a'dad

• (Tekili: Adud ve Adad) Bazular. Kollar.
• Havuzun çevre kenarına konan taş.

ada

• Etrafı su ile çevrili kara parçası.
• Etrafı yollarla çevrili arsa ve binalar takımı.

adl

• Hakkaniyet. Adâlet üzere oluş. Cevr ve zulüm etmeyip nefislerde ve akıllarda istikameti kaim ve mâlum olan emir ve hâleti icra etmek. Doğruluk.
• Her şeyi yerli yerince yapmak, beraber etmek.
• Meyletmek.

afaki / âfâkî / آفاَقِي

• Dışa âit, çevreyle alâkalı.

ağıl

• Koyun, keçi vesair hayvanlara mahsus üstü açık, etrafı çit veya çalı çırpı ile çevrilmiş yer, mandıra.

akat

• Evin ortası. Evin çevresi, etrafı.

akid / âkid

• Kuyunun çevresi, etrafı.

akraba-i taallukat / akraba-i taallûkat

• Hısım akraba; yakın uzak bütün akrabalar, aile çevresi.

aks-i kaziye

• (Mantıkta) Doğru farzedilen bir hükmün, konusu ile yükleminin (mahmulünün) ters çevrilmesi ile zaruri bir sonucun elde edilmesidir. Çeşitli şekilleri vardır. Meselâ : "Her insan canlıdır." sözünde konu olan insan ile, yüklem olan canlı sözü yer değiştirilerek (aksedilerek) şu hüküm elde edilir: "Baz

aktar-u etraf / aktâr-u etraf

• Çevre ve etraf; çevre ve civar bölgeler.

akvet

• Evin ortası. Evin çevresi.

algı

• (İdrak) İnsanın kendi varlığından veya çevresinden aldığı uyarımların, zihinde yorumlanması, mânalandırılması. Doğru idrak gibi yanlış idrak da olabilir. Yanlış idrak göz yanılması yâhut olmıyan bir şeyi görmek şeklinde olabilir. Dünyayı, idrak sayesinde tanıyoruz. Bir idrakte hem afâki (objektif, n

artuşi

• Van çevresinde bulunan büyük aşiretlerden birisidir, "Ertoşi" ve "Ertuş" adıyla da anılmaktadır.

atmosfer

• Dünyanın çevresini kuşatan 100 km. kalınlığında, çeşitli gazlardan meydana gelen gaz tabakası. Başka gök cisimlerini kuşatan gaz tabakalarına da atmosfer denir.
• Bir yerdeki mânevi hava.
• Basınç birimi. 0 derecede 76 cm. yükseklikteki bir civa sütununun 1 cm. karelik alan üzeri

aydın

• Aydınlık.
• Açık, âşikâr, açıkça görünen.
• Mübârek, mesut. Bilgili, okumuş, görgülü.Bugün bazı çevrelerde batı ilim ve felsefesini tahsil edip benimseyenlere de "aydın" denilmektedir. Aklı gözüne inmiş, yani herşeyi maddi ölçülerle yorumlamaya alışmış, kalbi maddeci felsefe ile

ayıklanma

• (Biyolojide) Çevre şartlarına en iyi uyabilen canlıların hayatta kalıp çoğaldığı, uyamıyanların öldüğü ve nesillerinin yok olduğu, böylece canlılardan tabii bir tekâmül (evrim) meydana geldiğini savunanların ileri sürdüğü bir tâbirdir. (Türkçe)

baha / bâhâ

• Suyun derin yeri.
• Açık meydanlık. Alan.
• Bir evin çevresindeki kapalı avlu veya bahçe.

banliyö

• Bir şehrin yakın çevresinde bulunan mahalle ve yerleşme yerleri. (Fransızca)

barı

• (Farsça: Bârû) Etrafı surlarla çevrilmiş yer.

berfuz / berfûz

• Ağzın dış kenarı, dudakların çevresi. (Farsça)

bevj

• Şiddetli kasırga, su çevrintisi, girdap. (Farsça)

bilinç

• Psk: İnsanın kendi varlığından ve kendine tesir eden çevresinde meydana gelen hadise ve değişikliklerin, bilgisine sahip olması hali. Şuurun dereceleri vardır. Meselâ: Düşünüyorum ve düşündüğümü biliyorum, yine düşündüğümü bildiğimi de biliyorum ve hakeza. Şuurlu olma ruhun bir vasfıdır. Maddede şuu (Türkçe)

cair

• Mâni, engel.
• Eğri.
• Çok, kesîr.
• Eziyet eden. Cevreden. Zulmeden.

cenab

• (Çoğulu: Ecnibe) Evin etrafı, çevresi.
• Cânib.
• Nâhiye.

cevher-i ruh

• Canlı, şuurlu olan ve çevresini görüp gösteren nurlu varlık.

cevir

• (Cevr) Cefa, eziyet, sıkıntı, üzüntü. Zulüm.
• Tas: Tarikat adamının ruhen ilerlemesine mâni olan şey.

cevr / جور

• Haksızlık, üzme, üzülme, zulüm. (Arapça)
• Cevr etmek: Haksızlık etmek, üzmek, acı çektirmek. (Arapça)

cez

• Cezire, ada. Her tarafı su ile çevrilmiş olan kara parçası. (Farsça)

cezire

• Ada. Dört tarafı su ile çevrilmiş toprak parçası. (Üç tarafı su ile çevrili kara parçasına yarımada denir.)

ciro

• ing. Bir senet veya havalenin alacaklı tarafından diğeri namına çevrilmesiyle üzerine buna dair şerh verilmesi.

civar / civâr / جوار

• Çevre.

• Çevre, yöre, etraf.
• Yakın yer, yakın komşu.

• Yakın çevre. (Arapça)

civarında

• Çevresinde.

cüzeyre

• Küçük ada, adacık. Etrafı su ile çevrili küçük kara parçası.

dairenmadar / dâirenmâdâr / دائرا مادار

• Çepeçevre. (Arapça)

damene

• Dağ eteği, dağın çevresi. (Farsça)

derdur

• Su çevriği, girdab.
• Derin çukur yer.

devir

• (Devr) (Çoğulu: Edvâr) Nakil. Birisinin uhdesinden diğerinin uhdesine geçirmek.
• Bir şeyi sonuna kadar okuyup bitirmek. Geçmiş dersleri hatırlama.
• Bir şeyin çevresinde dolaşmak. Dönme.
• Seyahat. Bir memleketi dolaşmak.
• Bir şeyin kendi mihveri üzerinde dönmesi.

düvar

• Baş çevrilme.

ekolali

• yun. Psk: Sesleri taklit etme, yansıtma. Çocuk dünyaya geldiği zaman çevresinde konuşulan dilin seslerini çıkaramaz. Kendine mahsus sesleri çıkarır. Çevrede konuşulan dilleri dinleye dinleye çevredeki sesleri taklid etmeye başlar, bu taklid edebildiği sesleri sık sık tekrar eder. Meselâ: ba, ba, ba

ekoloji

• yun. Canlı varlıklarla çevreleri arasındaki münasebetleri araştıran biyoloji kolu.

eş'ar

• (Çoğulu: Eşâir) En iyi şâir.
• Kılı çok olan kimse.
• Davarın tırnağı çevresinde olan kıl.

etraf / etrâf / اطراف

• Yöre, çevre. (Arapça)

etraf-ı arz

• Dünyanın çevresi.

etraf-ı sema

• Semanın çevresi, tarafları, ufukları.

eza

• Ticarette kaybetme, zarar etme.
• Kibir ve gururunu bıraktırma.
• Sıkıntı, eziyet, zulüm, cevr, sitem, renc, incinmek. İnsanın kerih görüp mahzun olduğu şey.
• Hayır ve sadaka yoluyla mal vermede gururlanmak. Tetavül etmek.

fistan

• Kadınların bellerinden aşağı giydikleri geniş ve uzun elbise. Ayrıca Arnavutlarla Rumların, dizlerine kadar giydikleri kırmalı elbiseye de bu ad verilir.
• Direklerin güverte ıskaçalarını sudan muhafaza için üzerine kalın bırandadan çevrilen kılıf.

gerdiş

• Dönme, dönüş. Çevrilme, dolaşma. (Farsça)

gerdun

• Dünyâ, felek. (Farsça)
• Dönen, dönücü, devreden, çevrilen. (Farsça)

girda-gird

• Fırdolayı, çepeçevre. (Farsça)

girdagird / girdâgird / گرداگرد

• Çepeçevre, fırdolayı. (Farsça)

girdibad

• (Gird-bâd) Kasırga. Yel çevrintisi. Tehlike. Girdap. (Farsça)

habak

• Mandıra, ağıl. (Farsça)
• Dört yanı bir duvar veya set ile çevrilmiş yer, avlu. (Farsça)

hadika / hadîka

• Etrafı duvarla çevrilmiş bahçe. Sulu, ağaçlı bahçe.

haff

• Bir şeyin etrâfını dolanan. Bir nesnenin çevresini dolanan.

hait

• Bir yeri çevreleyen duvar. Tahta perde. Çit.

hale / hâle

• Ay çevresinde görülen parlak daire, ayla.

haledar / hâledar

• Halelenmiş; etrafı parlak ışık gibi çevrilip sarılmış.

harem-i şerif / harem-i şerîf

• Müslümanların kıblesi olan Kâbe-i muazzamanın ortasında yeralan etrâfı kubbeli revaklarla çevrili mescid. Kâbe'nin etrâfı.

harzem

• Türkistan'da Aral gölünün güneyindeki delta ve çevresindeki ülke.

hatar

• Bir şeyin etrafını çevreleyen çember nev'inden şeyler.
• Çadırın eteklerine bağlanan parça.

havali / havâli

• Çevre, civar, etraf, yöre.

• Etraf, çevre, civar.

havl / حول

• Sene, yıl.
• Etraf, çevre.
• Kuvvet, kudret.

• Güç. (Arapça)
• Çevre. (Arapça)

havza

• Coğ: Açık ve düz deniz kıyısı. Kenar.
• Memleket.
• Taraf.
• Sınır için: Bir şeyin çevresi içinde olan.

hayalat-ı muhitiye / hayalât-ı muhîtiye

• İçinde yaşanılan zaman, mekân ve çevreye ait hayaller.

hayf

• (Hayfâ) Emansızlık. Haksızlık. Zulüm. Cevr. (Vah vah, yazık, eyvah, yazıklar olsun meâlinde söylenir.)

hazair

• (Tekili: Hazire) Duvar veya çitle çevrilmiş ağıl.
• Etrafı duvarla çevrili olan mezarlıklar.

hazf ve kalb

• Bazı harflerini silme ve ters çevirme; misâl olarak müdriken kelimesinin bazı harflerini silerek Arapça kök harfleri olan d-r-k'nin k-r-d (kürd) olarak ters çevrilmesi gibi.

hazire / hazîre / حظيره

• Etrafı çevrili yer (mezarlık vs.) (Arapça)

hıffet

• Hafiflik; kolaylık; Arapça'da kural olarak teleffuzu dile ağır gelen lâfızların kurallar çerçevesinde düzenlenerek kolaylık sağlama; Meselâ, kàle fiilinin aslı 'kavele' dir. Ancak söylemesi dile ağır geldiği için 'vav' harfi 'elif'e çevrilerek kàle denmiştir.

hıfzıssıhha

• (Hıfz-üs sıhha) Sağlıklı yaşamak için doğrudan doğruya kişi ve içinde bulunan çevrenin sağlıkla alâkalı şartlarını tetkik edip inceleyen, gerekli tedbirleri olan ve bu çeşit çalışmalardan bahseden hekimlik kolu veya sağlık bilgisi.
• Sıhhatini korumak. Sağlığını muhafaza etmek.

hımare

• (Çoğulu: Hamâyir) Ayak üstü.
• Havuzun etrafına koydukları taş.
• Avcıların av vurmak için çevrelerine ev gibi dizdikleri taşlar.

hisarlı

• Hisarla çevrili yer.
• Hisarda oturan, kalede mukim.
• Ask: Sınırlarda bulunan şehir ve kalelerde topçuya ait hizmetlerde kullanılan bir sınıf asker. Bunlara İstanbul'dan gönderilen "topçuağası" kumanda ederdi. Hisarlılar, bölük ve ortalara ayrılmamıştı. Sayıları sınırlı ve sabit

hıtar

• Misli, benzer, denk, eş.
• Bir çevreyi ihâta edip çevresini dolaşan nesne.

hızar

• Bahçe çevresine yapılan duvar veya çit.

hücre

• (Çoğulu: Hucer-Hucerât) Deve ağılı.
• Duvar çevrilmiş yer.

hüdb

• (Çoğulu: Ehdâb) Kirpik.
• Mendil.
• Testere çevresinde olan saçak.

iç kale

• Kale duvarlarıyla çevrilmiş şehir ve kasabaların bazılarının ortasında ve en yüksek yerinde yapılan küçük kaleler. Bu çeşit kalelere "bâlâ hisâr" da denilirdi. Bu iç kaleler, düşmanın, surları geçmesi hâlinde veya şehirde bir isyân çıktığı zaman, hükümdar veya kumandanın çekilip kendini müdafaa etme (Türkçe)

ihata / ihâta / احاطه

• Kavrama. (Arapça)
• Kuşatma, sarma. (Arapça)
• İhâta edilmek: Çevrelenmek, sarılmak, kuşatılmak. (Arapça)
• İhâta etmek: (Arapça)
• Kavramak. (Arapça)
• Kuşatmak, sarmak. (Arapça)

ıklab

• Aksine döndürmek. Tersine çevirmek veya çevrilmek.

iklab

• Tersine çevrilme, çevirmek. Tersine döndürmek.

in'ikas

• Aksetme, tersine çevrilme.
• Işık veya sesin bir şeye çarpıp geri gelmesi.
• Aynada parlak şeyde eşyanın temessülü.

in'itaf / in'itâf / انعطاف

• Bükülme. (Arapça)
• Dönme. (Arapça)
• İn'itâf etmek: Çevrilmek, dönmek. (Arapça)

ırgat

• (Rumca) Rençber, işçi.
• Yapı işçisi. Amele.
• Gemilerde demir zincirini toplamak için ve binalarda bazı ağır şeyleri kaldırmak için zincirlerle çevrilmiş, ufki bucurgat.

isticare

• (Cevr. den) Yardım ve korunma isteme.
• Sığınak isteme.

istiğrak / istiğrâk

• Tasavvuf yolunda bulunan kimsenin içinde bulunduğu mânevî hallere dalması sebebiyle kendisini ve çevresinde olanları unutması.

izafet-i maklub

• Ters çevrilmiş terkib. Muzaf-un ileyh ile muzafın yer değiştirmesi olup, böylece birleşik isim ve sıfatlar yapılır. Bu terkibler semâidir; işitilmekle öğrenilir, bir kaideye bağlı değildir. Her terkib bu şekle sokulmaz. Meselâ: Tâb-ı meh: Meh-tâb: Ay ışığı. Çeşm-i âhu: Ahu-çeşm: Ceylân gözlü. Nazar-

izaha

• Bir şeyin çevresini dolaşma.

kaf

• Kaf Dağı; yeryüzünü çepeçevre kuşattığı kabul edilen efsanevî dağ.

kaf dağı

• Yeryüzünü çepeçevre kuşattığı kabul edilen efsanevî dağ.

kafzea

• (Çoğulu: Kafâzi) Başın çevre yanlarının saçı.

kal'a

• Kale. Eskiden yapılan büyük merkezlerin ve şehirlerin bulunduğu etrafı duvarlarla çevrili ve düşmanın hücumundan muhafaza edilen yüksek yerlerde inşa edilmiş yapı.
• Çobanın çantası.
• Hurma ağacının dibinden kesilen taze fidan.

kasırga

• Çevrintili rüzgâr. Tozu ve toprağı birbirine katarak, ağaçları sökerek bir an esip kesilen rüzgâr.

katar

• Arabistan yarımadasında müstakil bir devlettir. İstiklâlini 1/1/1971 de ilân etmiştir. Hükümet merkezi Doha şehridir. Üç yanı denizle çevrilidir. Halkı müslümandır. Resmi lisanı Arapçadır.

kenar

• Çevre, kıyı, Sâhil, deniz kıyısı. (Farsça)
• Köşe, uç. (Farsça)
• Son, nihâyet. (Farsça)
• Çember. (Farsça)
• Etrâfı çevrilen şey. (Farsça)
• Kucaklama. Kucağa alma. (Farsça)

kenef / كنف

• Çevre. (Arapça)
• Sığınacak yer. (Arapça)

komşu

• Bitişik evlerde veya yakın çevrede oturan kimse veya kimseler.

koy

• Küçük körfez. Karanın içine girmiş, rüzgârdan saklı deniz parçası. Deniz koyuna benzer, çevresi mahfuz yer. Köşe, bucak.

külve

• (Çoğulu: Külu-Külliyât) Dağarcık altına çepeçevre diktikleri deri.
• Tirşe dedikleri kayış.

küna

• Arâzi. Tarla. Etrafı çevrilerek ekilen yer. (Farsça)

kurs

• Kelepçe.
• Çevrik nesne.
• Yuvarlak. Tekerlek şeklinde olan.

kusut

• Haktan sapmakla cevr ve zulmetmek.
• Birşeyi kısımlara ayırmak, tefrik etmek.

ma'kus

• Tersine dönmüş, aksetmiş, başaşağı çevrilmiş, zıddı.
• Uğursuz.

ma'tuf

• Eğilmiş, bir tarafa doğru çevrilmiş.
• Birine isnat olunmuş, yöneltilmiş.

magfele

• Dudak altında biten kılların çevresi.

mahafil

• (Tekili: Mahfil) Mahfiller.
• Toplantı yerleri. Oturulup görüşülecek yerler.
• Büyük câmilerde eskiden hükümdarlara veya müezzinlere ayrılmış ve etrafı parmaklıklarla çevrilmiş olan yerler.

mahcir

• (Çoğulu: Mehâcir) Göz çukuru.
• Gözün çevre yanı. Yüzde perde varken gözden ve etrafından görünen yerler.
• Bahçe.

mahdud

• Sınırlanmış, çevrilmiş. Az sayılı. Hududlanmış.

mahfil

• (Çoğulu: Mahâfil) Toplanılacak yer. Toplantı ve görüşme yeri.
• Büyük câmilerde eskiden pâdişahlara veya müezzinlere ayrılmış olan etrâfı parmaklıklarla çevrilmiş yüksekçe yer.

mahfuf

• Zarar gelmesin diye etrafı çevrili, kuşatılmış.

mahsur

• Etrafı çevrilmiş. Muhasara altına alınmış. Hasrolunmuş. Hududlanmış. Kuşatılmış.

makasir

• (Tekili: Maksure) Bir hânedeki en mahrem taraflar. Bir evin en mahrem tarafları.
• Câmilerde etrâfı parmaklıklarla çevrili yüksek yer.

makleb

• Kalbetme. Bir şeyin altını üstüne çevirme.
• Kalbedilecek, çevrilecek veya değişecek yer.

maklub / maklûb

• (Kalb. den) Altı üstüne çevrilmiş, kalbolunmuş. Ters döndürülmüş. Başka şekle sokulmuş.
• Harfleri tersinden okunduğu zaman yine aynı olan kelime veya cümle. (Anastas mum satsana cümlesi gibi)

• Altı üstüne getirilmiş, ters çevrilmiş, başka şekle sokulmuş.

maksure

• (Çoğulu: Makasir) Câmilerde etrafı parmaklıkla çevrilmiş biraz yüksekçe yer.

makuse / mâkûse

• Tersine çevrilmiş.

masruf

• Sarfedilmiş, harcanmış.
• Çevrilmiş, döndürülmüş.

matuf / معطوف

• Yönelik, çevrili. (Arapça)

melagım

• Ağız çevresi.

menar-ı neyyir

• Nur saçan ve çevresini aydınlatan lâmba.

menkus / menkûs

• (Nüks. den) Tersine çevrilmiş. Baş aşağı edilmiş.

• Tersine çevrilmiş.

merdud

• Reddedilmiş, geri çevrilmiş.

merdudiyet

• Merdudluk. Kovulmuşluk, geri çevrilmişlik.

meşmul

• (Şümul. den) Kaplanmış, şümullenmiş, etrafı çevrilmiş.
• Bir şeyin içinde bulunan.

meydan

• Arsa.
• Geniş yer.
• Etrafı çevrilmiş, üstü açık geniş yer.

mıntıka

• Alan, civar, çevre.

mu'tekis

• (Aks. den) Tersine çevrilmiş. Aksolunmuş.

muad

• Geri çevrilmiş, iâde edilmiş, döndürülmüş.

mübeddel-i hakikat

• Hakikate, gerçeğe dönüşmüş, çevrilmiş.

mücevver

• (Cevr. den) Zor ve sıkı altında bulundurulmuş.

muhat / muhât / محاط

• İhâta olunmuş. Etrafı çevrilmiş. Etrafı kuşatılan. Bir şey içinde bulunan.

• Kuşatılmış, çevrilmiş.

• Çevrili, kuşatılmış. (Arapça)

muhit / محيط / muhît / مُح۪يطْ

• Kuşatan, çevre.

• İhata eden, kuşatan.
• Çevre.
• Okyanus.
• Allah'ın isimlerinden.

• İhata eden. Etrafını kuşatan, çeviren.
• Etraf. Çevre.
• Büyük deniz. Okyanus.
• Mc: Büyük âlim.

• Çevre. (Arapça)
• Saran, kuşatan. (Arapça)

• Çevre.

muhit-i acib

• Acayip, tuhaf çevre.

muhit-i arz

• Dünyanın çevresi.

muhit-i daire / muhit-i dâire

• Mat: Daire çevresi. Çember.

muhit-i içtimai / muhit-i içtimaî

• Sosyal çevre.

muhit-i nigah / muhit-i nigâh

• Göz çevresi.

muhit-i zaman ve mekan / muhit-i zaman ve mekân

• Zaman ve yer bakımından yaşanan çevre, ortam.

muhit-i zamani ve mekani / muhît-i zamânî ve mekânî

• Zaman ve mekân itibariyle oluşan şartlar, ortam, çevre.

muhitat

• (Tekili: Muhit) Çevreler, muhitler.

mükennef

• Etrafı sınırlanmış, çevresi çevrelenmiş.

mülagım

• Ağzın çevresi, dil erişen yerleri.

münatif / منعطف

• Çevrilmiş,yönelik. (Arapça)
• Münatif olmak: Çevrilmek. (Arapça)

münhasır

• (Hasr. dan) Belli bir sınır içinde olup harice tecavüz etmeyen, inhisar eden, her yanı çevrili.
• Yalnız bir kimseye veya bir şeye mahsus olan.

müsevver

• Etrafı sur ile çevrilmiş olan.
• Kaplanmış. İhâta olunmuş.
• Kolun bilezik takacak yeri.

müstecab / müstecâb

• Makbûl, kabûl olunan, geri çevrilmeyen.

mütercem / مترجم

• (Terceme. den) Tercüme olunmuş. Bir lisandan başka bir lisana çevrilmiş.

• Çevrilmiş, tercüme edilmiş. (Arapça)

nahiye

• Yan taraf, kenar, civar, çevre.
• Küçük yer, bölge. İdari taksimatta, kazadan küçük, köyden büyük olan yerleşme merkezi.

nokta-i galeyan / nokta-i galeyân

• Suyun buhara çevrildiği harâret derecesi.

piramen

• Çevre, etraf, yan. (Farsça)

piramun

• Yan, etraf, çevre. (Farsça)

rahmet kapısı

• Duâların kabûl edildiği, ihsân ve bereket kapısı. Duâların geri çevrilmediği lütuf kapısı.

sagr

• (Tekili: Sügur) Etrafı kale ile çevrili şehir.
• Sahil şehri.
• Tepe veya başka bir yerde mağara.
• Ağız. Ön dişler.

şamil / şâmil

• Çevreleyen, içine alan, ihtivâ eden, kaplayan.
• Çok şeye birden örtü ve zarf olan.
• Fazla şeyleri veya kimseleri ilgilendiren.

• Kaplayan, çevreleyen, içine alan, genel.

şamile / şâmile

• Çevreleyen, kuşatan.

sarf-ı kuva / sarf-ı kuvâ

• Kuvvetlerin geri çevrilmesi, karşı tarafın gücünü etkisiz bırakma.

seaf

• Devenin ağzında olan bir hastalıktır ve burnunun ve gözlerinin kılları dökülür. O devenin erkeğine esaf, dişisine nâfâ denir.
• Tırnağın çevresinin kopup ayrılması.

şegaf

• Yürek kabı. Yüreği çevreleyen nâzik deri.
• Sağ tarafta iyeği kemiği altında olan bir hastalık.
• Bir nesneyi çevirip kaplamak.

şekir

• Ağacın çevresinde kökünden biten fidanlar.
• Fercte olan kıllar.

şetat

• Hadden aşırı olmak.
• Hakdan uzak.
• Zulüm, cevr, yalan, kizb, saçma.

şevamil

• (Tekili: Şâmile) Şâmil olanlar, içine alanlar, çevreliyenler.

şıkşaka

• (Çoğulu: Şekâşık) Devenin ağzında olan dağarcığı. (Ağzından çıkarıp kükretir.)
• Zayıf, yaşlı kimse.
• Uzun ince çubuk.
• Ağzın çevresi.

sunbur

• (Çoğulu: Sanâbir) Demirden veya kalaydan olan ibriğin emziği.
• Havuzun çevresine yapılan lüle ve oluk.

sünnet olmak

• Çocuğun sünnet derisinin çepeçevre kesilmesi. Hitân.

taftaf

• Yumuşak taze ot.
• Ağacın çevresi.

takallüb

• Çevrilme; dönüşme.

• Çevrilme, dönüşme.

tecvir

• (Cevr. den) Zora, sıkıya koyma, cevretme.

tehvin

• (Hevn. den) Kolaylaştırma.
• Ucuzlatma. Ucuzlatılma.
• Alçaltma. Alçaltılma.
• Cevr ve hakaret eylemek. Saymamak. Hakir görmek.

teveccüh

• Bir şeye doğru yönelme, bir tarafa dönme. Çevrilme.
• Mânen üzerine düşme.
• Ait olmak.
• Hoşlanmak.
• Sevgi, alâka.

turra

• (Tuğra) Mühür. Pâdişah damgası. Pâdişahın imzası.
• Kumaşın etrafındaki nişan ve işaret. Kumaşta ipekten çevrilen kenar.
• Herşeyin ucu ve kenarı.
• Alındaki saç. Tura.

tuvar

• Evin çevre yanı.

vadade

• Reddolunmuş, geri çevrilmiş. Merdud. (Farsça)

veşi'

• (Çoğulu: Veşâyi) Bezlerde olan yol yol alaca.
• Sümâme otundan yapılan hasır.
• Ağaçlardan kuruyup düşen nesne.
• Girilmemesi için bahçe ve bostanların çevresine dikilen ağaç veya konan diken.
• Az nesne.