a / â / آ

• Ünlem edatı ey, hey. (Farsça)
• İki kelimenin arasına girerek, anlamı pekiştiren yeni kelimeler türetmeye yarayan orta ek. (Farsça)

abd-i gubar

• Günahkâr kul; toz ve çamura bulanmış gibi günahlarla kirlenmiş kul anlamında bir ifade.

acizane / âcizâne

• Âciz bir şekilde, güç yeteden anlamında kullanılan bir tevazu ifadesi.

agnam

• (Tekili: Ganem) Koyunlar, keçiler.
• Hayvanlardan alınan vergi anlamında kullanılan bir tabirdir.

ane / âne / انه

• Gibi anlamını verecek şekilde sıfat ve zarf yapan son ek. (Farsça)

ariza-i aciziye / arîza-i âciziye

• "Bu aciz talebenizin bazı meselelerini sunduğu dilekçe" anlamına gelen ifade.

ayet-i hasbiye-i nuriye / âyet-i hasbiye-i nuriye

• "Allah bize yeter; O ne güzel vekildir" anlamında Âl-i İmrân Sûresinin 173. âyeti.

barekallah / bârekâllah

• "Allah ne mübarek yaratmış".
• Allah hayırlı ve mübarek kılsın anlamında, beğeniyi ifade etmek için kullanılan bir söz.

bendeleri

• "Hizmekârları" anlamında saygı ifadesi.

bendeniz

• "Hizmetkârınız" anlamında saygı ifadesi.

bezm-i elest

• Elest Meclisi; Allah'ın ruhları yarattığında, "Ben sizin Rabbiniz değil miyim?" anlamındaki sorusuna, ruhların, "Evet, Rabbimizsin" diye cevap verdikleri an.

bihakkın

• Hakkıyla, gerçek anlamıyla.

bila / بلا

• -siz, -sız anlamında ön ek.

Bolşevik

• Kongrede Lenin yanlıları çoğunlukta olduğu için Rusça "çoğunluk" anlamına gelen Bolşevik olarak, azınlıktaki Martov yanlıları da Menşevik olarak adlandırılacaktır.
  Kongreden sonra iki taraf arasında birleşme girişimleri olsa da birleşme gerçekleşmeyecek ve 1912 yılında kesin ayrım yaşanacaktır. Bolşevikler Ekim Devrimi ile iktidarı alacaklar ve Sovyetler Birliği’ni kuracaklardır. Lenin ve Martov yandaşları kongredeki durumlarına göre Rusça “bolshinstvo” (çoğunluk) ve “menshinstvo” (azınlık) olarak adlandırılırlar. Kongredeki delegeler sürekli olarak saf değiştirdikleri için birleşim başarısız olacak ve parti fiilen ikiye bölünecektir.

• Kongrede Lenin yanlıları çoğunlukta olduğu için Rusça "çoğunluk" anlamına gelen Bolşevik olarak, azınlıktaki Martov yanlıları da Menşevik olarak adlandırılacaktır.
  Kongreden sonra iki taraf arasında birleşme girişimleri olsa da birleşme gerçekleşmeyecek ve 1912 yılında kesin ayrım yaşanacaktır. Bolşevikler Ekim Devrimi ile iktidarı alacaklar ve Sovyetler Birliği’ni kuracaklardır. Lenin ve Martov yandaşları kongredeki durumlarına göre Rusça “bolshinstvo” (çoğunluk) ve “menshinstvo” (azınlık) olarak adlandırılırlar. Kongredeki delegeler sürekli olarak saf değiştirdikleri için birleşim başarısız olacak ve parti fiilen ikiye bölünecektir.

bolşevik / بُولْشَوِيكْ

• Çoğunluktan yana anlamına gelen Rusça kelime, 1903 yılında düzenlenen Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin İkinci Kongresi'nde Vladimir Lenin ve Julius Martov arasında yeni kurulmakta olan partinin üyelik tanımı üzerine başlayan görüş ayrılığı sonucu yaşanan ayrışmadaki taraflardan Lenin yanlısı grup.

bolşeviklik

• Bolşevik, çoğunluktan yana anlamına gelen Rusça kelime, 1903 yılında düzenlenen Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin İkinci Kongresi'nde Vladimir Lenin ve Julius Martov arasında yeni kurulmakta olan partinin üyelik tanımı üzerine başlayan görüş ayrılığı sonucu yaşanan ayrışmadaki taraflardan Lenin yanlısı grup. Kongrede Lenin yanlıları çoğunlukta olduğu için Rusça çoğunluk anlamına gelen Bolşevik olarak, azınlıktaki Martov yanlıları da Menşevik olarak adlandırılacaktır.

  Kongreden sonra iki taraf arasında birleşme girişimleri olsa da birleşme gerçekleşmeyecek ve 1912 yılında kesin ayrım yaşanacaktır. Bolşevikler Ekim Devrimi ile iktidarı alacaklar ve Sovyetler Birliği'ni kuracaklardır.

Bolşevizm

• Rusça'da çoğunluk anlamına gelir.
  Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi (RSDIP) içindeki ayrılıkta Lenin ile aynı görüşü savunanlar kongre çoğunluğu sağlamışlar ve bu tarihten sonra Leninist görüşleri savunmanın diğer adı Bolşevizim olmuştur. Bu kelimenin Rusça'daki zıddı; Menşevik.
  Bu kongrede azınlıkta kalan grup ise Menşevikler olarak adlandırılmıştır. Marksist literatürde menşevik bir hakaret olarak kullanılır.

cinas / cinâs

• Münasebet, benzeyiş. Birçok mânâlara yorulabilen söz. İmalı, telmihli söz. Telaffuzu aynı anlamı ayrı olan kelimelerin bir söz içinde kullanılması.

cumud-u mutlak / cumûd-u mutlak

• Tam anlamıyla cansızlık.

Dalyarak / dalyarak

• Dalyarak kelimesi Türkçe'de "sallamak" anlamına gelir.
• Türkiye Türkçesinde dal-1 "sallamak" fiilinden türetilmiştir.
• Dalyarak kelimesi tarihte bilinen ilk kez dallamak "sallamak, eliyle tartmak" TDK, Tarama Sözlüğü (1600 yılından önce) eserinde yer almıştır.
• Dalyarak kelimesi Türkçe'de "Budalalığı yüzünden her zaman densizlik, küstahlık eden (kimse)." anlamına gelir.

delalet / delâlet / دلالت

• İşâret etmek, göstermek. Doğru yolu gösterme.
• Bir lafzın (sözün) bir mânâyı (anlamı) ifâde etmesi, göstermesi.

• Delillik, yol gösterme. (Arapça)
• Delâlet etmek: (Arapça)
• Yol göstermek. (Arapça)
• Anlamına gelmek. (Arapça)

delilün / delîlün

• "Delildir" anlamına gelen kelime.

dur-baş

• "Uzak ol!" anlamına gelen bir emir. (Farsça)
• Değnek, sopa, âsa. (Farsça)

edat

• Kendi kendine anlamı olmayıp isim ve fiillere katılarak anlam gösteren kelime. 2 Âlet.

edat-ı şart

• Gr. şart edâtı, "eğer, şayet" anlamına gelen "in" ve "lev" gibi.

edebiyat

• Düşünce, duygu veya herhangi bir hakikatı veya herhangi bir fikri yazı veya sözle, manzum veya nesir halinde güzel şekilde ifâde san'atı. Bu san'atla uğraşan ilim kolu.
• Edebiyata âit yazıları toplayan kitap.Edebiyatın sözlük anlamından biri de edebe, yani terbiyeye uygun söz söylemek

ehl

• (Ehil) Yabancı olmayan, alışık olduğumuz.
• Dost, sahip, mensup. Evlâd, iyal. Kavm, müteallikat. Usta, muktedir ve becerikli anlamıyla ehil ve ehliyet İslâmiyette önemli bir husustur. Dinimiz, bize işleri ehline vermemizi emreder. Cemiyette işler, mevkiler, makamlar, görevler, ehline v

ekrad reçetesi

• "Kürtler reçetesi" anlamında olan Münâzarat isimli eser.

ene'l-hakk

• "Ben hakkım" anlamına gelen ve ilk defa Hallac-ı Mansûr tarafından söylenen söz.

fakir-i pür-taksir / fakir-i pür-taksîr

• Kusurlarla dolu fakir anlamına gelen, tevazu ifadesi olarak "ben" yerine kullanılan ifade.

fakir-i pürkusur

• Kusurlarla dolu muhtaç anlamında, tevazu ifadesi olarak "ben" yerine kullanılan söz.

fakire

• Muhtaç anlamında, tevazu ifadesi olarak, bayanlar için "ben" yerine kullanılan söz.

fe-keyfe

• "Nasıl?" anlamına kullanılan eski bir tabir.

fe-sübhanallah

• Allah (C.C.) ne güzel yaratmış; Allah Sübhândır, bütün noksanlıklardan münezzehtir; Her şey kendine tesbih eder (anlamında olup hayret ve taaccübü ifâde için söylenir.)

festemi'

• (Fe-istemi') Dinle, işit (anlamında bir kelimedir.) (Fe) ile (İstemi') emr-i hazırından ibarettir.

fesübhanallah / fesübhânallah

• "Allah her türlü eksiklikten sonsuz derecede yücedir" anlamında kullanıp hayret ve hayranlığı ifade eden kelime.

gaflet-i mutlaka

• Tam anlamıyla âhiretten, Allah'ın emir ve yasaklarından habersiz davranma hâli.

garir / garîr

• Kefil.
• Güzel ahlâk.
• Durumdan veya işten anlamıyan.

gavsü'l-vasılin / gavsü'l-vâsılîn

• Hakikate, marifete ermiş anlamına gelen, Allah'ın sevgili kulu, irşad eden büyük zât.

gazel

• Tek kişinin özel bir ahenkle okuduğu manzume. (Aşk ve nefis gibi hislere ait olup, anlamı dine aykırı olursa ve kadın sesi ile câiz değildir.)
• Edb: Klâsik şark şiirlerinin en çok kullanılan ve (5-15) beyitlik şekil.
• Sonbaharda ağaç üzerinde kuruyan yapraklar.
• Ceylân.<

hafizallah

• Allah korusun. Allah muhafaza etsin, Allah saklasın (anlamındadır).

hakikat / hakîkat

• Bir şeyin aslı, mahiyeti.
• Gerçek, doğru.
• Sadakat kadirbilirlik. Sözlük anlamıyla söylenen söz.

hakikat-i rüya

• Rüyanın anlamı, gerçeği.

hakkıyla

• Tam anlamıyla.

hem / هم

• -deş, -daş anlamını verecek şekilde kelimeye türetmeye yarayan ön ek. (Farsça)
• Hem, üstelik. (Farsça)

herçi bad, abad / herçi bâd, âbâd

• "Her ne olursa olsun" anlamında bir deyim.

herçi-bad-abad / herçi-bâd-âbâd

• "Battı balık yan gider", "Her ne olursa olsun" anlamında.

hikmet-i mirac

• Miracın hikmeti, gayesi ve anlamı.

hıraş

• "Tırmalayan, kazıyan" anlamıyla bileşik sıfatlar yapar. Meselâ: Dil-hıraş : Gönlü tırmalayan, inciten. Samia-hırâş : Kulak tırmalayıcı. (Farsça)

hor

• Kıymetsiz, ehemmiyetsiz. Adi. (Farsça)
• Güneş, ışık, aydınlık. (Farsça)
• Yiyen, yiyici anlamında olup, birleşik kelimeler yapılır. Meselâ: Miras-hor : Miras yiyen. (Farsça)

hücumat-ı sitte / hücumât-ı sitte

• Altı hücum anlamına gelen ve şeytanın desiselerine karşı yazılan bir eser; Yirmi Dokuzuncu Mektupta Altıncı Risale olan Altıncı Kısım.

huzur-u irfanınıza baş koydum

• "Üstün ilim ve zekâdan hâsıl olan olgun şahsiyetinizin önüne baş koydum" anlamında karşısındakine karşı bir saygı ve hürmet bildiren ifade.

ibrahim

• İbrahim kelimesi, İbranicede baba anlamına gelen "eb"; ve cumhur demek olan "reham" kelimelerinden meydana gelmiştir. "Ebu-l cumhur" ise; cumhurun babası demektir. Bu ismi meydana getiren kelimelerin ikisinin de hareke veya telaffuzlarını az bir değişiklik yapmakla yine bu mânalar Arapçada vardır. B

ifrad sigası

• Gr. tekil kipi; yani "ateş yaktı" anlamındaki "istevkade" fiilinin 3. tekil şahıs kipinde olması kastediliyor.

iham / îhâm / ایهام

• İki anlama gelen kelimenin uzak anlamını kasdetme. (Arapça)

iham-ı kabih

• Edeb ve terbiye dışı anlamı bilerek kullanma. Sözü edeb ve terbiyeye aykırı bir mecazî mânâya getirme.

ikra / oku / اقرأ

• Arapça'da "oku" anlamına gelir. Alak suresinin ilk ayeti "ikra bismirabbikellezi alak" (oku, yaradan Rabbinin adıyla oku)

iş'ar-ı fazılane / iş'âr-ı fâzılâne

• Hürmet ifadesi olarak "yüce şahsiyetinizin işaret etmesi" anlamında bir ifade.

ism-i hafiz / ism-i hafîz

• Herşeyi koruyan, bütün özellikleriyle kaydedip muhafaza eden anlamına gelen Allah'ın bir ismi.

ism-i nur

• Bütün varlığı aydınlatan, bütün nurlar kendi nurunun zayıf bir gölgesi olan ve her çeşit nuru yaratan anlamına gelen Allah'ın Nur ismi.

isnad-ı mecazi / isnad-ı mecazî

• Mecazî isnad, bir sözün mecaz anlamını tercih etmek.

istinafiyye / istinâfiyye

• Yeniden başlamaya ait.
• İstinaf mahkemesine ait.
• Arapça'da bir soruya cevap anlamında bulunan cümle.

izz-üd-din

• Dilimizde "İzzettin" şeklinde isim olarak kullanılan bu kelime; "Dinin kıymeti, ulviyet ve kudreti" anlamına gelir.

kalb-i acizi / kalb-i âcizî

• Bu âcizin kalbi anlamında, tevazu için kullanılan ifade.

kanaat-ı acizane / kanaat-ı âcizane

• Âcizin kanaati; benim fikrim anlamında tevazu ifadesi olarak kullanılan söz.

karine-i mania / karîne-i mania

• Kelimenin gerçek anlamında alınmasına engel olan ipucu.

kede

• "Mahal, ev, yer" anlamına gelir ve birleşik isimler şeklinde kullanılır. Meselâ: Ateşkede, bütkede, meykede... gibi. (Farsça)

kelam-ı mecazi / kelâm-ı mecazî

• Gerçek anlamında kullanılmayıp, aralarındaki ilgi, bağ ve benzerlikten dolayı başka anlamda kullanılan söz.

kemal-i acz / kemâl-i acz

• Tam anlamıyla âcizlik, güçsüzlük.

kemal-i acz ve inkıyad / kemâl-i acz ve inkıyad

• Tam anlamıyla âcizlik ve itaat etme.

kemal-i liyakat / kemâl-i liyakat

• Tam anlamıyla layık oluş.

kemal-i mahviyet ve tevazu / kemâl-i mahviyet ve tevazu

• Tam anlamıyla tevâzu ve alçakgönüllülük içinde olmak.

kemal-i rahat / kemâl-i rahat

• Tam anlamıyla rahatlık.

kemter

• İtibarsız, eksik anlamında, tevazu ifadesi olarak "ben" yerine kullanılan bir söz.

kerremallahu vechehu

• "Allah yüzünü ak etsin" anlamında Hz. Ali için söylenen bir ifade.

kerremallahü vechehü

• "Allah yüzünü şerefli, şerefini yüksek kılsın" anlamında Hz. Ali için söylenen bir ifade.

kıyle

• "Denildi, söylendi" anlamına gelen bu kelime, bir mesele hakkındaki farklı rivayetleri fade eder.

kuddise

• "Mübarek, kudsi ve mukaddes olsun." anlamına gelen bir kelimedir.

kuddise sirruhu / kuddise sirruhû

• İlâhî hikmetten öğrendiği sırlar mübarek ve pak olsun anlamında, büyük veliler için kullanılan bir hürmet ifadesi.

kur'an-ı ezher / kur'ân-ı ezher

• Parlak Kur'ân (ayrıca burada Kur'ân, insanlığın bütün kabiliyet ve donanımının gelişmesine hitap ettiği için evrensel üniversite anlamında Ezher Üniversitesine benzetilmiş de olabilir.).

mahz-ı adalet

• Tam anlamıyla adalet.

mahz-ı rahmet

• Tam anlamıyla rahmet.

makam-ı mana-yı mefhum / makam-ı mânâ-yı mefhum

• Bir sözden çıkarılan mânânın, anlamın derecesi.

malum-u alileri / malûm-u âlîleri

• "Yüce şahsiyetinizin bildiği gibi" anlamında bir saygı ifadesi.

malum-u fazılane / mâlûm-u fâzılâne

• "Faziletli şahsiyetlerinizce bilinen" anlamında Üstada yönelik bir ifade.

malum-u fazılaneleri / malûm-u fâzılâneleri

• "Faziletli şahsiyetlerinizce bilinen" anlamında Üstada yönelik bir saygı ifadesi.

mana-yı asli / mânâ-yı aslî

• Asıl anlam, kelimenin kendi anlamı.

mana-yı asliye / mânâ-yı asliye

• Asıl anlam, kelimenin kendi anlamı.

mana-yı dindar cumhuriyeti / mânâ-yı dindar cumhuriyeti

• Dindar Cumhuriyetin özü, gerçek anlamı.

mana-yı hilafet / mânâ-yı hilâfet

• Hilâfetin anlamı; Peygamberimizin vekili olarak Müslümanların din ve dünya işlerinin tedbirini gören genel başkanlık makamının anlamı.

mana-yı lügavi / mânâ-yı lügavî

• Lûgat, sözlük anlamı.

mana-yı meşrutiyet / mânâ-yı meşrutiyet

• Meşrutiyetin anlamı özü.

mana-yı zahiri-yi mecazi / mânâ-yı zâhirî-yi mecazi

• Sözün zahirine ait mecazî mânâsı; sözün ilk etapta anlaşılan açık mânâsının mecâzî anlamı (Hakiki anlamı değil. Çünkü hayat vermek Allah'a mahsustur.).

manasıyla / mânâsıyla

• Anlamıyla.

manay-ı melaike / mânây-ı melâike

• "Melekler" mânâsı, "melek" anlamı.

meal / meâl

• Sözün kısaca anlamı.

mecazen

• Mecâzî olarak; bir sözü gerçek anlamı dışında başka bir mânâyı anlatacak şekilde kullanma.

mihrimah

• Güneş ile ayın beraber olması anlamına gelen isimdir.

mim'siz medeniyet

• Deniyet, ahlâksızlık, alçaklık; Arapça'da medeniyet kelimesinden "mim" harfi atılınca geriye alçaklık anlamında "deniyet" kelimesi kalır.

mirkat-ı cennet

• Cenneti kazanmaya ve yükselmeye vesile olan anlamında Cennet merdiveni.

misbahü'l-iman

• İman lâmbası anlamında Asâ-yı Mûsâ'nın ikinci bölümüne verilen ad.

mugammer

• İşten anlamıyan bön kimse.

muhtereme

• Hürmete lâyık, saygıdeğer anlamında, hanımlar için kullanılan ifade.

müşkil

• Anlamı kapalı olan ve ancak bir ipucu sayesinde anlaşılabilen âyet.

müşterek lafız

• Sözlük anlamıyla birden fazla anlama gelen kelime. Meselâ: "Yüz" gibi.

nahnü

• Arapça'da 'biz' anlamına gelen bir zamir.

namus-u millet-i islamiye / nâmus-u millet-i islâmiye

• İslâm milletinin nâmusu (Millet kelimesi burada "din, şeriat, inanç" anlamına geliyor.).

nazar-ı acizi / nazar-ı âcizî

• Âcizin nazarı; benim bakışım anlamında, tevazu ifadesi olarak kullanılan söz.

nazar-ı fakirane / nazar-ı fakirâne

• Benim bakış açım anlamında, tevazu göstermek için kullanılan ifade.

ne-şebem

• Ben karanlık gece gibi nursuz değilim anlamında (Farsça)

nefs-i natıka-i kainat / nefs-i nâtıka-i kâinat

• Kâinatın konuşan ruhu anlamında Peygamber Efendimiz (a.s.m.).

neme lazım / neme lâzım

• "Bu işle ilgilenmem, bana ne, buna karışmam" anlamında bir ifade.

neş'e-i şit-i hüviyet / neş'e-i şît-i hüviyet

• Cenâb-ı Hakkın Hz. Adem'e, ölen oğlu Hâbil'e mukabil "Allah'ın vergisi, ihsanı" anlamına gelen Şit'i (a.s.) vermesi sevinci.

nisyan-ı mutlak

• Tam anlamıyla unutma.

nüma / نما

• -gösteren anlamında son ek.

nun-u na'büdü

• "Biz ibadet ederiz" ifadesindeki "biz" anlamına gelen nun harfi.

nur ism-i azimi / nur ism-i azîmi

• Bütün varlığı aydınlatan, bütün nurlar kendi nurunun zayıf bir gölgesi olan ve her çeşit nuru yaratan anlamında Allah'ın büyük ismi.

nur ism-i celili / nur ism-i celîli

• Bütün varlığı aydınlatan, bütün nurlar kendi nurunun zayıf bir gölgesi olan ve her çeşit nuru yaratan anlamında Allah'ın yüce ismi.

pür / پر

• Çok- anlamında ön ek.

pürkemal / pürkemâl

• Tam anlamıyle olgun.

ruh-u acizane / ruh-u âcizâne

• Âciz ruhum anlamında, tevazu ifadesi olarak kullanılan söz.

ruh-u acizi / ruh-u âcizî

• "Bu âcizin ruhu" anlamında olup tevazu için kullanılan ifade.

said-i gafil / said-i gâfil

• "Gafil Said!" anlamında

said-i şaki / said-i şakî

• "İsyan eden günahkâr Said!" anlamında

selman-ı farisi / selman-ı farisî

• İran'ın İsfahan şehrinde doğmuş olan büyük bir sahâbe. Evvelce ateşperestti, sonra Hristiyan oldu. Daha sonra papazların nasihatiyle İslâmiyetin geleceğini anlamıştı ve arıyordu. Yeni Peygamber'e (A.S.M.) kavuşmak için Şam'dan Hicaz'a geldi ve orada kendisini köle yaptılar. Peygamber Aleyhissalâtü V

sıracü'l-gafilin

• Gaflete düşenlerin meşalesi anlamına gelen ve Gençlik Rehberi için kullanılan bir isim.

ta'bir / ta'bîr

• İfade, anlatım, anlamı olan söz, deyim, rüya yorma.

tabir-i ali / tâbir-i âli

• Bir hürmet ve tazim ifadesi olarak "yüksek şahsiyetinizin ifadesi" anlamında kullanılan bir deyim.

taglib / taglîb

• Bir ilgiden dolayı kelimeyi başka bir anlamı da içine alacak şekilde kullanma.

tahrif / tahrîf / تحریف

• Bir yazıdaki cümlenin anlamını değiştirme.
• Bir yazıdaki adın veya cümlenin yerini değiştirme, bozma.

• Üstünde kalem oynatarak bozma, asıl anlamını bozma. (Arapça)

tahrifat / tahrîfat / تحریفات

• Anlamından uzaklaştıracak şekilde üstünde kalem oynatmalar. (Arapça)

tallahi

• Anlamı kuvvetlendirme için vallahi ve billahiden sonra söylenen yemin sözü.

tarif / târif

• (Ar. gr.) Marife yapma; tanımlama; bir amaca binaen bir ismi belirlilik anlamı katan eliflâm takısı ile birlikte zikretmek.

tashif

• Yanlış yazma, hem anlamı, hem de kelimeyi değiştirme. Yanılıp yanlış kelime yazma.

tasvib-i arifane / tasvib-i ârifane

• "İrfan sahibi zâtınızın uygun görmesi" anlamına gelen saygı ifadesi.

te'vil

• Bilinen anlamından başka bir anlamda yorumlama. Başka anlam verme.

tefsir

• Örtülü bir şeyi açmak, yorumlamak.
• Kur'ân-ı Kerim'in anlamını açıklayan bilim.

tenzil / tenzîl

• Kur'ân-ı Kerim (Kur'ân-ı Kerim 23 yılda bölüm bölüm indirildiği için "indirilen, parça parça indirilmiş" anlamına gelen Tenzîl ismi verilmiştir).

tesbihat / tesbihât

• Allah'ı öven ve kusurdan yüce tutan sözler ve varlıkların hal diliyle bu anlamı ifade etmesi.

tevafuk-u cifri / tevafuk-u cifrî

• Cifir ilmine göre kelime veya cümlelerin rakamsal değeri ile anlamı arasındaki uyum.

tevil

• Yorumlama, yorum; sözün ilk anlamını değil de ihtimal dahilinde bulunan başka anlamlarını (mecâzî) esas alarak yorumlama.

teyakkuz-u kamil / teyakkuz-u kâmil

• Tam anlamıyla uyanıklık.

va esefa, va hasreta / vâ esefâ, vâ hasretâ

• "Esefler olsun/yazıklar olsun" anlamında bir ifade.

ve'd-dua

• "Duâlarımız sizinle birliktedir" anlamına gelen bu tâbir, evvelce mektupların altlarına yazılırdı.

vesatat-ı aliye / vesâtat-ı âliye

• Bir hürmet ve saygı ifadesi olarak "yüce aracılığınızla" anlamında bir söz.

ya-i nidai / yâ-i nidâî

• Arapçada birisine seslenmeyi ifade eden ve "Ey" anlamına gelen iki harfli kalıp.

za

• (-Zây) " Doğuran" anlamına gelir ve birleşik kelimeler yapılır. Meselâ: Nâdire-zâ : Nâdir şeyler yapan, bulunmaz şey meydana getiren. (Farsça)

zemzeme-i azime

• Kur'ân hakikatleri için, "hayat veren mübarek ve lezzetli su" anlamında kullanılan bir ifade.