enderi / enderî

• Kalın ip, halat.
• Şam yakınında bir köyün adı.
• Bir dağ adı.

endüstri

• Sanayi, imalât, sanatlar. Hammaddeyi mâmul eşya hâline getirme. Bu da ikiye ayrılır. 1- Küçük sanayi: Ev ve atölyelerde basit âlet ve makinelerle eşya imalâtıdır. 2- Büyük sanayi: Su buharı, akaryakıt, elektrik, atom enerjisi gibi büyük çapta enerji kaynaklarından faydalanılarak fabrikalarda seri hâ (Fransızca)

engizisyon

• XVI. ve XVII. asırlarda Hristiyan Katolik Mezhebine âit kiliselerden alâkayı kesen veya Papa'ya karşı gelenlere yapılan -insanları arslanlara parçalatmak, fırında yakmak gibi- dehşetli işkenceler veya onları bu azaba mahkûm eden mahkemelere verilen isim. (Fransızca)
• Çok ağır ve çok zâlimce cezây (Fransızca)

• 16. ve 17. yüzyılda Hıristiyan Katolik mezhebinden ayrılan veya papaya karşı gelen kimselere karşı, arslana parçalatma, ateşte yakma gibi cezalar uygulayan mahkeme.

essalatü vesselamü aleyke ya resulallah / essalâtü vesselâmü aleyke yâ resulallah

• Allah'ın salât ve selâmı üzerine olsun ey Allah'ın Resûlü.

essalavat

• Peygamberimiz Resul-ü Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm Efendimize veya Cenab-ı Hakk'a (C.C.) karşı hamd, şükür ve teşekkür ifade eden dua, selâm ve salâvâtlar.

eyalet

• (Çoğulu: Eyâlât) Vilâyet. Bir vâlinin idaresinde olan memleket, şehir.

fahr-i enam / fahr-i enâm

• Yaratılmışların kendisiyle övündüğü zât. Sevgili Peygamberimiz Muhammed aleyhisselâm için kullanılan hürmet ve saygı ifâdesi. Gece-gündüz dilimde, salât-ü selâm, O mübârek rûhuna, ey Fahr-ül-enâm.

faraş

• (Feraşe. den galat) Süprüntüleri toplamağa ait kulplu kutu, kürekçik. Süpürge.

fazla

• Çok ziyâde, artık, artan.
• İleri.
• Gereksiz, lüzumsuz.
• (Çoğulu: Fazalât) Kazurat, pislik.

galatat

• Galatlar, hatalar, yanlışlar.

gureba-i yemin

• İbrahim paşa, Galata ve Edirne saraylarından çıkanlarla, harpte fevkalâde yararlık gösteren yabancılar ve yeni Müslüman olmuşlardan teşkil olunan iki süvari bölüğünden birinin ismidir. Bu iki bölüğe birden "Gureba-i Yemin ve Yesar Bölükleri" denildiği gibi "Garip ve Yiğitler Bölükleri" veya "Aşağı B

haber

• Hâriçten insanın fikrine intikal eden ilim.
• Yeni havadis. Ağızdan ağıza nakledilen söz.
• Peyam. Peygam. Nebe'. İlim ve malumat. Bilgi.
• Hadis, Resul-i Ekrem Aleyhissalatü Vesselâm'ın sözü.
• Edb: Hâdiseyi bildiren fiil veya cümle.
• Gr: Müsned. Mübtedanın mu

habl

• İp. Urgan. Halat.
• Tıb: Vücudda ip gibi olan âzalar.

• İp, urgan, halat.

hacegan yolu / hâcegân yolu

• Daha çok nübüvvet kemâlâtına (olgunluklarına, üstünlüklerine) kavuşturan Hazret-i Ebû Bekir'den gelen yolun, Yusuf-ı Hemedânî hazretlerinden îtibâren aldığı isim. Bu yol sonradan Nakşibendiyye adını almıştır.

hadd-i kemal

• Olgunluk hâli. Kemalât haddi.

hadis-i mütevatir / hadîs-i mütevatir

• Kizb üzerine ittifakları aklen tecviz olunmayan cemaatlerin birbirinden ve ilk cemaatin de bizzat Hazret-i Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâmdan rivâyet ettiği Hadis-i şeriftir..

hala

• (Çoğulu: Hâlât) Babanın kız kardeşi, hala. Arapçada: Ananın kızkardeşi. Teyze.

halid bin velid

• Câhiliye devrinde Kureyş eşrafındandı. Hudeybiye muahedesinden sonra Müslüman oldu. Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm, kendisine Seyfullah namını vermiştir. Çok kahraman bir gazi idi. Suriye, Filistin, Şam gibi yerler onun himmeti ile feth olunmuştur. 18 Hadis-i şerif nakletmiştir.Hicri 21 senesi

halime / halîme

• Yumuşak huylu kadın.
• Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın süt anasının ismi. Beni Sa'd bin Bekr kabilesindendir. Halime-i Sa'diye diye de anılır. (R.A.)

hayal

• (Çoğulu: Hayâlât) Zihnen tasarlanan şey. Hakikatı bilinmeyip akılla tasarlanan veya gölgeli görünen şey.
• Asıl olmayan ve akıldan geçen fikir.

he'le

• (Çoğulu: Hâlât) Ay ağılı, dâire-i kamer.

her'a

• Küçük bir canavar.
• Erkeğiyle muhalata ettiğinde şevkinin şiddetinden hemen inzal eden kadın.

hey'atın feletatı / hey'atın feletâtı

• Birini taklit eden kimsenin taklitçiliğini gösterip ilân eden sürçmeleri, falsoları. Kemalât-ı ruhiye veya mükemmelliğin iktizası olan umum ahvaldeki fıtrîlik ve müvazeneyi o seviyede olmayanın sun'î taklitteki gayr-ı fıtrîliği.

hibal

• (Tekili: Habl) Urganlar. İpler, halatlar.

hiccet-ül veda' / hiccet-ül vedâ'

• Hz. Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm'ın dâr-ı âhirete teşrifinden bir sene evvelki son vedâlaşma haccı.

hicret

• Bir yerden bir yere göç etmek. Kendi memleketini bırakıp başka memlekete taşınmak.
• Hz. Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm'ın Mekke'den Medine'ye hicret etmesi. İslâmiyetin ilk zuhurunda, şeref ve izzetleri zedelenen Mekke'deki putperest müşrikler daima Hz. Peygamber'e su-i kastlar tert

hubul

• (Tekili: Habl) Urganlar, ipler, halatlar.

hüseyin

• Küçük güzel.
• (Hi: 6-61) Hazret-i Ali Radıyallahü Anhu'nun oğlu, Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın sevgili torunudur. Peygamberimiz (A.S.M.) "Hüseyin benden, ben Hüseyindenim. Allah Hüseyini seveni sever." buyurmuştur. Kerbelâda şehid oldu (R.A.)

hutbe

• Hitâbe, nutuk, konuşma, vâz. Cumâ namazlarından evvel, bayram namazlarından sonra hatîbin (imâmın) minber denilen yüksekçe yerde cemâate karşı okuduğu Allahü teâlâya hamd, Resûlullah'a salât ve selâm ve mü'minlere nasihat ve duâdan ibâret bir ibâdet.

huveysal

• (Çoğulu: Huveysalat) Tıb: Ciltte peyda olan bir takım kabarcık.

idhalat / idhâlât / ادخالات

• Dışarıdan alımlar, ithalat.

• İthalat, dışalım malları. (Arapça)

igfal

• (Çoğulu: İgfalât) Dikkatsizlikle terkettirmek.
• Gaflette bırakmak.
• Kandırmak. Aldatmak.

iglat

• (Galat. dan) Yanlışa götürme.

ihtida

• Hidayete ermek. Delâlet ve irşadı kabul edip doğru yola girmek. Allah'a ve Resül-ü Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm Efendimize iman etmek.
• Başkasına tekaddüm etmek.

ihtilal

• (Çoğulu: İhtilalât) Ayaklanma, devlete isyan. Bozukluk, karışıklık.
• Şerre çalışmak, düzensizlik.

ikamet / ikâmet

• Kâmet. Erkeklerin farz namaza başlamadan önce okuması sünnet olan ezâna benzer sözlerin ismi. Ezândan farkı fazla olarak "Hayyealelfelâh"dan sonra iki defâ "Namaz başladı" mânâsına olan "kad kâmet-issalâtü denir.
• Oturmak, bir yerde kalmak.

ılat

• (Çoğulu: Alât) Devenin boynuna takılan ip.

inşikak-ı kamer

• Ay'ın parçalanması. Peygamberimiz Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü vesselâmın mu'cizesi eseri olarak gökte ay'ın en parlak olduğu bir zamanda ikiye ayrılması.

iplikhane

• Eskiden suç işlemiş kimselerin hapsedilip çalıştırıldıkları yere verilen addır.
• Gemilere lüzumlu halatlarla yelken bezini yapan eski bir deniz müessesenin adı idi.

ıskalariya

• Geminin üst kısmına çıkabilmek için iskele, yani merdiven teşkil etmek üzere çarmıhlara aykırı ve kazık bağı ile bağlanmış ince halatlar.

iskalarya

• ing. Çarmıkların halat basamakları.

islam / islâm

• Hazreti Muhammed aleyhisalâtü vesselâmın getirdiği din.

ısparçana

• Halatın üzerine sarılmış olan ip.
• Halatın yapıldığı bükmelerin herbiri.

isparçene

• İtl. Halatın üzerine sarılan kendir ve ip.
• Halatı meydana getiren üç boy bükmenin beheri.

ka'be-i kemalat / kâ'be-i kemalât

• Kemâlât kâbesi. Yâni herkesin teveccüh etmesi gereken en yüksek kemalât merkezi.

kaside-i bürde

• Hazret-i Peygamber (A.S.M.) önünde meşhur Arab Şâiri Ka'b bin Züheyr'in okuduğu kasidenin adı olup, bu kasideyi Peygamber Aleyhissalâtü vesselâm beğenmiş, mükâfat ve iltifat eseri olarak da kendi hırkasını ona giydirdiğinden bu isimle meşhur olmuştur.

kemalat-perver / kemalât-perver

• Kâmil ve olgun insan. Kemalât sahibi. (Farsça)

kerr

• Çekilerek yeniden hücum etmek.
• Birşeyden vazgeçtikten sonra tekrar ona, o işe yönelmek.
• Devlet.
• Gemi halatı.
• Hurma ağacına çıkmakta kullanılan urgan.

kisra

• Husrevden muarreb veya galat olan bu isim Sa'sâniler sülâlesinden olan Eski İran padişahlarına ve bilhassa Nevşirvan'den sonrakilere verilmiş olup, Rum imparatorlarına Kayser, Çin hükümdarlarına Fağfur ve Hakan denildiği gibi, bunlara da Kisra denilirdi.

kur'an

• Allah (C.C.) tarafından Hz. Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâma Cebrâil Aleyhisselâm vâsıtası ile (yâni vahiyle) gönderilen ve beşeriyetin bütün saadet düsturlarını hâvi en mukaddes ve en son kitâb-ı semâvidir. Din ve dünyanın nizâmını en iyi şekilde bildirir, kâinatın neden ve niçin yaratıldığ

kuss ibn-i saide

• İslâmiyetten önce Arabistan'da yaşamış İyâd Kabilesinin ileri gelenlerinden, mühim hakikatlı bir şâirdir. Cârud gibi hakperesttir. Henüz Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm genç iken Suk-ı Ukaz panayırındaki hitabeti ile meşhurdur. Hitabesinde bir Hak Peygamber geleceğini ve onun en güzel bir d

lafz-ı resul-i ekrem / lâfz-ı resul-i ekrem

• Resûl-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm lâfzı, sözü.

maglata

• Mugalata. Boş ve mânasız söz. Zihin yanıltmak için söylenen saçma sapan söz.

mağlata / مغلطه

• Laf salatası, yanıltmaca. (Arapça)

mahya

• Ramazan-ı şerîf ayında, geceleri çift minâre bulunan câmilerde iki minâre arasına gerilen ve halata (kalın ipe) asılarak kandillerle (lambalarla) yazılan yazı ve şekiller.

medain

• (Medayin) Şehirler, medineler. Büyük memleketler.
• Şimdi harabe olup İslâmiyyetten evvel yaşamış Kisralıların Nuşirevan zamanında kurdukları merkez-i hükümetleri olan büyük şehir. Peygamber Hz. Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm'ın doğduğu gece bu şehirdeki büyük sarayın eyvanları yıkılm

mekteb-i sultani / mekteb-i sultanî / mekteb-i sultânî / مكتب سلطانى

• İstanbul'da Galatasaray Lisesi.

• Galatasaray Lisesi.

mensur

• (Nasr. dan) Yardım görmüş.
• Muzaffer. Zafer bulmuş.
• Cenab-ı Hak tarafından her işinde nusrete mazhar olduğundan Hz. Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm'ın bir ismi de Mensur'dur.

mevlid

• Doğma. Dünyaya gelme.
• Doğulan yer veya zaman.
• Peygamberimiz Hz. Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm'ın doğumunu anlatan manzum eser, dini manzume.

mu'zıl

• (Çoğulu: Mu'zalât) şiddetli. Müşkil, zor.

muaviye

• (Mi: 603 - 682) Sahabe-i Kiramdan olup Şam'da yirmi seneden ziyade valilik yaptı, sonra hilâfetini ilân etti. Yirmi sene de halifelik yaptı. Resul-i Ekrem Aleyhissalâtu Vesselâmın kayın biraderi ve vahiy kâtibi idi. Beni Ümeyye sülalesinden olan bu zattan itibaren İslâm Devletine, Emevi Devleti denm

muaz ibn-i cebel

• (Ebu Abdurrahman el Ensarî) Ashâb-ı Kirâm arasında hürmetle yâd olunan büyük fakihlerdendir. Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın sağlığında Kur'an-ı Kerim'i cem'edip ezberleyen bahtiyarlardandır. Peygamberimiz, "Kur'ânı, Muaz İbn-i Cebel'den alınız" buyurmuştur. 157 hadis rivâyet etmiştir. Ürdün

müfad

• Sözün ifade ettiği mâna. İfade edilen.
• Herhangi bir vesile ile kazanılmış menfaat. (Mefâd galattır)

mugalata

• (Galat. dan) Karşısındakini yanıltmak için söz söylemek. Doğruya benzer yanlış sözler. Safsata. Hatalı ve yanlış söz. Demagoji.
• Man: Vehimlerden terekküb eden kıyastır.

mugalatat

• (Tekili: Mugalata) Safsatalar. Demagojiler. Mugalâtalar.

mugallat

• (Galat. dan) Yanlış telâffuz edilmiş.

muhammed

• Peygamberimiz aleyhissalâtü vesselâmın "medhedilen" mânâsındaki ismi.

musalli

• (Salat. dan) Namaz kılan. Beş vakit namaza devam eden.

musallit

• (Salâtet. den) Birine musallat eden. Peşini bırakmayıp sataştıran.

müstahsal

• (Çoğulu: Müstahsalât) (Hâsıl. dan) Yetiştirilmiş, hâsıl olmuş, üretilmiş.

mütekamilane / mütekâmilâne

• Olgunluk ve kemâlât göstererek. Olgunlukla. (Farsça)

müvalat / müvâlât

• Abdest alırken her uzvu ara vermeden birbiri ardınca yıkamak.
• Dostluk, karşılıklı sevgi.Tebrik ile terdif ederim arz-ı hulûsu, Kalbimdeki sıdk u müvâlât senindir.

muvasalat / muvâsalat / مواصلات

• Varma, ulaşma. (Arapça)
• Muvâsalat etmek: Ulaşmak, varmak. (Arapça)

na't

• Medih ve senâ ederek, vasıflarını göstererek bir şeyi anlatmak.
• Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselâmı medhederek yazılan kaside.

nabigat-ül ca'di / nabigat-ül ca'dî

• Resül-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın duasına mazhar olmuş mühim bir Arab şâiridir. İran'ın fethinde bulundu. Rivayete göre Mi: 684'de İsfehan'da Rahmet-i Rahman'a kavuştu.

namaz

• İslâmın beş şartından birisidir. (Farsça)
• Duâ. (Farsça)
• Zikir. (Farsça)
• Kur'an. (Farsça)
• Kunut. (Farsça)
• Rüku. (Farsça)
• Salât. (Farsça)
• Şükür. (Farsça)
• Tesbih. (Farsça)
• Secde. (Farsça)
• Hamd. (Farsça)

nezir

• (Nezr. den) Bir iş için korkulacak bir şey söyleyip gözdağı vermek. İlerdeki hesap için korkutmak. ("Beşir" in zıddıdır)
• Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselâmın bir vasfı olup Allaha (C.C.) inanıp itaat etmeyenlere cehennemden haber verdiği için "Nezir" denmiştir.

niyazi-i mısri / niyazi-i mısrî

• (Mi: 1618 - 1694) Malatya'nın Soğanlı köyünde doğdu. Şâir ve tasavvufçu olup Halvetî tarikatının Niyaziye veya Mısriye şubesini kurmuştur. Mısır'da Câmi-ül-Ezher'de tahsil gördü. 1646'da İstanbul'a döndü ve Sokollu Mehmed Paşa Medresesinde irşada başladı. Eserlerinden bazıları şunlardır: Risale-i Ha

nuut

• (Tekili: Na't) Vasıflar, keyfiyetler, umuma şâmil sıfatlar.
• Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselâm hakkındaki medhiyeler.

ömer ibn-i abdülaziz

• (Hi: 60-101) Emevî Devleti halifelerinden olup Hz. Ömer'in ahfadındandır. Siyaset âleminde bir dâhi ve adâlette bir ikinci Hz. Ömer'di. Malatya'yı Rumlardan yüzbin esir mukabilinde satın aldı. Zehirlenerek şehid edildi. (R. Aleyh)

osman

• Peygamberimiz Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm'ın en yakın sahabelerinden, Aşere-i Mübeşşere'den ve İslâmiyet için en çok fedakârlık gösterenlerdendir. Hz. Talha ve Zübeyr'den evvel imana geldi, iman edenlerin beşincisi oldu. Resül-ü Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın üçüncü halifesi ve damadıd

palamar

• Büyük gemileri karaya bağlamak yahut demir gomneye bedel lengere rabtetmek için kullanılan halat.
• Büyük halat.
• Vaktiyle muharebelerde silâh olarak kullanılan ve yük kaldırmak için kullanılan sırıklar. (Sanat Ansiklopedisi)

puhtegi / puhtegî

• Olgunluk, kemalât, pişkinlik. (Farsça)

rahmeten-li-l-alemin / rahmeten-li-l-âlemin

• Bütün âlemlere rahmet olan Hz. Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm.

resen

• (Çoğulu: Ersân) Atı veya davarı ip ile bağlamak.
• İp, halat, urgan.

resenbend

• Halat atmış, halatla bağlı. (Farsça)

risman

• İp, halat. (Farsça)

sadat

• (Tekili: Seyyid) Seyyidler. Hazret-i Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm'ın soyundan gelenler ve onun izinden gidenler. Hususen Hazret-i Hasan neslinden gelenlere seyyid; Hazret-i Hüseyin neslinden gelenlere de Şerif denmektedir.

sagsag

• Galat kelâm konuşmak.

sahabiye

• Peygamberimiz Hz. Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâmı sağ iken görmüş olan ve mü'mine olarak vefat etmiş bulunan kadın müslüman.

şahadet getirmek

• Kelime-i Şehadete inanıp onu söylemek. Bir Allah'tan başka ilâh olmadığına; Muhammed Aleyhissalâtü vesselâm'ın, Allah'ın Resulü olduğuna inanarak söylemek.

şakk-ı kamer

• Ayın iki parça olması mu'cizesi. (Kur'ân-ı Kerimin nass-ı kat'isi ile de sâbit olan ve mütevâtir olarak da bilinen Peygamberimiz Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâmın parmağının işâreti ile ayın iki parçaya ayrıldığı hadisesi ki, büyük mu'cizelerindendir.)

sala / salâ

• Namaza davet için çağırmak. Minarede okunan salavat, dua. (Kelimenin aslı "Essalât" veya "Salât" dır.)

• Minârelerde Cumâ ve cenâze namazı için okunan salât u selâm.

salar-ı beyt-ül haram / sâlâr-ı beyt-ül haram

• Beyt-ül Haram'ın reisi ve başkumandanı olan Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm.

salar-ı rusül / sâlâr-ı rusül

• Resüller kafilesinin reisi, kumandanı. Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm.

salat u selam / salât u selâm

• Peygamber efendimizin sallallahü aleyhi ve sellem ism-i şerîfleri anılınca, işitilince veya yazılınca söylenen veya yazılan hayır duâlardan ibâret olan sözler yâni sallallahü aleyhi ve sellem, Allahümme salli ve sellim alâ seyyidinâ Muhammedin ve alâ âli seyyidinâ Muhammed, Essalâtü ves-selâmü aleyk

salavat / صلوات

• (Tekili: Salât) Namazlar.
• Bütün dualar. İhtiyaçtan gelen ricalar.
• Nimetten çıkan şükürler. İbadetler.
• Hazret-i Muhammed'e (A.S.M.) memnuniyet ve bağlılık için yapılan dualar.
• Nasârâ kilisesi.

• Salâtlar.

salihat

• Dine uygun iyi hareketler. Cenab-ı Hakk'ın ve Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm'ın beğeneceği işler, iyilikler.
• Hayır ve hasenat sâhibi müslüman kadınlar.

sallallahu aleyhi ve sellem / sallâllahu aleyhi ve sellem

• Allah'ın salât ve selâmı onun üzerine olsun.

sallallahü aleyhi ve sellem / sallâllahü aleyhi ve sellem

• Peygamber efendimizin ism-i şerîfi anıldığı, işitildiği ve yazıldığında söylenen ve yazılan, Allahü teâlâdan, O'nun dünyâda ve âhirette her türlü iyiliğe ve üstünlüğe kavuşmasını istemekten ibâret olan hayır duâ, hürmet, saygı ve bağlılık ifâdesi. Bu na salât u selâm da denir.

• Allah'ın salât ve selâmı onun üzerine olsun.

sallallahu aleyhi vesellem

• Allah onun üzerine salât ve selâm eylesin.

sallallahü aleyhi vesellem / sallâllahü aleyhi vesellem

• Allah Peygamberimize salât ve selâm eylesin.

sallallahu teala aleyhi ve ala alihi ve eshabihi ve ezvacihi / sallâllahu teâlâ aleyhi ve alâ âlihi ve eshâbihi ve ezvâcihi

• Allah onun, ailesinin, Sahabelerinin ve eşlerinin üzerine salât etsin, şanını yüceltsin.

sallallahu teala aleyhi ve sellem / sallâllahu teâlâ aleyhi ve sellem

• Allah onun üzerine salât ve selâm eylesin.

sallallahü teala aleyhi ve sellem / sallâllahü teâlâ aleyhi ve sellem

• Allah'ın salât ve selâmı onun üzerine olsun.

sallallahüaleyhivesellem

• Allah ona salât ve selâm eylesin.

salvele

• Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselâm'a okunan salavat ve dua.

• Hz. Muhammed'e okunan salât ve selam duası.

• Allahümme salli alâ Muhammed ve benzeri salât u selâm denilen ve Peygamber efendimize okunan hayır duâ.

sanayi' şirketi / sanâyi' şirketi

• İki veya daha fazla san'at sâhibinin başkasından iş kabûl ederek ücretini paylaşmak üzere veya fabrika kurup îmâlât kârını paylaşmak üzere kurdukları şirket, ortaklık. Şirket-i A'mâl.

şefaat

• Şefaat etmek. Af için vesile olmak.
• Fık: Âhiret günü bir kısım günahkâr mü'minlerin affedilmeleri ve itaatli mü'minlerin de yüksek mertebelere ermeleri için Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm ve sâir büyük zâtların Allah Teâlâ'dan (C.C.) niyaz ve istirhamda bulunmalarıdır.

selh-hane

• Hayvan kesilip yüzülen yer. Mezbâha. (Bu kelime galat olarak, "salhâne" şeklinde kullanılır.) (Farsça)

selman-ı farisi / selman-ı farisî

• İran'ın İsfahan şehrinde doğmuş olan büyük bir sahâbe. Evvelce ateşperestti, sonra Hristiyan oldu. Daha sonra papazların nasihatiyle İslâmiyetin geleceğini anlamıştı ve arıyordu. Yeni Peygamber'e (A.S.M.) kavuşmak için Şam'dan Hicaz'a geldi ve orada kendisini köle yaptılar. Peygamber Aleyhissalâtü V

şemal

• (Çoğulu: Şemâlât) Kıble ardında kutup tarafından esen yel.
• Ahlâk.
• Kılıç.

şems-i kemalat / şems-i kemâlât

• Kemâlât güneşi, her türlü mükemmelliğin kaynağı.

sene-i hicriye

• Hazret-i Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâmın Mekke'den Medine'ye hicreti başlangıç sayılan ve Muharrem 1'den başlayan sene. Bu sene-i Kameriye (kamer yılı), Zilhicce ile biter, 354 veya 355 gün sürer.

şeriat

• Doğru yol. Hak din yolu.
• Büyük ve geniş cadde.
• Nur, aydınlık, ışık.
• Kur'an-ı Kerim ve Hazret-i Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm'ın târif ettiği ve bildirdiği yol. Allah (C.C.) tarafından Peygamber Aleyhisselâm vâsıtasiyle vaz' ve tebliğ olunan hükümleri hâvi İlâhî kan

şerid

• Band, halat, ip.

serzakir

• Başta gelen zâkir, zikredenlerin başı. (Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm'dan kinâye olur.) (Farsça)

sidret-ül münteha

• Mahlukat ilminin ve amelinin kendisinde nihayet bulup kevn âlemini hududlandıran bir işaret. Yedinci kat gökte olduğu rivayet edilen ve Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselâm'ın ulaştığı en son makam.

şimendifer-i kemalat / şimendifer-i kemâlât

• Kemâlât treni, olgunluk ve mükemmellikler treni.

şirket-i a'mal / şirket-i a'mâl

• İki veya daha fazla san'at sâhiblerinin, başkasından iş kabûl ederek ücretini veya bir fabrika kurup îmâlât kârını paylaşmak üzere kurdukları şirket, ortaklık.

sofi

• Ehl-i tasavvuf. Riyazet ve nefisle mücahede ile hakikate ermeğe çalışan. Tarikata mensub, mânevi kemâlât için çalışan.
• Yanıltıcı, safsatacı.

sohbet-i ihvan

• Din kardeşleri ile faydalı hakikatlar üzerine sohbet etmek.Resül-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm buyurmuştur ki: Üç şey müstesna, dünyada rahat yoktur:1- Tilâvet-i Kur'an2- Münacat-ı Rahman3- Sohbet-i İhvan.

sünnet

• Kanun, yol, âdet.
• Siret-i hasene.
• Ist: Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm'ın sözü, emri, hal ve takriri. Müslümanların ittibâında ve dinlemesinde maddî ve manevî pek çok fazilet bulunan, tatbikinde mühim sevablar, terkinde mühim zararlar bulunan İslâmî emirler. Sünnet'e Farz-ı

süraka

• (Ebu Süfyan Sürâka b. Mâlik) Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm, Hz. Ebu Bekir ile beraber hicret için Mekke'den çıktıklarında, Kureyş Rüesasının mühim bir mal mukabilinde onları öldürmek için gönderdikleri cesur bir adam olup, Hz. Peygamber'in mu'cizesiyle atının ayakları kuma saplanmış ve bu üç

ta'cim

• Noktalama, noktalatma.

tabi'

• Birinin arkası sıra giden, ona uyan. Boyun eğen. İtaat eden.
• Gr: Kendinden evvelki kelimeye göre hareke alan.
• Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselâm'ı görmüş olanları, ashabını görüp, onlardan hadis dinlemiş olan.

tabii / tabiî

• Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm'ı sağ iken görmüş olan mü'minlerle yani Ashabla görüşmüş ve onlardan ders almış olan sâlih müslümanlar.

taglit

• (Galat. dan) Yanlışını çıkarma. Yanıltma.
• Karıştırma.

tahdis

• (Hudus. dan) Söylemek. Anlatmak. Rivayet etmek.
• Şükür ve teşekkür ile bildirmek. Görülen iyiliği herkese söylemek.
• Hazret-i Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm'ın sözünü tekrarlamak.

takriri sünnet / takrirî sünnet

• Hazret-i Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselâm'ın, sahabelerinden birinin söylediğini veyahut işlediğini gördüğü halde, onu menetmiyerek sükût buyurmaları.

tarikat-i muhammediye / tarîkat-i muhammediye

• Hz. Muhammed'in (a.s.m.) velâyet yolu, şahsî kemalât yolu.

tegallüt

• (Çoğulu: Tegallütât) (Galat. dan) Yanılma. Yanlışa düşme.

tiramola

• İtl. Halat çekme.

tubale

• (Çoğulu: Tubâlât) Dişi koyun.

tulatıle

• (Talâtıla) (Çoğulu: Talâtıl) Hayvanları içeri koymak. Bel ağrısı.
• Zahmet.

ümm-i seleme

• (Mi: 542-626) Ümmehât-ı Mü'minînden olup, Resül-ü Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın son vefat eden zevcesi idi. 378 Hadis-i şerif rivayet etti. (R.A.)

ümmehat-ül mü'minin / ümmehât-ül mü'minîn

• Mü'minlerin anaları. Peygamberimiz Resül-ü Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın mübarek zevceleri.

urgan

• İp. Halat. (Türkçe)

• İp, halat.

üsame bin zeyd

• Resül-ü Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın azadlısı olan Zeyd bin Harise'nin oğludur. Meşhur sahabedendir. 128 Hadis-i Şerif rivayet etmiştir. 75 yaşında iken 54 yılında vefat etmiştir. (R.A.)

üstad-ül beşer

• Beşerin bütün insanlığın üstadı, hocası, daha bilgili ve ârif. Muhammed Aleyhissalâtü Vesselam.

vesile-i salavat / vesile-i salâvat

• Hz. Muhammed'e (a.s.m.) salat ve selâm gönderme sebebi.

viladet

• Doğmak, doğuş, dünyaya gelmek, doğurmak. (Veladet galattır)

ya'sub

• Arı beyi.
• Emir, bey, reis.
• Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselâm'ın bir atının ismi.
• Atın alnındaki beyazlık.
• Bir nevi kuş.

yar-ı gar / yâr-ı gar

• Hazret-i Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm'ın en sâdık sahabesi Hazret-i Ebubekir Radıyallahü Anh'ın ünvanı. Hicret esnasında en tehlikeli bir zamanda mağaraya girdiklerinde Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselâm'a sadakatla hizmet ettiğinden bu nam ile anılır.

zeyn-ül abidin

• (Zeynel âbidîn) Lügat mânası: İbadet edenlerin zineti.
• (Hi: 38-94) Oniki İmamın dördüncüsü olan zât (R.A.). Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm'ın torunu olan Hazret-i Hüseyin'in ortanca oğlu. Asıl adı: Ali'dir. Tâbiînin büyüklerindendir. Medine-i Münevvere'de vefat etmiştir. (Rahmetull