaretler.

delalet / delâlet / دلالت / دَلَالَتْ

• Delil olma, gösterme.

• Delil olma, yol gösterme.

• Delil olma.

• Delillik, yol gösterme. (Arapça)
• Delâlet etmek: (Arapça)
• Yol göstermek. (Arapça)
• Anlamına gelmek. (Arapça)

• Delil olma.

delalet eden / delâlet eden

• Delil olan, işaret eden.

delalet etme / delâlet etme

• Delil olma, işaret etme.

delaleten / delâleten

• Delil olarak, yol göstererek.

dellal-misal / dellâl-misal

• Dellâl, ilân edici gibi.

divane / ديوانه / dîvâne / دیوانه / د۪يوَانَه

• Deli. Aklı başında olmayan. (Farsça)

• Deli.

• Deli, çılgın. (Farsça)

• Deli.

divane-gi / divane-gî

• Delilik, divânelik. (Farsça)

divanecesine

• Delicesine.

divanegi / dîvânegî / دیوانگى

• Delilik, çılgınlık. (Farsça)

divanelik / dîvânelik

• Delilik.

edille

• Deliller.

• Deliller.

• Deliller, kanıtlar.

epürnak

• Delikanlı, genç yiğit, bahadır. (Farsça)

esuk

• Deli koyun.

evlak

• Delilik, cünun.

hareket-i mecnunane

• Delice hareket.

hark ve iltiyam / hark ve iltiyâm

• Delinme ve deliğin kapanması.

hezeyan

• Deli saçması, saçmalama.

hüccet

• Delil.

huccet / حجت

• Delil, kanıt. (Arapça)

hüccet / حجت

• Delil.

• Delil, belge. (Arapça)

huccet / حُجَّتْ

• Delil.

hücec / حجج

• Deliller, belgeler. (Arapça)

hudud-u cünun

• Delilik sınırı.

hurafet

• Delile dayanmayan saçma inanış.

huyut-u berahin

• Delil ipleri.

ihticac / ihticâc

• Delil gösterme.

ihticacen

• Delil, şahit ve vesika gösterme yoluyla.

ikan / îkan

• Delil ve ispat üzerine inanma.

ilm-i usul / ilm-i usûl / عِلْمِ اُصُولْ

• Delillerden hüküm nasıl çıkarıldığını öğreten ilim. (Usul-ü fıkıh, Usul-ü şeri'at veya hikmet-i teşriiye de denir.)

• Delillerden hüküm çıkarmayı öğreten ilim.

ilzam / ilzâm / اِلْزَامْ

• Delil göstererek muhalifi susturmak.

• Delille cevab veremez hâle getirme.

ilzam eden

• Delil getirerek karşısındakini susturan.

ilzam etme

• Delillerle muhatabı susturma.

ilzam-ı hüccet

• Delili kabul ettirme.

insikab

• Delinme.

isbat / isbât

• Delil göstererek hakikatı ortaya koyma.

istidad-ı tahkik ve terakki

• Delilleriyle inceleme ve ilerleme istidadı, yeteneği.

istidlal / istidlâl / استدلال / اِسْتِدْلَالْ

• Delil getirmek. Bir delile dayanarak netice çıkartmak. Delile nazar etmek. Muhakeme. Mülahaza ve anlama kudreti. Delil ile anlamak. Zihnin eserden müessire veya müessirden esere intikali.

• Delil getirme, hüküm için çıkarımda bulunma.

• Delîl getirme. Akıl ile, düşünerek, inceleyerek eseri (yapılan işi) görerek yapanı; yaratılmışları görerek yaratanı anlamak.

• Delil getirme, delile dayanarak hüküm çıkarma.

• Delil ile hüküm çıkarma, akıl yürütme, delillerin ışığında yargıda bulunma. (Arapça)

• Delil getirme.

istidlalat / istidlâlât

• Delil getirme, akıl yürütme, çıkarımda bulunma.

istidlalen / istidlâlen

• Delil getirerek, akıl yürüterek.

istihraç

• Delillerden hareketle hüküm çıkarma.

ittizah-ı delil

• Delilin açık, vazıh ve aşikâr olması.

• Delilin açıklığı.

kavl-i mücerred

• Delilsiz söz.

kaziye-i tasdiki / kaziye-i tasdikî

• Delillerle tasdik edilip onaylanan hüküm, önerme.

kerküz

• Delil, işâret, alâmet. (Farsça)

kur'an-ı azimü'l-burhan / kur'ân-ı azîmü'l-burhân

• Delilleri apaçık ve yüce olan Kur'ân.

lü'lü-i meskub

• Delinmiş inci.

makam-ı ifham

• Delille susturma makamı.

makam-ı istidlal / makam-ı istidlâl

• Delil getirme makamı, delil getirme mevkii.

me'luk

• Deli. Divâne.

mecnun / mecnûn / مَجْنُونْ

• Deli, akılsız.

• Deli.

• Deli, çılgın.

• Deli, şiddetli aşkla kendinden geçmiş.

mecnunane

• Delice, divanece. Mecnunlara ve delilere yakışır surette. (Farsça)

mecnuniyet

• Delilik. Mecnunluk.

mecnunluk

• Delilik, akılsızlık.

medlul / medlûl / مَدْلُولْ

• Delîlin (alâmet ve işâretin) delâlet ettiği, gösterdiği şey.

• Delil getirilen.

menafiz / menâfiz

• Delikler.

• Delikler.

menfez

• Delik.

• Delik, gözenek.

menkur

• Delinmiş. Oyulmuş.

meratib-i delalat / merâtib-i delâlât

• Delillerin, işaretlerin mertebeleri.

meskub

• Delikli. Delinmiş.

meslus

• Deli, divane.

minkab

• Delecek âlet. Ateş yakmak ve tutuşmak.

mıskab

• Delme âleti.

müberhen

• Delilli ve bürhanlı. İsbatlı. Delillerle sâbit olmuş.

• Delilli, ispatlı.

müberhene

• Delillerle ispatlanmış.

müdafaat-ı ilmiye

• Delil ve bilime dayanan müdafaalar, savunmalar.

müdellel / مُدَلَّلْ

• Delilli ve isbatlı olan. İsbat ve tasdikine delil gösterilmiş olan. İsbatlı.

• Delilli, ispatlı.

• Delilli, ispatlı.

• Delille isbatlanmış, delilli.

müdellelen

• Delil gösterecek ve şahid ile isbat edilerek.

muhtebil

• Delirmiş olan.

münsakib

• Delinen. İnsikab eden.

murahhas / مرخص

• Delege, devlet adına görevli kimse.

• Delege. (Arapça)

müstedlel

• Delillendirilmiş, kanıtlı.

na-deride

• Delinmemiş, delik açılmamış. (Farsça)

na-süfte

• Delinmemiş, deliksiz. (Farsça)

nevcivan / نوجوان

• Delikanlı.

• Delikanlı, genç. (Farsça)

şahitler

• Deliller, tanıklar.

şayan-ı ihticac

• Delil ve isbatın makbuliyeti.

şegaf

• Delicesine sevme.

şegafdar / şegafdâr

• Delirtici. (Farsça)

sekkab / sekkâb

• Delici, delen.

• Delici, delen.

şifte / şîfte / شيفته

• Delicesine aşık. (Farsça)

silsile-i berahin / silsile-i berâhin

• Deliller zinciri.

süfte / سفته

• Delinmiş, delikli. (Farsça)

• Delinmiş. (Farsça)

surah / sûrâh / سوراخ

• Delik. Gedik. (Farsça)

• Delik. (Farsça)

tahakkümi / tahakkümî

• Delilsiz dâvâ.

talim-i iman-ı tahkiki / tâlîm-i imân-ı tahkikî

• Delillere dayalı bir şekilde iman dersi verme.

tazyik-i mecnunane / tazyik-i mecnunâne

• Delicesine baskı ve sıkıntı verme.

tebzil

• Delme, yarma. Çok azimle bir şeye girişmek, adamak.

tecanün

• Delirmek.

tecennün

• Delirme.

tevhid-i hakiki / tevhîd-i hakîkî / تَوْحِيدِ حَقِيقِي

• Delil ve isbata dayalı hakiki ma'nadaAllahı birleme.

tevhid-i zahiri / tevhîd-i zâhirî / تَوْح۪يدِ ظَاهِر۪ي

• Delil ve araştırmaya dayanmayan Allah'ı birleme.

ulum-u bedihiyyat / ulum-u bedihiyyât

• Delil ve isbatına lüzum görülmeyip kolaylıkla bilinen ilimler.

vech-i delalet / vech-i delâlet

• Delâlet etme yönü, işaret edilen yön, mânâ.

vuzuh-u delil

• Delilin açıklığı.