ahder

• Kardeş çocuğu. Biraderzâde. (Farsça)

aristokrat

• yun. Sınıf farkını kabul eden ülkelerde asil sayılan kimse. Asilzâde sınıfından olan.

asalet

• Temiz soyluluk. Soy sop temizliği. Köklülük.
• Rüsuh.
• Metanet. Necabet. Zâdegânlık.
• Kendi işi için bizzat ve kendisi nâmına hareket.
• Edb: Yazıda veya sözde bayağı tâbirlerin bulunmaması.

asil-zadegan / asil-zâdegân

• (Tekili: Asil-zâde) Asilzâdeler, soylu kişiler.

asilzade / asîlzâde / اصيل زاده

• Soylu çocuğu, asilzade. (Arapça - Farsça)

atabey

• (Atabek) Selçuklular devrinde şehzadelere mürebbilik eden şahıs, lala.

azade-gan / azade-gân

• (Tekili: Azâde) Azadeler. Bağımsız, serbest ve hür olanlar. (Farsça)

azade-gi / azade-gî

• Hürlük, âzâdelik, serbestlik. (Farsça)

benun / benûn

• (Tekili: Benîn) (İbn) Oğullar. Zâdeler. Veledler.

bühhüt

• Haramzâde, piç.

burjuva

• Orta halli olup, ne çok zengin ve ne de çok fakir olan halk. Eskiden Avrupa'da köylü ve asilzade olmayıp şehirde yaşayan halka denirdi. Kendi başına işi ve malı olan, ücretle çalışmayan, ferde bağlı iş hayatını güden sınıftan olan. (Fransızca)

büyutat / büyûtât

• (Tekili: Büyût) Asilzâde aileleri.
• Asil kimseler, soylu kişiler.
• Ev kümeleri.

büzürgzade / büzürgzâde / بزرگ زاده

• Seçkin kişinin çocuğu, asilzade, kişizade. (Farsça)

devletlü necabetlü / devletlü necâbetlü

• Osmanlılar zamanında şehzâdeler için kullanılan bir tabirdir.

fekk

• Açmak. Ayırmak.
• Kırmak.
• Kaldırmak.
• Kesmek.
• El ve bilek, yerinden burkulup çıkmak.
• Rehin verilen şeyi kurtarıp çıkarmak.
• Köle azadetmek.
• Pir-i fâni olmak.

haher-zade

• Hemşirezade, kızkardeş çocuğu. Yeğen. (Farsça)

hırvani / hırvanî

• Tar: Düz yakalı önü ilikli bir çeşit elbisedir. Şehzade Abdülmecid'in okumağa başlamasından dolayı yapılan törende, yakınlarının bu elbiseyi giymeleri istenmiş ve bu husus, devletin resmi gazetesi olan Takvim-i Vekayi'de tebliğ edilmişti.

hudavendigar / hudavendigâr

• Hükümdar, âmir, efendi, sahib. (Farsça)
• Osmanlı padişahlarından 1. Murad Han Gazi'nin (1362 - 1389) lâkabıdır ve bu sebeple, şehzadeliğinde valilik yaptığı Bursa vilâyetine de Cumhuriyete kadar bu nam verilmişti. (Farsça)

ismetlü

• Tar: Derece bakımından yüksek kimselere, sultan ve şehzâdelerin hanımlarıyla kızlarına verilen bir ünvan idi.

kelalet / kelâlet

• Yorgunluk. Bitkinlik. Usançlık.
• Bıçak ve kılıç gibi şeylerin kesmez olması.
• Akrabalığı uzak olanlar. (Amcazâdeler topluluğu gibi).
• Kör ve kesmez olan.

lala

• Osmanlı İmparatorluğu zamanında sadrazamlar hakkında "Atabek" karşılığı olarak kullanılan bir tâbir olduğu gibi, şehzâdelerin mürebbilerine de bu ad verilirdi. (Farsça)
• Saraya alınan acemilerin terbiyesine memur edilenler. (Farsça)
• Eskiden büyük memurlarla zenginler de çocuklarının terbiyesine (Farsça)

me'mun

• Emin. Mahfuz. Korkusuz. Emniyyet verilmiş. Sağlam. Tehlikeden azâde olan.
• Abbasi halifelerinden Hârun Reşid'in kendisinden ve kardeşi Eminden sonra hükümdar olan oğlunun adı.

mirza / ميرزا

• Reis. Bey.
• Büyük kimselerin çocuğu. Beyzâde.
• Bazı İslâm topluluğunda iyi sülâleden olanlara, şehzâdelere, seyyidlere verilen ünvân olmakla beraber, bugün bir isim olarak çokca kullanılmaktadır.

• Beyzade. (Farsça)

na-zad

• (Na-zade) Doğmamış. (Farsça)
• Olmayacak. (Farsça)

necib / necîb / نجيب

• Soyu ve nesli temiz, aslı kerim olan. Cömert. Asilzâde. Güzel huylu ve ahlâklı.

• Soylu, asil, kişizade. (Arapça)

necibe

• Soyu sopu temiz kimse. Cömert. Asilzâde.

nuyan

• Şehzâde. Pâdişah oğlu. (Farsça)

pur-i duht

• Hemşirezâde, yeğen.

şahzade / şâhzade / شاهزاده

• Şehzade. (Farsça)

şehzade / şehzâde / شهزاده

• (Bak: şahzade)

• Şah çocuğu, şehzade. (Farsça)

şehzadegan / şehzâdegân / شهزادگان

• Şehzadeler. (Farsça)

tefrig

• (Feragat. dan) Boşaltma.
• Azade etme.
• Dökme.
• Kurtarma.
• Zâil ve hâlî eyleme.
• Vazgeçirme.

veliyy

• (Çoğulu: Evliyâ) Yakın.
• Amcazâde, emmi oğlu.
• Yar, dost.

zade

• Evlâd, oğul. (Farsça)
• İyi insan. (Farsça)
• Nikâh neticesi olmuş çocuk. (Farsça)
• Kelime sonuna getirilerek birleşik kelimeler de yapılır. Meselâ: Şah-zade (Şehzade) : Padişah evlâdı. (Farsça)

zade-i tab'

• (Zâde-i tabiat - Zâde-i hâtır) Bir kimsenin kabiliyetinden, tabiatından meydana gelen eseri.

zadegi / zadegî

• Asillik, soy temizliği, zadelik. (Farsça)