mesbuk / mesbûk

• Cemâatle namaz kılınırken imâma birinci rek'atte yetişemeyen yâni ilk rek'atin rükûundan sonra imâma uyan kimse.

(k.s.)

• Kuddise sırruhu; ilâhî hikmetten öğrendiği şeyler pak ve mübarek olsun.

ab-gine

• Billur. (Fransızca)
• Ayna. (Fransızca)
• Kılınç. (Fransızca)
• Göz yaşı. (Fransızca)
• Şişe, sürahi, kadeh. (Fransızca)

ab-yari / ab-yarî

• (Asıl mânâsı sulama ise de, lisanımızda yalnız mecazi mânâsiyle bazı eski nesir yazarları tarafından kullanılmıştır). Yardım, itimat. (Farsça)

aba

• Ekseriyetle yünden yapılmış, bol giyimli bir libas, elbise.

abesiyyun

• Kâinatın ve hâdiselerin başı boş, faydasız ve gayesiz, kendi kendine, Haliksız olduğuna inanmak isteyen bâtıl yoldaki felsefeciler. Zamanımızda Ekzistansializm "Varoluşculuk" adı altında yeniden ortaya çıkan bir varlık ve hayat felsefesidir. İki kola ayrılmıştır. Bunlardan uluhiyeti inkâr edenler, h

adalet-i nisbiye

• Zamanın şartlarına göre değişebilen, toplumun selâmeti için ferdin feda edilmesini öngören göreceli adalet.

ader

• Yel inmekle hayası şişen kimse.

adid

• Kesilmiş ağaç.
• Tepesine el yetişen hurma ağacı.

adiyat / âdiyat

• (Tekili: Âdi) Her zaman meydana gelen hârikulâde ve birer mu'cize-i kudret olmakla beraber, insanlarca alışılmış olduğundan kuymeti bilinmeyen hâdiseler.
• Kıymetsiz şeyler.

afaki / afakî

• Kâinat ve içindeki hâdiselere âid. Nefsin haricindeki âleme dair.
• Kıymetsiz sözler ve meseleler. (Enfüsinin zıddı.) (Objektif)

aforoz

• R. Papa tarafından bir Hıristiyanın kiliseden çıkarılması, dinden hariç addolunması.

ağraz-ı şahsi / ağrâz-ı şahsî

• Kişisel kinler, garazlar.

ahbar / ahbâr

• Haberler. Haberin çokluk şekli.
• Bir kavim, kabîle, şahıs, ülke, bölge, şehir veya bir hâdise hakkında nakledilen bilgiler.
• Allahü teâlânın, Kur'ân-ı kerîmde, geçmişte olanlara, gelecekte ve âhirette olacaklara dâir bildirdiği şeyler.

ahdas

• (Tekili: Hades) Yeni hâdiseler, fena şeyler. Dertler, musibetler.
• Gençler.

ahilik

• Asırlar önce Anadolu'da gelişen bir halk ocağı. Sosyal bir kuruluş olan ahilik iş alanında adam yetiştirmek, çalışma sevgisini aşılamak, istihsali çoğaltmak gibi gayeleri vardı. Günlük hayatta ise teavün, yoksulları koruma gibi insani duyguları; ayrıca müzik, silah kullanma, binicilik kabiliyetlerin

ahlakıyyun / ahlâkıyyun

• Ahlâk ilmi ile uğraşan âlimler; bunlar iki kısımdır. Bir kısmı ahlâk-ı hasene olan İslam ahlâkını telkin eder, diğer kısmı ise, dine tâbi olmayan ve hakiki ahlâkı bulamamış olanlardır.

ahval-i şahsiye

• Huk: Hakiki şahısların, hukuki varlıklariyle alâkalı olan hukuki durumlar. (Doğum, evlenme, boşanma, evlat edinme, ölüm hadiseleri gibi)

ahved

• Çok değişen.

ahzar

• (Tekili: Hazer) Endişeler, ihtiyatlar.

aişe

• (Bak: Ayişe)

aişe-i sıddika / âişe-i sıddîka

• Âişe (r.a.).

ajine

• Değirmen taşı gibi maddeleri yontup düzelten demir alet. Dişengi. (Farsça)

akabe biatı

• Nübüvvetin 11. senesinde Mekke'nin haricindeki Akabe denilen yerde Medine ahalisinden bir cemaatın, Hz. Peygamber'le (A.S.M.) gürüşüp konuşarak İslâm'ı kabul ve tasdik ettikleri biat hâdisesi.

akbiye

• (Tekili: Kubâ) Kaftanlar, üste giyilen elbiseler.

akibet-endiş / âkibet-endiş

• Geleceği için endişe eden. İstikbâlini düşünen. Akibetini düşünen. (Farsça)

akıbet-endişane / âkıbet-endişâne

• Âkıbetten ve sonuçtan endişe ederek.

akıbet-endişlik / âkıbet-endişlik

• Gelecek konusunda endişeye kapılma.

akl-ı mesmu'

• Kabil-i hitab olan akıl. Sonradan tecrübe ve bilgiyle gelişen akıl. Hayrı ve şerri fark edebilen ve mümeyyiz olan kimsenin aklıdır.

akliyyun

• (Rasyonalistler) Herşeyin hakikatını akıl ile bulma iddiasında olan, hadiseleri yalnız akıl ile araştırıp hakikat ve hikmetlerini tam bulamayıp, aklına güvenip dine tâbi olmayan filozoflar ve onların yolunda kalarak dalâlete gidenler. Bunlar iki kola ayrılır. Uluhiyeti ve vahyi inkâr eden birinci kı

aktab-ı ehl-i beyt

• Ehl-i Beytten yetişen kutublar. Yâni, büyük mürşidler.

aktüalite

• Bugünkü hâdise veya mevzu. Günlük hâdiseler. (Fransızca)

akvat-ı yevmiyye

• Geçim, derd-i maişet için lazım olan günlük yiyecekler.

al-i beyt / âl-i beyt

• Hz. Peygamberin (A.S.M.) sülâle-i tahiresinden yetişenler ve sünnet-i seniyyesinin menbaı ve muhafızı ve bihakkın sünnete ittibâ ve onu idâme ettirenler. Al-i Resul, Al-i Nebi, Al-i Muhammed ve Ehl-i Beyt gibi tâbirlerle de söylenir.

alak

• Kan. Kızıl veya koyu ve uyuşuk kan.
• Yapışkan veya ilişken nesne.
• Hayvanat.
• Bir işe mülâzemet eylemek.
• Husumet-i lâzime veya muhabbet-i lâzime. Aşk ve muhabbet eylemek. Bir işe başlayıp o işe devamlı olmak.
• Bir şeye ilişip tutulmak.
• Yapışkan, ba

ale-l-hadise

• Gölge hâdise. (fr. epiphenomene)

alem-i tekvin / âlem-i tekvin

• Devamlı değişen. Vücud ve hudus âlemi.

aliyy

• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Yüce olan. Mahlûkâtın (yaratılmışların) akıl, ilim (bilgi) ve anlayışlarının erişemediği yücelikte olan.

allame-i mağrib / allâme-i mağrib

• Kuzeybatı Afrika ve Endülüs'te yetişen büyük âlim.

alüfte / âlüfte / آلفته

• Muhabbet ve sevgiden deli gibi. (Farsça)
• Alışık, nâmus perdesi yırtık, iffetsiz kadın. Fâhişe. (Farsça)

• İffetsiz, fahişe. (Farsça)
• Alışık. (Farsça)

alüfte-gan / alüfte-gân

• (Tekili: Alüfte) Nâmus perdesi yırtık kadınlar. Fâhişeler. (Farsça)

amalika

• Çok eskiden Sina yarımadasında yaşadıkları sanılan ve gariplikleriyle şöhrete erişen bir kavim.

ampul

• İçinde elektrik akımı yardımıyla ışık vermeye yarayan bir iletken bulunan, havası boşaltılmış olan cam şişe. (Fransızca)
• İçinde sıvı ilâç bulunan, ağzı kızdırılarak kapatılmış küçük şişe. (Fransızca)

analoji

• Mant. Benzetme yoluyla sonuç çıkarma. Bilinmeyen bir durum, bir hadise, bir münasebet ve bir varlık hakkında hüküm vermek için bilinen bir benzeri hakkındaki bilgilerden faydalanılarak muhakeme yürütülmesidir. Bu tarz düşünce çok defa düşüneni yanlış sonuca götürür. Muhtemel olanın muhakkak zannedil

anglikan

• İngiliz kilisesi.

• İngiliz kilisesine bağlı kimse.

anglikan kilisesi

• İngilizlerin resmî kilisesi.

arazi / ârazî

• Bir şeyin aslen kendisinde olmayıp sonradan ona ilişen, zâtı için zorunlu olmayan.

arif-i billah / ârif-i billah

• Mürşid, ermiş, evliyâ. Hakkın nuru ile Cenab-ı Hakk'ı bilen. Âlemi, hâdiseleri İlahî feyz ve ilim ile gören veli.

arz-taleb

• Üreticinin piyasaya belli fiyatla mal sürmesi ve tüketicinin de piyasadan mal çekmesi hâdisesi.

arziyat

• Jeoloji. Dünyanın yaradılışı ile tarih boyunca değişen vaziyetlerini tetkik eden ilim.

asab-ı dessasane / âsâb-ı dessasâne

• Hile ve desisecilik damarları.

asayiş

• Emniyet, güvenlik, korku ve endişeden uzak hâl. Kanun, nizam hakimiyeti. İnsan cemiyetlerinde iktidar, hâkimiyet, bir zümrenin, bir sınıfın elinde olmaktan kurtulamamasından ve bir kısım insanlarca yapılan, istedikleri zaman değiştirilen kanunlara diğer insanların saygısı temin edilemediğinden asayi (Farsça)

ashab / ashâb

• Peygamber efendimizi sağlığında peygamber iken bir ân gören, eğer âmâ ise (gözleri görmüyorsa) bir ân konuşan büyük ve küçük müslümanlar. Tekili sâhib'dir.

aşir / âşir

• İslâm devletlerinde, şehir dışında durarak; müslüman tüccârdan o anda yanında bulunan ticâret malının zekâtını, müslüman olmayanlardan ise, gümrük denilen vergiyi toplayan me'mur.

aşirat / âşirât

• Dakikanın sâniye, sâlise gibi on birim küçüğü olan zaman dilimleri.

asker

• (Çoğulu: Asakir) Devlet ve memleketin muhafazası için ücretli veya ücretsiz olarak veya kur'a ile toplanarak hazır bulundurulan ve resmi elbise giyen silahlı adamlar topluluğu. Er, leşker, nefer.

assubay

• Ask: Çavuş, üst çavuş ve başçavuş diye rütbeleri olan, ücret alan ve resmi elbise giyen askerdir.

astronomi

• yun. Kozmoğrafya. Gök ilmi. Felekiyat.Astronomi ilmi dünyanın birgün hareketinin duracağını; coğrafya, karaların alçalarak dünyanın sularla kaplanacağını, iklimin değişerek canlılar için yaşanmaz hâle geleceğini; fizik, güneşin birgün söneceğini, kâinattaki enerjinin artık kullanılamaz, işe yaramaz

asvine

• (Tekili: Sunvân) Elbise koymaya yarayan dolaplar. Gardroplar.

atad

• İşe yarayan âletlerin takımı.
• Büyük kadeh.
• Hazırlık.

ateşbaz / âteşbâz / آتشباز

• Fişekçi. (Farsça)

atide

• Elbise sandığı.

atiş / âtiş

• (Atişe) Susuz, susamış.

atmar

• (Tekili: Tımr) Paçavralar. Eski, yıpranmış elbiseler.

aval

• Bir ticaret senedine yazılan kefillik. Böyle bir kefalete girişen kimse. (Fransızca)

ayasofya

• İstanbul'daki bu ilk kilisenin açılış resmi Mi : 325 tarihinde yapılmıştır. 513 senesi Ocak ayının 13-14. gecesi bir yangın esnası bina kâmilen yanmış. O zaman İmparator Justinyanus yeniden yaptırmış. 573 de binanın resm-i küşâdı yapılmıştır.Osmanlılarca 29 Mayıs 1453'de İstanbul fethedilince Fatih

ayet / âyet

• Eser.
• Kimsenin inkâr edemiyeceği açık delil. Nişân. Alâmet. İşaret.
• Menzil, mekân.
• Kur'ân-ı Kerim'deki her bir cümle. Mânen uyanmağa, intibâha sebeb olan hâdise. (Kur'ân-ı Kerim'de 6666 âyet vardır.)

ayiş

• Bolluk içinde rahat yaşayan.
• Hz. Peygamber'in (A.S.M.) zevcesi ve mü'minlerin vâlidesi, Hz. Ebu Bekir'in (R.A.) kızının bir ismi. Aişe-i Sıddıka diye de anılır. Hayret edilecek derecede takva, iffet ve zekâvet sahibesi olup 2210 Hadis-i Şerif nakletmiştir. Hicretin 57. yılında vefat

azim / azîm

• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Büyüklüğüne, beşer (insan) aklının ve hiçbir mahlûkun (yaratılmışın) düşüncesinin erişemediği, hakîkatini kimsenin bilemediği zât. Allahü teâlânın büyüklüğü bildiğimiz gördüğümüz şeylerdeki büy üklük ve küçüklük gibi değildir. Bu bizim bilgimi

bagaya

• (Tekili: Bagiyy) Fahişeler.

bagşe

• (Çoğulu: Buguş) Çisenti yağmurdan biraz fazlaca olan yağmur.

bakalorya

• Lise tahsilinden sonra imtihan neticesi kazanılan olgunluk. Olgunluk imtihanı ve diploması. (Fransızca)

bakara suresi / bakara sûresi

• Kur'an-ı Kerim'in 2. Sûresi olup Medine-i Münevvere'de nâzil olmuştur. (Bu sûre, Mûsâ Aleyhisselâm'ın risâleti ile o milletin seciyelerine girmiş olan bakarperestlik mefküresini kesip öldürdüğünü, bir bakarın zebhi ile anlatır ve şu cüz'i hadise ile beşerin dünyevî menfaatlarına en çok vesile olan ş

bakure / bakûre

• Turfanda yemiş.
• Evvel yetişen.

balast

• ing. Demir yollarında traverslerin altına; şoselerde ise düzeltilmiş toprak üzerine döşenen taş parçaları.

baliğ / bâliğ / بَالِغْ

• Erişen, ulaşan.

• Erişen.

banu / bânû

• Kadın, hatun, hanım. (Farsça)
• Gelin. (Farsça)
• Gülsuyu gibi şeylerin şişeleri. (Farsça)

basit / bâsit

• Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden). Kullarından bâzısına rızkı az, bâzısına çok veren, sadakaları kabûl edip sevâb veren. Bâzısının rûhunu kabzeden (alan) bâzısının ömrünü uzatan, bâzısının kalbini daraltıp hayırlara (iyiliklere) rağbetsiz, bâzısınınkini ise geniş yapıp, hayırla

batarya

• İtl. Elektrik elde etmek için hazırlanmış şişeler takımı.
• Ask: Bir subayın emrine verilen belli sayıdaki ağır silâhlarla bunların hizmetinde bulunan insan, hayvan ve malzemenin hepsine birden verilen isim.

batın-ı umur / bâtın-ı umûr

• İşlerin, hâdiselerin ve eşyanın içyüzü ve mahiyeti. Yani: Beş duygu ile bilinemiyen melekûtiyet ve kanuniyet cihetleri.

batman

• İki ile sekiz kilo arasında değişen ağırlık ölçüsü.

bayramiyye

• Anadolu'da yetişen evliyânın büyüklerinden Hacı Bayram-ı Velî hazretlerinin tasavvuftaki yolu. Bayramiyye yolu bir koldan Bâyezîd-i Bistâmî'ye diğer koldan Hasen-i Basrî'ye ulaşır.

bed

• Kötü, çirkin, işe yaramaz.

begter

• Eskiden kullanılan zırhlı elbise. (Farsça)

behrame

• Yeşil elbise. (Farsça)

behrec

• Eksik veya ayarı bozulmuş para.
• Arzuya, isteğe bırakılmış şey, iş.
• Faydasız, işe yaramaz olan şey.

bejendi / bejendî

• Geçim darlığı. Maişet derdi. (Farsça)

bekam

• İsteğine, meramına kavuşan, nail olan. Arzu ettiğine erişen. Mesut, bahtiyar. (Farsça)

bela-yı siyah / belâ-yı siyâh

• Kara belâ.
• Mc: Acı olan olaylar, kötü hâdiseler.

belagat-i nazmiye / belâgat-i nazmiye

• Dizilişe ait belâgat; şiirin düzgün, kusursuz, yerinde, hâlin ve makamın icabına göre söylenmesi.

belsek

• Elbise değdiğinde yapışıp ayrılmayan bir ot.

benat-üs sadr / benât-üs sadr

• Endişe.
• Hayal.
• Kederler.

bendime

• Elbise yakasına ve kollarına açılan küçük delik. (Farsça)
• Düğme, ilik. (Farsça)

benika

• (Çoğulu: Benâyık) Elbisenin koltukaltı parçası.

berbekan

• Arapların giydiği bir elbise cinsi.

berhudar / berhudâr

• Selâmette. Mükâfata erişen. Nasibli. (Farsça)

• Saadete erişen.

berk-i basar

• Gözün şimşek çakması.
• Birdenbire tepesinde çakan şimşekten mâruz olduğu dehşet ve şiddet hâlinden mecaz olarak, ansızın başına gelen mühlik hâdisenin şiddetli âlâm ve ıztırabıyla dehşet ve hayret içinde duyulan keskin intibahı ifade eder.

beşam

• Hicaz'da yetişen bir cins ağaçtır ki, hoş kokuludur ve dallarından misvak yapılır.

beşk

• Yalan söylemek.
• İşleri yaramaz olmak.
• Deve, sür'atle gitmek.
• Elbise dikmek.

besniyye

• Alçak ve yumuşak yerde biten buğday.
• Şam diyarında belli bir yerde yetişen buğdaya da derler.

bevadir

• (Tekili: Bâdire) Bâdireler, olagelen hâdiseler.

bevl / بول

• İdrar. (Arapça)
• İşeme. (Arapça)

bevle

• Çok işeyen adam.
• Kız çocuğu.

bevval

• Çok bevl eden, aşırı derecede işeyen.

bevval-i çeh-i zemzem / bevvâl-i çeh-i zemzem

• Zemzem kuyusuna işeyen.
• Mc: Yalnız şöhret kazanmak ve adı anılmak için uygunsuz iş yapan.

bey'-i mekruh / bey'-i mekrûh

• Aslı ve sıfatı İslâmiyet'e uygun ise de kendisine dînin yasak etmiş olduğu bir şey karışmış olan satış.

bey'-i mevkuf / bey'-i mevkûf

• Aslı ve sıfatı sahîh ise de başkasının hakkı karışan alış-veriş.

beyare

• Kısa boylu ve bodur olarak yerde yetişen nebat, meyve ve sebze. Kavun, karpuz, kabak...gibi. (Farsça)

bezmielest

• Allahın, "Ben sizin Rabbiniz değil miyim?" diye sorduğu, ruhların da "Evet," diye cevap verdikleri hâdise.

bi'a / bî'a

• Hıristiyanların mâbedi, tapınak, kilise.

bi-tail / bî-tail

• Menfaatsiz, faydasız. İşe yaramaz, boşuna. (Farsça)

bia

• (Çoğulu: Biyâ) Kilise.

bil-münavebe

• Değişerek, nöbetleşe.

bilinç

• Psk: İnsanın kendi varlığından ve kendine tesir eden çevresinde meydana gelen hadise ve değişikliklerin, bilgisine sahip olması hali. Şuurun dereceleri vardır. Meselâ: Düşünüyorum ve düşündüğümü biliyorum, yine düşündüğümü bildiğimi de biliyorum ve hakeza. Şuurlu olma ruhun bir vasfıdır. Maddede şuu (Türkçe)

bilinçaltı

• Psk: Şuur altı. Geçmişte yaşadığımız ve etkisi altında kaldığımız hâdiselerden şimdi hatırlayamadıklarımız, şu anda da varlığımızda meydana gelen hadiselerden bilgisine sahip olmadıklarımızın hepsi. İnsan şuurlu hareket ettiği gibi şuuraltı etkilerle de hareket eder. İnsan şuuraltının etkisiyle hare (Türkçe)

bisere

• (Bak: BİSER)

biya'

• (Tekili: Bia) Kiliseler.

biyofizik

• Canlıların bünyelerindeki hâdiselerin fizikî cephesini inceleyen ilim kolu.

biyonik

• Canlıların, yaşadıkları muhit içinde değişen şartlara uygun nasıl hareket ettiklerini inceleyerek canlıları model almak suretiyle benzer hareketleri yapabilecek makinelerin yapılması işiyle uğraşan ilim ve fen.

bizare

• Desise, hile, tuzak. (Farsça)

bizle

• Gündelik elbise.

Bolşevizm

• Rusça'da çoğunluk anlamına gelir.
  Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi (RSDIP) içindeki ayrılıkta Lenin ile aynı görüşü savunanlar kongre çoğunluğu sağlamışlar ve bu tarihten sonra Leninist görüşleri savunmanın diğer adı Bolşevizim olmuştur. Bu kelimenin Rusça'daki zıddı; Menşevik.
  Bu kongrede azınlıkta kalan grup ise Menşevikler olarak adlandırılmıştır. Marksist literatürde menşevik bir hakaret olarak kullanılır.

boykot

• (Boykotaj) Bir şahıs veya devlete karşı alış-verişi, münasebetleri kesmek. Bir ülkeyi, bir topluluğu veya bir şahsı zarara sokmak maksadıyla onunla her türlü ilgiyi kesme. (Fransızca)
• Bir işten geçici olarak çekilme; işe, çalışmaya hep birlikte katılmama. (Fransızca)

bozkır

• Yağışlı mevsimler de yeşeren ot cinsinden bitkilerin ve bazı bodur ağaçların yetişebildiği yarı kurak yer.

bügas

• (Çoğulu: Bügasât-Ebgıse) Ufak, küçük kuşlar.

bülehniye

• Maişet genişliği.
• Gani olmak, zenginleşmek.

bülud

• Mukim olmak, ikamet etmek, oturmak.
• Köhne olmak, eskimek.
• Meclise geç gelmek.

büluh

• Beceriksiz, âciz.
• İşe yaramama, yorgun ve bitkin olma.

burak

• Binek. Cennet'e mahsus bir binek vâsıtası. (Kelimenin kökü; (Berk) dir. Burak'ın Hadis-i Şerife göre ta'rifi: "Merkepten büyük, katırdan küçük hacimde bir dâbbe ki; ayağını gözünün müntehasına basar." Bu ise bir berk ve elektrik sür'atini anlatır. (E.T. sh: 3150)

bürcüd

• Arap elbiselerinden bir nevi kalın elbise.

bürde

• Hırka. Üstten giyilen libas, elbise.

bürhan-ı inni / bürhan-ı innî

• Hâdiselerden kanunlarına, neticelerden sebeblerine ve eserden müessire olan delil. Dumanın ateşe delil olması gibi.

burhan-ı limmi / burhan-ı limmî

• Tümevarım; kanunlardan hâdiselere, sebeplerden neticelere, müessirden esere gitme usûl ve delili.

bürhan-ı limmi / bürhan-ı limmî

• Kanunlardan hâdiselerine, sebeblerden neticelerine ve müessirden esere olan istidlâl. Yani eseri meydana getirenden esere olan delil. Kablî delil. Ateşin dumana delil olması gibi.

cam / câm / جام

• Cam, şişe, bardak, sırça. (Farsça)

• Kadeh. (Farsça)
• Şişe. (Farsça)
• Cam. (Farsça)

came

• Evde giyilen bol elbise. Elbise, çamaşır. Sevb, libas. (Farsça)

came-duz

• Terzi, elbise diken.

came-gi / came-gî

• Hâdim ve hizmetçilere verilen ücret ve elbise parası. (Farsça)
• Tüfek fitili. (Farsça)
• Elbiselik kumaş. (Farsça)
• Hizmetkâr, hademe, hâdim. (Farsça)

came-i hassa

• Tar: Osmanlı padişahlarının verdikleri elbiselik kumaşlar.

came-i hayat

• Hayat elbisesi, ömür.

came-i idi / came-i îdî

• Bahar çiçekleri. Kırmızı renkli elbise.
• Bayram elbisesi.

came-i nevruzi / came-i nevruzî

• Rengârenk elbise.
• Bahar geldiğinde açan çeşitli çiçekler.

camedar

• Elbiseyi muhafaza eden kimse. (Farsça)
• Vestiyer. (Farsça)

camekan / camekân

• Elbise soyunulacak yer. (Farsça)
• Camlık. (Farsça)

camis

• Cansız, camid.
• Letâfeti gitmiş olan elbise.

car / câr

• Kadınların, elbisenin üstünde örtündükleri çarşaf.

çarh

• Çark, tekerlek.
• Felek, gök, sema.
• Ok yayı.
• Elbisede yaka.
• Tef.
• Devreden, dönen.
• Çakır doğan.
• Talih.

carim

• Cürüm ve kabahat sahibi. Suçlu.
• Ailesinin maişetini kazanan.
• Kesen.
• Hurma toplayan.

çark-ı felek

• Bir makine veya dolaba benzetilen gökyüzü.
• Mc: Tâlih, baht.
• Yakıldığı zaman dönerek ateşler püskürten bir çeşit donanma fişeği.
• Bir nevi sarmaşıklı nebat çiçeği.

çarşaf

• Yatağın üstüne serilen veya yorgana kaplanan bez örtü.
• Kadınların kullandığı baştan örtülen, pelerinli eteklikli sokak elbisesi. Kadınların örtünmesi farzdır. Bu maksatla çarşaf ucuz, pratik, hafif olması ve zengin fakir herkesin kolayca sağlıyabilmesi bakımından yaygın olarak kulanı

cayiha

• Şiddet.
• Kıtlık.
• Yemişe gelen âfet.

cebire

• Halkın bir işe hazırlık yapması. (Farsça)

cehennem

• Kâfirlerin devamlı, günahkâr müslümanların ise, günahları kadar âhirette azab görecekleri yer.

celeb

• Kesilecek hayvanları ve bilhassa koyun sürüsünü celbederek kasaplara satan tacir.
• Tar: İstanbul sarayında ilk işe başlamış olan acemi.

• Fahişe. Orospu. (Farsça)
• Çan. (Farsça)

cemel vak'ası

• Müslümanlar arasında vuku bulan elem verici ilk muharebedir. Peygamber Efendimizin (A.S.M.) Zevcesi Hz. Aişe (R.A.) ile Aşere-i Mübeşşereden Talha ve Zübeyr'in (R.A.) Hz. Ali'ye (R.A.) karşı kıyamlarından doğmuştur. Bu harpte Hz. Aişe ile Talha ve Zübeyr'in maiyetinde otuzbin; ve Hz. Ali'nin refakat

çerb-dest

• Eli işe yatkın. Sür'atli, eli çabuk. (Farsça)

cerd

• Elbisesini çıkarma, elbisesinden soyma, çıplak hâle getirme.
• Ot ve ağaç yetişmeyen yer.

cereyan-ı hikmet

• Hikmetin cârî, yürürlükte olması; dünyadaki hâdiselerin sebepler altında, fayda ve gayelere yönelik olarak cereyan etmesi.

çerh

• Çark. Dolap. (Farsça)
• Felek. Talih. (Farsça)
• Dingil üzerine dönen. (Farsça)
• Gök. (Farsça)
• Def. (Farsça)
• Zenberek. (Farsça)
• Mancınık. (Farsça)
• Elbise yakası. (Farsça)
• Ok yayı. (Farsça)
• Çakır gözlü doğan kuşu. (Farsça)

cifir

• Harflere verilen sayı kıymetiyle ibarelerden geçmişe veya geleceğe ait işâretler çıkarmak, tarih düşürmek.

cifr

• (Cefr) Harflere verilen sayı kıymeti ile, geleceğe veya geçen hâdiselere, ibarelerden tarih veya isme dâir işaretler çıkarmak ilmidir.

cimri

• Hasis, varyemez, pinti. Elindeki mal veya parayı harcayamıyan ve türlü sıkıntılara katlanarak daha çok biriktirmeye çalışan kimse. Cimrilik, müsriflik (savurganlık) gibi İslâmda kötü huy olarak bilinir. Cömertlik ve tutumluluk ise övünülen ahlâkî vasıflardandır. Cömertlikte de ölçülü olmak tavsiye e (Farsça)

cinn

• Bir cins ateşten yaratılmış olup, dünyanın insandan sonra en mühim sekenesidir. Akıl ve şuur sâhibi olup pekçok şer ve isyan yapabildikleri gibi "Peygamberlerin ve semâvî kitabların irşadlarıyla" insana yetişememekle beraber terakki edip yüksek kemâlatlara çıkabilen mahluktur. İnsanlar gibi

çire-dest

• Becerikli, eli işe yatkın olan. (Farsça)

cismaniye-i nebatiye

• Bitkisel olan cismî yapı, cisimsel bünye.

çömez

• Medresede talebeye ve müderrise hizmet ederek ilim öğrenen kimse. Talebe yamağı.

cübbe

• Namazda giyilen bol elbise.

çuhadar

• Ayak hizmetinde bulunan çuha elbiseli yahut çuhadan olan perdenin haricinde emre hazır bulunan hademe.

cülazi / cülazî

• Kocaman ve kuvvetli. İriyarı.
• Hâdim, hademe, hizmetkâr.
• Kilise veya manastır uşağı.
• Papaz veya keşiş.

cümle-i ihbariye / cümle-i ihbâriye

• (Cümle-i haberiye de denir) Bir hâdiseyi, bir nesneyi bildiren cümle. Bunun zıddı: cümle-i inşâiyedir; emir ve nehiyleri bildirmek gibi.

dad-res / dâd-res

• Yardımcı, yardıma yetişen. (Farsça)

dadistan / dâdistan

• Bir işte ortak olma. (Farsça)
• Bir işe razı olma. (Farsça)

dahiye / dâhiye

• Hârikulâde zekâ ve fetanet sahibi.
• Âfet, belâ, musibet. Kazâ. Emr-i azîm. Büyük iş ve hâdise.

dahme

• Mezar, kabir. türbe. (Farsça)
• Donanma geceleri atılan hava fişeği. (Farsça)

dai-i endişe / dâî-i endişe

• Endişe sebebi.

damacana

• Su veya başka sıvıları taşımaya mahsus dar ağızlı, şişkin gövdeli çoğu hasırla sarılı veya sepetli büyük şişe.

damen / dâmen

• Etek. Kenar. Taraf. Zeyl. Elbise veya dağ eteği. (Farsça)

dar-ı şura-yı askeri / dâr-ı şura-yı askerî

• 1296 yılında lağvolunan bu yüksek askeri meclis 1253 yılının muharrem ayında kurulmuştu. 1259 tarihinde çıkarılan kanun ile vazifesi tesbit edildi. Askeri ve mülki ricâlden onbir daimi, altı tane ise geçici azası bulunan bu mecliste bir reis ve bir de müftü yer alıyordu.

dar-üş-şafaka

• İstanbul'da yetim ve öksüzler için kurulmuş olan yatılı lise.

darb-ı mesel

• Misâl olarak söylenen meşhur söz. Bir hâdiseye binaen söylenen hikmetli söz. Ata sözü.

darbum

• Bizanslılar zamanında Eskişehir'in ismi.

dasitan / dâsitân

• (Dâstân) Destan, sergüzeşt. Geçmiş hâdiseleri anlatan nesir veya nazım halinde yazı. (Farsça)
• Şöhret. (Farsça)

defenni

• Alaca renkli bir cins elbise.

dehş

• Bulanıklık, karanlık. Zulümat. (Farsça)
• Bir işe başlama. (Farsça)

dek

• Desise, hile, dolandırıcılık. (Farsça)
• Sâil, dilenci. (Farsça)
• Dilencilik. (Farsça)
• Sağlam, metin, muhkem. (Farsça)
• Çatma, tokuşma. (Farsça)

delk

• Eski ve yamalı elbise. Dervişlerin giydikleri eski aba. (Farsça)
• Kılıcı kınından çıkarmak. (Farsça)

denie

• Eksik, noksan, nakise.

deniyye

• Kaftan düğmesi, elbise düğmesi.

derd-i maişet

• Geçinmek derdi ve zorluğu. Maişet derdi.

deris

• (Çoğulu: Dirsân) Eski kaftan, eski elbise.

ders-i ibret

• İbret dersi. Göz ve fikir açacak hâdise.

dervişane / dervişâne

• Dervişe yakışır halde, saflık ve kalenderlikle. Müstağni ve fakir bir surette. (Farsça)

desais / desâis

• (Tekili: Desise) Vesveseler, desiseler. Gizli hileler.

• Desiseler, hileler, oyunlar.

desais-i şeytaniye / desâis-i şeytaniye

• Şeytanın desiseleri, hileleri.

desais-i şeytaniyye

• Şeytanca desiseler, hileler.

desise-i nefsiye

• Nefsin desisesi, aldatması.

desise-i şeytaniye

• Şeytanın hile ve desiseleri.

desisekarane / desisekârâne

• Hilekârcasına. Desise ve hile edene yakışır surette. (Farsça)

dessas

• Çok aldatıcı, çok desiseci.

dest

• (Çoğulu: Düsut) Dört bucaklı yastık ve elbise.
• Hile.

dest-güzar

• İmdada yetişen, yardım eden, yardımcı. (Farsça)

devam

• Bir halde bulunma, sürekli olma, daimîlik.
• Bir işe veya bir memuriyete gidip gelme.
• Sebat.

deyn

• Borç, hazır ve mevcûd olmayan mal.
• Hazır olmayıp, ayrı olarak bulunduğu yeri bildirilmeyen her türlü mal ile hazır ise de ayrı olarak gösterilmeyen kıyemî (çarşıda benzeri bulunmayan, bulunsa da fiyatları farklı olan) mal.
• Zekât verecek kimsenin elinde, yanında olmayıp başkasında bul

deyr

• (Çoğulu: Edyâr) Kilise, manastır.
• Âlem-i insaniyet, insanlık âlemi.

deyrhane

• Kilise, manastır. (Farsça)

dicac

• Ummanda yetişen büyük bir dikenli ağacın suyudur ve sabun gibi kiri izâle eder.

dirase

• Kitab okumak.
• Elbiseyi eskitmek.
• Gizli yol.
• Harmanda buğday döğmek.
• Uyuz olan deveyi katranlamak.

disam

• Şişe ağzına konulan tıpa.
• Yaraya bağlanan bez.
• Kulak içine sokulan şey.
• Yarık ve delik tıkamada kullanılan tıkaç.

disar

• (Çoğulu: Düsür) Üste giyilen kaftan, elbise.
• Yatak çarşafı.
• Arapçada elbise demek olduğu hâlde Osmanlıcada yalnız Farsça kaidesi ile yapılan sıfat terkiblerinde ziyadelik, çokluk, bolluk mânasında kullanılmıştır.

dram

• yun. Korkunç ve kanlı tiyatro piyesi.
• Müthiş bir vakıa. Musibet, felâket. Heyecan uyandıran hâdise veya hareket.

duh

• Kız, kerime, duhter. (Farsça)
• Havai fişek. (Farsça)
• Hasır otu, hasır sazı. (Farsça)

dumur

• Büyüyüp gelişememek. Zayıflıktan, hayvanların karnının içeri çökmesi.

dur-endişane / dûr-endişâne

• Gelecek endişesiyle.

dürd

• Tortu, çöküntü, posa, işe yaramayan kısım. (Farsça)

dürrae

• (Çoğulu: Derâri) Ferâce, kaftan, elbise.

duru'

• (Tekili: Dır) Savaşda giyilen zırhlar, cevşenler, çelik elbiseler.

düsür

• (Tekili: Disar) Üste giyilen kaftanlar, elbiseler.
• Yatak çarşafları.

ebalis

• (Tekili: Ebâlise) (İblis) İblisler, şeytanlar.

ebced hesabı / ebced hesâbı

• Ebced harf tertibinde görüldüğü gibi, Kur'ân-ı Kerim daha nâzil olmadan harflere rakam değeri verilerek tarih yazılır ve hâdiseler kaydedilirdi. Bundan böyle Arab, Fars ve Türk Ebediyatında hâdiselerin tarihleri Ebced hesâbı ile yazılırdı. Birçok muharebe, zafer, büyüklerin doğum ve ölümü, yüksek me

• Her harfi bir rakamı gösteren arabî harflerle yazılı sekiz kelimeden meydana gelen bir hesab sistemi. Hâdiselerin zamânının tesbiti ve hatırda daha kolay kalması için rakamları harf olan târih düşürme sanatı.

ebva'

• Medine-i Münevvere'ye bağlı olup, Mekke-i Mükerreme yolunda bir köyün adıdır. Medine'ye yirmiüç mil uzaklıktadır. Köyün üstünde dik ve kuru bir dağın adı da Ebvâ'dır. Bu köy iki şey ile meşhurdur. Biri: Peygamberimizin annesi Hz. Amine'nin kabri orada bulunmaktadır. İkincisi ise: Hicretin birinci se

eceliyyet

• Sonradan vukuu şüphesiz olan hâdise.

ecsam-ı namiye / ecsam-ı nâmiye / ecsâm-ı nâmiye

• Büyüyüp yetişen cisimler. Nebat gibi büyüyenler.

• Büyüyen cisimler, gelişen varlıklar.

edeb

• Terbiye. Kavlen, fiilen insanlara lütuf ile muamele etmek. Güzel ahlâk. Usluluk. Hayâ.
• Ist: Sünnet-i Resul'e (A.S.M.) uygun hareket etmek.
• Utanılacak şeylerden insanı koruyan meleke; kuvve-i râsiha-i nefsiye.
• Edebiyat ve ondan bahseden ilim. (Kur'anın edebi ise: Öyle

edmas

• Kaşlarının üç kısmı ince ve dipleri kalın; başının kılları ise az olan kimse.

ef'al-i ihtiyariye ve içtimaiye / ef'âl-i ihtiyariye ve içtimaiye

• Kişisel ve sosyal işler.

eğerçi

• (Eğerçend) ...ise de, her ne kadar, ...olsa da. (Farsça)

• Her ne kadar, olsa da, ise de.

ehl-i zevk ve keşif

• İman hakikatleri kendilerine açılan ve bu hakikatlerin zevkine erişen kimseler.

ehl-i zevk ve şevk

• İman hakikatlerinin zevkine erişen ve bu sayede şevki artanlar.

eimme-i ehl-i beyt

• Ehl-i Beyt'ten yetişen, saltanata bilfiil girmeyen ve karışmayan en salâhiyetli, mânevi nüfuz ve ilim ve riyaset sahibi imamlar.

ekmam

• (Tekili: Kümm) Elbisenin kolları, yenleri, kol ağızları.

elbise-i fahire / elbise-i fâhire

• Göz alıcı lüks elbise.

elsine-i terkibiye

• Birbirine eklenen kelimelerle konuşulan diller. Terkibli ifâdesi çok olan, Arabçaya uymayan lisanların hususiyeti. (Arabî Lisanına "Tasrifî" denilir. Çünkü aynı kökten kelimeler rahatlıkla yapılmaktadır. Arabçaya bu hususta yetişen başka bir lisan yoktur.)

elyasa

• Benî İsrail Peygamberlerindendir. Benî İsrail ise; günden güne Kitabullah'ı dinlemez olmuştu. Cenab-ı Hak Asuriye Devleti'ni onlara musallat eyledi. Sonra Yunus (A.S.) Asuriye içinde Ninova şehrinde Peygamber oldu.

emin

• Kalbinde korku ve endişesi olmayıp rahatta olan. Korkusuz.
• Kendisinden korkulmayan.
• Kendine inanılan. İtimat edilen.
• İnanan, güvenen.
• Çok iyi bilen, şüphe etmeyen.

emr

• İş buyurma.
• Buyurulan şey.
• Madde, husus, hâdise.

emr-i nisbi / emr-i nisbî

• Kıyas ile olan emir. Öncekilerine veya diğerlerine göre olan iş veya emir veya hâdise. İllet-i tâmme istemiyen ve vücud-u haricisi bulunmayan emir.

emr-i tekvini / emr-i tekvinî

• Yaradılışa ait İlâhi kanun ve nizam. Tekvine dair işler, hâdiseler, maddeler. Fıtri kanunlar ve Âdetullahın tazammun ettiği emirler.

Emzik / Bibs / Kidful

• 

  

  Bibs Kauçuk Emzik

  ---

  Söz konusu emzik olunca, BIBS Colour gerçek bir klasik. Yaklaşık 40 yıldır Danimarka'da tasarlanıp üretilen BIBS Colour emzikler, %100 doğal kauçuk ucuyla, hava akışı sağlayan delikleri ve cilt tahrişini önlemek için geliştirilen hafif eğimli yapısı ile gerçek bir efsane! BIBS Colour, yuvarlak ve yumuşak kauçuk uç kısmı ile anne memesine en yakın forma sahip olduğundan, çocuklar tarafından kolay kabul ediliyor. Anne memesini taklit ederek, emiş sırasında hava akışı sağlıyor. Ultra hafif ve sağlam yapısı ile bebeğinizi yormuyor. BPA, PVC ve phthalates gibi zararlı maddeler içermiyor ve dünyaca geçerli EN 1400 standardına göre üretiliyor. Hiçbir emzik markasında göremeyeceğiniz kadar fazla renk çeşitine sahip olan BIBS Colour, klasikleşen zamansız tasarımı ve elegant duruşu ile tasarım ve işlevselliği birleştiriyor. BIBS Colour, bir emzikten beklenen tüm detaylara sahip olmasının yanısıra; bir emzikten beklenmeyen güzellikte tasarımı ile, tüm dünyada hem anneleri hem çocukları kendine hayran bırakıyor…
  
  https://www.kidnkind.com/bibs