acar

• (Tekili: Ecr) Sevaplar, ücretler, mükâfatlar.
• Kiralar.

badaş

• Mükâfat. (Farsça)

bahşiş

• Lütfedip verilen para. Fazladan, iyilik olsun diye verilen. İhsan. Hediye, mükâfat. (Farsça)

behişt

• Cennet. Ahirette iyi kulların gideceği mükâfat yeri. Adn. Firdevs. (Farsça)

berhudar

• Selâmette. Mükâfata erişen. Nasibli. (Farsça)

beşir / beşîr

• Müjdeci, mükâfatı müjde eden.

beyin

• Kafatasının en büyük kısmını kaplayan, kalınca ve dayanıklı üç zarla örtülmüş olan bir sinir merkezidir. Yumuşak ve beyazımsı bir kitle olan beyin, duygu ve bilgi merkezidir. Ak ve boz maddeden yapılmıştır ve iki yarım küre olarak yaratılmıştır. Yarım kürelerden birinde bir arıza sebebiyle bu merkez (Türkçe)

cebel-i arafat

• Arafat Dağı.

cebel-i arefe

• Arafat Dağı.

cebel-i rahmet

• "Rahmet dağı" mânâsına, Arafat ovasındaki tepe.

cennet

• İnananların dünyadaki güzel amellerine mükafaten sonsuza kadar kalacakları güzellikler âlemi.

cümcüme / جمجمه

• (Çoğulu: Cemâcim) Baş kemiği, kafatası.
• Ağaç çanak.
• Arabdan bir kabile.

• Kafatası. (Arapça)

dar-ı ceza / dâr-ı ceza

• İyi veya kötü işlerin karşılığının verildiği ceza ve mükafat yeri.

dar-ı mücazat ve mükafat / dar-ı mücazat ve mükâfat

• Ceza ve mükafat yurdu, âhiret.

dar-ı mükafat / dâr-ı mükâfat

• Mükâfat, ödül yeri.

dar-ı mükafat ve mücazat / dâr-ı mükâfat ve mücâzât

• Mükâfat ve ceza yeri.

deyyan / deyyân

• Mükâfatlandıran veya cezalandıran, hâkim. Allah.

ecir / اجير

• Karşılık, ücret.
• İyi bir amelin karşılığı olarak verilen manevî mükâfat.

• Mükafat.

ecr

• (Çoğulu: Ücur) Bir iş, bir hizmet mukabilinde verilen şey.
• Ahirete aid mükâfat, hayır ceza.
• Ücret, mukabil, karşılık. Sevab.
• Tıb: Kırılan bir uzvun sarılması.

• İyilik, mükâfât, ücret, karşılık. Allahü teâlânın râzı olduğu, beğendiği işleri yapanlara verdiği sevâb.

ecr u mesubat / ecr u mesubât

• Karşılık ve mükâfat. İyi amele karşılık Allah tarafından ahirette verilen sevap.

ecr-i cezil / ecr-i cezîl

• Bol mükafat.

ecr-i kesir / ecr-i kesîr

• Bol ücret, mükâfat.

ehl-i sevap

• Allah tarafından mükâfata lâyık görülenler.

el cezau mincinsi'l-amel / el cezâu mincinsi'l-amel

• "Mükâfat veya ceza, yapılan iş cinsinden olur.".

emek-dar

• Emeği geçmiş, kıdem ve mükafâta hak kazanmış memur, hizmetçi. Eski ve sadık hizmetçi. (Farsça)

errahim

• En merhametli, büyük nimetler veren, verdiği nimetleri iyi kullananları daha büyük ve ebedi nimetler vermek suretiyle mükâfatlandıran Allah (C.C.)

eyyam-ı cem'

• Hac mevsiminde Arafat ve Mina'da geçen dört gün.

hac

• İslâm'ın beşinci şartı. Gerekli şartları kendinde bulunduran (bülûğa ermiş yâni ergen, hür, zengin, aklı başında) her müslümanın ömründe bir defâ ihramlı (dikişsiz) bir elbise ile Mekke'ye gidip Kâbe'yi ziyâret etmesi ve Arafât denilen yerde bir mikt âr durması ve bâzı vazîfeleri yerine getirmesi.

haccal

• Şatafatlı, debdebeli, gösterişli.

hafe / hâfe

• (Çoğulu: Hâfât) Sâhil, kıyı, deniz kenarı.
• İki veya daha fazla sathın, bir açı teşkil ederek birleşmesinden meydana gelen uzunlamasına keskinlik.

hame

• Kafatası, başın üst kısmı.

hila'

• (Tekili: Hil'at) Hükümdar veya vezirler tarafından bir kimseye mükâfat olarak giydirilen kaftanlar, hil'atlar.

huri / hûrî

• Allahü teâlânın îmân edenlere mükâfat olarak yarattığı, nasıl oldukları bilinmeyen Cennet kızı.

ihbariyye

• Haber vermek işi.
• Kaçak veya kayıp eşyayı haber verene mükâfat olarak verilen para.

ihsar

• (Hasr. dan) Birisini işinden alıkoymak.
• Fık: Hac için ihrama girmiş bir zâtın, Arafat'ta durmakla ziyaret tavafından; ve umre için ihrama girmiş bir kimsenin de tavaftan men edilmesi. Böyle men edilen zâta "muhsar" denir.
• Kısaltma, kısalma.
• Sıkıştırma.

ikramiye

• Hürmet ve mükâfat için verilen para veya hediye.
• Memurlara maaş haricinde ve her sene belli bir zamanda verilen para.
• Yapılan iyilik karşılığı olarak verilen hediye veya para.
• Satıcı tarafından pazarlığın hâricinde olarak müşteriye yahut arada vasıta olana verilen şey

irsad

• Gözetlemek.
• Hâzır ve âmâde eylemek.
• Mükâfat vermek.
• Edb: Secili ve kâfiyeli bir cümlede ses uyumundaki ana sesi önce tanıtıp, ondan sonra gelecek kelimeyi tanıtma sanatıdır. Meselâ:Elemin Kays'a kıyas etme din-i mahzunun, Yok idi aklı ne derdi var idi Mecnunun. (Baki)

isabet

• Ecir, mükâfât, karşılık vermek.
• Doldurmak.

istikşaf

• (Çoğulu: İstikşâfât) (Keşf. den) Keşfetmeğe çalışma.
• Ne olup bittiğini öğrenip anlamak için araştırma yapma.

kaftan

• Ekseriya mükâfat ve taltif olarak giydirilen süslü üstlük elbise. Hil'at, esvab.

kase-i ser / kâse-i ser / كاسهء سر

• Kafatası.

• Kafatası.

kaside-i bürde

• Hazret-i Peygamber (A.S.M.) önünde meşhur Arab Şâiri Ka'b bin Züheyr'in okuduğu kasidenin adı olup, bu kasideyi Peygamber Aleyhissalâtü vesselâm beğenmiş, mükâfat ve iltifat eseri olarak da kendi hırkasını ona giydirdiğinden bu isimle meşhur olmuştur.

kedu

• Kabak. (Farsça)
• Mc: Kafatası. (Farsça)

keyfer

• Karşılık, mukabil. (Farsça)
• Mükâfat veya ceza. (Farsça)

kıhf

• (Çoğulu: Akhâf) Kafatası. Beynin, içinde bulunduğu kafa kemiği.

kılafet

• Gemi ziftleme san'atı. Kalafatlık.

lüks

• Şatafat, aşırı süs.

mahall-i ceza

• Ceza ve mükâfatın verileceği yer.

malik-i yevmiddin

• Herkesin dünyâda yaptığının mükâfat ve cezasını göreceği yer olan âhiretin, din gününün, mâliki, sahibi olan Allah (C.C.)

me'cur

• Karşılık almaya, mükâfata hak kazanmış kimse.
• Kiraya verilen.

menasik-ül hac

• Hacı olmak için Mekke-i Mükerreme'ye gidenlerin Kâbe'yi ziyaret etme, Arafat'ta vakfeye durma, kurban kesme, ihram giyme, muayyen bir yerden bir yere kadar yürüme gibi yapılan ibadet rükünleri.

meş'ar-ül-haram / meş'ar-ül-harâm

• Mekke-i mükerremede, Arafât ile Minâ arasında bulunan Müzdelife'nin sonunda Cebel-i kuzah yakınında bir yer. Meş'ar, şiâr (alâmet) yeri demektir. Meş'ar denmesi; ibâdet yeri olması; haram diye vasıflandırılması ise, hürmeti ve kıymeti sebebiyledir.

mesubat

• (Tekili: Mesube) İyiliğe karşı Allah (C.C.) tarafından verilen mükâfatlar.

mesube

• (Çoğulu: Mesubât) İyiliğe karşı Cenab-ı Hakk'ın vereceği mükâfat.

mina / minâ

• Mekke-i mükerremenin doğusundaki dağların eteğinden Arafât'a giden yol üzerinde bulunan yer. Hac ibâdeti esnâsında kurban kesmek ve cemre (şeytan) taşlamak için buraya gidilir. İbrâhim aleyhisselâm, kurban etmek için, oğlu İsmâil'i buraya götürmüştü.

muhassır

• Hasrette bırakan.
• Mina ile Arafat arasında Muhassir vadisi. Ebrehe'yi mağlub eden Ebabil kuşlarının taş yağdırdıkları mevki.

mukaddeme-i mükafat-ı lahika / mukaddeme-i mükâfat-ı lâhika / mukaddeme-i mükâfat-ı lahika / مُقَدَّمَۀِ مُكَافَاتِ لَاحِقَه

• Sonradan verilecek olan mükafatın başlangıcı.

• Daha sonra verilecek mükafatın başlangıcı.

mükafat-ı acil / mükâfât-ı âcil

• Peşin mükâfat.

mükafat-ı acile / mükâfât-ı âcile

• Peşin mükâfat.

mükafat-ı hazıra / mükâfat-ı hâzıra

• Mevcut olan mükâfat, şu anki mükâfat.

mükafat-ı maneviye / mükâfat-ı mâneviye

• Mânevî mükâfat, karşılık.

mükafat-ı nakdiye / mükâfat-ı nakdiye

• Para mükâfatı.

mükafaten / mükâfaten

• Mükâfat, ödül olarak.

• Mükâfat ve karşılık olarak.

mukallef

• Kalafatlanmış, taklif edilmiş.

mukarrer / مُقَرَّرْ

• Daha sonra verilecek mükafatın başlangıcı.

muktataf

• (Çoğulu: Muktatafât) (İktitaf. dan) Toplanmış, devşirilmiş.
• Derleme, toplama. Derlenmiş.

müsakkaf

• (Çoğulu: Müsakkafât) (Sakf. dan) Üstü dam veya tavanla örtülmüş. Tavanı veya damı olan.

mutantan

• Debdebeli. Tantanalı. Gürültülü. Gösterişli ve şatafatlı.

müyadat

• Elden ele verme.
• Mükâfat.

muzahrafat

• (Bak: Müzahrafât)

müzd

• Ücret, karşılık, kira. (Farsça)
• Mükâfat. (Farsça)

müzdelife

• Mekke'de Arafat ile Mina arasında bulunan mukaddes bir yer.

• Arafat ile Mina arasında bulunan yer.

• Mekke-i mükerremede Minâ ile Arafât arasında bulunan, Âdem aleyhisselâmla hazret-i Havvâ'nın yeryüzünde ilk buluştukları yer.

na'man

• Tâif yolunda Arafata çıkar bir derenin adı.

nail-i mükafat / nâil-i mükâfât

• Mükâfata, ödüle erişen.

netice-i mükafat / netice-i mükâfat

• Sonuçta verilecek mükâfat.

pa-deş

• Mükâfat. (Farsça)

padaş

• (Çoğulu: Padaşân) Mükâfat, ecr. (Farsça)
• Yoldaş. Yol arkadaşı. (Farsça)

padaşan / padaşân

• (Tekili: Padaş) Arkadaşlar, ayakdaşlar. (Farsça)
• Mükâfatlar. (Farsça)

safe

• (Çoğulu: Savaf-Sâfât) Kanatlarını havada yayıp uçan kuş.

saltanat

• Kudret, kuvvet.
• Hâkimiyet, padişahlık.
• Tantana, gösteriş, debdebe.
• Şatafatlı hayat. Bolluk. Zenginlik.

şeafe

• (Çoğulu: Şüuf-Şiâf-Şeafât) Dağ başı.
• Her nesnenin âlâsı ve üstü.

şeayir

• (Tekili: Şâire) Hac için hazırlanan nişanlı kurbanlar. Şâireler. Safâ. Merve, Mina ve Arafat gibi, menâsik-i haccın edâ edilecek yerleri ve dinin alâmetleri. Menâsik ve âyin rüsumu.

şedaid

• (Şedâyid) Afât. Meşakkatli haller. Şiddetli musibetler.

şekur / şekûr

• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Kendisi için yapılan az tâate yüksek dereceler ihsân eden, sayılı günlerde yapılan ibâdete, sayısız mükâfât veren.
• Çok şükreden, kendisine ihsân edilen nîmetlerin kıymetini bilip, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına riâyetle O'

semi' / semî'

• İşitilecek şeyleri ne kadar gizli olsa da işiten, hamd ve senâda bulunanların, hamdini işitip mükâfat veren, kullarının duâlarını işiten ve icâbet eden, münâfık ve yalancıların kalbden söyledikleri sözleri işiten mânâsında Allahü teâlânın Esma-i hüsn âsından (güzel isimlerinden).

sevab / sevâb

• Hayır. Hayırlı iş. Allah (C.C.) tarafından mükâfatlandırılacak doğruluk ve iyilik karşılığı. Allah'ın (C.C.) rızasını kazanmağa mahsus iyi amel.

• Hayır, hayırlı iş, Allah tarafından mükâfatlandırılacak doğruluk ve iyilik karşılığı.

• İyilik ve ibâdet yapana âhirette Allahü teâlâ tarafından verilecek mükâfât, iyi karşılık. Ecir.

sevap

• Hayır; İlâhî mükâfat.

• İyi bir davranışa karşı Allah tarafından verilen mükâfat.

sultanü'd-deyyan / sultanü'd-deyyân

• Mükâfat ve cezayı hakkıyla veren sultan; Allah.

ta'rif

• (İrfan. dan) Bir şeyi belli noktalar ve işaretlerle inceden inceye anlatıp bildirmek, tanıtmak. Kavl-i şârih.
• Bir maddeyi bütünüyle bir ibare halinde anlatmak.
• Gr: Bir ismi marife etmek.
• Arafat'ta vakfe yapmak.

tavaf-ı ifada / tavâf-ı ifâda

• Hacıların Arafât'tan indikten sonra yaptıkları farz tavâf. Tavâf-ı Ziyâret.

tavaf-ı ziyaret / tavâf-ı ziyâret

• Hacıların Arafât'tan indikten sonra, Kurban bayramı günlerinde yapılan tavâf. Buna ifâda tavâfı da denir.

tekbiratü'l-huccac fi arafat / tekbirâtü'l-huccac fî arafat

• Hacıların Arafat Dağına çıktıkları zaman tekbir getirmeleri.

terk-i ukba / terk-i ukbâ

• Âhiretteki mükâfatları terketmek, düşünmemek.

tevkif

• Alıkoyma, tutma. Hapis olarak bekletme. Vakfetme.
• Arafatta mevkaf olan yerde durdurmak.
• Bir kimsenin koluna bilezik takmak.

va'd

• Söz verme, söz verilen şey.
• Allahü teâlânın; emirlerini yerine getirenleri çeşitli nîmetlerle mükâfâtlandıracağını, karşı gelenleri ise, azâb ile cezâlandıracağını bildirmesi, söz vermesi. Buna va'd-ı ilâhî de denir.
• Bir kimsenin, başka birisine bir husûsta söz vermesi.

vaad ve vaid-i ilahi / vaad ve vaîd-i ilâhî

• Cenab-ı Allah'ın mükafat için söz vermesi ve azapla korkutması.

vadi-yi urene / vâdi-yi urene

• Arafât ovasında bulunan bir vâdi.

vakfe

• Durma; haccın farzlarından olup, Arefe günü Arafat'ta öğle ve ikindi namazından sonra bir miktar durmak.

• Bir hareketin geçici olarak durdurulması.
• Durak. Durulacak yer.
• Hacıların Hac esnasında Arafat'taki tevakkufları olup, eda etmeğe mecbur oldukları şartlardan birisidir.

vakıf / vâkıf

• Mülkü olan belli ve kıymetli malının menfaatini bir şarta bağlamadan müslüman veya zımmî (gayr-i müslim vatandaş) bütün veya belli fakîrlere Allah rızâsı için terkeden kimse.
• Bir işten haberi olan.
• Arafât'ta vakfeye duran.

zerafe

• (Çoğulu: Zürâfât) Deveye benzer, boynu uzun ve art ayakları kısa bir hayvan. Zürafa.