ad kavmi / âd kavmi

• Hûd aleyhisselâmın kavmi. Bu kavim Nûh aleyhisselâmın torunlarından Âd'ın evlâdından çoğaldıkları için bu adı almışlardır. Bu kabile, Yemen'de Hadramûd bölgesinde, Umman ile Aden arasında Ahkâf denilen yeri yurt edindi. Yemen ile Şâm arasında yerleştikleri de rivâyet edilmiştir.

afşar

• Avşar kabilesini meydana getiren Türkmenlerin adı.

ahbar / ahbâr

• Haberler. Haberin çokluk şekli.
• Bir kavim, kabîle, şahıs, ülke, bölge, şehir veya bir hâdise hakkında nakledilen bilgiler.
• Allahü teâlânın, Kur'ân-ı kerîmde, geçmişte olanlara, gelecekte ve âhirette olacaklara dâir bildirdiği şeyler.

akifan

• Uzun ayaklı karınca.
• Araptan bir kabile adı.

akıle / âkıle

• Kâtilin, öldürme işindeki yardımcıları, bunlar yoksa öldürmede kendisine yardım eden kabîlesi (köylüleri, şehirlileri) ve akrabâsı.

anide / anîde

• Kabile, ehl-i beyt.

ans

• Sağlam, kuvvetli deve.
• Yemen tâifesinden bir kabile.
• Kız bâliğa olduktan sonra, ailesinin evinde çok durması.

asabiyyet-i cahiliyye

• İslâmiyetten evvelki câhiliyyet asabiyyeti. Menfi milliyet. Irkçılık, yani, aşırı derecede kendi kavim ve kabilesini koruma ve iltizam gayreti.

aşair

• (Tekili: Aşiret) Aşiretler. Kabileler.

aşir

• Onda bir. On kısma taksim edilen bir şeyin herbir parçası.
• Kur'an-ı Kerimin on cüz'ünden herbiri veya on âyetlik bir parçası.
• Dost, yardımcı, yardak.
• Koca.
• Kabile.
• Kötülükte yardımcılık eden.
• Sahip.
• Toz.

aşiret / aşîret

• Kabile, oymak, göçebe halinde yaşıyan ekseri bir soydan gelen cemaat. Yakın akraba, âile.

• Kabile, oymak.

bahile

• Arap kabilelerinden birinin ismi.
• Dul kadın.

batn

• İç, karın, insanın içi. Mide.
• Soy, nesil.
• Birbirlerine hısımlığı pek yakın olmayan küçük kabile.

bayrakdar

• Alemdar, bayrak taşıyan asker. (Farsça)
• Bir kabile veya cemaatın başı, reisi. (Farsça)

behite

• İftira etmek.
• Kabile ismi.

caadet

• Etli, semiz ve kıllı kişi.
• Su kenarında biter bir ot.
• Bir kabile adı.

cedile

• Kabile.
• Nâhiye.
• Kuş kafesi.

cem'are

• Galiz, kaba nesne. Yüksek taşlar.
• Kabile ismi.
• Küçük kuş.

çerakise

• (Tekili: Çerkes) Çerkesler. Kafkasyada yerli bir kabilenin adı.

cimar

• Toplu kabile.
• Süvari alayı.

cinn

• Bir cins ateşten yaratılmış olup, dünyanın insandan sonra en mühim sekenesidir. Akıl ve şuur sâhibi olup pekçok şer ve isyan yapabildikleri gibi "Peygamberlerin ve semâvî kitabların irşadlarıyla" insana yetişememekle beraber terakki edip yüksek kemâlatlara çıkabilen mahluktur. İnsanlar gibi

cins

• Nevi'. Boy, soy, kavim, kabile. Aynı çeşitten olmak.

cinsiyet

• Bir kavim ve kabileye mensub olma.
• Bir cins ile alâkalı olma.

cümcüme

• (Çoğulu: Cemâcim) Baş kemiği, kafatası.
• Ağaç çanak.
• Arabdan bir kabile.

cürhüm

• Yemende bir kabile.

dar-ün nedve / dâr-ün nedve

• Müslümanlıktan evvel, Kureyş kabilesinin münakaşalar için toplandığı bir yerin adı olup, Kusey ibn-i Kilâb tarafından kurulmuştur. (Sonradan Hz. Muhammed'e (A.S.M.) karşı bulunanların toplanmalarından dolayı fesat ve münafıkların toplandıkları yer mânâsına kullanılmaya başlanmıştır.)

deylem

• Karıncaların ve kenelerin toplandığı yer.
• Belâ.
• Zahmet.
• Düşman.
• Türaç kuşunun erkeği.
• Cemaat.
• Bir kabile adıdır ve ehline "Deylemî" derler.

dud-hane / dûd-hâne

• Kabile, silsile, hânedan, soysop. (Farsça)

dude

• Kavim, kabile, aşiret, ocak, aile. (Farsça)
• İs'inden mürekkeb yapılan çıra. (Farsça)

dudman

• Hanedân, sülâle, akarib, aile, kabile, kavim, aşiret. (Farsça)

ebdan

• Kavim, aşiret, kabile. (Farsça)
• Şayeste, lâyık, münâsib, muvafık, uygun. (Farsça)

ebu süfyan

• (Mi: 597 - 653) Kureyş kabilesinin bir kolu olan Beni Ümeyyenin Reisi ve Hz. Muâviyenin (R.A.) babası.

ecamire

• Taifeler, kabileler, kavimler.

ekrad aşairi / ekrad aşâiri

• Kürd aşiretleri, kabileleri.

emin / emîn

• Kendisine güvenilen.
• Peygamber efendimizin lakabı. Peygamber olduğu bildirilmeden önce de, Kureyş kabîlesi Resûlullah'a sallallahü aleyhi ve sellem çok güvenir, inanır ve; "Muhammed-ül-emîn" derlerdi.
• Vücuttaki bütün âzâlarını İslâmiyete uygun şekilde ve uygun yerlerde kullan

emir

• Emredici olan. Seyyid. Şerif. Bir memleketin, bir aşiretin veya kabilenin reisi.
• Büyük ve meşhur bir soydan gelen.
• Hz.Peygamber'in (A.S.M.) soyundan gelen.
• Zengin.

esbat

• (Tekili: Sıbt) Torunlar. Çocuğunun çocukları. Oğlunun oğulları.
• Beni İsrâil kabileleri.

eşhür-ül hurum

• İslâmiyetten evvel Arab kabileleri arasında vuruşmanın ve muharebenin haram kılındığı Zilka'de, Zilhicce, Muharrem ve Receb ayları.

etbak

• (Tekili: Tabak ve Tabaka) Yemek tepsileri, sofraları. Büyük sahanlar.
• Tabakalar, dereceler, mertebeler, katlar.
• Kabileler, kavimler, aşiretler.

fehz

• (Çoğulu: Efhâz) Kişinin gayet yakın olan kabilesi.
• Uyluk.

gabit sahrası / gabît sahrâsı

• Gabît çölü; Arap Yarımadasında, Benî Yerbû' kabilesinin yaşadığı ve bugün Yemen sınırları içerisinde yer alan bir çölün adı.

gamide

• Yemen'de bir kabilenin adı.

ganm

• Kabile ismi.

halid bin sinan

• Benî Abes kabilesinin Bin-Bagis'ten ehl-i tevhid bir zat olup; Hz. Peygamber Efendimiz, bu zat hakkında: "O bir nebi idi, fakat onun kavmi onu zâyi etti" buyurmuşlardır. Kendisi Peygamberimizin zamanına yetişememiştir.

halime / halîme

• Yumuşak huylu kadın.
• Resul-i Ekrem Aleyhissalâtü Vesselâm'ın süt anasının ismi. Beni Sa'd bin Bekr kabilesindendir. Halime-i Sa'diye diye de anılır. (R.A.)

handek gazvesi

• Peygamberimizin (A.S.M.) büyük muharebelerinden birisi olup, hicretin beşinci senesinde Şevval ayında vuku bulmuştur. Asıl muharebeyi uyandıranlar Beni Nadir kabilesi olup bunlar Kureyş ve Gatfan kabilelerini de davet etmekle hepsi birden Medine-i Münevvere'ye hücuma geçtikleri vakit, Hz. Resullulah

hanife

• Bir kabile ismi.

has'am

• Yemen diyarında bir kabilenin adı.

haşimi / haşimî / hâşimî

• Peygamberimiz Hz. Muhammed'in (A.S.M.) kabilesinden, O'nun sülâlesinden gelen.
• Bir tarikat şubesinde olan.

• Peygamberimizin mensup olduğu kabileden gelen.

haşimiler / hâşimîler

• Peygamberimizin mensup olduğu kabile.

hatem-i tai / hatem-i taî

• (Ebu Adi bin Abdullah bin Said) Arab kabile reislerinin büyüklerinden ve şairlerinden olup, cömertliği ile meşhurdur. Adı, cömertlik ve keremde darb-ı mesel halini almıştır. Bazı şiirleri toplanarak bir divan yapılmış ve Londra'da bastırılmıştır. Hz. Peygamber'in (A.S.M.) zamanına yetişmiş ise, de,

havf

• Kavim, kabile.

havsere

• Araptan bir kabile.

hazer

• Gözün dar ve küçük olması.
• Kabile.
• Cemaat.

hazn

• Sağlam yer.
• Kabile ismi.
• Arap beldeleri.

hedad

• Yemen'de bir kabile.

huneyn vak'ası

• Hicretin sekizinci senesinde şirkten kurtulmamış bazı Arap kabileleri Mekkeyi geri almak maksadıyla hücum ettikleri zaman burada müslüman askerlere karşı gelerek başlangıçta galip gibi görünmüşlerse de daha sonra galebe ve zafer, İslâm askerlerine nasib olmuştur. Bu muhârebede Sahabe-i kiramdan birç

ismail aleyhisselam / ismâil aleyhisselâm

• Yemen'den gelip Mekke ve civârına yerleşen Cürhüm kabîlesine gönderilen peygamber. Kur'ân-ı kerîmde ismi geçen peygamberlerden. Peygamber efendimizin dedelerindendir. Cürhüm kabîlesine peygamber olarak gönderildi. İbrâhim aleyhisselâmın oğludur. Anne si Hacer Hâtun'dur.

istidadat-ı gayr-ı mahdud / istidâdât-ı gayr-ı mahdud

• Sınırsız kabileyetler, yetenekler.

ka'beri / ka'berî

• Ailesine, arkadaşına, yoldaşına, kabilesine ve halkına katılık eden, kötü ahlâklı kişi.

kabail / kabâil / قبائل

• (Tekili: Kabile) Kabileler. Bir soydan türemiş cemaatler, silsileler.

• Kabileler, aşiretler.

• Kabileler.

• Kâbileler. (Arapça)

kabail-i arab

• Arap kabileleri.

kabail-i islamiye / kabâil-i islâmiye

• Müslüman kabileler.

kabile / kabîle / قبيله

• Boy, kâbile. (Arapça)

kabile-i kureyş

• Kureyş kabilesi.

kare

• (Çoğulu: Kâr-Kur) Dişi ayı.
• Meşe.
• Yüksek yer.
• Kabile ismi.

kavabil

• (Tekili: Kabile) Ebeler.
• (Kabiliyet) Kabiliyetler veya kabiliyetliler.

kelam-ı mudari / kelâm-ı mudarî / kelâm-ı mudârî

• Arab kabilelerinden Mudar Kabilesinin konuştuğu Arapça. Kur'an-ı Kerim bu lehçe üzerine nâzil olmuştur. En fasih Arapça'dır.

• Arap kabîlelerinden Mudar kabilesinin konuştuğu Arapça, Kur'ân-ı Kerîm bu lehçe üzerine nâzil olmuştur, en fasîh Arapça'dır.

kes'

• El veya ayak ile bir nesnenin arkasına vurmak.
• İttibâ etmek, tâbi olmak.
• Yemen'de bir kabile adı.

kureyş

• Kökü Hz. İbrahim'e (A.S.) dayanan, Peygamberimiz Hz. Muhammed'in de (A.S.M.) mensub olduğu Arab kabilesi.

• Kökü Hz. İbrahim'e dayanan Peygamberimizin mensup olduğu meşhur Arap kabilesi.

• Peygamber efendimizin mensub olduğu kabîlenin adı. Peygamber efendimizin on birinci babası olan Kureyş'in (Fihr ibni Mâlik'in) çocukları ve torunları.

• Peygamberimizin kabilesi.

kureyş kabilesi

• Kökü Hz. İbrahim'e dayanan Peygamberimiz Hz. Muhammed'in mensup olduğu meşhur arap kabilesi.

kureyş lehçesi

• Arab dilinin Kureyş kabîlesince konuşulan lehçesi. Kur'an-ı kerîm bu lehçe üzerine inmiş ve bu lehçe üzerine yazılmıştır.

kureyş meşrıkı

• (Mcz.) Resul-i Ekrem Efendimizin (a.s.m.) mensup olduğu kabile olan Kureyş ufku.

kureyş rüesaları / kureyş rüesâları

• Kureyş kabilesinin reisleri, ileri gelenleri.

kureyşi / kureyşî

• Kureyş kabilesine mensup kimse.

• Kureyş kabilesinden olan. Kureyş'e mensub.

kuss ibn-i saide

• İslâmiyetten önce Arabistan'da yaşamış İyâd Kabilesinin ileri gelenlerinden, mühim hakikatlı bir şâirdir. Cârud gibi hakperesttir. Henüz Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm genç iken Suk-ı Ukaz panayırındaki hitabeti ile meşhurdur. Hitabesinde bir Hak Peygamber geleceğini ve onun en güzel bir d

lühm

• Kevsec dedikleri balık.
• Yemen diyârında bir kabile.
• Etli ve kaba olmak.

maafir

• Hemedan'da bir kabilenin adı.

mazin

• Karınca yumurtası.
• Bir kabilenin adı.

moğol

• Turâni milletlerinin en büyüklerinden bir kabile olup Türkler ve Mançurlarla cinsi yakınlıkları vardır. Asyanın ortalarında bugün Çin Devletine tâbi olan ve Moğolistan ismiyle bilinen geniş bir çölde ve Sibirya ve Türkistan'ın da bazı taraflarında bulunurlar.Cengiz Hanla beraber Asyanın batı tarafla

muhammed-i kureyşi / muhammed-i kureyşî

• Kureyş kabilesine mensup olan Hz. Muhammed (a.s.m.).

nabite

• Bir kabilede yeni çıkan küçük çocuk.

naıt

• Dağ.
• Hemeden kabilelerinden bir kabile.

nakib / nakîb

• Vekil. Bir kavim veya kabilenin reisi veya vekili. Halkın hayırlısı.
• En eski derviş veya dede.
• Müfettiş.

• Vekil, bir kavim veya kabilenin başkanı veya vekili.
• Halkın hayırlısı.
• Müfettiş.

nebat

• Acem fellahlarından bir kabile.

• (Çoğulu: Nebatât) Topraktan yetişen, biten her çeşit şey. Bitki.
• Yemen diyarında bir kabile adı.

nebiy-yi kureyşi / nebiy-yi kureyşî

• Kureyş kabilesine mensup olan Hz. Muhammed (a.s.m.).

nebiyy-i kureyşi / nebiyy-i kureyşî

• Kureyş kabilesinden olan Hz. Muhammed (a.s.m.).

nükre

• Bilinmezlik.
• Zorluk, güçlük.
• Kabile ismi.

nüvb

• Bir siyahi kabile adı.
• Bal arısı sürüsü.

nüvbe

• Yetişmek.
• Siyahi bir kabile.

reht

• (Çoğulu: Erhüt-Erhât-Erâhit) Cemaat, kalabalık.
• Kavim, kabile.
• Ondan az olan adamlar.
• Göbekle diz arası miktarı deri. (Hayızlı avretler giyerler)

reis-i kabile

• Kabile reisi.

ribab

• Arap kabilelerinden Zubeh, Sevr, Akl, Teym ve Ady denilen beş kabilenin adı.

rizam

• Kabile, kavim, topluluk.

şa'b

• (Çoğulu: şuub) Tâife, cemaat. Kabile.

sadat-ı kabile

• Kabilenin ileri gelenleri.

salar / sâlâr

• Kafile veya kabile reisi. Baş. Başkan. Reis. En büyük âmir. Başkumandan. (Farsça)

sanbur

• Yalnız olan hurma ağacı.
• Oğlu, kızı, kavmi ve kabilesi olmayan kişi.

şebam

• Anasını emmesin diye kuzu ve oğlak ağzına takılan ağaç ağızlık.
• Araptan bir kabile.

sekaf

• Kabile, soy. Nisbet.

sekun

• Yemen vilâyetinde bir kabile adı.

semale

• (Çoğulu: Simâl) Kap veya havuz dibinde olan artık.
• Tereyağı.
• Araptan bir kabile.

şenn

• (Çoğulu: Şinân) Eski kırba.
• Araptan bir kabile.
• Dağılıp perâkende olmak.

şeyh

• Yaşlı adam.
• Bir kabilenin ileri geleni. Kabile reisi.
• Tarikatta müridlerin reisi.

süal

• Bir kabile ismi.

şuub

• (Tekili: şa'b) Cemaatler. Taifeler. Kabileler.

şüzzaz

• Müteferrik, perâkende, parçalanmış, dağılmış.
• Az olan cemaat. Kabilenin haricinde kalan.

tabak

• (Çoğulu: Etbâk) Örtü.
• Hâl.
• Cemaat, topluluk.
• Kabile.

tai / taî

• Arabistan'da mevcut Tay kabilesinden olan.

taife / tâife

• Hususi bir sınıf meydana getiren insanlar. Kavim, kabile. Takım.

• Cemaat, grup, kavm, kabile, takım.

tasm

• Âd taifesinden bir kabile.
• Mahvetmek veya mahvolmak.

tatar

• Bir Müslüman Türk kabilesi.

tesemmi

• Bir şahsa veya kabileye müntesib olma.
• Bir isimle isimlenme.

tufave

• Güneş dairesi.
• Ay ağılı, hâle.
• Kabile.

tugave

• Güneş dairesi.
• Araptan bir kabile.

tuhye

• Benî Temim kabilesinden bir cemaat.

uhbuşe

• Türlü kabilelerden meydana gelen topluluk.

umde

• İnanılacak şey.
• Prensip, temel fikir.
• Dostluk. Güvenilecek yer veya kimse.
• Kavim veya kabilenin muteber ve mu'temedi olan. Reis. Serasker.

utarid

• Araptan bir kabile adı.
• Merkür gezegeni.

zafire

• Yar, yoldaş.
• Kavim. Kabile.