Menu
İletişim
LUGGAT
OSMANLICA TÜRKÇE SÖZLÜK
{ lügât . lügat . لغت }
Arapça ve Farsça yazımları, Osmanlıca okunuşları
ve detaylı açıklamaları ile birlikte.
Arama yapmak istediğiniz kelimeyi girip
karşılığını bulmak istediğiniz "
OSMANLICA ARA
" ya da "
TÜRKÇE ARA
" butonlarına tıklayın.
İfadenin içinde geçtiği kelimeleri de göster.
Türkçe - Osmanlıca Sözlük
'te
Şimdi
ifadesini içeren
105
kelime bulundu...
acilane / âcilane
Acele edene ait. Acele olarak.
(Farsça)
şimdiki zamana ait.
(Farsça)
ahlakıyyun / ahlâkıyyun
Ahlâk ilmi ile uğraşan âlimler; bunlar iki kısımdır. Bir kısmı ahlâk-ı hasene olan İslam ahlâkını telkin eder, diğer kısmı ise, dine tâbi olmayan ve hakiki ahlâkı bulamamış olanlardır.
aktab-ı erbaa
Ehl-i sünnet âlimleri ve mütebahhir ve maneviyatta çok ileri zatlar tarafından şimdiye kadar dört büyük kutup olarak bilinen veliler. (Seyyid Abdulkadir-i Geylâni, Seyyid Ahmed-i Bedevi, Seyyid Ahmed-i Rufâi, Seyyid İbrahim Desuki.)
aktüel
Bugünkü, şimdiki.
(Fransızca)
alizarin
Eskiden kök boyası denilen bitkiden çıkarılırken, şimdi kimya usulleriyle hazırlanan boya maddesi.
(Fransızca)
arnavut
(Rumca ve Arnavutçadan) Balkan yarımadasının batı tarafında oturan bir kavimdir. Osmanlı devrinde, Kosova, İşkodra, Manastır, Yanya vilâyetleridir. Şimdi müstakil bir devlet olup, Türkçede Arnavutluk şeklinde söylenir.
arz-ı rum
(Erzurum) Rum memleketi. Şimdiki Anadolu. Anadolunun şarkındaki bir vilâyet adı.
ases
Asâyişin muhafazası için geceleri dolaşan ve şimdiki polis vazifesini gören memurlar.
asr-ı hazır / asr-ı hâzır
Şimdiki asır.
Şimdiki asır, yeni zaman.
ayasofya
Şimdi müze olan önemli bir cami.
bab-ı seraskeri / bâb-ı seraskerî
Serasker kapısı. Eski Milli Müdafaa Vekâleti. Milli Savunma Bakanlığı. Şimdiki İstanbul Üniversitesi'nin kapısı.
bilinçaltı
Psk: Şuur altı. Geçmişte yaşadığımız ve etkisi altında kaldığımız hâdiselerden şimdi hatırlayamadıklarımız, şu anda da varlığımızda meydana gelen hadiselerden bilgisine sahip olmadıklarımızın hepsi. İnsan şuurlu hareket ettiği gibi şuuraltı etkilerle de hareket eder. İnsan şuuraltının etkisiyle hare
(Türkçe)
çağatay
Cengiz Han'ın oğlu Çağatay Han'ın ismine nisbetle Mâvera-ün Nehr taraflarında oturan Doğu Türklerine ve edebî lisan olarak kullandıkları Doğu Türkçesine verilen isimdir.
cami
İslâm mâbedi. İbadet yeri olan bina.
Cem'edici, toplayıcı, içine alan.
Cem'etmiş, toplamış bulunan, hâvi ve muhit olan.
Resûl-i Ekrem Aleyhissalâtu Vesselâm bütün evvel ve âhir güzel isim ve ahlâkı kendisinde cem'ettiğinden dolayı ona verilen bir isimdir.
Ehl-
cilahik
Eskiden kemankere ile ve şimdi de tüfek ile atılan yuvarlak nesne.
coğrafya
Yeryüzünün şimdiki hâlini çeşitli cihetlerden inceleyen ilim. Bölümlerinden olan Fizikî Coğrafyada: Karalarla denizlerin durumları ve iklimleri;İktisadî Coğrafyada: Toprak mahsulleri, sanayi ve ticaret işleri;Siyasî Coğrafyada: Irk, dil, millet hususiyetleri ve devlet sınırları anlatılır.Bunlardan b
defterdarlık
Eskiden maliye bakanlığı.
Şimdi vilâyetlerin mali işlerine bakan daire.
deniyet-i hazıra / deniyet-i hâzıra / دَنِيَتِ حَاضِرَه
Şimdiki ahlâksız ve rezil medeniyet.
Şimdiki medeniyetin alçak, rezil kısmı.
derhal
Şimdi, hemen, bu anda, vakit kaybetmeden.
(Farsça)
direm
(Dirhem) Eskiden kullanılan bir ağırlık ölçüsü. Şimdiki üç gram ağırlık. Okka denen eski ağırlık ölçüsünün (1/400) kadarıdır. Şer'an, orta büyüklükte yetmiş tane arpa ağırlığı.
(Farsça)
Eskiden kullanılan ve beş kuruş değerindeki gümüş para. Akça.
(Farsça)
dünya
(Müz: Ednâ) (Denâet veya dünüvv. den) En yakın, en aşağı.
Şimdiki âlemimiz.
eknun / eknûn / اكنون
Şimdi, el'an, hâlâ.
(Farsça)
Şimdi.
(Farsça)
el'an / الآن
Halen, şimdi.
Şimdi.
(Arapça)
el-an
Şimdi. Hâlâ. Hâl-i hazırda.
elan / elân
Şimdi, hâlâ.
elhal
Şimdi, hâlâ, henüz, şimdiki hâlde.
elhalet hazihi / elhâlet hâzihi / الحالة هذه
Şimdiki, günümüzdeki
(Arapça)
endülüs
(Mi: 756-1031) Dört halife devrinden sonra kurulan Emevi devleti yıkıldıktan sonra Emevilerin Afrikadan Avrupa'ya geçip şimdiki Portekiz ve İspanya'da kurdukları İslâmi devletin bir ismidir. Bunlara Endülüs Emevileri denir. Abbasilerin katliâmından kurtulan Abdurrahman ismindeki zât Afrika yoluyla İ
eyyam-ı teşrik
Kurban bayramının birinci gününden sonraki diğer üç güne verilen isimdir. Zilhiccenin 11, 12 ve 13 üncü günleridir. Birinci gününe "yevm-i nahr" (kurban günü) denir.
fasl-ı zamanın sahife-i selasesi / fasl-ı zamanın sahife-i selâsesi
Geçmiş, şimdiki ve gelecek zaman.
Asr-ı saadetten evvelki devir, Asr-ı saadet ve ondan sonraki zamanlar.
fatımi / fatımî
(Fâtımiyye) Hz. Fatıma Sülâlesinden olmak iddiasında bulunan, önce kuzey Afrika, sonra Mısırda hükümet süren sülâleye mensub meliklerin takındıkları isimdir. (Mi: 910-1171) İsmâiliye nâmında bâtıl fırkadandırlar. Salâhaddin-i Eyyubî, ordusu ile, Fâtımîlerin hâkimiyetine son verdi.
fevziye
Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması üzerine II.Sultan Mahmud tarafından eski odalar mevkiine verilen isimdir. Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması esnasında, yeni odalar Kara Cehennem'in attığı yağlı paçavralarla yanmış, eski odalar da ocağın ilgasından birkaç gün sonra yıktırılmıştır. Gerek yanan ve gerekse
fi'l-i muzari / fi'l-i muzâri
Gr. şimdiki, geniş ve yakın gelecek zamanı gösteren fiil kipi.
fiil-i muzari / fiil-i muzâri
Arapçada şimdiki, geniş ve gelecek zamanı ifade eden fiil kipi.
filhal / filhâl / فى الحال
(Fi-l-hâl) Şimdi, hemen.
Bu halde.
Hadd-i zâtında.
Şimdi, derhal.
(Arapça)
gamara / gamârâ
Yahûdîlerin Tevrât'tan sonra mukaddes kitab saydıklarıTalmûd'un kısımlarından biri. Talmûd; Mişnâ ve Gamârâ olmak üzere iki kısımdır.
gülhane
İstanbulda Sarayburnu'ndan Topkapı Sarayı'nın duvarlarına ve bir taraftan Çizme Kapısı hizasına kadar devam eden saha. Bunun deniz tarafında, şimdiki hat boyunun batısında vaktiyle sıra ile gül bahçeleri bulunduğundan bu isim verilmiştir.
gülle
Top mermisi. (Vaktiyle demirden veya taştan yuvarlak olarak yapılırdı. Şimdi çelikten, silindir biçiminde ve ucu sivri olarak yapılmaktadır.)
hadaik-ı hassa / hadaik-ı hâssa
Saray bahçeleri. Bunlar biri saray içinde, diğeri saray dışında olmak üzere iki kısımdı. Saray içindeki bahçe ve bostan işleriyle meşgul olanlara "Has Bahçe Bostancıları"; saray dışındakilere ise "Hassa Bostancıları" denilirdi. Saray dışı bahçe ve bostanların bazıları şunlardı: Kadıköy bağı, Davut P
hadise-i hazıra
Şimdiki hadise, olay.
hal / hâl / حال / حَالْ
Şimdiki zaman.
Durum, görünüş, nitelik, şimdi, tâkat.
Hal, durum.
(Arapça)
Şimdiki durum, şimdiki zaman.
(Arapça)
Şimdiki zaman.
hal-i hazır / hâl-i hâzır
Şimdiki durum, şimdiki zaman.
Şimdiki zaman, bu anki durum.
hala / hâlâ / حالا
(Hâlen) şimdi. Henüz. şimdiye kadar. Elân.
Şimdi, henüz.
Şimdi, hâlâ.
(Arapça)
halen / hâlen / حالا
Şu anda, henüz, şimdiki hâlde.
Durumca, şimdi de.
Şimdilik, henüz.
(Arapça)
hali / halî
Hâl ile, vaziyet ile. Tavra âit. şimdiki. Hâle mensub.
hali hazır
Şimdiki zaman.
halihazır / hâlihazır / hâlihâzır / حال حاضر
Şimdiki zaman.
Şimdiki durum.
Şimdiki durum.
(Arapça - Farsça)
halihazırda
Şimdi, şu anda.
haliya / hâliyâ / حاليا
Şimdi, şu anda.
(Arapça)
haliyen
Şimdiki hâlde, şimdiki zamanda.
halk-ı ef'al / halk-ı ef'âl
Mu'tezile fırkasının bir tabiridir. Hayvan ve insanların, kendi fiillerinin hakiki müessiri olduğunu iddia etmelerine verilen isimdir. (Bu iddiâlarını Ehl-i Sünnet ulemâsı müsbet delillerle reddetmiştir.)
hamuşan
Mevlevi tâbirlerindendir. Konya'da Mevlâna'nın türbesi haricinde ve kıble cihetindeki büyük kabristana verilen isimdir.
Sessizler, susmuş olanlar, uykuda olanlar.
harbesisa
"Şey" mânasına kullanılan bir isimdir.
hazır / حَاضِرْ
Şimdiki (zaman).
hazır hamdler
Şimdiki zaman içinde yapılan hamdler, şükürler.
hazır zaman
Şimdiki zaman.
hendesehane-i bahri / hendesehane-i bahrî
Bahriye Mektebinin ilk adıdır. Abdülhamid zamanında miladi 1773 yılında Cezayirli Hasan Paşa'nın teşebbüsüyle Tersane içinde açılmıştır. Okulun ilk baş muallimi, Türk riyaziyecisi Gelenbevi İsmail Efendi'dir.Şimdiki ismiyle "Gemi İnşa Mühendisliği" olan Bahriye Mektebi, 1795 senesinde daha muntazam
henüz
Daha, yeni, şimdiye kadar, ancak.
(Farsça)
hitamuhu miskün
Onun mühürü (sonu) misktir, meâlinde Mutaffifîn Suresi'nin 26. âyetinden bir kısımdır. Onda Cennet nimetlerinden bahsedildiği gibi, bu kelâm tatbikatta sözün, sohbetin sonunu hoş ve güzel sözle bitirmeğe denilir.
homa
Denizli'nin Çivril ilçesine bağlı ve şimdiki ismi Gümüşsu olan bir kasaba.
hükumet-i hazıra / hükûmet-i hazıra
Şimdiki hükûmet.
iç cebehane
Şimdiki askerî müzeye eskiden verilen addır. İç cebehâne tâbiri bilahare "Hazine-i esliha", Üçüncü Sultan Ahmed devrinde "Dâr-ül esliha", daha sonraları da "Harbiye ambarı" olarak değiştirilmiş, en sonunda "askerî müze" şeklini almıştır.
(Türkçe)
ile-l-an
Şimdiye kadar, bu âna kadar.
imam-ı mübin / imâm-ı mübîn / اِمَامِ مُب۪ينْ
Her şeyin vukūundan evvel ve sonra yazılı olduğu kader defteri; Allahın şimdiki zamandan ziyâde, geçmiş ve geleceğe bakan ilmi.
imdi
Şimdi.
Şimdi.
ism-i mensub
Gr: Kelimenin sonuna Türkçede "Li", Arabça ve Farsçada kelime sessiz harfle bitiyorsa, bir "î", sesli harfle bitiyorsa; yerine göre sesli harf atılarak veya atılmayarak "î" veya "vî" harfi getirilerek yapılan, nereli ve nereye mensub olduğunu ifade eden isimdir. İstanbullu, İstanbulî; Mekkeli, Mekkî
ism-i tasgir
Küçültme ismi. Küçüklük veya azlığa delâlet eden isimdir. Arapçada ekseri (Fueyl) veya (Fuayil) vezninde, Türkçede kelime sonuna cik, cık, cağız, ceğiz gibi ekler getirerek yapılır. Abd: Kul, Ubeyd: Kulcağız, kulcuk gibi.
kerahet / kerâhet
İğrenme, tiksinme, istememe. Harama yakın olma veya yapılmaması iyi olma. Dinde terk edilmesi iyi olan bir şeyin terk edilmeyip yapılması. Kerâhet, tahrîmiyye ve tenzîhiyye olmak üzere iki kısımdır.
kitab-ı mübin / kitâb-ı mübîn / كِتَابِ مُب۪ينْ
Kaderde olan her şeyin gerçekleşmesinde esas tutulan kānunların bütünü; Allahın geçmiş ve gelecekten ziyâde, şimdiki hâle bakan ilmi.
kıyye
Okka. Eskiden kullanılan bir ağırlık ölçüsü. Kıyye-i atika da denir. Şimdiki 1282 gram.
Okka; şimdiki 1282 grama denk gelen eski bir ağırlık ölçüsü.
künun / künûn / كنون
Şimdi. El'an.
(Farsça)
Şimdi.
(Farsça)
kütüb-ü mensuha-i semaviyye
İslâma ve bütün beşeriyyete gönderilen Kur'an-ı Kerim'den evvel eski peygamberlere gelen -Tevrat, İncil, Zebur- namlarındaki şimdi hükmü kalkmış olan mukaddes kitablar.
luka incili / luka incîli
Meşhûr dört İncîl'den biri. Antakyalı papas Luka tarafından yazıldığı için bu ad verilmiştir. Şimdi elde bulunan İncîllerin en yanlış olanıdır.
masna'
(Masnaa) Su mahzeni. Sarnıç.
Şimdiki Arapçada: Fabrika.
Bucak, köşe.
mason
Duvarcı mânasına bir kelimeden alınmış isimdir. Dinsiz, imânsız mânâsına kullanılır. Fermeson veya farmason da denir.
(Fransızca)
medain
(Medayin) Şehirler, medineler. Büyük memleketler.
Şimdi harabe olup İslâmiyyetten evvel yaşamış Kisralıların Nuşirevan zamanında kurdukları merkez-i hükümetleri olan büyük şehir. Peygamber Hz. Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm'ın doğduğu gece bu şehirdeki büyük sarayın eyvanları yıkılm
medeniyet-i garbiye-i hazıra / medeniyet-i garbiye-i hâzıra
Şimdiki Batı medeniyeti.
medeniyet-i hazıra-i garbiye / medeniyet-i hâzıra-i garbiye
Şimdiki Batı medeniyeti.
medeniyet-i zalime-i hazıra / medeniyet-i zâlime-i hâzıra
Şimdiki zâlim medeniyet.
melik
Mülk ve melekut sâhibi. Padişah. Mutasarrıf.
Bir kavmin başı. Mâlik. (İsimdir)
meş'ar-i haram
Müzdelife'de şimdi üzerinde mescit bulunan yer.
mezahim-i hazıra / mezâhim-i hazıra
Şimdiki sıkıntılar, zahmetler.
mihrimah
Güneş ile ayın beraber olması anlamına gelen isimdir.
modern
Şimdiki zamana uygun, asri.
(Fransızca)
mücerreme
Tamam manasına gelir bir isimdir. Meselâ: Sene-i mücerreme, sene-i tâmme demektir.
münhamenna
Muhammed (A.S.M.) manâsına, Tevratta geçen İbrânice isimdir.
müpteda / müptedâ
(Ar. gr.) İsim cümlesinde haberin (yüklemin) anlattığı iş, hareket veya oluşu taşıyan ve onlara konu teşkil eden isimdir.
musibet-i hazıra
İçinde bulunulan şimdiki belâ ve sıkıntı.
muvakkaten
Az bir zaman için, şimdilik, geçici ve muvakkat olarak.
muzari / muzâri
Şimdiki zaman veya geniş zaman kipi.
Arapçada hem şimdiki zamanı hem de geniş zamanı ihtiva eden fiil kipi.
Arapçada şimdiki ve geniş zamanı ifade eden fiil kipi.
muzari sigası / muzâri sigası
Gr. Arapçada şimdiki, geniş ve yakın gelecek zamanı birden ifade eden fiil kipi, kalıbı.
nebiyyü-r rahmet
Bütün âlemler için Rahmete vesile olduğundan peygamber Efendimiz için söylenmiş bir isimdir.
nesl-i hazır / nesl-i hâzır
Şimdiki nesil.
nezr
Adak yâni bir isteğin yerine gelmesi ve bir korkunun giderilmesi için, farz veya vâcib olan bir ibâdete benzeyen ve başlı başına ibâdet olan bir işi yapacağına dâir Allahü teâlâya söz verme. Mutlak ve muayyen olmak üzere iki kısımdır.
paravan
İtl. Eskiden haremle selâmlığı ayıran ve şimdi de ilk bakışta görülmesi caiz olmıyan yerleri örten perdeler.
Daha ziyade kapıların dışına veya içine konan, katlanır, taşınır tenteneli perde.
Gizleme vasıtası.
raic-i vakt
Bir şeyin şimdiki değeri.
siga-i muzari / siga-i muzâri
Gr. Arapçada şimdiki, geniş ve gelecek zamanı birden ifade eden fiil kipi.
sirac
Işık. Lâmba. Fener. Mum. Kandil.
Şevk veren şey.
Güneş ve ay mânâsına veya Resul-i Ekrem'e (A.S.M.) "Nur saçan" meâlinde verilen bir isimdir.
subaşı
Şimdiki zabıta ve daha ziyade belediye memurlarının gördükleri işleri gören ve kasabaların idaresi başında bulunan memurun ünvanı idi.
tevrat
Hz. Musâ Aleyhisselâm'a nâzil olan kitab-ı mukaddesin nâm-ı celili. (Hakiki Tevrat, Kur'an-ı Kerim ile barışıktır. Şimdiki ise, çok yerleri değiştirilmiş, tahrif edilmiştir. Bu kitabın aslından az bir şey kalmıştır. Aklı başında ve İslâmiyeti, Kur'an-ı Kerim'i tetkik eden Yahudiler de hidayeti seçmi
turan
Eski İranlılar tarafından Türkistan ve Tataristan taraflarına verilen isimdir. Turan, eskidenberi Türklerin oturduğu yerlere denirdi. "Türk" ile "Tur" kelimeleri arasındaki benzerlik de bu iki ismin bir asıldan ibaret olduğunu gösteriyor.
zaman-ı hal / زَمَانِ حَالْ / zaman-ı hâl
Şimdiki zaman.
Şimdiki zaman.
zaman-ı hazır / zaman-ı hâzır / زَمَانِ حَاضِرْ
Şimdiki zaman.
Şimdiki zaman.
zaman-ı hazıra / zaman-ı hâzıra
Şimdiki zaman.
zemane
şimdiki zaman.
(Farsça)
Vakit, devir.
(Farsça)
Tâlih, baht, şans.
(Farsça)
En Çok Aranan Osmanlıca Kelimeler
kut'ül amare
ruhban
münib
lev
ram olmak
şegaf
tercüman-ı beliğ
inantab
terceme
tercüme
En Son Aranan Osmanlıca Kelimeler
tuyur
Medhul
teavün
Tayyare-i arz
mülk
abuhava
matbuat
ma'şuk
halet-i ruhiye
erzel-i ömür
En Son Aranan Türkçe Kelimeler
Şimdi
RAVZA-İ MUTAHHARA
element
terennüm
ahkam
Tesvik
Eziyet etme
ulvi alem
Bileme
arapça