Menu
İletişim
LUGGAT
OSMANLICA TÜRKÇE SÖZLÜK
{ lügât . lügat . لغت }
Arapça ve Farsça yazımları, Osmanlıca okunuşları
ve detaylı açıklamaları ile birlikte.
Arama yapmak istediğiniz kelimeyi girip
karşılığını bulmak istediğiniz "
OSMANLICA ARA
" ya da "
TÜRKÇE ARA
" butonlarına tıklayın.
İfadenin içinde geçtiği kelimeleri de göster.
Türkçe - Osmanlıca Sözlük
'te
ABES
ifadesini içeren
92
kelime bulundu...
a
1928 senesinde alınan Türk alfabesinin "a" harfi, Osmanlıcadaki elif ve ayın harflerine yakın bir ses verir.
abdurrahman bin avf
Aşere-i mübeşşereden ve çok fedakar olan Sahabelerdendir. İlk müslüman olan sekiz kişiden birisidir. Bütün ihya-yı din için olan muharebelerde çok fedakârlıkta bulunmuş, birisinde yirmibir yerinden yaralanmıştı. Bir gazada oniki dişini birden kaybetmişti. Medine'ye ve Habeşistan'a hicret edenlerdend
abes / عبث
Saçma, abes.
(Arapça)
abese irca
Mantık ve matematikte bir isbat şeklidir. Bir hükmün doğruluğunu isbat için, bu hükmü inkâr eden diğer hükmün yanlışlığı isbatlanır. Meselâ: Allah'ın varlığının inkâr edilmesinin imkânsızlığını veya abesiyetini göstermek, Allah'ın varlığını isbat yollarından biridir. Bu, "Abese irca" yolu ile isbat
abese suresi / abese sûresi
Kur'ân-ı kerîmin sekseninci sûresi. Mekke-i mükerremede nâzil oldu (indi). Kırk iki âyet-i kerîmedir. Birinci âyet-i kerîmede yüzçevirdi, iltifat etmedi mânâsına olan Abese lafzı sûreye isim olmuştur. Sûrede, Kur'ân-ı kerîmin Allahü teâlâ tarafından bir mev'ize (nasihat, öğüt) olduğu bildirilmekte,
abesiyat
(Tekili: Abes) Faydasız ve boş şeyler.
abesiyet
Abeslik, saçmalık.
acemi ve ecnebi huruf / acemî ve ecnebî huruf
Arap alfabesinin dışında kullanılan yabancı harfler.
adem-i abesiyyet
Abes olmayış. Faydasız ve boş olmamak.
ademü'l-abesiyet
Abes ve lüzumsuz olmama.
ahabiş
(Tekili: Habeş) Habeşliler.
ahbeş
Habeş, Habeşi.
arabi huruf / arabî huruf
Arap alfabesinin harfleri.
ashab-ı fil / ashâb-ı fil
İslâmiyetten önce Kâbe-i Muazzamayı tahrib için Mekke'ye hücum eden Habeş ordusunun ismi ( Önlerinde fil bulunduğundan, zırhlı vasıtalar gibi ondan faydalandıklarından bu isim verilmiş olduğu nakledilir.
ashame
Peygamberimizin zamanında Müslümanlığı kabul eden Habeş Necaşisinin ismi.
ayın
Arap alfabesinin onsekizinci ve Osmanlı alfabesinin yirmibirinci harfi olup, ebced hesabında yetmiş sayısına tekabül eder.
Arap alfabesinin 21. harfi. Ebced hesabında sayı değeri 70'dir.
bast fi makam-il-kalb / bast fî makam-il-kalb
Nefis makamında ricâ mesabesindedir. Lütuf ve rahmeti, kurb ve ünsü kabule işarettir.
batıl / bâtıl
Fânî, geçici, devamlı olmayan, yok olan.
Abes, boş, boşuna, sebebsiz yere, yok yere.
Hırsızlık, gasb, kumar gibi dînin helâl etmediği, izin vermediği kazanç yolu.
Şirk, putlara tapmak.
behlel
Abes, boş boşuna. Batıl, beyhude.
bülsün
Mercimek mesabesinde hububattan bir habbe. (Bâzı yerde mercimek de derler.)
butlan
Haksızlık. Bâtıl olma. Boş ve abes olmak. Hak olmamak.
ç
Osmanlı alfabesinin yedinci harfi olup, ebced hesabında "cim" harfi gibi üç sayısının karşılıdır.
cumhur-u ulema / cumhur-u ulemâ
Âlimler cemaatı. Âlimler sınıfı. (Bir fikre dâvet cumhur-u ulemânın kabulüne vâbestedir, yoksa dâvet bid'attır, reddedilir. Mek.)
dad
Osmanlı alfabesinin onyedinci harfidir.
Ebced hesabında sekizyüz sayısına karşı gelir.
dal
Arap alfabesinin sekizinci harfi.
din
Ceza, ivaz.
İman ve amel mevzuu olarak insanlara Cenab-ı Hak tarafından teklif olunan Hak ve hakikat kanunlarının hey'et-i mecmuasıdır. Din, kâinatın, dünyanın hayatın ve insanın yaratılış gayeleri ve var oluş şekillerini açıklıyarak, onları mânasızlıktan ve abesiyetten kurtarır. İns
durah
Gökte melâike kâbesi olan beyt-il mâmur.
ebabil / ebâbil
Dağ kırlangıcı; kuş sürüsü; Kâbe'yi yıkmaya gelen Habeş kumandanı Ebrehe'nin ordusuna gökten taş yağdıran kuşlar.
ebabil kuşları / ebâbil kuşları
Kâbe'yi yıkmaya gelen Habeş kumandanı Ebrehe'nin ordusuna gökten taş yağdıran mübârek kuşlar.
ebced / ابجد
Arabça Eski Sâmi alfabesindeki harf sırasının sayı değerine göre tertiplenmesinden meydana gelen birinci kelime. Bu tertip İbrâni ve Süryâni Alfabesindeki harfleri içine alır. İbâredeki kelimelerin sırası ve harflerin rakam değerleri şu suretle gösterilmektedir (Ebced), (Hevvez), (Hutti), (Kelemen),
Sayısal değer verilmiş arap alfabesi.
(Arapça)
ebrehe
Peygamberimizin (A.S.M.) doğumundan elli gün kadar evvel Kâbenin tahribine gelen Habeş Ordu Kumandanının ismi.
ebu bekir-i sıddık
Asıl adı Abdullah, künyesi Ebu Bekir, lâkabı Sıddık ve Atik. Erkekler içerisinde Resul-i Ekreme (A.S.M.) ilk iman eden; bütün muharebelerde ona refakat eden; seferde, hazarda, bütün tehlikeli anlarda Peygamber Efendimizle (A.S.M.) beraber çalışmış ve onun en yakın Sahâbesi. Onun sohbetinden feyz alm
ecnebi ve acemi huruf / ecnebî ve acemî huruf
Arap alfabesinin dışında kullanılan Lâtin harfleri.
elif
Kur'ân alfabesinin ilk harfi.
elif-lam / elif-lâm
Arap alfabesinde yer alan iki harf ve kelimelerin başına konan bir takı.
elifba / elifbâ
Arap dilinin seslerini ve yazı sistemini gösteren harfler dizisi, Arap alfabesi.
eski harf
Arap alfabesi.
gayr-ı mülayim / gayr-ı mülâyim
Uygunsuz, abes.
girift
Yakalama, tutma.
(Farsça)
Dolaşık. Birbiri içine girik. Girintili çıkıntılı, karışık.
(Farsça)
Motifleri birbirine girik ve içiçe geçme olan tezyinat tarzı. Buna aynı zamanda arabesk de denilir.
(Farsça)
Türk musikisinin nefesli sazlarından olup, bugün unutulmak üzeredir. Ney'e benzer. Girift ç
(Farsça)
gubeyra
Yaban iğdesi.
Habeş vilâyetinde darıdan yapılan bir cins şarap.
h / ه ح خ
Osmanlı alfabesinin sekizinci harfi.
Ebced alfabesine göre sayısal değeri: 8.
ha
Osmanlı alfabesinde sekizinci harftir ve ebced sayısı ile de sekizi ifade eder.
habeş nasarası / habeş nasârâsı
Habeş Hıristiyanları.
habese
(Bak: HABES)
habeşe / حبشه
Habeşistan.
(Arapça)
Habeş.
(Arapça)
habeşi / habeşî
Habeşli.
Habeş memleketi ahalisinden olan. Habeş'e mensub ve müteallik olan.
Koyu esmer renkli adam.
Hat, tezhib, minyatür gibi güzel san'atlarda kullanılan bir cins kâğıt.
halid bin sinan
Benî Abes kabilesinin Bin-Bagis'ten ehl-i tevhid bir zat olup; Hz. Peygamber Efendimiz, bu zat hakkında: "O bir nebi idi, fakat onun kavmi onu zâyi etti" buyurmuşlardır. Kendisi Peygamberimizin zamanına yetişememiştir.
havariyun / havâriyûn
Hz. İsâ'nın (a.s.) yardımcısı ve sahabesi olan on iki kişinin hepsine birden verilen ad.
huruf-u hecaiye-i kur'aniye / huruf-u hecâiye-i kur'âniye
Kur'ân alfabesindeki harflerin hepsi.
itizam-ı ma la yelzem / itizâm-ı mâ lâ yelzem / التزام ما لا یلزم
Abesle iştigal etmek.
j
Osmanlı alfabesinin ondördüncü harfi olup, ebced hesabında "" harfi gibi, 7 sayısına tekabül eder.
k
Osmanlı alfabesinin yirmidördüncü harfi olan kaf ile, yirmibeşinci harfi olan kef harfini karşılar.
ka'be-i ismet
Masumluk Kâbesi (Efendimiz (a.s.m.) masumiyeti itibariyle Kâbe'ye benzetilmiştir.).
ka'be-i kemalat / kâ'be-i kemalât
Kemâlât kâbesi. Yâni herkesin teveccüh etmesi gereken en yüksek kemalât merkezi.
kabe-i kemalat / kâbe-i kemâlât
Mükemmelliklerin kâbesi, olgunlukların merkezi.
kaf-nun / kâf-nûn
Arap alfabesinde yer alan iki harften oluşan ve Allah'ın varlıkları dilediği şekilde yaratmasını ifade eden "kün", yani "ol" emri.
kur'an hattı / kur'ân hattı
Kur'ân'ın yazılı olduğu alfabe, Arap alfabesi.
kuss ibn-i saide
İslâmiyetten önce Arabistan'da yaşamış İyâd Kabilesinin ileri gelenlerinden, mühim hakikatlı bir şâirdir. Cârud gibi hakperesttir. Henüz Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm genç iken Suk-ı Ukaz panayırındaki hitabeti ile meşhurdur. Hitabesinde bir Hak Peygamber geleceğini ve onun en güzel bir d
lahva
Abes, bâtıl sözleri çok söyleyen, boş konuşan kadın. (Müz: Elhâ)
lam / lâm
Kur'ân alfabesinde yirmialtıncı harf olup, ebcedi değeri otuzdur.
Arap alfabesinde yer alan bir harf.
latail / lâtail
Boş, faydasız, abes, mânâsız.
menut
Asılı, muallâk.
Bağlı. Mütevakkıf. Merbut. Vâbeste.
Bir milletten olmayıp sonradan o millete dahil olmuş olan.
mim
Kur'ân-ı Kerim alfabesindeki yirmidördüncü harf olup, ebced hesabında kırk sayısının karşılığıdır.
Tarih yazarken bazan Muharrem ayına bir işaret olabilir.
Bir kitap veya ibarenin sonuna veya altına temme (bitti) yerine ve "mâlum oldu, görüldü" makamında konulan bir harftir.<
Arap alfabesinin bir harfi.
mimsiz medeniyet
Vahşilik, denîlik. Alçaklık.
Medeni kelimesinin, Kur'ân alfabesine göre "mim" harfini kaldırırsak, denî kelimesi kalır. Buna binaen, "mimsiz medeniyyet" de denî, alçak ve zâlim yerinde kullanılmıştır.
molla
Büyük âlim, medrese talabesi.
muhacir / muhâcir
İslâmiyet'in başlangıcında, sırf müslüman oldukları için Mekkeli müşriklerin zulüm ve işkencelerine mâruz kalıp, dinlerini, îmânlarını korumak için, evlerini, mallarını ve mülklerini bırakarak Resûlullah efendimizin izni ile önce Habeşistan'a, son ra Medîne-i münevvereye hicret eden Mekkeli
musammet
(Sammet. den) Kof olmayan. İçi boş olmıyan şey.
Gr: Arap alfabesine "b, f, l, m, n, r" nin haricindeki bütün harfler.
necaşi / necaşî / necâşî
Habeş Meliki olan "Eshame" nin lâkabıdır. Kamus Şârihinin dediğine göre, mutlaka bu isim, Habeş Meliklerinin has isimleridir.
Habeş hükümdarı.
Habeş hükümdârı. Habeş krallarına verilen isim.
necs
(Neces) Pis ve murdar olan, habes. şer'an pis olup gözle görülen şey.
nun
Arap alfabesinin yirmi beşinci harfi.
Kur'an alfabesinde yirmibeşinci harf. Ebced hesabına göre değeri ellidir.
Divid, kalem.
Kılıcın ağzı. Kılıç.
Çene çukuru.
Balık, semek.
p
Osmanlı alfabesinin üçüncü harfi olup, ebced hesâbında "b" harfi gibi iki sayısına tekabül eder.
ra
Kur'an alfabesinde onikinci harftir. Ebced hesabında 200 sayısına işaret eder. Bu harfe "Rı" denildiği gibi, "Ra-i mühmele" de denilir. Bazı tarih kayıtlarında" Rebi-ül Evvel" ayına işaret olarak geçer.
rakib / rakîb
Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Her şeyi hakkıyla gören, gözeten, koruyan, bir an onlardan habersiz olmayan, murâkabesi (gözetmesi) devamlı olan.
rı
Kur'an alfabesinin onuncu harfi olup, ebcedî değeri 200'dür.
sa'
Çiy, rutubet, şebnem.
Kur'an-ı Kerim alfabesindeki dördüncü harfin adı.
sad
Kur'an alfabesinin onyedinci harfi olup, ebcedî değeri 90'dır. Noktası olmadığından sâd-ı mühmele adı da verilir.
Arap alfabesinde 14. harf; Sad Sûresi.
said bin zeyd
Hz. Ömer'in (R.A.) amcasının oğluydu. Aşere-i Mübeşşere'den ve Ashabın ileri gelenlerindendi. Vazifeli olarak Habeşistan'a hicret edenlerdendi. Şam'ın fethine ve bir çok mühim muharebelere iştirak etti. Hicri 51 yılında vefat etti.
se
Kur'an alfabesinin dördüncü harfidir. Ebced hesabında 500 sayısının karşılığıdır.
sebehlel
Bâtıl, boş, abes.
şın
Kur'an alfabesinin onüçüncü harfi olup, ebcedî değeri 300'dür.
ta / tâ
Kur'anın alfabesinde üçüncü harfin adıdır. Ebcedî değeri 400'dür.
Arap alfabesinden bir harf.
taharet
Temizlik. Nezafet. Temizlenmek.
Fık: Habes, necaset denilen maddeten en pis şeylerin veya hades denilen şer'î bir mâninin zevalidir.
teabbüs
Abes yüzlü olmak.
tehatih
Bâtıl, boş ve abes sözler.
Tamamlanmamış söz.
vav
Kur'an alfabesinde sondan üçüncü harftir. Ebced hesabında 6 sayısının karşılığıdır.
vekef
Günah.
Abes ve boş.
Ayıp.
Eksiklik.
ya
Kur'ân alfabesindeki son harfin ismidir. Ebcedî değeri 10'dur. Hecâ harflerinin mahmuse kısmındandır. Şedide ile rihve arasında, ortadadır.
yar-ı gar / yâr-ı gar
Hazret-i Peygamber Aleyhissalâtü Vesselâm'ın en sâdık sahabesi Hazret-i Ebubekir Radıyallahü Anh'ın ünvanı. Hicret esnasında en tehlikeli bir zamanda mağaraya girdiklerinde Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselâm'a sadakatla hizmet ettiğinden bu nam ile anılır.
ye
Arap alfabesinde yer alan bir harf.
yeni harf
Latin alfabesi.
ze
Kur'an alfabesinde onbirinci harftir ve ebcedi kıymeti 7'dir.
zı
Kur'an-ı Kerim alfabesinde onyedinci harftir. Ebcedî değeri: 900'dur.
En Çok Aranan Osmanlıca Kelimeler
kut'ül amare
ruhban
münib
lev
şegaf
tercüman-ı beliğ
inantab
terceme
tercüme
Emzik
En Son Aranan Osmanlıca Kelimeler
bezm-i cihan
Müsademat
evla
kubul
Ab-ı bade
Emtıa
mevcudat-ı dehhaşe-i seyyale-i mütemevvice
vazife-i asliye-i fıtriye
hemsaye
name-i hicran
En Son Aranan Türkçe Kelimeler
ABES
Kurul
Ekol
devler
hakli
fenne
Mavî
Eyvallah
sisi
Sevr